پنج خودروی آمریکایی اسپرت و سوپراسپرت که تولید نشدند؛ رقبای ناکام کوروت!

این پنج کانسپت آمادهٔ تولید بودند و اگر تصمیمات بحث‌برانگیز مدیریتی نبود می‌توانستند به نمادهای خودروسازی آمریکا تبدیل شوند.

امروزه خودروهای کانسپت زیادی را می‌بینیم که برای نمایش چشم‌انداز آینده و یا توانایی‌های یک شرکت ساخته می‌شوند. پیشگام ساخت خودروهای کانسپت آمریکایی‌ها بودند و بیوک Y-Job که توسط هارلی ارل طراحی شد به‌عنوان اولین خودروی کانسپت جهان شناخته می‌شود. در طول دههٔ ۵۰ نیز خودروسازان آمریکایی کانسپت‌ها یا خودروهای نمایشی زیادی ساختند و تا دههٔ ۷۰، سه غول خودروسازی دیترویت تعدادی از چشمگیرترین کانسپت‌های تاریخ را به نمایش گذاشتند. از بین همهٔ این خودروها، چند مدل اسپرت بسیار به خودرویی تولیدی نزدیک بودند و در ادامه قصد داریم به معرفی پنج نمونه از آن‌ها بپردازیم که هنوز هم به خاطر تولید نشدن آن‌ها افسوس می‌خوریم.

الدزمبیل F88 سال ۱۹۵۴

در سال ۱۹۵۳، شورلت کوروت در نمایشگاه اختصاصی جنرال موتورز که با نام موتوراما شناخته می‌شد به نمایش درآمد. این ماشین که اواخر همان سال روی خط تولید رفت، به یک افسانه تبدیل شد. یک سال بعد اما موتوراما میزبان یک کانسپت هیجان‌انگیز دیگر بنام الدزمبیل F88 بود. این خودرو که بر اساس کوروت ساخته شده و شبیه برادر لوکس‌تر C1 به نظر می‌رسید، یکی از زیباترین خودروهای آمریکایی تاریخ محسوب می‌شود. این کانسپت از پیشرانهٔ ۵.۳ لیتری V8 الدزمبیل ۸۸ تولیدی استفاده می‌کرد و می‌توانست به حداکثر سرعت ۲۲۵ کیلومتر بر ساعت دست پیدا کند. F88 که زیباتر، قوی‌تر و بسیار سریع‌تر از کوروت بود، می‌توانست به یکی از هیجان‌انگیزترین خودروهای اسپرت تولیدی زمان خود تبدیل شود اما به دلیل نگرانی از تأثیر این خودرو روی فروش کوروت، مدیریت جنرال موتورز مانع از تولید آن شد. از F88 چهار نمونهٔ نمایشی ساخته شده که دو دستگاه آن تا امروز باقی مانده است.

پونتیاک XP833 سال ۱۹۶۴

هنگامی‌که «جان دلورین» جوان در هیئت‌مدیرهٔ جنرال موتورز سکان هدایت پونتیاک را در دست گرفت، در نیمهٔ دوم دههٔ ۶۰ این شرکت را به یکی از هیجان‌انگیزترین برندهای آمریکایی تبدیل کرد. پونتیاک غیر از آغاز عصر ماسل کارها با GTO، تلاش کرد جایگزینی ارزان‌تر برای کوروت بسازد. این ایدهٔ با کانسپت XP833 آغاز شد که در سال ۱۹۶۴ معرفی شد و بعداً بنشی لقب گرفت. این کانسپت زاییدهٔ ذهن دلورین بود که آن را با کمک تیم کوچکی از کارکنان اختصاصی توسعه داد. XP833 خودرویی دونفره و کوچک‌تر از کوروت بود که هرچند برخی عناصر طراحی مثل دماغهٔ تیز و انتهای کوتاه را از کوروت وام گرفته بود اما برای پایین نگه داشتن هزینه‌های تولید، زیرساخت آن با استفاده از قطعات موجود در مدل‌های مختلف پونتیاک شکل گرفت. زیر کاپوت این کانسپت پیشرانهٔ ۳.۸ لیتری شش سیلندر خطی SOHC پونتیاک با ۱۶۵ اسب بخار قدرت قرار گرفته بود اما محفظهٔ پیشرانه به‌گونه‌ای طراحی شده بود که امکان جای دادن موتورهای V8 را داشته باشد. دلورین این خودرو را جایگزین ارزان‌تری برای کوروت و رقیبی جدی برای موستانگ می‌دانست که تازه معرفی شده بود. متأسفانه اما جنرال موتورز به همان دلیلی که برای الدزمبیل F88 گفته شد، با تولید XP833 مخالفت کرد.

فورد Mach 2C سال ۱۹۶۹

در دههٔ ۶۰، فورد غیر از معرفی موستانگ، روی یک خودروی موتور وسط برای رقابت با کوروت هم کار می‌کرد. اولین خودروی کاربردی این پروژه، موستانگ Mach 2 نام داشت که در سال ۱۹۶۷ بر پایهٔ شاسی موستانگ کانورتیبل تولیدی ساخته شد. متأسفانه، آزمایشات جاده‌ای گسترده نتایج مثبتی به دنبال نداشت و درنتیجه Mach 2 در اواخر سال ۱۹۶۷ دوباره طراحی شد. نسخهٔ بهبودیافتهٔ این ماشین که Mach 2B نام گرفته بود، بین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۲ بسیار به خط تولید نزدیک شد اما نهایتاً چراغ سبز را از مدیریت دریافت نکرد. در همین حال، «لری شینودا» که از جنرال موتورز به فورد آمده بود، برداشت خود از پروژهٔ Mach 2 را توسعه داد. این کانسپت شینودا که Mach 2C نام گرفت، دیگر هیچ شباهتی با موستانگ نداشت و شبیه یک سوپراسپرت اصیل به نظر می‌رسید. البته این کانسپت پیشرانه نداشت اما قرار بود سالانه بین ۵۰۰ تا ۱,۵۰۰ دستگاه از آن ساخته شود و قیمتی زیر ۷,۵۰۰ دلار (معادل ۶۶ هزار دلار امروز) داشته باشد تا خریداران کوروت را جذب کند. متأسفانه اما پیشنهاد شینودا هم توسط مدیریت فورد رد شد و سوپرکار موتور وسط فورد در حد یک کانسپت بدون موتور باقی ماند.

AMC AMX/3 سال ۱۹۷۰

در اواخر دههٔ ۶۰، آمریکن موتورز یا AMC تلاش کرد با مدل‌هایی مثل SC رامبلر وارد عرصهٔ ماسل کارها شود تا تصویر خود را بهبود بخشد و خریداران جوان‌تر را جذب کند. علاوه بر این، AMC به دنبال ساخت یک سوپراسپرت موتور وسط به سبک اروپایی برای رقابت با کوروت و همین‌طور خودروهای وارداتی مثل دتوماسو هم بود. برای طراحی این خودرو، AMC دو تیم را مأمور کرد که یکی به رهبری طراح ارشد شرکت «باب نیکسون» در مقر AMC در آمریکا کار می‌کرد و دیگری «جورجتو جوجارو» و تیم ایتال‌دیزاین بودند که با دانش خود در زمینهٔ خودروهای اسپرت ایتالیایی به تیم آمریکایی کمک می‌کردند. درنهایت، یک خودروی نمایشی غیرکاربردی بنام AMX/2 و یک نمونهٔ کاملاً کاربردی با نام AMX/3 ساخته شد. نمونهٔ کاربردی از یک شاسی نیمه مونوکوک سفارشی استفاده می‌کرد که توسط جوجارو با کمک جوتو بیزارینی ساخته شد. روی این شاسی هم بدنه‌ای خیره‌کننده قرار گرفت که ساخت ایتالیا بود. AMX/3 به پیشرانهٔ ۶.۴ لیتری V8 تقویت‌شدهٔ AMC با ۳۴۵ اسب بخار قدرت، تعلیق کاملاً مستقل و ترمزهای دیسکی در هر چهارچرخ مجهز بود و در آزمایش‌ها هندلینگ بسیار خوبی را به نمایش گذاشت. از این خودرو شش پروتوتایپ ساخته شد و قرار بود به یکی از چشمگیرترین سوپراسپرت‌های آن زمان تبدیل شود اما در سال ۱۹۷۰ چند هفته مانده به رونمایی رسمی، AMC به‌طور ناگهانی این پروژه را لغو کرد.

شورلت آیرووت سال ۱۹۷۳

در اواسط دههٔ ۶۰ و اوایل دههٔ ۷۰، شورلت به لطف تلاش‌های «زورا دانتوف» کانسپت‌های موتور وسط زیادی ساخت. یکی از این کانسپت‌ها که بسیار امیدوارکننده بود، XP882 نام داشت که در اواخر دههٔ ۶۰ توسعه یافت و به موتور V8 مجهز بود. در ابتدا، مدیر وقت شورلت، جان دلورین این پروژه را لغو کرد شاید به این دلیل که هنوز از عدم اجازهٔ تولید پونتیاک XP833 از سوی مقامات جنرال موتورز ناراحت بود. بااین‌حال، چند سال بعد او از مدیریت شورلت کنار رفت و مدیریت جدید از تیم توسعه خواست کار روی این پروژه را از سر بگیرند و خودرو را به پروتوتایپ پیشرانهٔ وانکل جنرال موتورز مجهز کنند. بدین ترتیب، دو پیشرانهٔ وانکل در دو طرف یک شافت مشترک قرار داده شد و یک موتور چهار روتوری شکل گرفت که حدود ۳۵۰ اسب بخار قدرت داشت. این کانسپت در طول آزمایشات سریع و چابک عمل کرد اما پروژهٔ پیشرانه‌های وانکل جنرال موتورز شکست خورد و در سال ۱۹۷۴ این شرکت به توسعهٔ موتورهای وانکل پایان داد. بااین‌حال، سوپرکار شورلت به یک پیشرانهٔ ۶.۶ لیتری V8 معمولی مجهز و نام جدید آیرووت برای آن انتخاب شد. در سال‌های بعد، خودرو برای انطباق با قوانین ایمنی جدید دوباره اصلاح شد و نهایتاً در سال ۱۹۸۰ برای تولید تأیید شد اما هزینهٔ این پروژه از بودجه‌ای که ابتدا در نظر گرفته شده بود بسیار فراتر رفت و نهایتاً تولید این سوپرکار موتور وسط لغو شد.