X57، هواپیمای تمام برقی ناسا

ناسا همواره در تلاش جهت بهبود بهره‌وری انرژی در پروازها بوده است و سال گذشته نیز اعلام کرد که تصمیم دارد تا ۲۰ سال آینده هواپیماهای مسافربری تجاری تمام برقی را به آسمان فرستاده و صنعت هوانوردی را متحول کند. مدیر این سازمان «چارلز بولدن» به‌تازگی برنامه‌ای بانام X-57 را به‌عنوان گامی کوچک به سمت هدف مذکور معرفی کرده است که اولین هواپیمای تمام برقی ناسا محسوب می‌شود. X-57 یک هواپیمای کوچکِ تک نفر بانام مستعار «مَکسوِل» (Maxwell) است که پرواز بدون تولید دی‌اکسید کربن را نشان می‌دهد.

سیستم نیروی محرکهٔ X-57 متشکل از ۱۴ موتور الکتریکی است که در سراسر بال بسیار نازک آن نصب‌شده‌اند. این موتورها نیروی خود را از باطری‌هایی می‌گیرند که می‌تواند بر روی زمین و با استفاده از سلول‌های خورشیدی شارژ شوند. هرچند در این هواپیما جهت نشست‌وبرخاست از هر ۱۴ موتور استفاده خواهد شد اما پس از ارتفاع گرفتن هواپیما فقط دو موتور بزرگِ نصب‌شده در نوک بال‌ها نیروی مور نیاز جهت به‌پیش راندن هواپیما را تأمین می‌کنند که می‌توانند پرنده را تا ۱۶۰ کیلومتر به پرواز درآورند. محققان ناسا امیدوارند بتوانند ثابت کنند که با استفاده از موتورهای بیشتر و توزیع برق در بال‌ها می‌توان انرژی موردنیاز برای دستیابی هواپیما به‌سرعت کروز ۲۸۰ کیلومتر در ساعت را کاهش داد.

به گزارش واشنگتن‌پست، ناسا یک جدول زمانی چهارساله برای X-57 تعیین کرده است و پس‌ازآن قصد ساخت یک سری از هواپیماهای الکتریکی بزرگ‌تر باقابلیت حمل بار و مسافر بیشتری را دارد. دیگر غول‌های صنعت هوافضای دنیا همچون بوئینگ و ایرباس نیز برنامه‌ها و پژوهش‌هایی را به ساخت هواپیماهایی با نیروی محرکهٔ تمام الکتریکی و یا هیبریدی اختصاص داده‌اند تا جایگزینی باشند برای جت‌های تجاری فعلی که حجم قابل‌توجهی سوخت مصرف کرده و منبع بزرگِ تولیدِ رو به رشد آلودگی و دی‌اکسید کربن هستند.

حال ناسا نیز به رقابت ساخت هواپیماهای الکتریکی پیوسته و به‌سرعت در حال حرکت به‌سوی آینده‌ای پاک‌تر و ساکت‌تر است. شایان‌ذکر است که پروژه‌های سری X، مجموعه‌ای از هواپیماها، موشک‌ها و حتی سفینه‌های فضایی آزمایشی هستند که توسط نیروی هوایی ایالات‌متحده و ناسا در طول ۷۰ سال گذشته توسعه‌یافته‌اند. ازجملهٔ این پروژه‌ها می‌توان به هواپیمای X-1 اشاره کرد که در سال ۱۹۴۷ توسط کاپیتان نیروی هوایی «Chuck Yeager» به پرواز درآمد و اولین هواپیمایی بود که توانست دیوار صوتی را بشکند. این هواپیما موجب طلوع عصر جدیدی در صنعت هوافضا شده و آغازگر پروازهای مافوق صوت بود.

یکی دیگر از پروژه‌های سری X نیز X-15 نام داشت. X-15 یک موشک-هواپیما بود که از موتور راکت به‌عنوان پیشرانه استفاده می‌کرد. این هواپیما یک پروژهٔ تحقیقاتی و آزمایشی بود که توانست رکورد بیشترین سرعت و ارتفاع پروازی را بنام خود ثبت کند. X-15 طی سال‌های ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۸ پروازهای متعددی را به انجام رساند و توانست به حداکثر سرعت ۷۲۷۴ کیلومتر در ساعت دست پیدا کند و رکورد رسمی سریع‌ترین هواپیمای سرنشین دار دنیا را بنام خود ثبت نماید که همچنان پابرجاست. بعلاوه رکورد بیشترین ارتفاع پرواز را نیز با پرواز تا مرز فضا بنام خود به ثبت رساند. X-15 به توسعهٔ برنامه‌های فضای ناسا همچون آپولو و شاتل کمک فراوانی کرد.

پروژه‌های سری X همچنین شامل ساخت هواپیمای جت با سوخت هسته‌ای نیز می‌شد. در این پروژه که X-6 نام داشت از یک بمب‌افکن کُنوِیر B-36 جهت مراحل اولیهٔ آزمایش استفاده از سوخت هسته‌ای در هواپیما استفاده شد. قرار بود در هواپیمای X-6 از رآکتورهای هسته‌ای جهت نیرو بخشیدن به هواپیما استفاده شود که بمب‌افکن را قادر می‌ساخت برای هفته‌ها بدون نیاز به سوخت‌گیری در آسمان به پرواز درآید. البته این پروژه به دلیل خطرات زیاد کنار گذاشته شد.

حال پروژهٔ X-57 نیز قصد دارد راه پرافتخار گذشتگان خود را ادامه داده و همانند هواپیماهای سری X گذشته، تحولی در صنعت هوافضا ایجاد کند. X-57 نخستین هواپیمای سری X ناسا در این دهه بوده و طرحی است جهت توسعهٔ تکنولوژی که به بهبود مصرف سوخت، کاهش انتشار دی‌اکسید کربن و کاهش سروصدا می‌انجامد. همچنین این پروژه تا حد زیادی مسیر توسعه و ساخت هواپیماهای کوچک، سریع‌ و کارآمد را هموار می‌کند. چارلز بولدن در رابطه با این پروژه می‌گوید:

«هواپیمای سرنشین دار X-57 ناسا، اولین گام در آغاز دوره‌ای جدید از حمل‌ونقل هوایی است»

ناسا امیدوار است با تلاش‌های خود درزمینهٔ هواپیماهای برقی بتواند نشان دهد که این آیندهٔ پرواز است.