رفتارهای عجیب خودروها در زمستان؛ از دود سیاه تا لرزش کابین و قفل شدن چرخ

فرا رسیدن فصل زمستان برای خودروها معنای متفاوتی خواهد داشت. در این مقاله می‌خواهیم به عملکرد وسایل نقلیه در روزهای سرد سال بپردازیم، امری که شاید عجیب به نظر برسد اما در واقع نرمال است.


اگر برای اولین بار در فصل زمستان و با یک خودروی مدرن به دل جاده زده‌اید شاید از دیدن برخی رفتارهای خودروی خود سورپرایز شوید و سؤالاتی در ذهن شما به وجود آید. نگران نباشید! گاهی اوقات خودروها در فصل زمستان رفتارهای عجیبی از خود بروز می‌دهند مخصوصاً اگر هوا خیلی سرد باشد. اکثر این رفتارهای عجیب به راحتی تشخیص داده می‌شوند و تعداد بسیار کمی از آن‌ها هشدار دهنده هستند اما داشتن درک مناسب از چگونگی عملکرد خودرو در فصل زمستان حائز اهمیت است.

همچنین بخوانید:

• چگونه خودرو را برای زمستان آماده کنیم؟
• تجهیزات زمستانی خودرو در سفر

خودروسازان خودروهای خود را در شرایط دشوار آب و هوایی از جمله دمای بسیار کم تست می‌کنند. پورشه برای این کار راهی قطب می‌شود و جنرال موتورز هم تأسیسات مخصوصی در اونتاریو برای تست خودروها در هوای سرد دارد. فورد نیز همین کار را در دره مرگ انجام می‌دهد. شکنجه واقعی جیپ واگونیر S در برف و یخبندان صورت می‌گیرد و سال‌ها قبل از آن که هوندا سیویک به دست مشتریان برسد، مهندسان ژاپنی تست‌های وسیعی را در سراسر دنیا انجام می‌دهند. از آنجایی که خودروهای مدرن معمولاً در بازارهای جهانی عرضه می‌شوند و مشتریان از دوبی گرفته تا آلاسکا انتظارات مشابهی دارند بنابراین یک خودرو باید در بدترین شرایط آب و هوایی کار کند. به همین خاطر است که خودروسازان زمان زیادی را صرف تست و بررسی خودروهای خود در دماهای مختلف می‌کنند. از هیتر بلوک پیشرانه گرفته تا شیشه‌های برقی و اویل پمپ، همه قطعات صدها و هزاران بار تست می‌شوند تا از عملکرد مطلوب همه‌چیز در هر زمانی اطمینان حاصل شود؛ اما با این وجود بازهم هوای بسیار سرد می‌تواند باعث بروز رفتارهای عجیب در خودروها شود. ما در ادامه به برخی از این نشانه‌ها و رفتارها خواهیم پرداخت.

دود خاکستری یا مشکی هنگام استارت زدن در زمستان

استارت زدن خودروی درون‌سوز در فصل زمستان کار سختی است. پیشرفت‌های صورت گرفته در سیستم‌های سوخت‌رسانی و روغن موتور به خودروسازان کمک کرده پیشرانه‌هایی بسازند که حتی در دماهای زیر صفر نیز عملکرد خوبی داشته باشند. جدای از استارت خوردن، خودرو باید در سریع‌ترین زمان ممکن به دمای عملکردی ایده آل برسد و یکی از روش‌های پیشرانه برای دستیابی به این امر تنظیم مخلوط سوخت و هواست. با این روش اندکی سوخت بیشتری نسبت به هوای گرم سوزانده می‌شود و دور درجای پیشرانه بالاتر از حد نرمال خواهد بود. مالک شاید لرزش و سر و صدای بیشتری بشنود و حتی احتمال خروج دود خاکستری یا مشکی از اگزوز در چند دقیقه اول استارت زدن وجود دارد. خروج این دود امری نرمال است و پس از چند دقیقه متوقف می‌شود. دود سفید ناشی از بخارآب در هوای سرد نیز مشکلی ندارد. البته خروج دود آبی و یا سفید غلیظ با بوی شیرین نشانه وجود مشکل در پیشرانه است.

لرزش و ناهنجاری اجزای کابین

خودروها از چندین لایه ماده مختلف که روی یکدیگر قرار می‌گیرند ساخته شده‌اند. شیشه، چسب، مواد جاذب صدا، پانل درها، سانروف، آب‌بندی شیشه‌ها و درزها، داشبورد و کنسول جزو این موارد هستند که گاهی اوقات پوشاندن فاصله بین آن‌ها غیرممکن خواهد بود. در هوای بسیار سرد برخی از این لایه‌ها محکم‌تر و شکننده‌تر از لایه‌های دیگر می‌شوند و بنابراین شاید هنگام استارت زدن شاهد لرزش و صداهای عجیبی باشید. با اینکه صداهای عجیب داخل کابین می‌توانند عصبی کننده باشند اما با گذشت چند دقیقه اوضاع بهتر خواهد بود. البته دقت کنید که صدای باد به این موضوع ارتباطی ندارد و باید به آب‌بندی شیشه‌ها، درها و سانروف دقت کنید.

قفل شدن چرخ عقب

بار بعدی که شاهد دور زدن خودرویی چهار چرخ محرک روی برف زیاد و یا یخ هستید به چرخ‌های آن دقت کنید. در چنین شرایطی برخی خودروها یکی از چرخ‌های عقب را قفل خواهند کرد درحالی‌که ۳ چرخ دیگر آزاد خواهند بود. شاید این کار مشکل‌ساز باشد اما این‌طور نیست بلکه ترفندی هوشمندانه برای کمک به فرمان پذیری بهتر آن‌هاست. زمانی که برف زیادی روی زمین است دور زدن در فضاهای تنگ باعث جمع شدن برف در جلوی خودرو خواهد شد و به همین خاطر خودرو به‌طور کامل دور نخواهد زد. با قفل شدن یکی از چرخ‌های عقب که در جهت گردش قرار دارند، خودرو می‌تواند یک نقطه اتکا ایجاد کرده و شعاع گردش خود را کاهش دهد.

احساس عجیب پدال ترمز

فشردن پدال ترمز در زیر پا باید احساسی شبیه فشار دادن توپ بسکتبال باد شده داشته باشد. گاهی اوقات این‌طور نیست و پدال حسی شبیه فشردن پوره سیب‌زمینی دارد. اگر ترمزها ناگهان چنین حسی القا می‌کنند و مخصوصاً چراغ هشدار ترمز را در پشت آمپرها می‌بینید باید سریعاً خودرو را متوقف کنید؛ اما اگر در حال رانندگی در برف عمیق هستید و خودرو نیز چرخ‌های بزرگ و لاستیک‌های دیواره کوتاهی دارد، حس فشردن پا روی پوره سیب‌زمینی شاید به برخورد برف و یخ با دیسک‌های ترمز و ذوب شدن آن‌ها مربوط باشد. برای خشک شدن دیسک‌ها بهتر است هر چند ثانیه یک‌بار ترمز سبکی بگیرید تا نیروی توقف خودرو پایدار بماند.

پیام‌های هشدار و خطا

دو نمونه رایج‌ترین خطاهای خودروهای مدرن در زمستان و هوای سرد به وضعیت کمبود برق باتری و فقدان سیستم‌های کمک‌راننده مربوط می‌شود. اگر هوا بسیار سرد باشد این موضوع هر از گاهی رخ خواهد داد و نرمال خواهد بود؛ اما اگر پیام‌های خطا به‌طور مداوم در پشت آمپرها ظاهر شوند باید به مکانیک مراجعه کنید. در برخی خودروهای هیبریدی و برقی، دمای پایین تأثیر منفی روی باتری می‌گذارد. در این حالت پیام برق کافی وجود ندارد ظاهر خواهد شد. البته پس از چند دقیقه رانندگی و گرم‌تر شدن خودرو این پیام باید ناپدید شود. پیام هشدار دیگر می‌تواند به رادار کروز کنترل و هشدار خروج از مسیر مرتبط باشد. هریک از سیستم‌ها نیازمند دیدن اطراف با دوربین‌ها و رادارها هستند و با وجود برف و یخ روی آن‌ها، عملکردشان مختل خواهد شد.

تعویض دنده دشوار، صدای گیربکس

در زمستان و هوای زیر صفر، گیربکس با دشواری‌هایی مواجه می‌شود. روغن گیربکس از بین پمپ‌ها و کانال‌های گوناگونی عبور می‌کند تا کار روان کاری را انجام دهد. در یک روز گرم تابستانی این روغن کاملاً روان و سیال است اما با کاهش دما گرانروی آن بیشتر خواهد شد. به همین خاطر تعویض دنده‌ها در فصل زمستان دشوارتر انجام خواهد گرفت. با گرم‌تر شدن روغن وضعیت تعویض دنده هم بهتر می‌شود. اگر دمای هوا بسیار سرد باشد امکان ایجاد سر و صدا در گیربکس نیز وجود دارد.

اختلال در سیستم پایش فشار باد لاستیک TPMS

این سیستم به ویژه در فصل زمستان می‌تواند با اختلال مواجه شود. طبیعی است که با گذشت زمان فشار باد لاستیک‌ها کم شود زیرا مولکول‌های هوا از بین دیواره‌های لاستیک خارج می‌شوند هرچند این فرایند با کندی صورت می‌گیرد. دمای پایین فصل زمستان باعث می‌شود فشار باد لاستیک بیش از پیش کاهش یابد چراکه هوا متراکم‌تر شده است. در این حالت چراغ هشدار فشار باد لاستیک روشن می‌شود.