افول بهترین خودروساز جهان، آیا شهرت مرسدس بنز کم‌رنگ شده است؟

مرسدس بنز زمانی به‌عنوان بهترین خودروساز جهان شناخته می‌شد اما طی سال‌های اخیر، وجههٔ این برند بشدت کمرنگ شده است.

از زمانی که یادم می‌آید، برند مرسدس بنز را می‌پرستیدم. درحالی‌که هم‌کلاسی‌هایم در مدرسه در مورد اعداد و ارقام جدیدترین فراری‌ها و لامبورگینی‌ها حرف می‌زدند، من شیفتهٔ خطوط باوقار SL کلاس R129، جذبهٔ S کلاس W140 و ظرافت C126 CED بودم. من عاشق قدیمی‌ترین خودروساز جهان شدم و این به‌تدریج اتفاق افتاد ولی وقتی به محصولات کنونی مرسدس نگاه می‌کنم، ذره‌ای احساس هیجان نخواهم داشت. چیزی که امروز احساس می‌کنم، غم و اندوه است. غم بزرگی در سوگ از دست رفتن برندی که زمانی می‌شناختم.

خودروهای مرسدس دیگر باشکوه نیستند و به نماد افراط تبدیل شده‌اند. این‌ها خودروهای پرزرق‌وبرقی هستند که فریاد می‌زنند «من پول دارم» بجای اینکه آرام زمزمه کنند «من سلیقهٔ خوبی دارم». پیش از آنکه بیشتر ادامه دهم، باید بگویم که این صرفاً نظر شخصی من است و ممکن است شما مخالف باشید و بگویید مرسدس‌های قدیمی برای پیرمردهای ثروتمند ساخته می‌شدند و مسیر جدید این برند جوان‌پسند و هیجان‌انگیز است. بااین‌حال، من هنوز هم فکر می‌کنم مرسدس بنز از ریل خارج شده است و دلیل آن را در ادامه خواهم گفت.

بازگشت به گذشته

اجازه دهید ابتدا مروری بر گذشته داشته باشم. من با بنزها بزرگ شدم. هم پدربزرگم بنز داشت و هم پدر و مادرم. اولین خودروی من ۲۳۰ نسل W123 بود و هنوز هم مرسدس دارم. درواقع، از هفت خودرویی که تاکنون داشته‌ام، روی کاپوت شش خودرو ستارهٔ سه پر بوده است. توجه فوق‌العاده به جزئیات، من را مجذوب خودروهای مرسدس می‌کند. ممکن است خیلی‌ها شتاب صفرتاصد را دوست داشته باشند اما من از شیوهٔ بسته شدن درهای مرسدس و احساس چرخاندن سوئیچ زیبای آن بیشتر لذت می‌برم. بنزهای قدیمی به‌گونه‌ای ساخته می‌شدند که بهترین خودروی جهان باشند و حتی شعار مرسدس این بود: «مهندسی‌شده مثل هیچ خودروی دیگری».

این شعار برای مدتی درست بود و در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ هیچ خودروی دیگری از لحاظ کیفیت ساخت، مهندسی، ایمنی و نوآوری با مرسدس برابری نمی‌کرد. این بنزها به‌گونه‌ای ساخته شده بودند تا خودروهای لوکس فوق‌العاده‌ای باشند. گور پدر پویایی، پرفورمنس و هیجان رانندگی. در آن سال‌ها اگر هیجان می‌خواستید باید ب‌ام‌و یا آلفارومئو می‌خریدید و این چیزی بود که مرسدس‌های آن دوره را قابل‌تحسین می‌کرد. این شرکت می‌دانست چیست و خودروهایی که می‌ساخت بدون شک متعلق به خودش بودند.

چه زمانی همه‌چیز تغییر کرد؟

به نظر من، شروع خرابی اوضاع در اواخر دههٔ ۹۰ بود یعنی زمانی که مرسدس با کرایسلر دست همکاری داد و ادغام بدفرجام دایملر کرایسلر را ایجاد کرد که وضعیت هردو شرکت را بدتر کرد. اینجا بود که مرسدس به بیراهه رفت و برای پاسخگویی به طیف گسترده‌تری از خریداران، به‌سرعت سبد محصولات خود را گسترش داد. هرچند برخی مدل‌های تازه‌وارد مثل CLK و SLK را می‌شد مرسدس واقعی دانست اما خودروهایی مثل ML کلاس W163 نفرت‌انگیز و A کلاس که چپ کردن را به ماندن روی چرخ‌ها ترجیح می‌داد، به شهرت مرسدس لطمهٔ بزرگی زدند. اینگونه شد که یک قرن شهرت به کیفیت و مهندسی طی تنها یک دهه از بین رفت.

در اواسط دههٔ ۲۰۰۰، شرایط مرسدس با ساخت خودروهایی با کیفیت شرم‌آور بدتر شد. مرسدس همچنین با گسترده‌تر کردن سبد محصولات خود که شامل مدل‌های ترسناکی مثل R کلاس می‌شد، تصویر انحصاری خود را از بین برد. حتی امروز هم این برند به‌اندازهٔ گذشته خوش‌نام و معتبر نیست. وقتی خودروهایی برای رقابت با فولکس‌واگن گلف و فورد ترانزیت می‌سازید، باید هم انتظار چنین اتفاقی را داشته باشید. شهرت کیفیت مرسدس هم با کابوس دوران دایملر کرایسلر از بین رفت. البته در این شرایط، برخی خودروهای مرسدس هنوز هم لایق نشان ستارهٔ سه پر بودند. خودروهایی مثل S کلاس W220 و SL کلاس نسل R230 یا CL کلاس نسل C215 هنوز هم زیبا، خواستنی و مملو از تکنولوژی‌های نوآورانه بودند. علاوه بر این، خودروهای مذکور هنوز هم اصول اساسی مرسدس را حفظ کرده بودند: راحتی مهم‌تر از هر چیز دیگری.

بازگشت به کیفیت اما از دست دادن هویت

مدل‌های بعدی مرسدس مثل C کلاس W204 و E کلاس W212 به همان کیفیت ساختی که انتظار می‌رفت بازگشتند و به نظر می‌رسید اوضاع برند در حال بهبود است اما مشکل دیگری وجود داشت. از دید من، خودروهای مدرن آلمانی بسیار شبیه به هم شده‌اند. در گذشته، E کلاس تفاوت زیادی با ب‌ام‌و سری ۵ داشت اما جدیدترین نسخهٔ این خودروها بسیار شبیه هم شده‌اند و غیر از ظاهر و تکنولوژی، هیچ‌چیزی آن‌ها را از یکدیگر متمایز نمی‌کند. مصداق بارز این موضوع نسل جدید SL است. مرسدس آن‌قدر می‌خواست رقیبی واقعی برای پورشه بسازد که ۹۱۱ را به‌صورت موتور جلو شبیه‌سازی کرده است.

این در حالی است که تمام نسل‌های SL از دههٔ ۵۰ تاکنون یک گرند تورر بوده‌اند. هیچ خودروساز دیگری نمی‌توانست ترکیبی از راحتی، نوآوری، کیفیت و طراحی SL را ارائه کند اما جدیدترین نسل این ماشین چه؟ هیچ تفاوتی با هیچ‌کدام از رقبا ندارد. در حال حاضر، ما ب‌ام‌وهایی را می‌بینیم که از رقبای اشتوتگارتی خود نرم‌تر هستند. در حال حاضر، مرسدس برای من صرفاً به نماد ثروت برای تحت تأثیر قرار دادن دیگران تبدیل شده است.

شاید S کلاس کنونی تنها بنز مدرنی باشد که همچنان به اصول اصلی این شرکت وفادار باقیمانده اما حتی این سدان پرچم‌دار هم چیزی کم دارد. کابین S کلاس تحت سلطهٔ نمایشگرها است و هرگز نمی‌توانم با طراحی جلوی آن کنار بیایم. در یک خودروی لوکس، متریال باکیفیتی مثل چرم، چوب و فلز مهم است نه نمایشگرهای احمقانه‌ای که اینجاوآنجا نصب می‌شوند. مدل‌های الکتریکی سری EQ مرسدس هم عاری از هرگونه شخصیت و احساسی هستند. EQS فاقد شکوهی است که یک بنز پرچم‌دار باید داشته باشد و EQS SUV میباخ فقط به دنبال خودنمایی است.

تکنولوژی‌های احمقانه که کسی نیاز ندارد

مرسدس پیشگام ارائهٔ نوآوری‌هایی مثل ترمز ABS، تعلیق چند اتصالی عقب، کنترل پایداری و کروز کنترل تطبیقی بوده و حتی ایربگ را متداول کرد. البته این برند هنوز هم تکنولوژی‌های ایمنی چشمگیری را ارائه می‌کند. به‌عنوان‌مثال، در محصولات جدید مرسدس پیش از تصادف نویزی ۸۰ دسی‌بلی پخش می‌شود تا پردهٔ گوش سرنشینان را برای صدای تصادف آماده کند. بااین‌حال، نمایشگرهای بزرگ سیستم MBUX، گجت‌های غیرضروری و برخی تکنولوژی‌های احمقانه به این خودروها لطمه زده‌اند. مرسدس بنز باید ساده، جدی و عاری از اضافات غیرکاربردی باشد. چرا باید خریداران E کلاس به تماشای ویدئوهای تیک‌تاک در خودروی خود نیاز داشته باشند؟

شاید دیدگاه من اشتباه باشد اما…

شاید من اشتباه می‌کنم اما چند دهه پیش، مرسدس مطلوب‌ترین برند خودروسازی جهان محسوب می‌شد اما امروز نمی‌توان چنین تصوری داشت و من هیچ‌گاه رؤیای رانندگی با مثلاً یک GLB را ندارم. البته با تمام این حرف‌ها، اعتراف می‌کنم که خودروهای مدرن مرسدس هنوز هم عالی و قابل‌توجه هستند اما مثل قبل، از لحاظ احساسی من را تحت تأثیر قرار نمی‌دهند. بله برندها باید تکامل پیدا کنند اما بنتلی و رولزرویس نشان دادند که می‌توان این کار را بدون پشت کردن به استانداردهای اصلی شرکت انجام داد. خوشبختانه، محصولات قدیمی مرسدس ماندگار شده‌اند و بنابراین، تا زمانی که بتوانم از آن‌ها لذت خواهم برد و این برند را با چیزی که قبلاً بود به یاد خواهم آورد: سازندهٔ بهترین خودروهای جهان.