صنایع هوایی

نورث آمریکن XB-70 والکری، بمب‌افکن مافوق صوتی که ناکام ماند

XB-70 بمب‌افکن مافوق صوتی بود که در اواخر دههٔ ۵۰ برای فرار از دید رادار و هواپیماهای رهگیر شوروی طراحی شد.

نورث آمریکن XB-70 والکری نسخهٔ پروتوتایپ یک بمب‌افکن استراتژیک مافوق صوت مجهز به سلاح هسته‌ای بنام B-70 برای نیروی هوایی ارتش ایالات‌متحده بود. این بمب‌افکن شش موتوره که در اواخر دههٔ ۵۰ توسط شرکت نورث آمریکن طراحی شد، می‌توانست هزاران کیلومتر را با سرعتی بیش از ۳۳۰۰ کیلومتر بر ساعت طی و در ارتفاع ۲۱ هزار متر پرواز کند. با چنین سرعتی انتظار می‌رفت B-70 عملاً در برابر هواپیماهای رهگیر که در آن زمان تنها سلاح مؤثر در برابر بمب‌افکن‌ها محسوب می‌شدند مصون باشد.

این بمب‌افکن مافوق صوت فقط مدت کوتاهی روی یک ایستگاه راداری دیده می‌شد و پیش از آنکه کنترلرها بتوانند جنگنده‌های رهگیر خود را در مکان مناسبی قرار دهند از برد رادار خارج می‌شد. همچنین سرعت و ارتفاع پروازی B-70 هم با هیچ هواپیمای رهگیر یا جنگندهٔ شوروی در آن زمان قابل‌مقایسه نبود. بااین‌حال، معرفی اولین موشک‌های زمین به هوای شوروی در اواخر دههٔ ۵۰، آسیب‌ناپذیری B-70 را زیر سؤال برد. در پاسخ به این موشک‌ها، نیروی هوایی ایالات‌متحده شروع به انجام مأموریت‌های خود در ارتفاع پایین کرد یعنی جایی که به دلیل عوارض زمین، خط دید رادار موشک محدود بود.

در این ارتفاع پایین، برتری عملکرد B-70 در مقایسه با B-52 که قرار بود جایگزین آن شود خیلی کمتر بود و همچنین برد کوتاه‌تر و قیمت بسیار گران‌تری هم داشت. علاوه بر این، با ظهور موشک‌های بالستیک قاره‌پیما در اواخر دههٔ ۵۰، بمب‌افکن‌های سرنشین‌دار تا حد زیادی منسوخ شدند. به همین دلیل، سرانجام نیروی هوای آمریکا از تلاش برای تولید بمب‌افکن مافوق صوت دست کشید و برنامهٔ B-70 در سال ۱۹۶۱ لغو شد. سپس توسعهٔ این پروژه به یک برنامهٔ تحقیقاتی برای مطالعهٔ اثرات پرواز طولانی‌مدت با سرعت بالا واگذار شد.

بدین ترتیب، دو پروتوتایپ از این هواپیما با نام XB-70A ساخته شد و برای پروازهای مافوق صوت آزمایشی طی سال‌های ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۹ مورداستفاده قرار گرفتند. در سال ۱۹۶۶، یکی از این دو پروتوتایپ پس از برخورد با یک هواپیمای کوچک‌تر سقوط کرد. در این حادثه، زمانی که یک جنگنده رهگیر F-104 قصد عکس‌برداری از XB-70 را داشت و از روی آن رد می‌شد، به دلیل جریان هوای بال‌های بمب‌افکن، جنگنده به سمت آن کشیده شد و به سکان عمودی XB-70 برخورد کرد که باعث سقوط هردو هواپیما شد. هم‌اکنون تنها بمب‌افکن والکری باقی مانده در موزهٔ ملی نیروی هوایی ایالات‌متحده در اوهایو نگهداری می‌شود.

XB-70 توسط «هریسون استورمز» (یک مهندس هوانوردی آمریکایی که در شرکت نورث آمریکن کار می‌کرد و بیشتر به خاطر نقش در مدیریت طراحی و ساخت آپولو شهرت پیدا کرده بود) با بال‌های دلتا و به‌منظور استفاده از تکنولوژی‌های مافوق صوتی که برای موشک SM-64 ناواهو توسعه پیدا کرده بود طراحی شد. نوک بال‌های این هواپیما به‌صورت تاشو و برای چرخش ۶۵ درجه به سمت پایین طراحی شده بودند. این ویژگی پایداری جهت حرکت هواپیما در سرعت‌های مافوق صوت را افزایش و مرکز فشار را در سرعت‌های بالا به موقعیت مطلوب‌تری تغییر می‌داد. همچنین به قسمت داخلی نوک تاشوی بال‌ها نیز زاویهٔ کمبر اضافه شد تا در سرعت‌های مافوق صوت هندلینگ را بهبود و درگ را کاهش دهد.

XB-70 در کنار SR-71

مثل دیگر هواپیماهای بال دلتایی که برای سرعت‌های مافوق صوت طراحی شده بودند همچون کنکورد و توپولف TU-144، والکری هم به یک ویژگی برای بهبود دید خلبان هنگام پرواز با سرعت پایین و یا حرکت روی زمین نیاز داشت. بدین منظور، برای هواپیما یک شیشهٔ جلو و رمپ ویژه طراحی شد که پایین می‌رفت و دید بهتری را از طریق شیشهٔ جلوی ثابت کاکپیت فراهم می‌کرد. در سرعت‌های بالا اما این رمپ بالا می‌آمد و دماغهٔ هواپیما را ساده‌تر می‌کرد. همچنین برف‌پاک‌کن و سیستم ضدیخ شیشهٔ جلو هم حذف و بجای آن از هوای خروجی داغ موتورها استفاده شد که با دمای ۳۱۵ درجه سانتی‌گراد شیشه را پاک می‌کرد.

XB-70 به شش موتور توربوجت جنرال الکتریک YJ93-GE-3 مجهز شده بود که از سوخت جت JP-6 استفاده می‌کردند. این سوخت به‌طور خاص برای نیازهای مأموریت‌های بمب‌افکن طراحی فرموله شده بود. هرکدام از این موتورها بدون پس‌سوز ۸۹ کیلو نیوتن و با پس‌سوز ۱۲۰ کیلو نیوتن رانش تولید می‌کردند. والکری برای خنک کردن از سوخت استفاده می‌کرد. این سوخت پیش از رسیدن به موتورها از طریق مبدل‌های حرارتی پمپاژ می‌شد. همچنین برای کاهش احتمال خود اشتعالی نیز هنگام سوخت‌گیری، به سوخت JP-6 هواپیما نیتروژن تزریق می‌شد.

مشخصات نورث آمریکن XB-70A

تعداد خدمه ۲ نفر
طول ۵۶.۳۹ متر
دهانهٔ بال ۳۲.۰۰ متر
ارتفاع ۹.۱۴ متر
وزن خالی ۱۱۵ تن
حداکثر وزن برخاست ۲۴۵ تن
ظرفیت سوخت ۱۷۷ هزار لیتر
پیشرانه ۶ عدد توربوجت
حداکثر سرعت ۳۳۱۰ کیلومتر بر ساعت
سرعت کروز ۳۲۲۰ کیلومتر بر ساعت
شعاع حرکتی ۶۹۰۰ کیلومتر

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۸ رای

امیر دهقان

نویسنده و مترجم پدال، عاشق ماشین، عشقی که حد و حصر نداره

مطالب مشابه

‫۲۲ دیدگاه‌ها

    1. phonix

      ۱۱ دی ۱۴۰۱
      سوابق: (1878 ديدگاه)

      داداش قبل از ایشون هم بمب افکن بوده
      این رفیقمون اولین بمب افکن موتور جت بوده
      پس المان با چی لندن رو قبل از این بمبارون میکرده یا امریکا با چی رفت ژاپن رو پوکوند؟
      نبرد برلین امریکا با چی شخم میزد زمینو؟
      :/

      موافقم 41
      مخالفم 11
      1. گلاب

        ۱۱ دی ۱۴۰۱
        سوابق: (186 ديدگاه)

        تراکتور

        موافقم 28
        مخالفم 5
      2. datsun

        ۱۱ دی ۱۴۰۱
        سوابق: (3960 ديدگاه)

        تو پرل هاربر ژاپن با چی آمریکن رو شخم زد

        موافقم 25
        مخالفم 16
      3. Royal Driver UK

        ۱۲ دی ۱۴۰۱
        سوابق: (1291 ديدگاه)

        بی۱۷ دژ پرنده، B17 Flying fortress
        آورو لنکستر. Lancaster
        بی۲۹ ابردژ Superfortress جزو بهترین بمبرها هستن. البته اینا دوربرد هستن.

        موافقم 10
        مخالفم 1
      4. Ali

        ۲۵ اسفند ۱۴۰۱
        سوابق: (77 ديدگاه)

        کاملا درسته
        اولین بمب افکن رو آمریکا ساخته و استفاده کرده و اونی که تو میگی اولین بمب افکن با پیشرانه ی جت هست .

    2. پویا

      ۱۱ دی ۱۴۰۱
      سوابق: (488 ديدگاه)

      لینکت برام باز نمیشه اما اولبن بمب افکن های دنبا مدل ایتالیایی Caproni Ca 30 و مدل انگلیسی Bristol Tab8 بود.

      موافقم 9
      مخالفم 4
    3. net

      ۱۱ دی ۱۴۰۱
      سوابق: (3424 ديدگاه)

      امریکا پیشرفته ترین و قدرتمندترین نیروی نظامی و ارتش دنیا داره

      موافقم 63
      مخالفم 14
  1. mahdi-es17

    ۱۱ دی ۱۴۰۱
    سوابق: (565 ديدگاه)

    واقعاً جالب بود نشان و
    دهنده قدرت آمریکا در دهه 50 هست این بمب افکن

    موافقم 73
    مخالفم 17
    1. حسین

      ۱۱ دی ۱۴۰۱
      سوابق: (3004 ديدگاه)

      این همه هزینه کرده با یک موشک جدید تولیدش متوقف شده ، بعد نشان دهنده قدرت هست؟

      موافقم 31
      مخالفم 102
      1. phonix

        ۱۱ دی ۱۴۰۱
        سوابق: (1878 ديدگاه)

        اینو باش :)

        موافقم 63
        مخالفم 9
      2. mahdi-es17

        ۱۱ دی ۱۴۰۱
        سوابق: (565 ديدگاه)

        با لغو برنامه 108 – XF ( حرف X اول به معنای آزمایش است ) که یک سری سیستم ها همانند موتور مشابه با والکایری داشت با لغو این برنامه هزینه والکایری بالا رفت و ضربه سنگینی به آن وارد شد و در دهه ۱۹۵۰ سلاح موثر ضد بمب افکن ها استراتژیک توپ ها جنگنده ها بودند که آن هم خیلی کارآمد نبودند و در آن زمان پدافند موشکی موثری وجود نداشت ولی در سال ۱۹۵۹ ورق برگشت با ورود پدافند S – 75 DVINA که در سیستم ناتو بنام SA – 2 GUIDELINE شناخته میشود شرایط تغییر کرد این پدافند در یکم ماه مه ۱۹۶۰ توانست یک فروند هواپیمای شناسایی بلند پرواز U2 به خلبانی سرهنگ گری پاورز را سرنگون کند و به غرب ثابت کند که دیگر بمب افکن های استراتژیک کاملا هم در آسمان شوروی در امان نخواهند بود با این اتفاق نظر سیاستمداران و ژنرال های آمریکایی به سمت بمب افکن هایی که در ارتفاع پایین نفوذ کنند تغییر کرد دلیلش این بود که با توجه به اینکه زمین گرد است و سطح زمین قوس دارد بنابراین رادار های زمین پایه ارتفاع پست را تا برد ۴۰ کیلومتری بیشتر نمیتوانند پوشش دهند به علاوه در صورت وجود کوه و ناهمواری ها نقاط کور راداری به وجود میآید که برای خفای بمبر های ارتفاع پایین مناسب بود درست است که والکاری قابلیت رسیدن به سرعت ۳ ماخ را داشت ولی این تنها در ارتفاع بالا که اصطحکاک هوا کاهش میابد ممکن بود ولی در ارتفاع پایین سرعتش کمی کمتر از ۱ ماخ میشد که میشد کمی بیشتر از سرعت B52 که با توجه به اینکه هزینه عملیاتب بسیار بالاتری نسبت به استراتوفورترس و همچنین دارای برد و میزان حمل سلاح کمتری بود این مسئله به یک مشکل تبدیل شد و در نهایت پرزیدنت آیزنهاور که خود نظامی کارکشته بود خواهان لغو طرح والکاری شد چون معتقد بود دوران بمب افکنها به پایان رسیده و دوره زمانه موشک های بالستیک است در این باره هم گفت : وقتی در عصر موشک درباره هواپیما صحبت میکنیم همانند این است که در دوره تفنگ درباره تیر و کمان صحبت کنیم ( البته واقعا تمام حرفش در مورد بمب افکنها درست نبود )
        گرفته شده از سایت جنگاوران

        موافقم 22
        مخالفم 1
      3. mahdi-es17

        ۱۱ دی ۱۴۰۱
        سوابق: (565 ديدگاه)

        این بمب افکن سال
        1955 ساختش شروع شد
        اولین موشک قاره پیمای امریکا 1959تست شد

        موافقم 41
        مخالفم 4
      4. پویا

        ۱۱ دی ۱۴۰۱
        سوابق: (488 ديدگاه)

        امثال تو مجبورن کامنت بزارن؟!

        موافقم 26
        مخالفم 9
  2. AMD

    ۱۱ دی ۱۴۰۱
    سوابق: (249 ديدگاه)

    فکر کردم امروز معرفی شده😐

    موافقم 39
    مخالفم 1
  3. Avan

    ۱۱ دی ۱۴۰۱
    سوابق: (424 ديدگاه)

    عجب چیز خوف و خفنی است. به خصوص عکس آخری

    موافقم 20
    مخالفم 4
  4. یانکی.من هم فرزند کسی هستم.آبان سرخ.

    ۱۱ دی ۱۴۰۱
    سوابق: (2351 ديدگاه)

    متن ایراد داره.ساخت بمب افکن مافوق صوت ادامه پیدا کرد که نمونش بی1 لنسرو بی2 هستش.روسیاه تروریست دوتا داره که فقط توان پرتاب بمب بر سر کودکان سوری رو داره.

    موافقم 33
    مخالفم 17
  5. همایون

    ۱۱ دی ۱۴۰۱
    سوابق: (792 ديدگاه)

    اگه این هواپیما عملیاتی میشد تبدیل به یه اسطوره در صنعت هواپیمایی میشد مثل بلک برد مطمئنا اگه امریکا در شرایطی مثل جنگ جهانی دوم بود فورا این هواپیما ساخته میشد ولی تو شرایط جنگ سرد فقط تا نمونه اولیه رفت حالا تو شرایط عادی که همچین طرحهایی اصلا بودجه واسه ساخت نمیگیرن واسه همینه که میگن تو شرایط جنگ جهانی دوم علم یه جهش صد ساله رو تو چند سال تجربه کرد البته بخش اعظم این جهش علمی بر دوش دانشمندان المانی بود که بعدها آمریکا با پروژه گیره‌کاغذ و جذب دانشمندان المانی تونست تو صنایع علمی و فضایی از شوروی پیشی بگیره ولی شوروی برخلاف امریکا بهره کمی از المانیها برد و بسیاری ازین دانشمندان قبل اینکه ارزششون کشف بشه تو اردوگاه های کار اجباری شوروی جان سپردن هرچند تعداد کمیشون به کار گرفته شدن نمونش موتورهای بمب افکن توپولف نود و پنج هست که هنوزم بعد از گذشت دهه ها قدرتمندترین و قابل اطمینان ترین موتور توربوپراپ دنیا هستش که توسط المانیهای اسیر در شوروی طراحی و ساخته شد.
    سالها بود که با افول روسیه خبری از جنگ افزارهای اینچنینی نبود ولی قدرت گیری چین داره کم‌کم یه جنگ سرد دیگه رو پدید میاره

    موافقم 21
    مخالفم 3
  6. مهدی دهقان

    ۱۲ دی ۱۴۰۱
    سوابق: (67 ديدگاه)

    زمان بعد از جنگ جهانی دوم تا اوایل دهه هفتاد ارتش سرخ برترین ارتش دنیا بود تنها چیزی که مانع یه جنگ جهنای بعدی شد سلاح اتمی امریکا بود بخاطر همین موضوع استالین فشار زیادی به ارتش برای ساخت سلاح اتمی وارد کرد بعد از چند سال از دستیابی شوروی به سلاح اتمی فقط مساله فاصله تا امریکا و نبود حامل مانع بود زمانی هم که توان موشکی شوروی به برد امریکا رسید دیگه شوروی وارد مسایل اقتصادی و فساد شد البته مرگ استالین هم بی تاثیر نبود تمام دبیر کل های بعد استالین اون شخصیت استالین برا شروع یه جنگو نداشتن

    موافقم 9
    مخالفم 12
    1. Mr.nobody

      ۱۲ دی ۱۴۰۱
      سوابق: (5 ديدگاه)

      شوروی و ایدئولوژیش محکوم به سقوط بود

      موافقم 22
  7. ایران

    ۱۲ دی ۱۴۰۱
    سوابق: (51 ديدگاه)

    مخزن سوختش 177 تن هست
    حداکثر ظرفیت بلند شدنش245 تن وزن خالیش 115 تن
    یعنی با باک پر نمیتونه پرواز کنه ؟
    برام سواله

    1. F

      ۱۲ دی ۱۴۰۱
      سوابق: (223 ديدگاه)

      فکر کنم چگالی سوختش کمتر از 300 کیلوگرم بر مترمکعب باشه، اینجوری میشه مثلا 60 تن سوخت 60 تن هم خود بدنه، بنزین هم چگالیش کمتر از 1000 کیلو گرم بر متر مکعب هست چه برسه به سوخت جت.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لطفاً از نوشتن به‌صورت پینگلیش، اجتناب نمایید. نظرات حاوی توهین، عبارات غیراخلاقی، سیاسی، مطالب غیر مرتبط، اسپم، ترول و تبلیغاتی پذیرفته نمی‌شوند. برای تغییر آواتار خود می‌توانید از سایت گراواتار استفاده نمایید.

دکمه بازگشت به بالا