آشنایی با موتورهای ب‌ام‌و سری M42-44

موتور M42 موتوری چهار سیلندر دو میل‌سوپاپ است که بین سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۶ روی خط تولید قرار داشت. این موتور از بلوک چدنی و سرسیلندر آلومینیومی استفاده می‌کند. سایر تمهیداتی که برای کاهش وزن این موتور اندیشیده شده است شامل استفاده از محفظه‌ی زنجیر آلومینیومی، کارتل آلومینیومی، رابط دسته موتورهای آلومینیومی و هوزینگ فیلتر روغن فشنگی است. برخلاف موتور پیشین ب‌ام‌و یعنی M40 موتور جدید به دو میل‌سوپاپ و چهار سوپاپ برای هر سیلندر مجهز شده بود که این تغییر سبب افزایش قدرت موتور نسبت به قبل شده است. این موتور ابتدا روی بدنه‌ی E30 با کد 318iS عرضه شد بعدتر اتاق E36 سری سه نیز این موتور را در کد سری سه نیز این موتور را در کد 318i و 318iS خود دریافت کرد. از آنجایی که اتاق E36 سنگین‌تر است خودرو قابلیت حرکتی پایین‌تر نسبت به اتاق E30 دارد. روی اتاق Z3 هم این موتور عرضه می‌شد که مجموعه‌ی هماهنگی به نظر می‌رسید. دو تیونر آلپینا و اشنیتزر مدل‌های ۲.۱ لیتری از این موتور ساختند و قدرت آن را تا ۱۷۰ اسب بخار افزایش دادند که افزایش حجم با استفاده از قرار دادن صفحه‌ای بین بلوک موتور و سرسیلندر میسر شده بود، این صفحه طول کورس پیستون را افزایش داده بدین طریق موتور قدرت بیشتری تولید می‌کرد. این موتور پایه و اساسی برای موتور ۳۰۰ اسب بخاری S42 بود.

طراحی
بهترین تغییر این موتور نسبت به M40 استفاده‌ی دوباره از زنجیر تایمینگ است.M42 همچنین به مانیفولد دود فوج کاری شده از جنس فولاد ضدزنگ مجهز است که گزینه‌ی بسیار بهتری نسبت به نمونه‌های چدنی به‌حساب می‌آید. میل‌لنگ M42 از فولاد فورج کاری شده ساخته شده و دارای استحکام بالایی می‌باشد. البته نمونه‌های تیون شده‌ی ۲.۱ لیتری از میل‌لنگ موتور دیزلی M47 استفاده می‌کنند. از آنجایی که اتاق E36 سری سه سنگین‌تر است این نیاز احساس می‌شد که گشتاور در دورهای میانی باید بهبود یابد بنابراین روی این اتاق موتور M42 به سیستم طول متغیر مانیفولد مجهز شد. سنسور ناک این موتور هم با موتور M50 یکی است.

موتور M44 نسخه‌ی بعدی M42 است که در سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ روی خط تولید قرار داشت. این موتور حدود ۶ درصد حجم بیشتری از M42 دارد ولی اشتراکات آنها بسیار است. در هر دو موتور هم از دسته موتورهای روغنی استفاده شده است.

ضریب کمپرس موتور M42 ده به یک و قطر سیلندر استاندارد آن ۸۴ میلی‌متر و کورس آن ۹۱ میلی‌متر است. در بلوک موتور M42 امکان افزایش حجم وجود دارد و می‌توان قطر سیلندر را تا ۸۷ میلی‌متر افزایش داد. در ورژن های تیونینگ شده قطر سیلندر تا ماکزیمم ۸۷ میلی‌متر افزایش پیدا می‌کند و کورس پیستون را نیز به ۸۸ میلی‌متر تغییر می‌دهند و بدین ترتیب حجم موتور به ۲.۱ لیتر می‌رسد.

موتور M44 اما دارای طول کورسی به اندازه‌ی ۸۳.۵ میلی‌متر است. می‌توان میل‌لنگ M44 را در موتور M42 استفاده کرد. شاتون های موتور M42 دارای ۱۴۰ میلی‌متر طول هستند و ۶۰۹ گرم وزن دارند. در هنگام جمع کردن موتور باید دقت شود که اختلاف وزن شاتون ها از ۴ گرم تجاوز نکند. امکان استفاده از شاتون های موتور M50 در موتور M44 هم وجود دارد که ضریب کمپرس را افزایش می‌دهند.

پیستون‌های m44 تنها یک سایز دارند و ۲۰ درصد محفظه‌ی احتراق در داخل خود پیستون تعریف شده است همچنین شکاف‌هایی هم برای جای سوپاپ‌ها روی پیستون قرار دارند. میزان لقی پیستون در این موتور بین ۰.۰۰۰۴ تا ۰.۰۰۱۶ میلی‌متر است. مشخصات پیستون m42 را در تصاویر زیر ببینید.

سوپاپ‌های M42 دارای دو نوع سایز ساق هستند. نمونه‌های اولیه دارای قطر ساق ۷ میلی‌متر هستند اما مدل‌هایی که پس از سپتامبر ۱۹۹۲ تولید شده‌اند دارای قطر ساق ۶ میلی‌متر هستند. همه‌ی سوپاپ‌ها دارای دو عدد فنر هستند و به‌صورت اتوماتیک تنظیم می‌شوند. در جدول زیر مشخصات سوپاپ‌های M42 را نظیر قطر سیت و گیت، قطر سوپاپ و لقی‌های آنها را مشاهده می‌کنید.

زنجیر تایمینگ این موتور هر ۱۰۰ هزار مایل باید عوض شود و معمولاً خرابی در سفت کن‌های آن پیش می‌آید که یک راه کم‌هزینه و مطمئن استفاده از سفت کن‌های M44 است. یک نکته‌ی این موتور نسبت به دیگر موتورهای اتاق E30 این است که دریچه‌ی گاز آن دارای دو عدد پروانه است که یکی ۳۵ میلی‌متری و دیگری ۵۴ میلی‌متری است. در هنگامی‌که به موتور کم گاز دهید تنها دریچه‌ی کوچک باز می‌شود اما با گاز دادن بیشتر دریچه‌ی دوم نیز باز می‌شود. این کار جهت بهینه‌سازی مصرف سوخت انجام شده است.

ارتقاء موتور
یک ارتقاء مناسب و کم دردسر برای این موتور استفاده از کوئل های موتور M50 است.

ارتقاء دیگر استفاده از فلایویل سبک وزن موتور M20 است. باید توجه داشت که در صورت تعویض فلایویل با موتور M20 باید موتور استارتر را نیز با استارتر M20 جایگزین کنید. دریچه‌ی گاز این موتور به گرمکن هم مجهز است که در مناطق سردسیر بدرد می‌خورد. عملکرد این گرمکن به این صورت است که با گرداندن آب رادیاتور دور دریچه گاز دمای هوای ورودی را افزایش می‌دهند. اما از آنجایی که هوای سرد برای موتور بهتر است اگر در منطقه‌ای با آب و هوای سرد زندگی نمی‌کنید می‌توانید با حذف این گرم‌کن عملکرد موتور را اندکی بهتر کنید.

نگه‌داری
موتور M42 و M44 موتورهای با دوامی هستند و در صورت نگه‌داری مناسب به‌راحتی تا بیش از ۲۰۰ هزار مایل کار می‌کنند. این موتورها دارای دور موتور بالایی هستند به همین دلیل کیفیت روغن در کارکرد و عمر آنها تأثیر بسیاری دارد؛ روغن پیشنهادی برای این موتورها برند mobile1 و با گرانروی ۰-۴۰ است. در جدول زیر سایر مشخصات موتورهای M42 و M44 را می‌توانید مشاهده کنید.