قوی‌ترین لوکوموتیوهای بخار دنیا؛ از یلو استون و Y6a تا XA و P-1

در مقاله پیش رو شما را با قوی‌ترین لوکوموتیوهای بخار دنیا آشنا خواهیم کرد.


لوکوموتیوهای بخار زمانی جزو قوی‌ترین وسایل نقلیه دنیا بوده‌اند و توانایی کشیدن صدها خودرو را داشته‌اند. ابعاد و وزن قابل‌توجه به همراه سرعت مطلوب باعث جلب نظر این لوکوموتیوها شده است. زمانی که بخواهید یک قطار یا لوکوموتیو را با قطار دیگری مقایسه کنید معمولاً فاکتورهایی همچون قدرت تولیدی یا ابعاد فیزیکی را در نظر خواهید گرفت اما برخی لوکوموتیوها و مخصوصاً آن‌هایی که برای باربری ساخته شده‌اند توانایی حمل محموله‌های سنگین را دارند. به همین خاطر است که حمل بارهای سنگین نیز به اندازه حداکثر سرعت مهم است. برای مثال برخی افراد می‌گویند یونیون پسیفیک بیگ بوی قوی‌ترین لوکوموتیو بخار دنیاست. این ادعا صحیح است چراکه چنین لوکوموتیوی امروز نیز وجود دارد درحالی‌که تمامی لوکوموتیوهای دیگر لیست ما دیگر وجود ندارند و یا فقط در موزه به نمایش درآمده‌اند؛ اما زمانی که تاریخچه لوکوموتیوها را بررسی کنیم، حتی گشتاور ۱۸۳,۵۴۴ نیوتون متری بیگ بوی هم با قوی‌ترین موتورهای بخار ساخته شده قابل‌مقایسه نخواهد بود. به همین منظور می‌خواهیم قوی‌ترین لوکوموتیوهای بخار دنیا را خدمت شما عزیزان معرفی کنیم تا به عظمت آن‌ها پی ببرید.

همچنین بخوانید: سریع‌ترین قطارهای جهان؛ از شینکانسن تا شانگهای مگلو با سرعت ۴۰۰ کیلومتر برساعت!

قوی‌ترین لوکوموتیوهای بخار دنیا

DM&IR یلو استون

یلو استون بزرگ‌ترین و سنگین‌ترین لوکوموتیو بخار دنیا محسوب می‌شود و وزن آن به ۶۲۴ تن می‌رسد. این لوکوموتیو که برای راه‌آهن آیرون رنج و چند بخش دیگر ساخته شد از موتوری با ۶۲۵۰ اسب بخار قدرت استفاده می‌کرد و توانایی رسیدن به حداکثر سرعت ۷۲ کیلومتر در ساعت را داشت؛ اما آنچه برای باربری یک قطار اهمیت دارد گشتاور است و گشتاور یلو استون به ۱۸۹,۹۴۰ نیوتون متر می‌رسید که ۳.۵ درصد بیشتر از گشتاور یونیون پسیفیک بیگ بوی بود. یلو استون برای حمل محموله‌های سنگین آهن از معدن طراحی شده بود.

نورفولک و وسترن کلاس Y6a

لوکوموتیوهای کلاس Y جزو محصولات محبوب در اوایل قرن بیستم بودند اما از همان ابتدا جایگاهی بین قوی‌ترین‌ها نداشتند ولی با معرفی لوکوموتیو Y6a همه‌چیز تغییر کرد. این قطار به اندازه رقبا سریع نبود و موتور ۵۶۰۰ اسب بخاری آن حداکثر سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت را فراهم می‌کرد و عجیب اینکه گشتاور ۱۷۱,۹۶۹ نیوتون متری‌اش هم رکورد جدیدی را ثبت نمی‌کرد؛ اما Y6a در نهایت ارتقا یافت و گشتاورش به ۲۲۵,۰۶۵ نیوتون متر رسید که افزایش ۳۰ درصدی را نشان می‌داد. به این ترتیب، قطار موردبحث می‌توانست بیش از ۴۷ هزار تن محموله را بکشد که به معنی یدک کشی حدود ۳۳۱ خودروی دارای ظرفیت کامل است. متأسفانه این لوکوموتیو دیگر در هیچ کجای دنیا بکار گرفته نمی‌شود اما یکی از آن‌ها در موزه حمل‌ونقل سنت لوئیس قرار دارد.

ویرجینین ریل ویز XA

زمانی که به لوکوموتیوهای بخار فکر می‌کنید معمولاً قطارهایی به ذهن می‌آیند که فواصل طولانی را بین ایالت‌های مختلف آمریکا طی کرده‌اند اما موضوع ویرجینین ریل ویز XA متفاوت است. این قطار محصولی آزمایشی بود که توسط بالدوین لوکوموتیو ورکس ساخته شد و از طراحی سه‌تایی استفاده کرد به این معنی که موتور قطار دارای سه مجموعه سیلندر و چرخ بود. XA علیرغم توانایی‌های روی کاغذ بسیار کند بود و حداکثر سرعتش فقط به ۸ کیلومتر در ساعت می‌رسید. البته نیازی نبود که XA سریع باشد زیرا برای این کار ساخته نشده بود بلکه اولویت اصلی آن کمک به دیگر قطارها برای عبور از شیب‌های تند بود تا بتوانند به نیروی جاذبه غلبه کنند. اینجا بود که گشتاور ۲۲۵,۸۷۹ نیوتون متری XA بکار می‌آمد. قطار موردبحث توانایی حمل بیش از ۴۷ هزار تن محموله را داشت. XA در نهایت به دو لوکوموتیو مجزا تقسیم شد.

ایری کلاس P-1

ایری کلاس P-1 یک لوکوموتیو دیگر با طراحی سه‌تایی بود و گشتاور آن به ۲۳۸,۹۷۱ نیوتون متر می‌رسید. چنین گشتاور عظیمی توانایی حمل بیش از ۵۰ هزار تن محموله را فراهم می‌ساخت. البته این لوکوموتیو توانایی حمل محموله‌های سنگین‌تر را نیز داشت و حتی اخباری درباره ظرفیت بارگیری عجیب آن منتشر شده بود هرچند جزئیات این خبرها در دسترس نیست. اولین نمونه P-1 توسط بالدوین که لوکوموتیو XA را تولید کرده بود ساخته شد. ون این قطار به ۵۳۰ تن می‌رسید. P-1 هم مثل XA کند بود و حداکثر سرعتش به ۱۶ کیلومتر در ساعت می‌رسید اما هدف از ساخت آن کمک به دیگر قطارها به منظور حرکت در سربالایی‌ها بود.

ویرجینین ریل ویز کلاس AE

قوی‌ترین لوکوموتیو بخار دنیا دارای طراحی چرخ ۲-۱۰ ۱۰-۲ و سیلندرهای فشار پایین ۴۸ اینچی است. این لوکوموتیو همچنین از بزرگ‌ترین بویلر بکار رفته در قطارهای سراسر جهان برخوردار است. زمانی که کلاس AE در نسخه استاندارد خود ساخته شد فقط ۱۹۹,۵۷۶ نیوتون متر گشتاور داشت اما با برخی تغییرات که در قطارهای طویل و سنگین‌وزن صورت می‌گرفت، گشتاور کلاس AE به حدود ۲۳۸,۶۲۳ نیوتون متر می‌رسید. با چنین گشتاوری، لوکوموتیو موردبحث می‌توانست بیش از ۵۰ هزار تن محموله را حمل کند. با این توانایی‌ها، ویرجینین ریل ویز کلاس AE قوی‌ترین لوکوموتیو بخار دنیا لقب می‌گیرد. در مجموع ۱۰ دستگاه از این قطارها ساخته شد اما متأسفانه همه آن‌ها تا سال ۱۹۴۹ اوراق شدند و نمونه‌ای از آن برای نمایش در موزه هم وجود ندارد.