آیا درهای کابین خلبان هواپیما مستحکم و ضدگلوله هستند؟

بی‌شک بخش کابین خلبان هواپیما جزو مهم‌ترین بخش‌های آن هستند و درهای آن به عنوان تنها راه دسترسی به کاکپیت اهمیت فوق‌العاده‌ای دارند. در این مقاله به بررسی ویژگی درهای کابین خلبان هواپیما می‌پردازیم.


از هواپیماهای نمادین تاریخ هوانوردی گرفته تا جت‌های قدیمی فراموش شده، شکی وجود ندارد که هواپیما مثالی فوق‌العاده از مهندسی است. این وسایل نقلیه بزرگ و سنگین‌وزن به منظور حمل مسافران، محموله‌های مختلف و… بکار گرفته می‌شوند هرچند همانند هر شکل دیگری از حمل‌ونقل، احتمال بروز مشکل در هواپیماها نیز وجود دارد و بنابراین حفاظت از خدمه و سرنشینان امری حیاتی خواهد بود.

همچنین بخوانید: ۱۰ ویژگی پیشرفته‌ای که باید در هواپیماهای مسافربری وجود داشته باشند

اگر تجربه سفر هوایی را داشته باشید احتمالاً می‌دانید که برخی اقدامات ایمنی برای بهبود تجربه سفر با هواپیما صورت گرفته است. ماسک‌های اکسیژن در زمان کاهش ناگهانی ارتفاع بکار گرفته می‌شوند و جلیقه‌های نجات نیز حین سقوط هواپیما در آب وجود دارند. همچنین کمربندهای ایمنی نیز مانع تکان خوردن سرنشینان و آسیب دیدن بدن آن‌ها می‌شوند؛ اما یکی از چیزهایی که خیلی به چشم سرنشینان هواپیما نمی‌آید تقویت درهای کابین خلبان هواپیما به منظور حفاظت از آن‌هاست. امروزه درهای کاکپیت یک هواپیما می‌توانند در برابر سلاح‌ها و انفجارهای کوچک مقاومت کنند هرچند باید دانست این درها کاملاً ضدگلوله نیستند. در حقیقت درهای کاکپیت هواپیما باید بتوانند استانداردهای سازمان هوانوردی بین‌المللی را پاس کنند. در چند دهه گذشته تلاش‌های زیادی برای افزایش دوام و استقامت درهای کابین خلبان هواپیما صورت گرفته است.

گفت‌وگوها درباره بهبود ساختار درهای کاکپیت هواپیما از اوایل قرن ۲۱ میلادی و به ویژه پس از حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفت. مقامات دولتی و شرکت‌های سازنده هواپیما طرح موجود درها را به کلی دگرگون کردند. به این ترتیب درهای کاکپیت که قبل از آن فقط راهی برای کاهش سر و صدای بخش مسافران هواپیما بودند به یک ویژگی دفاعی و ایمنی بدل شدند. به همین منظور، درها را از نو طراحی کردند تا هر بخش تشکیل دهنده آن‌ها بیشترین دوام ممکن را داشته باشد. وجود چندین لایه مختلف در داخل درهای کابین خلبان هواپیما باعث می‌شود مهاجمان توانایی دسترسی به داخل کابین را نداشته باشند.

درهای کاکپیت هواپیماهای مدرن از چندین لایه تشکیل می‌شود که اولین آن‌ها لایه خارجی است. این لایه کمی ضخیم‌تر از پوشش وینیل بکار رفته در لایه کاهنده صداست. پس از این دو لایه نیز لایه‌ای ضخیم از جنس کولار قرار دارد. همین کولار است که باعث می‌شود در کابین خلبان هواپیما ضدگلوله و مقاوم در برابر انفجار باشد. همچنین این درها در برابر نیروهای الکتریسیته نیز مقاوم هستند. به منظور بسته و قفل نگه داشتن درها، سه پیچ الکترونیکی به‌طور ایمن به داخل فریم هواپیما می‌لغزند و همچنین یک پیچ دستی نیز برای حفاظت بیشتر تعبیه شده است. لولاهای تقویت شده نیز باعث اتصال در به هواپیما می‌شوند. البته باید بدانید که اقدامات ایمنی در نظر گرفته شده برای حفاظت از خلبان‌ها تنها به نکات یاد شده محدود نمی‌شوند.

برخی عناصر دیگر نیز وجود دارند که درهای کابین خلبان هواپیما را ایمن‌تر می‌کنند. یکی از این ویژگی‌ها اخیراً توسعه یافته و بر اساس دستورالعمل سازمان هوانوردی فدرال آمریکا، کاکپیت هواپیماهای تجاری باید دارای مانع دوم پس از در مقاوم اصلی باشد. دلیل وضع چنین استانداردی هم به حفاظت از خلبان‌ها در مواقعی مربوط می‌شود که در اصلی باز است. البته این قانون هنوز شامل هواپیماهای قبلی تولید شده نمی‌شود اما شاید در آینده و با تصویب قانون هوانوردی جدید تغییر یابد. بر اساس قانون جدید، حتی هواپیماهای قدیمی نیز باید علاوه بر در اصلی از موانع ثانویه برای حفاظت خلبان‌ها استفاده کنند.

یکی دیگر از اقدامات مهم صورت گرفته در زمینه بهبود ایمنی کاکپیت هواپیما می‌توان به سیستم قفل و باز کردن پیچیده درها اشاره کرد. درهای کابین هواپیما را می‌توان از طریق کد امنیتی ویژه‌ای باز کرد و در اکثر موارد خلبان باید مجوز ورود را صادر کند. دسترسی به کابین خلبان هواپیما سه حالت دارد: حالت نرمال که در قفل است اما اگر خلبان‌ها اجازه دسترسی ندهند در پس از ۳۰ ثانیه باز می‌شود. حالت باز بودن در برای شخصی که از سرویس بهداشتی بازمی‌گردد و نهایتاً حالت قفل که صفحه‌کلید غیر قابل استفاده است و نمی‌توان در را باز کرد. در شرایط اضطراری که خلبان ناتوان است می‌توان کد اضطراری را وارد کرد تا در مدتی محدود وارد کابین شد. شاید این روش ریسک‌هایی داشته باشد اما پیشرفت‌های مداوم در زمینه ایمنی کاکپیت هواپیماها باعث می‌شود سفرهای هوایی ایمن‌تر از همیشه باشند. در آینده نیز این روند ادامه خواهد یافت و شاید شاهد معرفی برخی از ویژگی‌های پیشرفته برای هواپیماهای تجاری باشیم.