اِجلی اوپتیکا، هواپیمای عجیبی که قصد داشت جایگزینی برای هلیکوپتر باشد

اجلی اوپتیکا هواپیمای عجیبی بود که قصد داشت در مأموریت‌های گشت زنی سرعت پایین، جایگزین ارزان‌قیمتی برای هلیکوپترها باشد.

از اولین روزهای ورود بشر به آسمان، طراحان هواپیما طرح‌ها و ویژگی‌های متعددی را امتحان کرده‌اند و تاریخچهٔ صنعت هوانوردی مملو از انواع هواپیماهای غیرعادی از هیوز H4 هرکولس گرفته تا اسنکما کولئوپتر است. بسیاری از این هواپیماهای عجیب برای پر کردن خلأ بین هواپیما و هلیکوپتر طراحی شدند ولی در اکثر موارد ناموفق بودند. یکی از عجیب‌ترین هواپیماهایی که با این هدف ساخته شد، اجلی اوپتیکا (Edgley Optica) بود. این یک هواپیمای بریتانیایی بود که به‌طور خاص برای پرواز با سرعت پایین طراحی شد. هدف اوپتیکا ساخت جایگزینی ارزان‌قیمت برای هلیکوپتر بود و شکلی کاملاً متمایز داشت.

ویژگی منحصربه‌فرد این هواپیما، ترکیب غیرمعمول آن بود که باعث شد شبیه هیچ هواپیمای دیگری نباشد. ازآنجایی‌که هلیکوپترها وسایل نقلیه‌ای پیچیده و با هزینه‌های عملیاتی بالا هستند، طراحان اجلی قصد ساخت جایگزینی ارزان‌تر برای هلیکوپتر را داشتند. اوپتیکا در حالت ایده‌آل می‌تواند برای مدتی طولانی به‌منظور انجام مأموریت‌های دیده‌بانی در یک منطقه باقی بماند. اجلی از این لحاظ موفق عمل کرد ولی نهایتاً به دلیل مشکلات مالی تنها ۲۲ فروند از آن ساخته شد.

اوپتیکا در ظاهر به نظر می‌رسد از جوش دادن چند هواپیما به یکدیگر شکل گرفته است تا هواگردی متفاوت خلق شود. کابین هواپیما که کاملاً به سمت جلو کشیده و شبیه هلیکوپتر طراحی شده، دید پانورامای ۲۷۰ درجه را فراهم می‌کند و می‌توان یک خلبان و دو مسافر را در خود جای دهد. در انتهای هواپیما هم دِمی متفاوت را با دو سکان عمودی می‌بینیم. درست پشت کابین هم یک فن بزرگ تعبیه شده است که باعث می‌شود هواپیما بسیار بی‌صدا پرواز کند. برای این هواپیما سه چرخ ثابت در نظر گرفته شده و کل بدنه از فلز با پوستهٔ آلومینیومی ساخته شده است.

برای نیرو بخشیدن به اوپتیکا، از یک پیشرانهٔ شش سیلندر تخت هوا خنک ساخت تکسترون استفاده شده است که ۲۶۰ اسب بخار قدرت دارد و امکان دستیابی به حداکثر سرعت ۲۱۰ کیلومتر بر ساعت را فراهم می‌کند هرچند که سرعت کروز هواپیما تنها ۱۷۵ کیلومتر بر ساعت است. البته اوپتیکا نیازی به سرعت بالا ندارد زیرا هدف اصلی آن گشت زنی و رصد یک منطقه است و برای این کار از نیروی کافی برخوردار است.

حداکثر ارتفاع پروازی اوپتیکا حدود ۴۳۰۰ متر است و می‌تواند با هر بار سوخت‌گیری (۲۵۰ لیتر) حدود ۱۰۵۰ کیلومتر را طی کند. این اعداد مطمئناً برای هدف اجلی کافی بودند. علاوه بر این، اوپتیکا زمان تولید در سال ۱۹۸۳ تنها ۶۵ هزار دلار معادل ۲۰۰ هزار دلار امروز قیمت داشت. اجلی در ابتدا قصد داشت ۲۰۰ فروند از این هواپیما تولید کند ولی با کمبود سرمایه مواجه شد و نهایتاً فقط ۲۲ فروند از آن ساخته شد. این نمونه‌ها کاملاً قابلیت پرواز دارند و کارایی هلیکوپتر را با حدود یک‌سوم هزینه ارائه می‌کنند.