نگاهی به لینا، اولین خودروی زیست‌تخریب‌پذیر جهان

لازم به یادآوری نیست که کره خاکی کوچکمان حال‌وروز خوبی ندارد. از آتش‌سوزی جنگل‌ها گرفته تا آب شدن یخچال‌ها در اثر گرمای بی‌سابقه، هرروز که می‌گذرد به شمار اخبار ناخوشایند افزوده می‌شود. یکی از شاید صدها دلیلی که در وخامت اوضاع نقش دارند، صنایع خودروی سازی و صدالبته کارخانه‌های ذوب فلزی است که فلز مورد نیاز برای بدنه خودروها را تأمین می‌کنند. طبق برآورد انجمن جهانی فولاد در سال ۱۳۹۳، حدود ۱۲ درصد از تولید جهانی فولاد در صنایع خودروسازی مصرف می‌شوند. اما چه می‌شد اگر وسیله نقلیه‌مان بدنه‌ای زیست‌تخریب‌پذیر داشت؟ از خود طبیعت آمده و در آخر به خود آن بازمی‌گشت. در این صورت نه قبرستان‌های خودرو به وجود می‌آمدند و نه مصرف فلز در این صنعت به طرز رعب‌آوری بالا می‌رفت. هرچند این آینده‌ای اگر نگوییم غیرممکن اما بسیار دور از دسترس است، همین امروز هم برخی‌ها شروع به ساخت آن آینده کرده‌اند.

ازجمله این افراد می‌توان به دانشجویان دانشگاه فناوری آیندهاون هلند اشاره کرد، دانشجویانی که LINA، اولین خودروی زیست‌تخریب‌پذیر جهان، حاصل دسترنج آن‌هاست. پس از پرده‌برداری از آن در اردیبهشت‌ماه، حال لینا آماده لمس جاده است.

درست پس از رونمایی، تیم TU/ecomotive لینا را به شل اکو-ماراتن لندن بردند، رویدادی که دانشجویان از سراسر جهان را برای ساخت پربازده‌ترین خودرو دعوت می‌کند؛ حال آن‌ها به کشور خودشان برگشته و اصلاحات نهایی را برای بهبود تجربه رانندگی بر روی لینا اعمال می‌کنند.

آن‌گونه که کارشناسان می‌گویند، اگر خودروسازان راهی برای بازیافت برخی از قطعات تجزیه‌ناپذیر خودروهای کنونی یافته و آنان را با جایگزین‌های طبیعی ادغام کنند، خودروهای زیست‌تخریب‌پذیر می‌توانند آینده را رقم بزنند.

لینا خودرویی است سبک، آسان برای راندن و ساخته شده برای شهر

اعضای TU/ecomotive و پروفسورهای ناظر، قسمت اعظم لینا را از مواد بیوکمپوزیتی ساخته‌اند که از آن مواد، کتان و چغندر قند بیشترین کاربرد را در ایجاد ساختار خودرو داشته‌اند.

کتان که گیاهی است با ساقه بلند و گل‌های آبی‌رنگ، بیشتر در نواحی شمالی اروپا و آمریکای شمالی می‌روید. دستیابی به آن راحت بوده و فیبرهای فشرده شده‌اش، پوشش و تقویت‌کننده‌ای قوی برای مصالح اصلی به شمار می‌رود.

منظورمان از مصالح اصلی، همان چغندر قند خودمان است که در طول پروسه‌ای به بیوپلاستیک یا PLA تبدیل می‌شود. سپس آن را برای استفاده به فرم پنل های لانه‌زنبوری درمی‌آورند. از کتان به‌عنوان پوششی برای این پنل‌ها استفاده می‌شود تا مبادا باران و ابروباد و مه و غیره، آن‌ها را تخریب کند.

جدا از کاملاً بازیافت پذیر بودنشان، این مواد لینا را بسیار سبک‌وزن می‌کنند. با تنها ۳۰۰ کیلوگرم وزن، این خودرو بازده بسیار بالایی دارد چراکه برخلاف دوستان سنگین‌وزن خود، لزومی به مصرف انرژی زیادی برای کشیدن بدنه خود ندارد.

وقتی سه بسته باتری لیتیوم یونی ۴۸ ولتی و ۱.۹ کیلو واتی لینا شارژشان پر و کیفشان کوک باشد، تا ۱۰۰ کیلومتر نیروی خودرو را تأمین می‌کنند. پس از آن، راننده خواه‌ناخواه باید باتری‌ها را شارژ و یا تعویض کند. البته طبق گفته بر و بچه‌های توسعه‌دهنده، عوض کردن این باتری‌ها حداکثر به‌اندازه پر کردن باک خودروی بنزینی توی گاراژتان طول خواهد کشید.

در سینه این خودروی سبز، دو موتور الکتریکی DC می‌تپد که روی هم ۸ کیلووات توان داشته و لینا را به حداکثر سرعت ۸۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسانند. اما به‌ظاهر گول زننده‌اش نگاه نکنید؛ این خودروی سبک‌وزن قادراست تا ۴ نفر را در خود جای داده و به مقصد برساند. البته در این نمونه اولیه خبری از سیستم تهویه مطبوع نبوده و پنل های داخلی خودرو نیز هنوز بدون پوشش بودند. ویژگی پایین کشیدن پنجره‌ها نیز در این نمونه به چشم نمی‌خورد.

ماه اخیر بود که اداره وسایل نقلیه موتوری هلند به تیم دانشگاه آیندهاون چراغ سبز داد؛ که تعدادی دیگر از استانداردهای وسایل نقلیه را مد نظر قرار دهند تا لینا بتواند با امنیت کامل در جاده‌های عمومی به رفت‌وآمد بپردازد.

تمامی قطعات الکتریکی و سیم‌کشی‌ها بدون مشکل خدمت‌رسانی می‌کنند اما دنده‌عقب در نمونه اولیه محدودیت‌هایی داشته و همچنین فرماندهی خودرو آن‌طور که بایدوشاید راحت نیست.

طبق گفته متخصصانی چون پروفسور مارتین اشتاین باخ از دانشگاه آیندهاون، اگر راهی برای ساخت ترکیبی پایدار و سودآور از فلز و مواد زیست‌تخریب‌پذیر پیدا شود، پروژه‌هایی چون لینا می‌توانند آینده صنایع خودروسازی را بسازند.

BBC/Fobes/inautonews