یک کراس‌اوور با یک SUV سنتی چه تفاوت‌هایی دارد؟

SUVها خودروهایی با ارتفاع زیاد و دو دیفرانسیلی هستند که توانایی حرکت در جاده‌های ناهموار را دارند. خودروهایی که اصطلاحاً در بین مردم ایران شاسی‌بلند خوانده می‌شوند. پیدایش این دسته از خودروها تقریباً به دوران جنگ جهانی دوم و جیپ‌های آمریکایی بازمی‌گردد. در اصل SUVها فرزندان وسایل نقلیهٔ تجاری و نظامی بودند؛ اما بسیاری از کارشناسان، شورلت سابربن را اولین SUV دنیا می‌دانند. خودرویی که برای اولین بار در سال ۱۹۳۵ به بازار آمد و می‌توان آن‌را پدر تمامی SUVهای حال حاضر دنیا دانست. پس‌ازاین، تعداد SUVها با معرفی نمونه‌هایی چون تویوتا لندکروزر و لندروور دیفندر افزایش پیدا کرد.

سپس رفته‌رفته این خودروها از فرم خشک و خشن خود خارج شده و به خودروهایی راحت و مناسب استفادهٔ روزمره تبدیل شدند؛ اما آغازگر مسیر SUVهای لوکس نیز بازهم به آمریکایی‌ها و جیپ واگنییر بازمی‌گردد. خودرویی که مفهوم SUV لوکس را برای اولین بار مطرح کرد. راهی که بعداً با معرفی نمونه‌های دیگری مثل رنجروور ادامه یافت. بدین ترتیب روند محبوبیت SUVها آغاز شد. این خودروها از مسیرهای صعب‌العبور خارج شهر، به شهرها آمده و به‌صورت روزانه مورداستفاده قرار گرفتند.

اما با آغاز قرن بیست و یکم، دستهٔ نوظهوری از شاسی‌بلندها بنام کراس‌اوور پیدایش یافتند. به دلیل محبوبیت SUVها، شرکت‌های خودروسازی با تلفیق آن‌ها با خودروهای سواری، کراس‌اوورها را متولد کردند. کراس‌اوورها در اصل خودروهایی هستند که نمایی شبیه به SUVها دارند اما بر اساس خودروهای سواری ساخته شده و درواقع سواری‌های قدبلند هستند. همچنین این خودروها توانایی‌های آفرود چندانی هم ندارند. البته شرکت آمریکایی AMC اولین بار در سال ۱۹۷۹ با معرفی مدل ایگل، اولین کراس‌اوور دنیا را تولید کرد که پیشوای کراس‌اوورهای امروزی محسوب می‌شود اما محبوبیت و عمومیت این دسته از خودروها پس از قرن بیست و یکم صورت گرفت.

اما تفاوت‌های اصلی میان کراس‌اوورها و SUVهای سنتی در چیست؟ برای فهمیدن این موضوع، در ادامهٔ این مطلب یک کراس‌اوور و یک SUV سنتی که هر دو محصول یک شرکت هستند را باهم مقایسه کرده‌ایم تا پی به تفاوت‌های کلیدی میان کراس‌اوورها و SUVها ببریم. این دو خودرو، شورلت تراورز و شورلت تاهو هستند. خودروهایی که در ظاهر ابعادی مشابه به هم دارند اما باطن آن‌ها کاملاً متفاوت است.

پلت‌فرم

SUVهای سنتی همچنان بر اساس پیک‌آپ‌ها ساخته می‌شوند. این یعنی در SUVها همچنان از شاسی‌های نردبانی استفاده شده و نوع ساختار آن‌ها نیز از نوع Body on Frame یا بدنه روی شاسی است. این موارد دقیقاً در خودروی مورد مقایسهٔ ما یعنی شورلت تاهو صدق می‌کند زیرا این SUV فول سایز بر اساس وانت شورلت سیلورادو ساخته شده است؛ اما کراس‌اوورها کاملاً خلاف این عمل می‌کنند به‌گونه‌ای که این خودروها بر روی پلت‌فرم خودروهای سواری ساخته شده و در آن‌ها از شاسی نردبانی خبری نیست؛ بنابراین ساختار کراس‌اوورها تا حد زیادی به خودروهای سواری شباهت دارد. مثلاً شورلت تراورز بر روی پلت‌فرمی ساخته شده است که نسخه‌ای از آن در سدان شورلت مالیبو یا بیوک لاکراس هم بکار می‌رود.

پیشرانه

SUVهای سنتی مانند همین شورلت تاهو، کماکان از پیشرانه‌های حجیم V8 استفاده می‌کنند. موتورهای بزرگ و قدرتمندی که البته نسبتاً مصرف سوخت بالایی هم دارند. به‌عنوان‌مثال، شورلت تاهو مجهز به یک پیشرانهٔ ۵.۳ لیتری V8 با ۳۵۵ اسب بخار قدرت است؛ اما کراس‌اوورها معمولاً از پیشرانه‌های کوچک استفاده می‌کنند به‌گونه‌ای که غالباً حتی در نمونه‌های فول سایز هم موتورهایی بزرگ‌تر از شش سیلندر برای آن‌ها ارائه نمی‌شود. مثلاً شورلت تراورز به‌عنوان یک کراس‌اوور فول سایز مجهز به یک موتور ۳.۶ لیتری V6 با ۲۸۸ اسب بخار قدرت است. همچنین در کراس‌اوورهای کوچک شهری صرفاً از موتورهای چهار و حتی سه سیلندر استفاده می‌شود؛ بنابراین کراس‌اوورها عمدتاً موتورهای ضعیف‌تر، قدرت کمتر و بالطبع مصرف سوخت کمتری هم نسبت به SUVها دارند.

ترکیب انتقال قدرت

در بالا گفتیم که SUVهای سنتی بر اساس وانت‌ها ساخته می‌شوند. این یعنی SUVها از ترکیب انتقال قدرت دیفرانسیل عقب استفاده می‌کنند و در اکثر موارد در تیپ استاندارد به‌صورت دیفرانسیل عقب ارائه می‌شوند البته امکان انتقال نیرو به هر چهارچرخ نیز در آن‌ها وجود دارد؛ اما کراس‌اوورها درست برعکس، چون بر اساس خودروهای سواری ساخته شده‌اند، در آن‌ها از ترکیب دیفرانسیل جلو استفاده می‌شود تا جایی که اکثر کراس‌اوورهای امروزی در حالت استاندارد به‌صورت دیفرانسیل جلو عرضه می‌شوند اما امکان سفارش سیستم چهارچرخ محرک هم در آن‌ها وجود دارد؛ بنابراین در خودروهای مدنظر ما هم دقیقاً این رویه بکار رفته است.

سیستم چهارچرخ محرک

در کل سیستم‌های چهارچرخ محرک به دو دستهٔ 4WD و AWD تقسیم می‌شوند. سیستم اول سنتی بوده و مخصوص SUVها است. در این سیستم نیرو در حالت عادی به چرخ‌های عقب منتقل می‌شود اما در صورت نیاز می‌توان آن‌را به چرخ‌های جلو هم انتقال داد؛ اما AWD سیستم جدیدتری است که در کراس‌اوورها و حتی هاچ‌بک‌ها و سدان‌ها هم مورداستفاده قرار می‌گیرد. در این سیستم نیرو دائماً به هر چهارچرخ منتقل شده و درصد انتقال نیرو به هر چرخ یا محور نیز به‌صورت الکترونیکی کنترل می‌شود؛ بنابراین سیستم 4WD توانایی‌های بسیار بیشتری نسبت به AWD در مسیرهای ناهموار و آفرود دارد. در اینجا هم تاهو از سیستم انتقال قدرت دیفرانسیل عقب یا 4WD و تراورز از دیفرانسیل جلو یا AWD استفاده می‌کند.

نتیجه

در بالا تعدادی از تفاوت‌های میان کراس‌اوورها و SUVها را برشمردیم. البته تفاوت‌ها میان این دو دسته از خودروها صرفاً به این موارد محدود نمی‌شوند اما تفاوت‌های کلیدی میان کراس‌اوورها و SUVها همین‌هایی هستند که در اینجا ذکر کردیم. در کل امروزه خصوصاً از دههٔ دوم قرن بیست و یکم به این‌سو، کراس‌اوورها محبوبیتی شگفت‌آور پیدا کرده‌اند. به همین دلیل SUVهای سنتی محبوبیت خود را از دست داده و به حاشیه رفته‌اند به‌طوری‌که تعداد SUVهای سنتی که هنوز هم در حال تولید باشند کاهش یافته و اکثراً جای خود را به کراس‌اوورها داده‌اند. کراس‌اوورها در حال سلطهٔ کامل بر بازار هستند.

بنابراین در دنیای امروزی نسل SUVهای سنتی واقعی رو به انقراض است و خودروهایی که در گذشته محبوبیت بالایی داشتند امروزه زیر سایهٔ کراس‌اوورها قرار گرفته‌اند. از سوی دیگر محبوبیت و فروش بالای کراس‌اوورها نیز موجب شده که اکثر خودروسازان دنیا و حتی برندهایی چون رولزرویس، بنتلی و لامبورگینی هم روی به ساخت این قبیل خودروها آورند. محبوبیت کراس‌اوورها در بازار خودروی حال حاضر دنیا تا جایی پیش رفته که حتی سدان‌ها، هاچ‌بک‌ها و خصوصاً استیشن‌ها را هم تحت تأثیر قرار داده‌اند به‌گونه‌ای که حتی برخی خودروسازان نسخهٔ استیشن محصولات خود را با کراس‌اوورها جایگزین کرده‌اند.

بااین‌حال هنوز هم توانایی‌های آفرود بالا و لذت داشتن یک خودروی همه‌جاروی واقعی فقط در SUVهای سنتی پیدا می‌شود. خودروهایی که توان رفتن به مسیرهایی را دارند که کراس‌اوورها حتی خواب آن‌را هم نمی‌توانند ببینند. این توانایی‌ها فقط در SUVهای سنتی مثل شورلت تاهو و آفرودرهای حرفه‌ای و کهنه‌کاری چون جیپ رانگلر و لندروور دیفندر پیدا می‌شود؛ بنابراین امیدواریم این SUVها از خطر انقراض در امان باشند تا هنوز هم شاهد تولید این غول‌های خشن اما دوست‌داشتنی باشیم.

مشخصات فنی