بلندهای کوچک: رویارویی جگوار F-Pace S، پورشه ماکان GTS و مرسدس-آاِم‌گ GLC43!

تا همین ۲۰ الی ۳۰ سال گذشته در گروه خودروهای خانوادگی به‌سختی می‌توانستید گزینه‌ای پیدا کنید که هم به درد گشت‌وگذارهای پرجمعیت بخورد، هم در آب‌وهوای برفی و بارانی کم نیاورد و هم در ایام تعطیلات بتواند مرکب مناسبی برای سفرهای دور و نزدیک باشد! اما امروز قضیه کاملاً فرق می‌کند. دنیای خودرو پر شده از شاسی‌بلندهایی (Sport-Utility Vehicles) که نوادگان هیولاهای پرسروصدا و گرسنه‌ی دیروزاند و کاربردهای خودروهای سواری را در ابعادی گسترده‌تر و با چاشنی خصایص لوکس ارائه می‌کنند، اما متأسفانه بروز کلمه اسپرت دَرِشان به میزان زیادی کاهش یافته است.

جگوار F-Pace، پورشه ماکان و مرسدس-آاِم‌گ GLC سه مثال بارز برای پاراگراف بالا هستند که به‌عنوان مثال از نظر قیمت با نمونه‌های فول آپشن شورولت سابربرن برابری می‌کنند و بجز ردیف سوم صندلی‌ها که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، تمامی نیازهای ضروری یک خانواده ازجمله فضای سرنشین و بار کافی برای پنج نفر، سامانه چهار چرخ محرک و امکانات رفاهی قابل‌قبول را پاسخگو خواهند بود.

ماکان GTS در اصل برای پر کردن فاصله بین مدل‌های S و توربو متولد شد. زیر پوستش بلوک ۳ لیتری V6 توربو دوقلوی مدل S البته با برنامه‌ریزی جدیدِ واحد کنترل الکترونیکی (ECU) آرمیده و حداکثر ۳۶۰ اسب بخار قدرت و ۵۰۰ نیوتن‌متر گشتاور تحویل می‌دهد. این خروجی به‌وسیله جعبه‌دنده ۷ سرعته دو کلاچه پورشه (PDK) به هر چهار چرخ می‌رسد. وظیفه کنترل بدنه و اتاق هم بر عهده تعدیل‌های الکترونیکی (موجود در مدل توربو) و تعلیق بادی استاندارد می‌باشد که ارتفاع کمتری نسبت به سایر مدل‌ها دارد. با همه این تفاسیر، تریم GTS در حالت پایه ۶۸.۲۵۰ دلار قیمت دارد که در نمونه‌های کامل‌تر از مرز ۹۰ هزار دلار هم عبور می‌کند.

دیگر آلمانیِ گروه یعنی GLC43 از قلب ۳ لیتری V6 توربو دوقلو با حداکثر توان و گشتاور به ترتیب ۳۶۲ اسب بخار و ۵۲۱ نیوتن‌متر نیرو می‌گیرد (بجای نمونه ۲ لیتری موجود در GLC300) و چرخ‌هایش را از گذرگاه جعبه‌دنده ۹ سرعته خودکار به حرکت درمی‌آورد. همچنین تعلیق بادی GLC43 در مقایسه با مدل‌های استاندارد این کلاس سواری اسپرت‌تری ارائه می‌کند. بهای آن نیز از ۵۵.۸۲۵ دلار آغاز می‌شود و در نمونه‌های کامل‌تر به حدود ۷۰ هزار دلار بالغ می‌گردد.

F-Pace S اما نخستین تجربه گربه وحشی انگلیسی در گروه شاسی‌بلندهاست و بر پلتفرمی مشترک با XF سوار است. بلوک ۳ لیتری V6 سوپرشارژردار این توله گربه ۳۸۰ اسب بخار قدرت و ۴۵۰ نیوتن‌متر گشتاور را با بهره‌گیری از واحد ۸ سرعته خودکار به دست سامانه چهار چرخ محرکی می‌فرستد (AWD) که تمرکزش روی محور عقب بوده و از سامانه انتقال گشتاور الکترونیکی استفاده می‌کند. برای خرید F-Pace S باید حداقل ۵۸.۶۹۵ دلار و حداکثر حدود ۷۵ هزار دلار بپردازید.

از آنجایی که انتخاب بهترین مرکب خانوادگی چهارفصل از بین این سه، در آب‌وهوای سبُکِ آفتابی کار ساده‌ای نیست، اخیراً رانندگان آزمایش مجله معتبر موتور ترند با لاستیک‌های زمستانی و صندوق بار پُر سفری یک هزار مایلی را از ایالت کالیفرنیا به سمت منطقه پوشیده از برف اِستیم‌بوت اسپرینگز (Steamboat Springs) در شمال ایالت کُلُرادو ترتیب دادند تا برنده واقعی، خودش، خودش را نشان دهد! در ادامه برگردان این رویارویی جذاب را باهم می‌خوانیم.

در بزرگراه

از کالیفرنیا تا کلرادو راه بسیار و بسیار است، اما در عوض کمک می‌کند تا راحتی و توانایی‌های مسافرتی سه خودرو در مسافت‌های طولانی جاده‌ای را با دقت کامل بسنجیم.

با پورشه آغاز می‌کنیم. ماکان GTS حین رانندگی کوچک‌تر از بقیه به نظر می‌رسد. فضای کابین شلوغ است و راننده لَختی پس از آغاز حرکت احساس ناراحتی خواهد کرد. صندلی‌ها راحتیِ خود را به میزان زیادی قربانی شکل‌وشمایل و حس و حال اسپرت نموده‌اند. شتاب‌گیری خودرو فوق‌العاده است و برای دستیابی از حالت ایست کامل به مرز ۹۶ کیلومتر بر ساعت تنها به ۴.۵ ثانیه زمان احتیاج دارد که به دو رقیب دیگر می‌چربد. در مسافت یک‌چهارم مایل نیز با رکورد ۱۳.۴ ثانیه پا به پای نماینده مرسدس بنز (مجهز به لاستیک‌های تابستانی) می‌تازد اما سقف سرعتش (۱۵۹.۴ کیلومتر بر ساعت) اندکی پایین‌تر است. از طرفی، به لطف ترمزهای به‌روزرسانی‌شده جلو (اقتباسی از نسخه توربو) در سرعت ۹۶ کیلومتر بر ساعت پس از ۳۴.۱۳ متر متوقف می‌شود و در آزمایش Figure 8 اعداد و ارقام مناسبی شامل زمان ۲۵ ثانیه و شتاب جانبی متوسط ۰.۷۵ جی را به ثبت می‌رساند.

GLC43 در بزرگراه سرحال‌تر از رقیب هموطن ظاهر شد. تعلیق بادی در حالت راحت (Comfort) کاملاً نرم است و مجموعه پیشرانه و جعبه‌دنده ۹ سرعته در سکوت به سر می‌برند. بهره‌گیری از صندلی‌های راحت و طراحیِ به دور از شلوغی، فضای اتاق را به محیطی دلپذیر بدل کرده است. با فشردن پدال گاز اما همه چیز تغییر می‌کند. بلوک شش سیلندر با قدرت به پای راننده پاسخ داده و طوفانی از دل آرامش قبلی بیرون می‌آورد. مرسدس-آاِم‌گ جوان طی تنها ۴.۷ ثانیه به مرز ۹۶ کیلومتر بر ساعت می‌رسد؛ مسافت یک‌چهارم مایل را در ۱۳.۴ ثانیه و با سقف سرعت ۱۶۷.۸ کیلومتر بر ساعت به گذشته تبدیل می‌کند؛ برای توقف از سرعت ۹۶ کیلومتر بر ساعت به ۳۳.۲۲ متر مسافت احتیاج دارد (بهترین رکورد در گروه) و آزمون Figure 8 را با شتاب جانبی متوسط ۰.۷۵ جی و زمان ۲۵.۲ ثانیه به پایان می‌برد.

تنها انگلیسی گروه یعنی F-Pace S در مسافت طولانی حس و حال خوبی به راننده می‌بخشد. قرارگیری صندلی راننده در موقعیتی بالاتر و طول بیشتر در مقایسه با آلمانی‌ها، فراخی و جادارای کابین را به دنبال داشته است که در سفرهای این چنینی می‌تواند به میزان زیادی کمک حال سرنشینان باشد. کیفیت متریال داخلی خوب و قابل‌قبول است اما به پای مرسدس بنز نمی‌رسد. قلب V6 در بزرگراه آرام می‌تپد اما به محض گاز دادن روی دیگر خود را نشان داده و فریادی گوش‌نواز سر می‌دهد. اعداد و ارقام گربه انگلیسی در آزمون‌های فنی به شرح مقابل است: شتاب صفر تا ۹۶ کیلومتر بر ساعت در ۵.۲ ثانیه؛ طی مسافت یک‌چهارم مایل با سقف سرعت ۱۶۱.۹ کیلومتر بر ساعت و زمان ۱۳.۸ ثانیه؛ توقف از تُندی ۹۶ کیلومتر بر ساعت در ۳۵ متر؛ متوسط شتاب جانبی و زمان آزمایش Figure 8 به ترتیب ۰.۶۹ جی و ۲۶.۱ ثانیه. درست است که F-Pace S کندترین خودروی گروه به حساب می‌آید اما این مورد حین رانندگی اصلاً محسوس نیست!

ارتفاعات

پس از یک روز سخت در مسیرهای بزرگراهی نوبت به جاده‌های کوهستانی رسید. باید دید اروپایی‌های پرمدعا در گذرگاه‌های صعب، پرشیب و پوشیده از برف آیا می‌توانند گِلیمشان را از آب بیرون بکشند؟!

ماکان GTS در مسیرهای خاکی و ناهموار عملکرد (نسبت به بزرگراه) بهتری دارد. اِسکات ایوانز (Scott Evans) از دست‌اندرکاران موتور ترند می‌گوید: ماکان پتانسیل‌های بسیاری در چنته داشته و حس اعتماد و اطمینان خوبی به راننده می‌بخشد. فرمان علی‌رغم گنگیِ اندک، بسیار دقیق است. در نمونه موردبررسی سامانه سفارشی Porsche Torque Vectoring + (به قیمت ۱.۴۹۰ دلار) نقش بسیار مؤثری در پیچیدن تند و به موقع بخش عقب سر پیچ‌ها و قرارگیری آن در جهت صحیح ایفا می‌کرد. سرعت تعویض‌های PDK نسبت به دیگر مدل‌های پورشه کمتر و در حالت رانندگی اسپرت پلاس (Sport Plus) با ناآرامیِ محسوسی همراه است و گاهی اوقات موجب هدر رفت توان خروجی می‌گردد. باید اذعان داشت این دو مورد متأسفانه اصلا با روح و فلسفه جعبه‌دنده‌های دو کلاچه همخوانی ندارند. از طرفی در دورهای کمتر از ۲۰۰۰ توربوها غیرفعال‌اند و پیشرانه با نزدیک شدن به محدوده قرمز حس ناخوشایندی به راننده منتقل می‌سازد.

انگار که برای F-Pace S خیلی فرقی نمی‌کند در بزرگراه باشد یا مسیرهای پُربادِ کوهستانی! لذت رانندگی تا حد مطلوبی حفظ می‌شود و اختلاف کیفیت فاحشی به چشم نمی‌خورد. با انتخاب حالت رانندگی پویا (Dynamic) حس یک استیشن قدبلند را خواهید داشت. فرمان دقیق بوده و اطلاعات خوبی از سطح مسیر حرکت به دستان راننده منتقل می‌کند. قلب V6 واکنش‌های بسیار سریعی داشته و جلوی هرگونه احساس کمبود قدرت را می‌گیرد. با وجود بهره‌گیری از فنرهای فولادی (در مقابل تعلیق بادی پورشه و مرسدس‌-آاِم‌گ)، کیفیت سواری و کنترل خودرو حقیقتاً قابل‌توجه است و زمختی‌ها و ناهمواری‌های سطح مسیر حرکت کاملاً از برهم زدن تعادل گربه وحشی عاجزند. ایوانز دراین‌باره می‌گوید: F-Pace سر پیچ‌ها چابک و باهوش است و از نظر لذت و هیجان سواری حرف اول را می‌زند.

نماینده مرسدس-آاِم‌گ در حالت رانندگی اسپرت پلاس پیچ‌ها را همچون یک استاد زبردست پشت سر می‌گذارد. جعبه‌دنده ۹ سرعته خودکار کمک می‌کند تا پیشرانه را همواره در دورهای بالا نگه دارید. سامانه فرمان از دقت بالایی برخوردار است و برای کسب مقام نخست به‌سختی با نماینده جگوار رقابت می‌کند. نرمی سامانه تعلیق علی‌رغم تنظیماتِ اسپرت صورت گرفته از سوی آاِم‌گ به دو رقیب دیگر برتری کامل دارد، اما از طرفی پیچش بدنه بیشتر، موجب کاهش اعتمادبه‌نفس راننده و نیز سرعت خودرو سر پیچ‌ها می‌گردد.

جنگجویان زمستان!

با فراغت از بررسی‌های جاده‌ای، هرسه خودرو سری به یکی از پیست‌های پوشیده از برف مدرسه رانندگی زمستانی بریجستون (Bridgestone Winter Driving School) می‌زنند. براساس تحقیقات این مجموعه، تنها ۲۸ درصد رانندگان سراغ لاستیک‌های زمستانی می‌روند و بقیه همان چهار فصل‌ها را ترجیح می‌دهند. به همین خاطر در بررسی‌های این قسمت، نخست از لاستیک‌های چهار فصل (+ سامانه چهار چرخ محرک فعال) و سپس از انواع زمستانی استفاده شده تا عملکرد خودروها با هردو کفش مورد ارزیابی قرار گیرد.

این موضوع کار را برای GLC43 سخت کرده بود؛ چراکه بجای لاستیک‌های چهارفصل استاندارد، از نمونه تابستانی لَتیتیود اسپرت ۳ ساخت میشِلین (Latitude Sport 3) استفاده می‌کرد. از ویژگی‌های این لاستیک‌ها می‌توان به جنس نرم‌تر و عمق کمتر آج برای بهینه‌سازی بازدهی فنی در آب‌وهوای گرم اشاره نمود که اگر افت شدید عملکرد در دماهای پایین را هم به آن اضافه کنید خواهید دید که رانندگی با خودروی موردبحث در دمای زیر صفر و روی سطوح برفی به غلتک سواری روی یخ می‌ماند!
ساخته‌های میشلین فرزند مرسدس-آاِم‌گ را تا کُلرادو رساندند اما در پیست برفی هیچ حرفی برای گفتن نداشتند. سامانه چهار چرخ محرک روی ۳۱/۶۹ جلو/عقب تنظیم شده و کمک می‌کرد تا GLC شتاب‌گیری‌های تحسین برانگیزی را به ثبت برساند اما به محض اینکه می‌خواستید رفتار خشونت‌باری با پدال گاز، غربیلک فرمان یا ترمزها داشته باشید، هرچه می‌دیدید از چشم خودتان بود!

پس از تعبیه لاستیک‌های زمستانی اما ورق برگشت. با وجود شتاب‌ اولیه نرم، سر پیچ‌ها باید خیلی حواستان را جمع کنید، چراکه تقسیم نامتقارن گشتاور بین محورها در غالب موارد موجب کم‌فرمانی شده و کنترل خودرو را با مشکل مواجه می‌سازد. اگر بخواهید با گاز بیشتر، بیش‌فرمانی ایجاد کرده و پیچ‌ها را سریع‌تر پشت سر بگذارید آنچه مشاهده می‌کنید دست سامانه‌های کنترل کشش و کنترل پایداری بر دامن ترمزها و تلاشی نه‌چندان موفق برای بازیابی تعادل و پایداری فرزند اشتوتگارت است. ایوانز این مسأله را اینطور بیان می‌دارد: سامانه کنترل پایداری GLC43 برای شرایط معمول و متوسط و نه رانندگی مستمر زمستانی طراحی شده است. در نتیجه با خاموش کردن کمکی‌های الکترونیکی، انتخاب یکی از حالت‌های رانندگی اسپرت و مهارت کافی در رانندگی همه چیز برای دریفت‌ جانانه سر پیچ‌ها محیا خواهد بود.

پورشه ماکان حتی با لاستیک‌های لتیتیود تور اِچ‌پی چهار فصل (Latitude Tour HP) میشِلین نیز در سطوح برفی عملکرد خوبی از خود بر جای گذاشت. دقیقاً همین‌جا بود که حالت رانندگی خارج جاده (Off-Road) ثابت کرد که می‌تواند راهکار خوبی برای گذر از مسیرهای پرچالش باشد (ماکان حالت رانندگی مخصوص زمستان ندارد). در حالت معمولی (Normal)، توان خروجی پیشرانه با بالاترین کشش به چرخ‌ها می‌رسد. به قول ایوانز: کامپیوتر مرکزی با هوشمندی تمام گشتاور را بین دو محور تقسیم می‌کند و خوشبختانه سامانه کنترل پایداری بجای اینکه به هر طریق ممکن دنبال متوقف ساختن چرخ‌ها باشد، هر زمان که فرمان را رها می‌کنید گشتاور بیشتری بِهِشان می‌رساند.
با اضافه شدن لاستیک‌های زمستانی (دقیقاً مشابه نمونه مورداستفاده در مرسدس بنز) و نیز فعالیت دائمی سامانه‌های چهار چرخ محرک (AWD) و هدایت گشتاور، خیالتان از بابت چسبندگی به سطح زمین راحت می‌شود. کمکی‌های الکترونیکی که خاموش می‌شوند دقیقاً انگار سوار بر نسخه‌های رالی ۹۱۱ متعلق به دهه‌های گذشته هستید؛ اما به قول یکی دیگر از دست‌اندکاران مجله، از آنجایی که قدرت پیشرانه به‌صورت ۵۰/۵۰ بین دو محور تقسیم شده، شروعِ دریفت و لیز دادن بخش عقب کار چندان آسانی نیست.

F-Pace اما با همان لاستیک‌های چهار فصل استاندارد گودیِر ایگِل F1 نامتقارن اِی‌تی (Eagle F1 Asymmetric AT)، تنظیمات معمولی رانندگی و البته به لطف سامانه انطباقی پاسخ به سطح مسیر حرکت فوق‌العاده ظاهر شد و حتی در شتاب‌گیری‌ها و ترمزگیری‌های ناگهانی چسبندگی خود را از دست نداد. با انتخاب حالت رانندگی باران/یخ/برف (Rain/Ice/Snow) نیز وضعیت بازهم بهتر و بهتر شده و (علی‌رغم نبود لاستیک‌های مخصوص) صعود و فرود از تپه‌های برفی با سهولت هرچه تمام‌تر صورت می‌گیرد. تا حدی که ایوانز معتقد است اگر خودرویی برای استفاده روزمره در آب‌وهوای این چنینی می‌خواهید دلیلی ندارد سراغ گزینه‌ای بجز F-Pace بروید.

اما این تمام ماجرا نیست. لاستیک‌های زمستانی یوکوهاما WDrive گربه وحشی را تبدیل به یک هیولا می‌کنند. کیفیت شتاب‌گیری و پشتِ سر گذاشتن پیچ‌ها تفاوت فاحشی با سطوح آسفالت ندارد و با از رده خارج شدن کمکی‌های الکترونیکی، همه چیز بازهم بهتر می‌شود. جعبه‌دنده را که در حالت دستی قرار می‌دهید نوای بلوک V6 بیشتر گوش‌هایتان را می‌نوازد و از طرفی، دریفت‌های بسیار لذت‌بخشی را تجربه می‌کنید. تعادل تحسین‌برانگیز شاسی، فرمان‌پذیری تیز و سریع و عملکرد دقیق و فوق‌العاده سامانه چهارچرخ محرک نیز دیگر مواردی هستند که رانندگی را F-Pace را به تجربه‌ای فوق‌العاده بدل می‌سازند.

نتیجه‌گیری

پورشه ماکان GTS در مسیرهای خاکی و آب‌وهوای زمستانی عملکرد درخور توجهی از خود بر جای گذاشت اما به دلیل نمره پایین در آزمایش جاده‌ای و نیز تنظیمات نامناسب جعبه‌دنده نتوانست جایگاهی بهتر از سومی را از آن خود کند. البته اختلاف قیمت حدود ۲۰ هزار دلاری هم در این نتیجه بی‌تأثیر نبود!

مرسدس-آاِم‌گ GLC43 با تکیه بر قیمت کمتر، فضای لوکس‌تر کابین و سواری فوق‌العاده راحت در بزرگراه، توانست بالاتر از جَگوار بایستد. ولی به دلیل استفاده از سامانه چهار چرخ محرک (AWD) ثابت و به طبع آن، پتانسیل‌ها و لذت و هیجان رانندگی کمتر، چاره‌ای جز پذیرش جایگاه دوم نداشت.

درنهایت جگوار F-Pace S به‌خوبی از پس رفت‌وآمدهای خانوادگی، سفرهای جاده‌ای و ماجراجویی‌های خارج جاده برمی‌آید و علاوه بر اتاق جادار و فراخ و تجربه رانندگی جذاب، در سطوح پوشیده از برف هم کارایی فو‌ق‌العاده‌ای دارد. همه این‌ها موجب شده که علی‌رغم برچسب قیمت بیشتر، از سد آفالترباخیِ اصیل گذشته و جایگاه نخست را تصاحب کند.

باهم نگاهی به جدول مشخصات کامل سه خودروی مورد بررسی می‌اندازیم.

منبع: motortrend