نشان ایران خودرو تغییر کرد؛ تحول برند ملی در پسا خصوصی‌‌ سازی

گروه صنعتی ایران خودرو نشان خود را تغییر داد. این اقدام مدیران جدید ایران خودرو را می‌توان در جهت اعلام تغییر رویه‌ها در پسا خصوصی سازی و متفاوت بودن نسبت به گذشته برداشت کرد.

به گزارش پدال، مدتی است که ایران خودرو به صورت چراغ خاموش اقدام به تغییر نشان خود در پوسترها و بنرهای مختلف کرده است. بزرگترین خودروساز غرب آسیا در پوسترهای آئین طرح امداد نوروزی شرکت امداد خودرو ایران نشان متفاوتی از کله اسب را درج کرده است؛ به نظر می‌رسد به زودی این نشان به صورت رسمی معرفی شود.

نشان جدید ایران خودرو همان کله اسب است که حال و هوای آن از فاز سخت و صنعتی به حالت فانتزی تغییر پیدا کرده و همچنان در داخل نماد سپر نقش بسته است. این هویت جدید در کنار لوگو تایپ جدید ایران خودرو با خطوط شکسته، مات شدن رنگ آبی سپر و یک بعدی شدن تصویر تغییراتی را سبب شده که عمده نظرات حول آن منفی است.

تاریخچه تغییرات لوگوی ایران خودرو: از بدو تأسیس تا به امروز

ایران خودرو، به عنوان بزرگ‌ترین خودروسازی ایران، از زمان تأسیس خود در سال ۱۳۴۱ تا به امروز، مسیری طولانی و پر فراز و نشیب را طی کرده است. این شرکت که ابتدا با نام “ایران ناسیونال” فعالیت خود را آغاز کرد، نه تنها در زمینه تولید خودرو، بلکه در هویت بصری و لوگوی خود نیز تحولات متعددی را تجربه کرده است. لوگو، به عنوان نمادی از هویت و ارزش‌های یک برند، در طول زمان دستخوش تغییراتی شده که هر یک بازتاب‌دهنده شرایط، اهداف و استراتژی‌های ایران خودرو در دوره‌های مختلف بوده است. در ادامه، به بررسی تاریخچه تغییرات لوگوی ایران خودرو از بدو تأسیس تا به امروز می‌پردازیم:

آغاز راه: تأسیس ایران ناسیونال و اولین لوگو (۱۳۴۱)

شرکت ایران خودرو در سال ۱۳۴۱ توسط برادران خیامی با هدف تولید اتوبوس و خودروهای سواری تأسیس شد. در آن زمان، این شرکت با نام “ایران ناسیونال” شناخته می‌شد و فعالیت خود را با مونتاژ اتوبوس‌های “ال پی” آغاز کرد. اولین لوگویی که برای ایران ناسیونال طراحی شد، به دلیل ماهیت اولیه فعالیت شرکت، بیشتر بر سادگی و معرفی نام شرکت متمرکز بود. این لوگو شامل یک طرح گرافیکی ساده از یک ارابه باستانی بود که توسط دو اسب کشیده می‌شد. انتخاب این طرح، که بعدها به نماد پیکان نیز مرتبط شد، نمایانگر قدرت، حرکت و تاریخ کهن ایران بود. ارابه و اسب‌ها به نوعی یادآور گذشته پرافتخار ایران و در عین حال نماد حرکت رو به جلو و پیشرفت بودند.

این لوگو برای مدت‌ها به عنوان نماد اصلی شرکت شناخته می‌شد و با تولید اولین خودروی پیکان در سال ۱۳۴۶، که نقطه عطفی در تاریخ ایران خودرو بود، بیش از پیش در ذهن مردم نقش بست. در واقع، لوگوی ارابه و اسب نه تنها برای ایران ناسیونال، بلکه برای خودروی پیکان نیز به کار رفت و به نوعی با هویت این خودرو پیوند خورد. رنگ اصلی این لوگو در آن زمان معمولاً مشکی و سفید بود و گاهی با قرمز نمایش داده می‌شد، چرا که فناوری چاپ و تبلیغات در آن دوره محدودیت‌هایی داشت و استفاده از رنگ‌های متنوع کمتر رایج بود.

دهه ۵۰ و ۶۰: تثبیت هویت با لوگوی ارابه

در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ شمسی، ایران ناسیونال به یکی از مهم‌ترین بازیگران صنعت خودروسازی ایران تبدیل شد. تولید پیکان با استقبال گسترده‌ای مواجه شده بود و این خودرو به نماد خودروسازی ملی تبدیل شد. لوگوی ارابه و اسب همچنان به عنوان نماد اصلی شرکت مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما با گسترش فعالیت‌ها و تولید محصولات متنوع‌تر، نیاز به یک هویت بصری منسجم‌تر احساس می‌شد.

در این دوره، لوگو تغییرات جزئی را تجربه کرد. خطوط طراحی آن کمی نرم‌تر و روان‌تر شد و گاهی اوقات نام “ایران ناسیونال” با فونتی متفاوت در کنار نماد ارابه قرار می‌گرفت. با این حال، تغییرات اساسی در این دوره رخ نداد، زیرا شرکت همچنان بر تولید پیکان متمرکز بود و لوگوی ارابه به خوبی توانسته بود جایگاه خود را در ذهن مخاطبان تثبیت کند.

پس از انقلاب و تغییر نام به ایران خودرو (دهه ۶۰)

پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ و ملی شدن بسیاری از صنایع، نام شرکت از “ایران ناسیونال” به “ایران خودرو” تغییر یافت. این تغییر نام، که با هدف تأکید بر هویت ملی و ایرانی شرکت انجام شد، نقطه عطفی در تاریخ این مجموعه بود. با این حال، لوگوی ارابه همچنان برای مدتی مورد استفاده قرار گرفت، چرا که این طرح به نوعی به بخشی از هویت بصری شرکت تبدیل شده بود.

در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰، با تغییر مدیریت‌ها و سیاست‌های شرکت، زمزمه‌هایی برای بازطراحی لوگو به گوش می‌رسید. در این زمان، ایران خودرو دیگر تنها تولیدکننده پیکان نبود و خودروهای دیگری مانند پژو ۴۰۵ نیز به خط تولید این شرکت اضافه شده بودند. نیاز به یک لوگوی مدرن‌تر و جهانی‌تر بیش از پیش احساس می‌شد.

دهه ۷۰: طراحی لوگو توسط بیژن جناب

یکی از مهم‌ترین تغییرات در تاریخچه لوگوی ایران خودرو در دهه ۷۰ شمسی رخ داد. در سال ۱۳۷۰، بیژن جناب، یکی از طراحان برجسته گرافیک ایران، مأمور طراحی یک لوگوی جدید برای ایران خودرو شد. این لوگو ابتدا قرار نبود به عنوان نماد اصلی شرکت استفاده شود، بلکه برای بسته‌بندی قطعات پیکان طراحی شده بود. اما طراحی جذاب و حرفه‌ای آن باعث شد که به سرعت در بخش‌های مختلف شرکت مورد استفاده قرار گیرد و در نهایت به عنوان بخشی از لوگوی رسمی ایران خودروی پس از پیکان شناخته شود.

این لوگو در قالب تایپوگرافی “ایران خودرو” خلق شد. جناب با استفاده از خطوط مینیمال و طراحی مدرن، توانسته بود هویت سنتی شرکت را با نگاهی امروزی ترکیب کند. رنگ‌های اصلی این لوگو نیز مشکی و سفید بودند، اما گاهی اوقات در تبلیغات و محصولات از رنگ‌های دیگری مانند آبی نیز استفاده می‌شد.

دهه ۸۰: معرفی لوگوی سر اسب با طراحی مرتضی ممیز

با توقف تولید پیکان در سال ۱۳۸۴ و معرفی خودروی سمند به عنوان اولین خودروی ملی ایران، ایران خودرو تصمیم گرفت تا یک بازطراحی اساسی در لوگوی خود انجام دهد. این بار، طراحی لوگو به مرتضی ممیز، یکی از برجسته‌ترین طراحان گرافیک ایران و پدر گرافیک مدرن ایران، سپرده شد. ممیز طرحی را ارائه داد که به جای ارابه و اسب کامل، تنها سر یک اسب را به تصویر می‌کشید. این طرح که نماد سرعت، قدرت و پویایی بود، به سرعت مورد استقبال قرار گرفت و به عنوان لوگوی رسمی ایران خودرو انتخاب شد.

لوگوی سر اسب با خطوطی ساده و در عین حال قوی طراحی شده بود و به خوبی می‌توانست نمایانگر توانایی‌های ایران خودرو در تولید خودروهای مدرن باشد. رنگ اصلی این لوگو آبی انتخاب شد که نماد اعتماد، پیشرفت و نوآوری است. این لوگو تا سال‌ها به عنوان نماد اصلی ایران خودرو شناخته می‌شد و بر روی تمامی محصولات این شرکت، از سمند گرفته تا دنا و رانا، نقش بست.

دهه ۹۰ و ۱۴۰۰: تغییرات جزئی و نگاه به آینده

در دهه ۹۰ شمسی، با گسترش فعالیت‌های ایران خودرو و ورود به بازارهای بین‌المللی، این شرکت تصمیم گرفت تا لوگوی خود را کمی به‌روز و نشان IKCO را برجسته کند. تغییرات این دوره بیشتر در جهت ساده‌سازی و هماهنگی با استانداردهای جهانی بود. لوگوی سر اسب همچنان حفظ شد، اما خطوط آن نرم‌تر و رنگ‌های آن کمی زنده‌تر شدند. در برخی موارد، از رنگ نقره‌ای و طلایی نیز برای لوگو استفاده شد تا حس لوکس بودن و کیفیت بالا را منتقل کند.

لوگوی جدید ایران خودرو به مناسبت بازگشت به آغوش خصوصی‌سازی پس از نیم قرن

خصوصی‌سازی ایران خودرو پس از سال‌‌ها کش وقوس با هدف بهبود مدیریت، افزایش بهره‌وری و کاهش وابستگی به دولت آغاز شده و مدیران جدید این شرکت اعلام کرده‌اند که قصد دارند با تمرکز بر ارتقای کیفیت محصولات، توسعه فناوری‌های نوین مانند تولید خودروهای هیبریدی و برقی، و همچنین بهبود خدمات پس از فروش، جایگاه این برند را در بازارهای داخلی و بین‌المللی تقویت کنند. آن‌ها همچنین بر ضرورت شفافیت مالی، کاهش هزینه‌های غیرضروری و جلب رضایت مشتریان تأکید دارند تا بتوانند با رقبای خارجی و داخلی به طور مؤثرتری رقابت کنند.

اعلام همه این اهداف با هویت بصری جدید انجام شده و بایستی تا به ثمر رسیدنشان منتظر بمانیم؛ مسیری که چالش‌های بسیار بزرگی بر سر راه خود دارد. با این حال به اعتقاد کارشناسان، خصوصی سازی آخرین تلاش برای ادامه حیات صنعت نیمه جان خودروی ایران در دنیای مدرن صنعت خودروی جهان است.

نظر خود را در مورد نشان جدید ایران خودرو به اشتراک بگذارید؛ آیا ایران خودرو به دوران اوج برمی‌گردد؟