هفتهی خودروی مونتری (Monterey Car Week) امسال هم میزبان مدلهای کلاسیک گرانقیمت و مدرن از سراسر جهان بود. در پایان این فستیوال، ۱۷۵ خودرو با مجموع قیمت ۴۷۰ میلیون دلار معامله شدند. شرکتهای معتبر برگزارکنندهی حراجی، مثل بونهامز، RS ساتبی، مکوم و گودینگ اند کو (Gooding & Co) از این رویداد برای فروش خودرو استفاده کردند.
منطقهی ساحلی مونتری در ایالت کالیفرنیا قرار دارد. ساحل مشهور این ناحیه پیبل بیچ (Pebble Beach) است که از سال ۱۹۵۰ رویدادهای متنوع مرتبط با خودروها ازجمله کانکورز دلیگانس (Pebble Beach Concours d’Elegance) را میزبانی میکند. کانکورز دلیگانس به مدلهای کلاسیک اختصاص دارد و در روز پایانی هفتهی مونتری برگزار میشود.
اواخر مرداد ماه هرسال مصادف با اوایل آگوست در تقویم میلادی، زمان برگزاری هفتهی خودروی مونتری است. امسال علاوهبر خودروهای کلاسیک و کلکسیونی، دهها مدل مدرن در کلاس ابرخودرو، سوپراسپرت، مدل مفهومی و تمام برقی هم در هفتهی خودروی مونتری ۲۰۲۲ رونمایی شدند؛ اما فراتر از اخباری که احتمالا در پدال خواندهاید، معاملات میلیون دلاری در حراج آخر هفته نیز وجود داشت.
باتوجه به علاقهی کاربران پدال به خودروهای تاریخی و کلاسیک، در ادامهی مطلب نگاهی ویژه به گرانترین مدلهای معاملهشده در هفتهی خودروی مونتری ۲۰۲۲ داشتهایم. امسال ۱۲ مدل فراری در گروه ۲۵ خودروی گرانقیمت مونتری وجود داشتند. از میان ۱۱۰ مدل برتر با قیمت بیش از یک میلیون دلار، ۱۰ خودروی خاص از برندهای مختلف به انتخاب نگارنده در ادامهی مطلب معرفی شدهاند.
فراری 410S اسپرت اسپایدر
تنها ۴ دستگاه فراری 410S در دنیا وجود دارد. به همین دلیل، نسخهی قرمز رنگ در مونتری ۲۰۲۲ به قیمت ۲۲ میلیون دلار فروخته شد تا گرانترین مدل معاملهشده در این حراجی باشد. در سال ۱۹۵۶، کارول شلبی بنیانگذاری شلبی امریکن، پشت فرمان فراری 410S مذکور، به چند قهرمانی در مسابقات مختلف امریکا رسید.
فراری 410S در سال ۱۹۵۵ توسط کاروتسریا اسکاگیلتی طراحی شد. این خودرو، ساختار موتور جلو میانی و دیفرانسیل عقب داشت. پیشرانهی 410S، دوازده سیلندر ۵ لیتر V شکل ۶۰ درجه از سری لامپریدی (Lampredi) با دو مدل ۳۴۰ و ۳۷۰ اسب بخار بود. این خودرو، وزن خالص ۱۲۰۰ کیلوگرم داشت و نهایت سرعت ۳۰۳ کیلومتر برساعت نیز ثبت کرد.
مرسدس بنز 540K اسپشیال رودستر
سری 540K یکی از زیباترین خودروهای دوسرنشینه در تاریخ مرسدس بنز است. این مدل، پیش از جنگ جهانی دوم طراحی شد و از سال ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۰ تولید داشت. مرسدس بنز 540K توسط فردریش گیگر، خالق 300SL طراحی شد. این خودرو با بدنهی چهار صندلی هم وجود دارد اما نسخههای دودر دوسرنشینهی بدون سقف که با نام اسپشیال رودستر شناخته میشوند، بسیار گرانتر هستند.
خودروی معاملهشده در مونتری ۲۰۲۲، بدنهی قرمز رنگ با موتور ۸ سیلندر خطی ۵/۴ لیتر داشت. مرسدس بنز 540K اسپشیال رودستر ۱۸۰ اسب بخار قدرت داشت و نهایت سرعت ۱۷۰ کیلومتر برساعت ارائه میکرد. این خودرو، با قیمت ۹/۹ میلیون دلار فروخته شد.
هیسپانو سوئزا H6C
خودروسازی هیسپانو سوئزا اسپانیا در سال ۱۹۰۴ شکل گرفت. حدود ۲۰ سال بعد، بخش بزرگی از سهام هیسپانو به سرمایهگذاران فرانسوی واگذار شد. طی جنگهای جهانی اول و دوم تا اواسط دههی ۱۹۴۰، هیسپانو سوئزا به تولید پیشرانه برای هواپیما پرداخت. درواقع، ساخت خودرو توسط این شرکت از سال ۱۹۳۸ متوقف شد.
مدل H6 یکی از مشهورترین تولیدات هیسپانو سوئزا محسوب میشود. این خودرو توسط طراح سوئیسی، مارک بریکجت شکل گرفت. هیسپانو سوئزا H6 برای رقابت با رولزرویس ساخته شده بود و از پیشرانههای ۶ سیلندر خطی ۶/۵ و ۸ لیتر استفاده میکرد. حتی موتور ۱۲ سیلندر ۹/۵ لیتر روی H6 نصب شد.
نسخهی حراجشده در مونتری ۲۰۲۲، به دلیل رنگ قهوهای بسیار کمیاب، با نام Tulipwood یا لاله چوب شناخته میشود. خریدار برای این مدل، ۹/۲۴۵ میلیون دلار پرداخت کرد.
فراری 500TRC اسپایدر
بین سالهای ۱۹۵۳ تا ۱۹۵۷ خودروهای دوسرنشینه و اسپرت سبکوزن فراری به نامو مونزا تولید شدند. اکثر این خودروها، وزن خالص کمتر از ۷۶۰ کیلوگرم و پیشرانهی ۴ سیلندر خطی با حجم دو تا ۳/۴ لیتر داشتند.
مدل 500TRC اسپایدر با موتور ۲ لیتر و وزن ۶۸۰ کیلوگرم، سال ۱۹۵۷ عرضه شد. تنها ۱۹ دستگاه از این خودرو وجود دارد که بدلیل طرح خاص بدنه و حالت مواج گلگیرها مشهور است. فراری 500TRC اسپایدر نیز توسط کاروتسریا اسکاگیلتی طراحی شد.
نمونهی موجود در حراجی مونتری ۲۰۲۲، به دلیل کسب ۱۲ قهرمانی در مسابقات مختلف و حضور در لمان ۲۴ ساعته ، دارای اهمیت تاریخی است. این مدل با رنگآمیزی ترکیب شده از سیاه و قرمز، پیشرانهی ۱۹۰ اسب بخار دارد و یکی از آخرین خودروهای تولیدشده توسط فراری با موتور ۴ سیلندر محسوب میشود. فراری 500TRC اسپایدر در مونتری، به قیمت ۷/۸ میلیون دلار حراج شد.
فراری 275GTB
از ۵ خودروی گرانقیمت معامله شده در مونتری ۲۰۲۲، سه مدل فراری بودند. جالبتر اینکه هر سه فراری توسط کاروتسریا اسکاگیلتی طراحی شدهاند.
فراری ۲۷۵ بین سالهای ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۷ تولید شد تا جایگزین خودروی بسیار موفق فراری 250GTO باشد. طراحی این خودرو حاصل همکاری پینین فارینا و اسکاگیلتی محسوب میشود. فراری ۲۷۵ به عنوان یکی از زیباترین خودروهای اسپرت دههی ۶۰ میلادی در تاریخ خودروسازی دارای جایگاه ویژه است. این مدل ۱۳۰۰ کیلوگرمی با پیشرانهی ۱۲ سیلندر V شکل ۳/۳ لیتری، ۲۵۰ اسب بخار قدرت ارائه میکرد و عملکرد فنی بسیار خوبی در زمان خود داشت.
فراری 275GTB در حراجی مونتری ۲۰۲۲ به قیمت ۷/۵۹۵ میلیون دلار معامله شد. از این خودرو با طرح بدنهی GTB/C تنها ۱۰ دستگاه تولید شده است.
بوگاتی تایپ 57SC آتلانته
پرداخت مبلغی بیش از ۵ میلیون دلار برای بوگاتی کلاسیک اصلا عجیب نیست. در سال ۲۰۲۱، یک بوگاتی تایپ ۵۹ ساخت ۱۹۳۴ به قیمت ۱۲/۶۶ میلیون دلار فروخته شد تا گرانترین بوگاتی جهان تا امروز باشد.
بوگاتی تایپ ۵۷ به تعداد ۷۱۰ دستگاه تولید شد و پرتیراژترین خودروی شرکت سازنده در قرن بیستم بود. حتی شاه ایران، بوگاتی تایپ ۵۷ از سفیر فرانسه هدیه گرفت و مدتی سوار بر این مدل دوسرنشینه بود. نسخههای مختلف بوگاتی تایپ ۵۷ از ۱۹۳۴ تا ۱۹۴۰ با ابعاد متفاوت تولید شدند اما همگی موتور ۸ سیلندر ۳/۳ لیتر ۲۰۰ اسب بخار داشتند. باتوجه به وزن بالای خودرو و ناکافی بودن قدرت برای بسیاری از مالکان تایپ ۵۷، سورپرشارژ نیز به صورت سفارشی توسط شرکت بوگاتی نصب شد تا قدرت ۱۷۵و ۲۰۰ اسب بخار فراهم شود.
در حراجی مونتری ۲۰۲۲، بوگاتی تایپ ۵۷ سیاه رنگ سقف فلزی، به قیمت ۸/۷۴۵ میلیون دلار فروخته شد. این خودرو با نام کامل 57SC آتلانته، تولید ۱۹۳۷ است.
مرسدس بنز 600LWB لاندولت
خودروهای لاندولت (Landaulet) ساخت مرسدس بنز، به سقف پارچهای جمعشونده در عقب، اهمیت خاصی برای کلکسیونرها دارند. این سبک طراحی، بیش از ۱۰۰ سال پیش برای انواع خودرو و درشکه اسبی استفاده میشد.
مرسدس بنز ۶۰۰ با چراغهای عمودی در جلو، بین سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۸۱ تولید شد. فردریش گیگر یکی از طراحان اصلی این خودرو بود. مرسدس بنز ۶۰۰ پدرخواندهی S کلاس محسوب میشود و یکی از معدود خودروهای شرکت سازنده با سابقهی تولید بیش از ۱۸ سال است.
پرداخت مبلغ ۲/۴۲۵ میلیون دلار برای مرسدس بنز ۶۰۰ ساخت ۱۹۷۱ عجیب به نظر میرسد اما طرح بدنهی لاندولت و تیراژ تولید بسیار محدود، ارزش این خودروی ۶در را توجیح میکند. تنها ۲۶ نمونه مرسدس بنز 600LWB پولمن (۶در) تولید شده است و تعداد بسیار محدودی لاندولت هستند.
پورشه RS اسپایدر EVO
باتوجه به اینکه خودروهای پورشه، از گذشته تا امروز معمولا تیراژ تولید بسیار بالا داشتهاند، بهندرت با قیمت بیش از ۵ میلیون دلار در حراجیها معامله میشوند. به همین دلیل، پورشه RS اسپایدر EVO ساخت ۲۰۰۷ که به قیمت ۵/۶ میلیون دلار در مونتری ۲۰۲۲ خریداری شد، نمونهای استثنائی است.
پورشه سابقهای درخشان در مسابقات سرعت سراسر جهان دارد. این شرکت پرافتخار، به دلایل مختلف از جمله بحران مالی و کاهش فروش، بین سالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵ در مسابقات لمان ۲۴ ساعته شرکت نکرد. رونمایی از مدل RS اسپایدر در سال ۲۰۰۵ آغازگر فصل جدیدی از موفقیتهای پورشه در کلاس پروتوتایپ بود و به مدت ۵ سال برای مسابقات مختلف استفاده شد. این خودرو در سال ۲۰۰۸ به قهرمانی لمان ۲۴ ساعته رسید.
تنها ۱۷ دستگاه پورشه RS اسپایدر ساخته شد. نمونهی حراجشده در مونتری ۲۰۲۲، موتور V8 با حجم ۳/۴ لیتر و قدرت ۵۰۰ اسب بخار دارد.
استون مارتین DB5
ارزش DB5 سالم و کمکار در بازار کلاسیک، بیش از یک میلیون دلار است. این خودرو با حضور در ۸ فیلم از مجموعهی جیمزباند به شهرت جهانی رسید و البته افزایش ارزش کلکسیونی را تجربه کرد. نسخهی معاملهشده در مونتری ۲۰۲۲ با قیمت ۲/۴۵۴ میلیون دلار نیز، یکی از نمونههای استفاده شده توسط نقش اول فیلمهای کلاسیک جیمزباند، شان کانری فقید است.
از سال ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۵ تعداد ۱۰۵۹ استون مارتین DB5 تولید شد. این خودروها با پیشرانهی ۶ سیلندر خطی ۴ لیتر، ۲۸۲ تا ۳۲۵ اسب بخار قدرت داشتند و اکثرا با گیربکس ZF آلمانی تولید شدند. استون مارتین DB5 میتوانست در زمان ۸ ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت برسد و نهایت سرعت ۲۳۳ کیلومتر برساعت فراهم کند.
لامبورگینی میورا P400 S
قیمت خودروهای کلاسیک لامبورگینی هم مشابه پورشه، معمولا کمتر از ۵ میلیون دلار است. امسال در مونتری، یک دستگاه میورا P400 S سبزرنگ ساخت ۱۹۶۹ با قیمت ۱/۹۵۷ میلیون دلار معامله شد تا بار دیگر، فاصلهی قیمتی مدلهای کلاسیک لامبورگینی با فراری مشخص شود.
میورا از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۳ به تعداد ۷۶۴ دستگاه تولید داشت. این خودرو با ساختار موتور عقب میانی و پیشرانهی ۱۲ سیلندر ۴ لیتر ۳۵۰ اسب بخار، آغاز موفقیتهای لامبورگینی در کلاس سوپراسپرت محسوب میشود. میورا توسط مارچل گاندینی در استودیو برتونه طراحی شد و سرعتگیری صفر تا صد کیلومتر برساعت ۶/۷ ثانیه با نهایت سرعت ۲۷۶ کیلومتر برساعت داشت.
Si
۲ شهریور ۱۴۰۱هر چقدر از شاهکار بودن همشون حرف بزنم کمه ولی هیچ خودروی کلاسیکی اندازه اون db5 و gt40 افسانه ای و f40 ارزش نداره
viper2
۲ شهریور ۱۴۰۱البته اگه اون خودرو یه چارجر ۶۸ نباشه .
Si
۲ شهریور ۱۴۰۱داداش دوج کلا نسخه های کلاسیکش بحثشون جداست و یه دنیای دیگه هستن
محمد هادی
۲ شهریور ۱۴۰۱حدس میزدم یه میورای ناااب لای اینا باشه😄😄🤘🤘❤️
فورد
۲ شهریور ۱۴۰۱و همچنان فراری
elman
۲ شهریور ۱۴۰۱همشون عالین نمیشه انتخاب کرد
M
۲ شهریور ۱۴۰۱من خودم به شخصه حاضرم ۱۲۰ میلیون دلار برای جنسیس سنتیال بدم
بهتر از ماشین های از رده خارج اروپاییه
محمدرضا اشتری - دبیر سایت پدال
۲ شهریور ۱۴۰۱قطعا همین طوره
به زودی جنسیس رکورد مرسدس بنز 300SLR می شکنه
محمد هادی
۲ شهریور ۱۴۰۱واقعا آقا اشتری؟
شوخی میکنید دیگه!!
M
۲ شهریور ۱۴۰۱جناب اشتری خوشم میاد شما غرق در تعصب نیستید و ماشین خوب رو تشخیص میدید
AMD
۲ شهریور ۱۴۰۱حالاکه این جوریه من به پراید ۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ دلار پول میدم چون بهترین ماشین دنیاست از همه بهتر
farhan123456
۸ شهریور ۱۴۰۱حتی اگه رکوردش هم بشکنه باز از ارزش هاش کم نمیشه
elman
۲ شهریور ۱۴۰۱حرفت منطقیه سید 🗿
Alan.r
۲ شهریور ۱۴۰۱بیشتر از همه 540K رو دوست دارم البته DB5،میورا و بوگاتی تایپ ۵۷ هم عالین
وحید اسماعیل نسب
۲ شهریور ۱۴۰۱من خودم میورا رو ترجیح میدم
Twin H Power
۲ شهریور ۱۴۰۱شان کانری و دنیل کریگ کاری کردن من عاشق DB5 بشم …
phonix
۳ شهریور ۱۴۰۱هرچی این ماشین قشنگه کنار صدای خیلی خاصی هم داره
یه کی از خاص ترین صدا هارو بین ماشین های تاریخ همین بشر داره عالیه
JDM lover
۲ شهریور ۱۴۰۱جواهر ها یجا جمع شدن
واقعا نمیشه انتخاب کرد همشون بی نظیر و عالین
اصن ادم لذت میبره از دیدنشون
meysam
۲ شهریور ۱۴۰۱مرسدس بنز ۶۰۰LWB لاندولت
عشق بی انتها ❤️️❤️️❤️️❤️️
Elemento
۲ شهریور ۱۴۰۱همشون عالین ولی انتخابم سلطان میوراس
میورا پی ۴۰۰ اس از نظر عملکردی بین پی ۴۰۰ و پی ۴۰۰ اس قرار می گیره
Elemento
۳ شهریور ۱۴۰۱*بین پی 400 و پی 400 اس وی
یه چیز جالب در مورد شرکت هیسپانو سوئیزا فکر میکردم اینم از اون “به تاریخ پیوسته” هاست ولی گویا هنوز فعاله ولی نه در اتومبیل سازی
هیسپانو سوئیزا الان موتور هواپیمای جت تولید میکنه و صندلی پران برای هواپیما
چند بار هم تلاش کرده به دنیای خودروسازی برگرده. اگه بتونه واقعا عالی میشه اونم واسه شرکتی به این قدمت (1904 تا الان)
این H6C خوش رنگ که اینجا هست جزو قوی ترین ماشین هاشونه ولی از این قوی تر هم دهه ی 1930 ساختن. J12 اسمش بود که یه موتور وی 12 نه و نیم لیتری داشته و اولین اتومبیل ژنرال فرانکو در اسپانیا بود (با نصب صفحات مخصوص زرهی).
Farzad
۲ شهریور ۱۴۰۱زمانی که طراحی ها کامپیوتری نبود و طراحان خوش ذوقی مثل کاروتسریا اسکاگیلتی هر چی هنر داشتن میریختن رو کاغذ ، قوانین برخورد با عابر پیاده نبود که مثلا آرم روی کاپوت رولزرویس باعث صدمه به عابر پیاده میشه . قوانین دست و پاگیر آلایندگی وجود نداشت و انجین های عظیم قدرت نمایی میکردن ،تست تصادفات به این شکل نبود و تا جایی که امکان داشت بدنه ماشین رو محکم میساختن جوری که چکش بهش کارگر نبود ، در واقع هدف از ساخت خودرو این بود که صاحبش بتونه یک عمر باهاش زندگی کنه و ازش لذت ببره .
Elemento
۳ شهریور ۱۴۰۱یه موقعایی که میگی ماشین ها دیگه به قشنگی 20، 50 یا حتی 80 سال پیش نیستن سریع برچسپ “نوستالوژی پرست” بهت میزنن و میگن سلیقه ت “مدرن نیست” و “پیرمردیه”
ولی واقعا طراحی ماشین ها پسرفت کرده. دلایلش متعدده یکیش همین که شما گفتی: کاهش مصرف سوخت و آیرودینامیک بهتر باعث شده کلاً خطوط تیز کنار گذاشته بشن و ماشین ها شبیه “ماشین اصلاح صورت” طراحی بشن.
خطوط صاف و زاویه های تیز کنار گذاشته شدن و صورت ماشین کاملا توپی شکل طراحی میشه تا قوانین ایمنی رو پاس کنه
دلیل اصلیش دخالت های شدید سازمان های مختلف در طراحی خودروهاس، هر کسی میاد یه چوبی میزنه و یه دخالتی میکنه. اینجاشو درست کن که فلان بشه؛ اونجاشو اینطوری کن که بهمان بشه؛ شبیه کولر گازی طراحیش کن تا x و y و … بشه.
خراب کردن واقعا
چلنجر تقریبا آخرین ماشینی بود که به همون سبک قدیمی طراحی شده بود هر چند همین چلنجر هم اصلا زیبایی چلنجر 1970 رو نداره. اروپایی ها رو که نگم دیگه.
Farzad
۳ شهریور ۱۴۰۱دقیقا 👌👌 کلا زیباترین خودروهای تاریخ باید همیشه از بین کلاسیک ها انتخاب بشن مثل فراری 250gto , جگوار E type ، لامبورگینی میورا و کانتاش ، مرسدس بنز 300SL گالوینگ ، لینکلن کانتیننتال 1961 و …
Elemento
۳ شهریور ۱۴۰۱کاملا درسته. از فراری، برند مورد علاقه ی شما من تستاروسا رو هم خیلی دوست دارم. تا اواسط دهه ی 2000 (2005-2007) خوب بود ها، هنوز طراحی ها اینقدر افت نکرده بودند. از بعدش یهو بد شد
Payfast
۳ شهریور ۱۴۰۱همه نام بوگاتی میدرخش
ولی مگه بوگاتی la vivotoir noir چیچی ۱۸ میلیون دلار فروش نرفت که تایپ ۵۹ با ۱۲ میلیون گرون ترین شد؟
Roham
۳ شهریور ۱۴۰۱تشکر جناب اشتری
فقط جالب اینکه تو مقاله “چه کسی ۱۴۰ میلیون دلار برای مرسدس بنز ۳۰۰SLR پرداخته است؟“ در جواب یکی از دوستان (کامنت)، شرکت برگذار کننده حراجی (RS ساتبی) رو نامعتبر و اینجا معتبر خطاب کردید!!
چرا؟!
محمدرضا اشتری - دبیر سایت پدال
۳ شهریور ۱۴۰۱در اون کامنت منظورم درست توضیح ندادم
حراجی زمانی معتبر هست که چند نفر حضور داشته باشن یا اقلا رسانه ها موقع اجرای حراج صحت فروش تایید کنن
شرکت ساتبی معتبر هست اما روند خرید و فروش مرسدس ۳۰۰SLR شفاف انجام نشده، پس حراج از نظر من اعتبار نداره
اتفاقا نویسنده مطلب مرسدس بنز هم گفتن “خانه حراج RM ساتبیز هم چیز زیادی درباره آن منتشر نکرد”
علی
۳ شهریور ۱۴۰۱بنظرم اینکار را فقط برای بازار گرمی و بالاتر بردن اعتبارمرسدس بنز کردن !!! همه میدونن تو این قضیه کلاسیک ها فراری حرف اول را میزند و اون قضیه حراجی بنز ۳۰۰ یه حقه بازی رسانه ای بود
Porsche
۳ شهریور ۱۴۰۱همشون ماشین های بی نظیری هستن و ارزشمند
و من اگه بخوام انتخاب بکنم پورشه RS spyder و مرسدس 540k رو انتخاب میکنم
طراحی بی نظیر و کلاسیک مرسدس
و پورشه ای که روی این نسخه پیروزی ها زیادی بدست اورد
یه نکته راجع به RS spyder این هست که موتور v8 با زاویه 90 درجه داره و همچنین وزن این خودرو که فوق العاده کم وزن بود
در سال 2010 حدود 850 کیلوگرم وزن داشت اما در ابتدای کار و 2005 حدود 720 کیلوگرم
اما این قسمت که گفته اکثر پورشه ها بیشتر از 5 میلیون قیمت نمیخورن
نسخه های 356 و تایپ 64 تا 20 میلیون هم قیمت میخورن
حتی 968 که ماشین پر تیراژی بود و عادی به نظر میاد الان نزدیک 1 میلیون قیمت میخوره و به راحتی فروش میره
ilia2008
۳ شهریور ۱۴۰۱یکی از یکی بهتر
اون ۵۴۰k چه دلبری می کنه
علی
۳ شهریور ۱۴۰۱فراری سرور همشونه!
farhan123456
۸ شهریور ۱۴۰۱از آقای اشتری بابت این مطلب جذاب تشکر میکنم