هر آنچه از شن‌یانگ FC31 جنگنده نسل پنج چین می‌دانیم

شن‌یانگ FC31 یک جنگندهٔ نسل پنجم است که از روی F22 رپتور ایالات‌متحده کپی شده و بیشتر برای صادرات در نظر گرفته شده است.

چین عادت به دزدیدن طرح‌های تسلیحاتی غرب دارد و جدیدترین هواپیمای جنگندهٔ این کشور یکی از مصادیق این موضوع محسوب می‌شود. شن‌یانگ FC31 یک جنگندهٔ دو موتورهٔ چندمنظوره است که بسیار شبیه به F22 رپتور آمریکا به نظر می‌رسد هرچند که عناصری از طراحی بیرونی F35 را هم دارد؛ اما علیرغم الهام گیری واضح شن‌یانگ از جنگنده‌های آمریکایی، غرب چیز زیادی در مورد آن نمی‌داند. ظاهراً تاکنون تنها دو فروند از FC31 ساخته شده و اولین پرواز خود را در ۳۱ اکتبر ۲۰۱۲ انجام داده است.

جالب‌ترین موضوع در مورد FC31 داستان منشأ شکل‌گیری آن است. این هواپیما به‌صورت خصوصی توسط شرکت هواپیماسازی شن‌یانگ برای صادرات در دست توسعه است. این پروژه زمانی آغاز شد که نیروی هوایی ارتش آزادی‌بخش خلق چین رسماً هواپیمای J20 ساخت شرکت چنگدو را برای استفاده انتخاب کرد. هردو جنگنده از قابلیت رادار گریزی برخوردارند و چین و ایالات‌متحده را به تنها کشورهایی تبدیل می‌کنند که چنین جنگنده‌هایی دارند. FC31 هواپیمایی ناو نشین خواهد بود که دسترسی چین به جنگنده‌های رادار گریز را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. مشخص نیست که این جنگنده در چه تعدادی تولید خواهد شد ولی میدانیم که هم‌اکنون تعدادی از آن در حال تولید است.

توانایی‌های شن‌یانگ FC31

ازآنجایی‌که FC31 هنوز در دست توسعه آن‌هم توسط چین است، اطلاعات زیادی در مورد توانایی‌های آن وجود ندارد. زمانی که این جنگنده در سال ۲۰۱۲ به نمایش درآمد، تنها یک نمونه از آن در معرض دید عموم قرار گرفت و دو سال بعد در نمایشگاه هوایی جوهای چین به نمایش گذاشته شد. تنها چیزی که از FC31 میدانیم این است که کمی از J20 کوچک‌تر است و برای حمل موشک‌های خود محفظهٔ تسلیحات داخلی دارد. البته جنگندهٔ شن‌یانگ در بیرون هم شش آویزگاه تسلیحات یا هاردپوینت دارد که امکان حمل انواع سلاح‌ها را فراهم می‌کند. مجموعاً این جنگنده می‌تواند تا ۸ تن تسلیحات شامل بمب‌ها و موشک‌های مختلف را حمل کند.

FC31 به دو موتور توربوفن RD93 ساخت کلیومف مجهز است که در جنگندهٔ روسی میگ ۲۹ هم استفاده می‌شود. وزن برخاست این جنگنده ۲۵.۴ تن است و شعاع جنگی حدود ۱۲۰۰ کیلومتر دارد درحالی‌که حداکثر برد غیرجنگی آن به ۴ هزار کیلومتر می‌رسد. حداکثر سرعت FC31 هم حدود ۲۲۰۰ کیلومتر بر ساعت است. این جنگندهٔ جدید چینی در بیرون با پوششی پنهان‌کار پوشیده شده است که تشخیص آن توسط رادارها و همتای آمریکایی خود را دشوار می‌کند. زمانی که این هواپیما به نیروی دریایی ارتش چین اضافه شود، قادر به انجام مأموریت‌های مختلفی شامل پدافند هوایی، برتری هوایی، شناسایی، پشتیبانی هوایی، حملات ضد کشتی، حملات دقیق هوا به زمین و سوخت‌گیری هوایی با هواپیماهای خودی خواهد بود.

شرکت شن‌یانگ در حال اصلاح طراحی FC31 است و این جنگنده تغییرات زیادی داشته و خواهد داشت. برنامه این است که جنگندهٔ موردبحث به موتورهای توربوفن WS-19 ساخت شرکت چینی گوئیژو مجهز شود. تحلیلگران غربی FC31 را رقیبی برای جنگنده‌های نسل چهارم مثل F15 و F16 می‌دانند اما لزوماً توان مقابله با جنگنده‌های نسل پنجم غربی را نخواهد داشت. البته اگر این هواپیما به رادارها، سنسورها و تسلیحات مشابه مجهز و در تعداد زیادی تولید شود، اوضاع می‌تواند تغییر کند. همچنین با خلبان‌های آموزش‌دیده و منابع لازم برای نگهداری این هواپیما، FC31 می‌تواند به یکی از جنگنده‌های برتر جهان تبدیل شود اما تنها زمان نشان خواهد داد که چین چطور در این زمینه پیشرفت خواهد کرد.

در همین حال، چندین کشور علاقهٔ خود برای خرید FC31 را نشان داده‌اند. در ژانویهٔ ۲۰۲۳، رئیس ستاد ارتش پاکستان برای خرید جنگنده‌های خارجی ازجمله FC31 ابراز علاقه کرد. علاوه بر صادرات، توسعهٔ بیشتر این جنگنده می‌تواند باعث شود به یکی از سه ناو هواپیمابر چین راه پیدا کند.