بی ام و Z18؛ تلفیق جالب Z3 و X5 در قالب شاسی بلند روباز!

بی ام و Z18 یکی از عجیب‌ترین کانسپت های برند آلمانی با ترکیبی از Z3 و X5 است.


برخی طرح‌های مطالعاتی دنیای خودرو هرگز از مرحله اولین جلسه برنامه‌ریزی تولید جلوتر نمی‌روند و در حد یک خودروی مفهومی و نمایشگاهی باقی می‌مانند اما تاریخ خودروسازی جهان سرشار از محصولاتی است که تلاش داشته‌اند کلاس و بازار جدیدی را مدنظر قرار دهند هرچند موفق نشده‌اند. همواره خطر پاسخ دادن به سؤالی که هیچ‌کسی نپرسیده وجود داشته و برای مثال هوندا کراس تور را می‌توان خودرویی دانست که تلاش داشت موفقیت تویوتا ونزا را تکرار کند اما به خاطر ظاهر کاملاً عجیب خود شکست خورد. حتی برند لوکس سازی همچون بی ام و هم چنین اشتباهی را با سری ۵ گرن توریسمو F07 مرتکب شده و شکست خورده است.

برخی ایده‌ها نیز به حدی عجیب و دور از ذهن هستند که از همان ابتدا مشخص است نظر افراد زیادی را به خود جلب نخواهند کرد. یکی از این ایده‌ها تولید کراس اوری روباز است اما این موضوع باعث نشده خودروسازان آزمون و خطایی انجام ندهند. یک کانسپت عجیب و کمتر شناخته شده بی ام و در دهه ۹۰ میلادی با نام Z18 تولید شد که در واقع کراس اوری روباز بود و هرگز هم راهی خط تولید نشد؛ اما بی ام و Z18 از تکنولوژی‌های مهمی سود می‌برد که بعدها در محصولات تولیدی این خودروساز دیده شد. کانسپت موردبحث توسط خودروسازان دیگر مورد بررسی قرار گرفته که دلیل آن هم ریشه‌یابی‌شکست چنین محصولاتی بوده است.

بی ام و Z18 زمانی تولید شد که بی ام و تکنیک GmbH ایده‌های شگفت‌انگیز و عجیب زیادی در ذهن داشت. برخی محصولات همانند Z1 رودستر که اولین بی ام و Z دنیا به شمار می‌رود به تعداد محدود تولید شدند اما بقیه خودروها فقط در حد کانسپت باقی ماندند تا تکنولوژی‌های جدید را تست کنند. بی ام و تکنیک بعدها داخل بی ام و ادغام شد و به بخش تحقیق و توسعه این برند بدل گشت و هویت جدیدی یافت. از جمله کانسپت های برجسته بخش بی ام و تکنیک می‌توان به Z1 کوپه، E1 به عنوان هاچبک کوچک و برقی، Z13، Z21 و Z22 و… اشاره کرد. یکی دیگر از کانسپت های شاخص بی ام و تکنیک مدل H2R است که اسپیدستری آیرودینامیک و هیدروژنی بود و می‌توانست به سرعت‌های بالایی دست یابد.

اما برسیم به بی ام و Z18 سال ۱۹۹۵ که کانورتیبلی قدبلند و عجیب بود که ترکیبی از خودروهای رودستر و آفرودر و حتی موتورسیکلت را به نمایش می‌گذاشت. خودروی موردبحث از چراغ‌های چهارتایی خاص بی ام و در جلو سود می‌برد و جلوپنجره هم بخشی از کاپوت شده بود، چیزی که در محصولات بعدی بی ام و نیز دیده شد. این کانسپت بر پایه خودروی Z3 شکل گرفت و همانند قایق ساخته شد به گونه‌ای که دارای فریم فولادی و پانل‌های بدنه پلاستیکی بود. Z18 از دو صندلی در جلو استفاده می‌کرد اما بخش عقب سورپرایز جالبی داشت. درست همانند سیتروئن C3 سال ۲۰۰۳، کف بخش عقب این کانسپت کاملاً تخت بود و می‌شد از آن به عنوان وانت پیکاپ استفاده کرد. البته در صورت بیرون آوردن صندلی‌ها از کف خودرو، دو صندلی در این بخش مهیا می‌شد. کابین بی ام و Z18 طراحی مینیمالیستی داشت و خبری از سقف برای آن نبود.

برخلاف خودروی سیتروئن، Z18 از هیچ‌گونه سقف جداشدنی استفاده نمی‌کرد و به‌صورت دائمی خودرویی روباز بود. ارتفاع قابل‌توجه از سطح زمین نیز باعث شد خودروی موردبحث قابلیت غوطه‌وری زیادی در آب داشته باشد هرچند ژرمن‌ها رقم دقیق آن را اعلام نکردند. به دلیل ارائه هویت آفرودی، بی ام و سیستم چهار چرخ محرکی را نصب کرد که بعدها در X5 E53 نیز دیده شد و نهایتاً نام xDrive را به خود گرفت. زیر کاپوت هم پیشرانه ۸ سیلندر ۴.۴ لیتری تنفس طبیعی M62 با ۳۵۵ اسب بخار قدرت قرار داشت. این نیرو از طریق گیربکس ۵ سرعته دستی راهی تمامی چرخ‌ها می‌شد.

اگرچه پیشرانه موردبحث حجم ۴.۴ لیتری داشت اما بعدها نسخه‌های ۳.۵، ۴.۶ و ۴.۸ لیتری آن نیز تولید شد. Z18 کانسپت با وجود استفاده از پیشرانه حجیم و سیستم چهار چرخ محرک، وزن نسبتاً پایینی داشت که بی‌شک پلاستیک‌های بدنه و نبود سقف روی این موضوع تأثیر مثبت گذاشته بودند. حالا که با این کراس اور روباز آشنا شدید بد نیست به برخی دیگر از نمونه‌های مشهور در دنیای خودرو اشاره کنیم.

• ای ام سی ایگل ساندنسر سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۲

خودروی ایگل در حالت استاندارد هم به عنوان یکی از اولین کراس اورهای مدرن دنیا شناخته می‌شود و تنها خودروی سواری چهار چرخ محرک دوران خود در آمریکا بود. این خودرو در دورانی عرضه شد که آئودی کواترو نیز به دلیل سیستم چهار چرخ محرک خود محبوبیت زیادی کسب کرده بود. کانورتیبل ساندنسر که توسط شرکت گریفیت توسعه یافت در دو سال قابل خریداری بود و به عنوان اولین کراس اور کانورتیبل مشهور گشت. پانل سقف خودرو از جنس فایبرگلاس و شیشه عقب از تاشو بود که باعث می‌شد میله جوش خورده تارگا مانند پشت صندلی‌ها خودنمایی کند. هدف از این طراحی افزایش استحکام بدنه در نبود سقف بوده است.

• نیسان مورانو کراس کابریوله سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴

همسر کارلوس گوسن مدیرعامل اسبق نیسان از دومین نسل نیسان مورانو به عنوان خودروی شخصی استفاده می‌کرد و کاملاً علاقه داشت بداند تجربه رانندگی با یک شاسی‌بلند روباز چگونه خواهد بود. در پاسخ به این ایده گوسن دستور ساخت چنین خودرویی را صادر کرد و با وجود اینکه دومین نسل مورانو چهار سال بود که در بازار حضور داشت اما زیر تیغ جراحی طراحان این برند رفت. واضح است که این کار نیازمند بازمهندسی زیاد برای افزایش استحکام بدنه خودرویی بود که هرگز برای نداشتن سقف طراحی نشده بود. مورانو کراس کابریوله در نمایشگاه لس‌آنجلس ۲۰۱۰ به عنوان اولین کراس اور کانورتیبل چهار چرخ محرک دنیا رونمایی شد. البته حدس می‌زنیم نیسان در آن زمان از وجود ای ام سی ساندنسر بی‌خبر بوده است. تنها ۶ هزار دستگاه از خودروی موردبحث تولید شد.

• رنجرور ایووک کانورتیبل سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸

شرکت لوکس ساز رنجرور نسخه‌ای روباز از اولین نسل ایووک کامپکت را تولید کرد. شاید به دلیل اینکه خودروی موردبحث قبلاً به‌صورت سقف ثابت دو در عرضه شده بود بنابراین تبدیل بدنه آن به نسخه روباز کار راحت‌تری بود. کانسپت اولیه ایووک روباز در نمایشگاه ژنو ۲۰۱۲ به نمایش گذاشته شد هرچند نسخه نهایی ۵ سال بعد راهی خط تولید شد. گری مک گاون مدیر طراحی ارشد رنجرور گفته بود ایووک کانورتیبل اولین شاسی‌بلند لوکس روباز دنیاست. او خاطرنشان ساخت این خودرو باعث صرف‌نظر خریداران از انتخاب خودروهای لوکس دیگر می‌شود. او گفت اکثر مشتریان ایووک از دیگر برندهای لوکس هستند اما قبلاً هرگز تجربه راندن یک شاسی‌بلند را نداشته‌اند. جالب اینکه ایووک کانورتیبل محبوب‌تر از نیسان مورانو روباز بود و حدود ۹۰ هزار دستگاه از آن به فروش رفت.

• فولکس‌واگن تی راک کانورتیبل

فولکس‌واگن در سال ۲۰۲۰ نسخه کانورتیبل از تی راک کامپکت را عرضه کرد، خودرویی که هرگز راهی بازار آمریکا نشد. این خودرو بازمهندسی جامعی را تجربه نمود تا به خودرویی دو در تبدیل شده و سقف خود را از دست بدهد. ژرمن‌ها ساختار خودرو را تقویت نموده و از گلگیرهای جلو به بعد را دوباره طراحی کردند.

• تویوتا سنچوری کانورتیبل شاسی‌بلند

تویوتا در نمایشگاه توکیو امسال نسخه روباز سنچوری را رونمایی کرد. دلیل تولید این خودرو نیز درخواست دو کشتی‌گیر سومو بازنشسته بود که خواهان رژه شیک خودروها برای کشتی‌گیران بودند. با وجود چهار در و چهار صندلی، این خودرو فضای داخلی خوبی دارد هرچند خبری از سقف نیست و قطعاً در هر آب و هوایی مناسب راندن نخواهد بود. فعلاً مشخص نیست که آیا چنین خودرویی به‌صورت انبوه تولید خواهد شد یا خیر. در پایان باید گفت چنین خودروهایی بازارهای بسیار محدودی دارند و به نظر می‌رسد پروژه‌هایی زیان ده هستند که تنها برای جلب‌توجه توسعه می‌یابند. با توجه به عدم استقبال خریداران انتظار نداریم که در آینده کراس اورهای روباز زیادی را در بازارهای جهانی ببینیم.