فناوری‌های جنرال موتورز در 75 سال پیش؛ از سنسور باران تا موتور آلومینیومی

کانسپت لسابر که در سال ۱۹۵۱ معرفی شد، از تکنولوژی‌های بسیار پیشرفته‌ای برخوردار بود که امروز در خودروهای مدرن می‌بینیم.

جنرال موتورز پیشتاز ساخت خودروهای کانسپت بوده است و اولین خودروی مفهومی جهان یعنی بیوک Y-Job در سال ۱۹۳۸ توسط این شرکت ساخته شد. بیش از یک دهه بعد نیز این شرکت کانسپت دیگری معرفی کرد که ویژگی‌های بسیار مدرن و پیشرفته‌ای داشت. این کانسپت، لسابر نام داشت که در سال ۱۹۵۱ معرفی شد. کانسپت لسابر (با بیوک لسابر اشتباه گرفته نشود) توسط «هارلی ارل» طراحی شد یعنی همان کسی که ۱۳ سال قبل، کانسپت Y-Job را طراحی کرده بود. وی که حدود یک دهه از Y-Job به‌عنوان خودروی روزمره استفاده می‌کرد، در سال ۱۹۴۷ تصمیم به ساخت جایگزینی مدرن برای آن گرفت. این کانسپت جدید به لطف ظاهر برگرفته از عصر فضا و ویژگی‌های نوآورانه‌ای که در ادامه خواهیم دید، فوراً به یک افسانه تبدیل شد. هارلی ارل از این کانسپت هم به‌عنوان خودروی شخصی استفاده کرد و ۷۰ هزار کیلومتر را با آن پیمود.

بدنه‌ای با متریال غیرمعمول

پانل‌های بدنهٔ این خودرو از منیزیوم و کف خودرو از آلومینیومی لانه‌زنبوری استحکام بالا ساخته شده بود. علاوه بر این، در برخی قسمت‌ها هم برای کاهش وزن از فایبرگلاس استفاده شده بود. همهٔ این‌ها متریالی هستند که بعداً در ساخت خودروهای مدرن به‌طور گسترده‌ای مورداستفاده قرار گرفتند.

شیشهٔ جلوی خمیده

درحالی‌که اکثر خودروها در آن زمان از شیشه‌های جلوی تخت استفاده می‌کردند، در لسابر با الهام از جنگنده‌ها، از شیشهٔ جلوی منحنی استفاده شد. طراحی این شیشه از جنگندهٔ F-86 الهام گرفت و امروز تمام خودروها از شیشه‌های جلوی منحنی استفاده می‌کنند.

چراغ‌های جلو و عقب مرکزی

هارلی ارل در طراحی چراغ‌های لسابر هم از جت‌های جنگنده الهام گرفت. در جلوی خودرو، یک قسمت بیضی‌شکل شبیه ورودی هوای جت‌ها تعبیه شد که دو چراغ گرد را در خود جای داده بود درحالی‌که در عقب نیز قسمتی دایره‌ای طراحی شده بود که شبیه اگزوز جت‌ها به نظر می‌رسید ولی درواقع چراغ‌های عقب را در داخل خود مخفی کرده بود.

پیشرانهٔ تمام آلومینیومی

پیشرانهٔ این کانسپت به‌طور کامل از آلومینیوم ساخته شده بود. این موتور درواقع پروتوتایپ موتوری بود که بعداً در سال ۱۹۵۶ تخت عنوان موتور V8 فایربال بیوک به تولید رسید. فایربال یکی از اولین موتورهای آلومینیومی جهان بود که منجر به ساخت پیشرانهٔ V8 روور و همین‌طور موتور V6 مشهور بیوک شد. این پیشرانه که در کانسپت لسابر ۳.۵ لیتر حجم داشت و به یک سوپرشارژر مجهز بود، قدرت چشمگیر ۳۳۵ اسب بخاری تولید می‌کرد. به لطف این نیرو، کانسپت لسابر ظرف ۸ ثانیه از صفر به سرعت ۹۶ کیلومتر بر ساعت می‌رسید.

موتور دوگانه‌سوز

یکی دیگر از نوآوری‌های موتور لسابر، امکان کار با دو سوخت بنزین و متانول بود. بدین منظور، خودرو به دو کاربراتور مجهز شده بود که یکی با بنزین و دیگری با متانول کار می‌کرد. خودرو در حالت عادی از بنزین استفاده می‌کرد ولی با افزایش فشار پدال گاز، موتور به‌طور خودکار روی سوخت متانول می‌رفت تا حداکثر قدرت را تولید کند.

باک سوخت بازشونده

در هرکدام از باله‌های عقب لسابر، دو مخزن سوخت ۷۵ لیتری تعبیه شده بود که یکی برای بنزین و دیگری برای متانول بود. این باک‌های سوخت از نوع بازشونده بودند. این نوع باک، از مواد منعطف تقویت‌شده‌ای ساخته می‌شود و ابتدا اندازهٔ کوچکی دارد ولی زمانی که در محل موردنظر کار گذاشته می‌شود، باز شده و به‌ اندازهٔ واقعی درمی‌آید. این باک‌ها بیشتر در هواپیماها استفاده می‌شود تا برای نصب نیاز به ایجاد حفره بزرگی در بدنهٔ هواپیما نباشد اما چند دهه بعد، مک‌لارن F1 هم از باک بازشونده استفاده کرد.

گیربکس ترنس‌اکسل در عقب

یکی دیگر از ویژگی‌های پیشرفتهٔ قوای محرکهٔ لسابر، نصب گیربکس در عقب به شکل ترنس‌اکسل برای بهبود توزیع وزن بود. بعداً بسیاری از خودروهای اسپرت موتور جلو مثل آستون‌مارتین و فراری از این شیوهٔ انتقال نیرو استفاده کردند.

جک‌های برقی یکپارچه

لسابر به جک‌های برقی یکپارچه مجهز شده بود که می‌توانستند برای تعویض تایرها، به‌راحتی و بدون زحمت خودرو را بالا ببرند. البته این ایدهٔ گران‌قیمت هیچ‌گاه به تولید انبوه نرسید ولی چند دهه بعد توسط برخی تیم‌های فرمول یک کپی شد.

سیستم برقی ۱۲ ولت

خودروهای آمریکایی در ابتدای دههٔ ۵۰ هنوز از سیستم برقی ۶ ولتی استفاده می‌کردند ولی لسابر اولین خودرو با سیستم برقی ۱۲ ولتی بود که الگوی سیستم برقی خودروهای بعد از خود را تعیین کرد. سیستم ۱۲ ولت تا به امروز استفاده می‌شود و هنوز متداول‌ترین سیستم برقی در خودروها به‌حساب می‌آید. کانسپت ۱۹۵۱ جنرال موتورز برای تأمین برق گرم‌کن صندلی‌ها و جک‌های برقی یکپارچه به برق بیشتری نیاز داشت و به همین دلیل به سیستم ۱۲ ولت مجهز شد.

سقف پارچه‌ای برقی

سقف تاشوی برقی در آن زمان اصلاً متداول نبود ولی جنرال موتورز کانسپت خود را به این نوع سقف مجهز کرد. علاوه بر این، لسابر به یک سنسور باران هم مجهز بود که در صورت تشخیص بارش باران، به‌طور خودکار سقف را می‌بست. این ویژگی آن‌قدر پیشرفته بود که حتی امروز هم در خودروهای کانورتیبل دیده نمی‌شود.

به‌طورکلی، لسابر با برخورداری از لیست بسیار چشمگیری از تکنولوژی‌های نوآورانه که سال‌ها بعد در خودروهای تولیدی دیده شدند، مطمئناً تأثیرگذارترین کانسپت دههٔ ۵۰ بود. این ماشین پیشروی بسیاری از تکنولوژی‌ها و امکاناتی بود که امروز در خودروهای مدرن می‌بینیم.