سیستم تعلیق چند-میله ای (Multi-Link) چگونه عمل می کند؟

احتمالاً یکی از پیچیده‌ترین قسمت‌های خودرو سیستم تعلیق است که البته گیج کننده ترین بخش خودرو هم می‌تواند باشد. فنربندی و مکانیزم‌های مربوط به سیستم تعلیق نقش مهمی در پایداری خودرو و راحتی و احساس آسایش سرنشینان بازی می‌کنند. به همین علت است که تشریح جزئیات این سیستم بسیار کاربردی و لازم است. در ادامه به معرفی یکی از مکانیزم‌های سیستم تعلیق (چند-میله ای) پرداخته می‌شود، البته در ابتدا کمی در مورد مقوله تعلیق بحث می‌شود.

انواع سیستم تعلیق:

در ابتدا، تعلیق شامل سر هم بندی میله‌ها (Linkages)، فنر و جاذب ارتعاش (کمک فنر) می‌باشد که بدنه خودرو به وسیله این‌ها به چرخ‌ها متصل شده است. همان‌طور که در بالا هم اشاره شد، سیستم تعلیق نقش حیاتی در ترمز گیری و فرمان پذیری خودرو دارد.
سیستم‌های تعلیق به دو دسته اساسی تقسیم می‌شوند، مستقل و وابسته. که به توانایی جابه جایی چرخ‌ها به طور مستقل از هم اشاره می‌کند. یک دسته سومی هم وجود دارد، که البته خیلی آشنا نیست، که سیستم تعلیق نیمه وابسته نام دارد که به حرکت وابسته چرخ‌ها اشاره می‌کند.
به عبارت ساده‌تر سیستم تعلیق وابسته چرخ را الزام به قبول زاویه چمبر ثابت مانند بقیه می‌کند (زاویه بین محور عمودی چرخ و محور عمودی خودرو را زاویه چمبر می گویند). سیستم تعلیق مستقل به چرخ اجازه می‌دهد که آزادانه جابه جا شود.

سیسم تعلیق چند-میله ای:

تا اینجا یک سری مفاهیم اولیه در مورد تعلیق را مرور کردیم. حال بیایید به سیستم تعلیق چند-میله ای بپردازیم. در ابتدا باید بدانیم که این سیستم تعلیق از نوع وابسته است یا مستقل. که باید اشاره کرد که از نوع مستقل می‌باشد.
این نوع سیستم تعلیق از دو جناغی مشتق گرفته شده است. سیستم تعلیق چند-میله ای از سه یا چند بازوی جانبی و یک یا چند بازوی طولی تشکیل شده است. که البته طول این بازوها با هم فرق دارند و زاویه قرار گیری آنها نسبت به هم متفاوت است. هر کدام از بازوها دارای مفصل کروی یا بوشی شکل هستند که قابلیت تحمل بارهای کششی و فشاری را به سیستم تعلیق می‌دهند (البته بارهای خمشی را تحمل نمی‌کنند).

سیستم تعلیق چند-میله ای هم در تعلیق جلو و هم در تعلیق عقب کاربرد دارد. البته با این تفاوت که در سیستم تعلیق جلو جایی هم برای سیستم فرمان هم باز شود که با جایگزینی میله tie که به جعبه فرمان مرتبط است به جای بازوی جانبی این مهم محقق می‌شود.
با وجود نام مستقل برای این نوع سیستم تعلیق ولی شرکت‌های بزرگ از نام‌هایی که خودشان روی سیستم می‌گذارند بیشتر می‌پسندند. شرکت BMW این سیستم را به نام تعلیق ۴ میله‌ای اسپرت که شبیه به حرف Z است نام گذاری کرده است. شرکت هوندا از جناق دوتایی استفاده می‌کند که یک بازوی پنجم هم به آن متصل است. هیوندا جنسیس از تعلیق اسپرت در جلو و پنج میله‌ای در عقب استفاده کرده است. در تعلیق جلو دو میله در بالا و دو میله در پایین دارد، به همراه میله tie که در تعلیق عقب استفاده شده است.

مزایا و معایب

سیستم تعلیق چند- میله‌ای به نظر بهترین سیستم مستقل به را خودرو می‌باشد به این دلیل که بهترین حالت را برای فرمان پذیری و آسایش سرنشینان در نظر می‌گیرد. همچنین اجازه می‌دهد که در کنار راحتی سرنشینان، انعطاف پذیری مناسبی در خودرو پدید آید. البته از بهترین نوع سیستم برای جاده‌های آفرود نیز می‌باشد. این نوع سیستم تعلیق دست طراحان هم برای طراحی باز می‌گذارد به طوری که با تغییر طول یک لینک بقیه سیستم دستخوش تغییر نمی‌شود. این خود یک مزیت عمده و اساسی در مقابل سیستم تعلیق دو جناغی است.
در کنار تمام این خوبی‌ها هزینه تمام شده و تولید پر هزینه و مشکل و طراحی اولیه سیستم تعلیق چند-میله ای بسیار پیچیده است به طوری که نیازمند استفاده از نرم افزارهای تخصصی مربوطه لازم را خواهید داشت.

هر چند به لطف تولیدات چند کمپانی بزرگ استفاده از این سیستم تعلیق در خودروهای اشرافی کم کم به خودروهای مرسوم تر رایج شده است. از جمله این شرکت‌ها MagnetiMarelli است که طراح و تولید کننده اصلی سیستم‌های تعلیق ارزان قیمت است. که از حمایت‌های تیم فرمول ۱ فراری استفاده می‌کند. همچنین شرکت FLECS که همین چند سال پیش روی کار آمد و یک اصلاحیه‌ای جدید برای این نوع سیستم تعلیق زد. به طوری که از سیستم الاستو-سینماتیک استفاده کرد و فاصله بوش و لینک‌ها قابل تنظیم شد یعنی پارامترهای کنترلی سیستم تعلیق را کاهش داد. که اثر مستقیم بر روی قیمت این سیستم داشت.