تاریخچه جذاب محصولات ب‌ام‌و M (قسمت اول)

بازوی پرفورمنس ب‌ام‌و امسال ۴۶ ساله شد اما ۴۱ سال پیش بود که اولین خودروی جاده‌ای خود را عرضه کرد…

زمانی که ب‌ام‌و اولین خودروی جاده‌ای بخش موتور اسپورت خود را در نمایشگاه پاریس ۱۹۷۸ رونمایی کرد، افراد معدودی می‌توانستند آینده‌ی برند M را پیش‌بینی کنند.

این بخش هم‌اکنون موقعیت خود به عنوان بخش اسپورت ب‌ام‌و را کاملاً تثبیت کرده و تقریباً روی تمامی محصولات ب‌ام‌و کار می‌کند. طبیعتاً برخی از محصولات این شرکت بهتر از بقیه بوده ولی همه‌ی آن‌ها چند وجه مشترک دارند: همگی سریع بوده و معمولاً هیجان‌انگیز هستند و در بسیاری از موارد نیز به نمونه‌هایی کلکسیونی تبدیل ‌شده‌اند.

بیایید باهم نگاهی به تاریخچه محصولات جذاب ب‌ام‌و M داشته باشیم.

• ب‌ام‌و ۳.۰ CSL (سال ۱۹۷۳)

این خودرو برای پیست توسعه یافته بود اما ب‌ام‌و مجبور شد نسخه‌های جاده‌ای ۳.۰ CSL را نیز برای همخوانی با قوانین مسابقات تولید کند. به منظور کاهش وزن، کاپوت، صندوق‌عقب و پوسته درب‌ها از آلومینیوم ساخته شده بودند و شیشه‌های جانبی نیز از جنس پلکسی گلس بودند. کابین هم تجهیزات چندانی نداشت تا کاهش وزن حداکثری صورت گیرد. تنها ۱۰۳۹ دستگاه از این خودرو تولید شد و هم‌اکنون تمامی آن‌ها ارزش بسیار بالایی دارند.

• ب‌ام‌و M1 (سال ۱۹۷۸)

اولین خودروی جاده‌ای بخش M ب‌ام‌و در واقع یک سوپرکار پیشرانه وسط است. این خودرو که قرار بود در مسابقات گروه ۵ شرکت کند با وقفه‌ای طولانی در فرایند توسعه روبرو شد و نهایتاً در مسابقات دیگری شرکت کرد. این خودرو توسط جیورجتو جیوجیارو طراحی شده و اولین محصول استفاده کننده از پیشرانه ۶ سیلندر ۳.۵ لیتری کلاسیک ب ام و بوده است. تنها ۴۵۳ دستگاه از M1 تولید شد.

• ب‌ام‌و M535i (سال ۱۹۸۰)

این خودرو در واقع ترکیبی عالی از پرفورمنس، ظاهر قلدر و فضای کابین و بار مناسب خانواده‌ها بود. نیروبخش M535i همان پیشرانه ۳.۵ لیتری M1 بود اما قدرت ۲۲۰ اسبی داشت. این پیشرانه باعث ایجاد شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت ۷.۵ ثانیه‌ای می‌شد که اگرچه در مقایسه با استانداردهای امروزی چندان زیاد نیست اما برای زمان خود بد نبوده است.

• ب‌ام‌و M5 E28 (سال ۱۹۸۴)

اولین M5 تاریخ که در سال ۱۹۸۴ پدیدار شد عنوان سریع‌ترین سدان چهار درب جهان را به خود اختصاص داد. اگرچه این خودرو توجه افراد زیادی را به خود جلب کرد اما از همان پیشرانه ۲۲۰ اسب بخاری M535i E12 استفاده می‌کرد.

• ب‌ام‌و M635 CSi (سال ۱۹۸۴)

این خودرو که در آمریکا با نام M6 شناخته می‌شود در حقیقت همان M5 کوپه است که برای رقابت با پورشه ۹۱۱ طراحی شد. M635 همان فضای کابین سری ۶ کوپه E24 را داشت اما از نظر پرفورمنس در سطح بالاتری بود. پیشرانه ۶ سیلندر ۲۸۲ اسب بخاری این خودرو باعث ایجاد شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت ۶.۴ ثانیه‌ای می‌شد.

• ب‌ام‌و M3 E30 (سال ۱۹۸۵)

با وجود قوس‌های چرخ جذاب، M3 نسل اول متمایزتر از اکثر نسخه‌های استاندارد خود بوده است. این خودرو تنها به‌صورت فرمان چپ عرضه شد و اولین M3 با پیشرانه ۴ سیلندر ۲.۳ لیتری ۱۹۷ اسب بخاری بود و همین نسخه بعداً به مدل‌های کابریولت و اوو نیز تبدیل شد. این خودروها هم‌اکنون ارزش کلکسیونی بالایی دارند.

• ب‌ام‌و M3 E30 پیکاپ (سال ۱۹۸۶)

این یک خودروی M است؟ واقعاً نه هرچند توسط بخش M ساخته شد. این خودرو در واقع یک E30 کانورتیبل است که برای حمل وسایل در کارخانه به پیکاپ تبدیل شده است. در ابتدا پیشرانه ۱۸۹ اسب بخاری مدل 320iS روی آن نصب شد اما بعداً پیشرانه ۲.۳ لیتری S14 متعلق به E30 M3 روی آن نصب شد که قدرت ۱۹۷ اسبی داشت.

• ب‌ام‌و M5 E34 (سال ۱۹۸۸)

این خودرو برای رقابتی فشرده با مرسدس W124 پرتوان طراحی شده بود و بنابراین کیفیت ساخت فوق‌العاده آن با پیشرانه‌ای ۶ سیلندر که قدرت ۳۱۱ اسبی داشت ترکیب شد. از سال ۱۹۹۱ به بعد یک نیروگاه آهنین ۳.۸ لیتری با قدرت ۳۳۵ اسب بخار در دل M5 E34 تپید.

• ب‌ام‌و M5 E34 کانورتیبل (سال ۱۹۸۹)

ب‌ام‌و نسخه روباز تمامی نسل‌های M3 را عرضه کرده اما هرگز M5 روباز را روانه خط تولید نکرده است. این کار تقریباً در سال ۱۹۸۹ انجام شد زیرا M5 روباز طراحی گردید و در نمایشگاه ژنو در معرض دید همگان قرار گرفت؛ اما همه‌چیز در دقیقه ۹۰ به هم خورد زیرا ب‌ام‌و نمی‌خواست ریسک کرده و فروش سری ۳ کانورتیبل را به خطر بیندازد.

• ب‌ام‌و M8 (سال ۱۹۹۱)

M8 یکی از خاص‌ترین محصولات تاریخ این بخش پرفورمنس است. نسخه ۱۲ سیلندر ۵۵۰ اسب بخاری سری ۸ کد E31 اساساً شامل دو پیشرانه ۶ سیلندر ۳ لیتری بود که در ترکیب باهم نیروگاه ۱۲ سیلندر ۶.۱ لیتری را تشکیل دادند. یک گیربکس ۶ سرعته دستی هم نیروی پیشرانه را به چرخ های عقب منتقل می‌کرد. با وجود دو صندلی، ترمزهای مسابقه‌ای و بدنه‌ای خشن، M8 قرار بود پرچم‌دار ب‌ام‌و باشد اما این‌گونه نشد.

• ب‌ام‌و M5 E34 تورینگ (سال ۱۹۹۲)

به منظور گسترش سبد محصولات M، ب‌ام‌و اقدام به معرفی M5 تورینگ در سال ۱۹۹۲ کرد. این خودرو تنها به‌صورت فرمان چپ و به تعداد ۸۹۱ دستگاه تولید شد. M5 تورینگ برای موفقیت تجاری تولید نشد و به همین خاطر بود که ب‌ام‌و مدل M5 E39 تورینگ را روی خط تولید نبرد؛ اما با موفقیتی که استیشن‌های اسپورت آئودی و مرسدس به دست آوردند M5 تورینگ برای همیشه با بازار خداحافظی نکرد.

• ب‌ام‌و M3 E36 (سال ۱۹۹۲)

اینجا بود که بسیاری از طرفداران تصور می‌کردند محصولات گذشته M جذابیت بیشتری داشته‌اند زیرا E36 به حدی کافی هیجان‌انگیز نبود. بله اگرچه این خودرو شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت ۶ ثانیه‌ای داشت اما سواری درگیر کننده‌ای ارائه نمی‌داد و گیربکس بد نیز بر نارضایتی‌ها افزوده بود.

• ب‌ام‌و ۸۵۰ CSi (سال ۱۹۹۳)

شاید این خودرو نشان M را نداشته باشد اما توسط همین بخش توسعه یافته و بنابراین یک M8 محسوب می‌شود حتی اگر ب‌ام‌و با چنین نامی بازاریابی انجام نداده باشد. کابین و بدنه‌ی خودرو در مقایسه با پروتوتایپ M8 گیرایی کمتری داشت اما پیشرانه ۱۲ سیلندر ۵.۶ لیتری آن با قدرت ۳۷۵ اسبی در دسترس بود و پرفورمنس قابل‌توجهی ارائه می‌کرد.

• ب‌ام‌و M3 کامپکت (سال ۱۹۹۶)

این خودرو تنها ۱.۳ تن وزن داشته و پیشرانه‌ی ۳.۲ لیتری ۳۲۱ اسبی در بطن آن جا خوش کرده است. ایده‌ی تولید M3 کامپکت روی خط تولید برده محصولی کوچک‌تر و ارزان‌تر برای خریداران جوان‌تر بود اما ب‌ام‌و روی چندان خوشی به آن نشان نداد و تنها یک پروتوتایپ از آن ساخته شد و این پروژه برای همیشه به خاطره‌ها پیوست.

• ب ام و M5 E39 (سال ۱۹۹۸)

پس از E36 ناامیدکننده نوبت به E39 رسید که اولین محصول M با نیروگاه ۸ سیلندر بود. به همین خاطر محصول ب‌ام‌و از نظر پرفورمنس حرف‌های زیادی برای گفتن داشت. قدرت ۳۹۴ اسبی پیشرانه از طریق گیربکس ۶ سرعته دستی به چرخ های عقب فرستاده می‌شد. فروش جهانی این خودرو ۲۰۴۸۲ دستگاه بوده که نسبت به فروش ۱۲۲۵۴ دستگاهی نسل قبلی افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌داد.

• ب ام و Z3M رودستر (سال ۱۹۹۸)

Z3 عادی ساختار بسیار خوبی برای تولید محصول M نبود بنابراین آن‌ها کار را با مدلی ناامیدکننده از نظر دینامیکی شروع کردند ولی حاصل کار خودرویی بود که ارزش نشان M را داشت. اگرچه این خودرو موفقیت چندانی به دست نیاورد اما همچنان گزینه‌ای جذاب در مقایسه با نسخه استاندارد خود محسوب می‌شود.

• ب ام و Z3M کوپه (سال ۱۹۹۸)

این خودرو به تعداد محدودی تولید شده و هم‌اکنون کاملاً کلکسیونی است. این Z3 شوتینگ بریک ظاهر عجیبی داشته اما سواری آن به خاطر ساختار مستحکم‌تر بهتر از مدل روباز است. از نظر فنی تغییری وجود نداشته و همان پیشرانه ۶ سیلندر ۳.۲ لیتری ۳۱۷ اسبی باعث ایجاد شتاب ۵.۴ ثانیه‌ای شده است.

• ب ام و M3 E46 (سال ۲۰۰۰)

ب‌ام‌و در پاسخ به انتقاداتی که از مدل E36 می‌شد این نسل خاطره‌انگیز را تولید کرد که بسیار روی راننده تمرکز کرده بود. پیشرانه ۶ سیلندر M3 E46 قدرت ۳۳۸ اسب بخاری داشت و همانند نسل‌های پیشین به دو صورت کوپه یا کانورتیبل در دسترس بود.

• ب ام و X5 LM (سال ۲۰۰۰)

ب‌ام‌و که به تازگی اولین شاسی‌بلند خود یعنی X5 را عرضه کرده بود به دنبال نشان دادن هیجان رانندگی با یک قدبلند نورسیده بود و به همین خاطر پیشرانه ۱۲ سیلندر ۷۰۰ اسبی را در دل X5 قرار داد. باواریایی ها سپس با این خودرو به جهنم سبز رفته و زمان ۸ دقیقه و ۵ ثانیه را ثبت کردند که ۱۵ ثانیه سریع‌تر از ب‌ام‌و Z8 بود!

• ب ام و M3 CSL (سال ۲۰۰۳)

این خودرو قیمتی بالا و گیربکسی مشکل‌ساز داشت که اثر بدی روی تجربه رانندگی می‌گذاشت اما باقی موارد واقعاً در حد اعلا بودند. M3 CSL به خوبی بالانس شده بود و کیفیت ساخت بالا و صدایی هیجان‌انگیز داشت. هم‌اکنون قیمت این خودرو در بازار کلکسیونرها به شدت بالا رفته است.

• ب ام و M3 E46 تورینگ (سال ۲۰۰۳)

یک هات رود استیشن و جمع‌وجور با همان پیشرانه ۶ سیلندر ۳۴۳ اسبی مدل‌های M3 E46 کوپه و کابریولت. ب‌ام‌و یک پروتوتایپ کاملاً عملکردی از این خودرو ساخت و نتیجه گرفت آن را وارد بازار کند اما خب بازار روی چندان خوشی به این خودرو نشان نداد.

ادامه دارد…