نگاهی به شنیانگ J-35A چین؛ جنگنده مدرن پنهان‌کار یا ببر کاغذی؟

برخی کارشناسان صنعت نظامی و هوانوردی با رونمایی جنگنده شنیانگ J-35A چین معتقد بودند این کشور از جنگنده آمریکایی F-35 کپی کاری انجام داده اما آیا واقعاً این‌گونه بوده است؟


چینی‌ها به خاطر کپی کاری از تکنولوژی کشورهای غربی چه در زمینه کاربری‌های تجاری و چه نظامی مشهور بوده‌اند. همانند آمریکا و دیگر کشورهای غربی، چین تلاش‌های زیادی برای توسعه جنگنده‌های نسل پنجم خود جهت رقابت با جت‌هایی همچون F-22 رپتور و F-35 لایتنینگ II انجام داده است. چینی‌ها نه تنها مشغول توسعه هواپیمایی جدید هستند بلکه با موفقیت جدیدترین جنگنده خود یعنی شنیانگ J-35A را نیز رونمایی کرده‌اند. J-35A جنگنده چندمنظوره پنهان‌کار و دو موتوره است که برای برتری‌های هوایی و انجام مأموریت‌های درگیری زمینی طراحی می‌شود. چینی‌ها نسخه استاندارد و نسخه خاص J-35A را برای نیروی هوایی ارتش خود طراحی کرده‌اند. باید دانست این جنگنده فرایند توسعه پر فراز و نشیبی داشته و در ابتدا پروتوتایپ پنهان‌کاری به نام FC-31 تولید شد که نتیجه نهایی آن نیز معرفی جنگنده موردبحث بود. احتمالاً چهره J-35A برای شما آشناست چراکه کاملاً مشابه جنگنده F-35 آمریکا طراحی شده و این امری اتفاقی نیست زیرا چینی‌ها معمولاً در زمینه نظامی کپی کاری را نیز انجام می‌دهند.

صرف‌نظر از تمامی این موارد، شنیانگ J-35A کاملاً توانا به نظر می‌رسد و احتمالاً توانایی‌های پنهان‌کاری آن در حد و اندازه جنگنده آمریکا خواهد بود. این جنگنده اولین بار در سال ۲۰۲۰ وارد خط تولید شد و سرانجام نسخه نهایی آن در نمایشگاه هوایی ژوهای امسال در معرض دید عموم قرار گرفت. باید دانست چینی‌ها خیلی به جزئیات محصولات نظامی خود اشاره نمی‌کنند و بنابراین ما اطلاعات زیادی از قابلیت‌های جنگنده J-35A نداریم اما با این وجود باید گفت بهترین منبع اطلاعات جنگنده یاد شده نسخه قبلی آن یعنی FC-31 پروتوتایپ است. با توجه به اینکه شنیانگ J-35A بسیار بهتر از پروتوتایپ قبلی خود عمل می‌کند بنابراین اطلاعات موجود را می‌توان در واقع حد پایه توانایی‌های آن دانست.

FC-31 از دو پیشرانه توربو فن پس‌سوز WS-13E استفاده کرده هرچند امکان دارد J-35 از دو پیشرانه توربو فن پس‌سوز ES-21 سود برده باشد. این پیشرانه‌ها می‌توانند جنگنده چینی‌ها را به حداکثر سرعت ماخ ۱.۸ برسانند و شعاع عملیاتی و نبرد آن نیز بدون تانک‌های اضافی سوخت حداکثر ۱۲۰۰ کیلومتر باشد. گفته شده حداکثر ارتفاع پروازی پروتوتایپ FC-31 به فراتر از ۲۰ کیلومتر می‌رسد بنابراین از این نظر چینی‌ها شانه‌به‌شانه جنگنده‌های نسل پنجم آمریکایی حرکت می‌کنند. با اینکه گفته شده شنیانگ J-35A توانایی‌های پنهان‌کاری مشابه جت‌های آمریکایی دارد اما این موضوع فعلاً تائید نشده است. احتمالاً جنگنده چینی دارای ۱۲ نقطه سخت است که نیمی از آن‌ها داخلی هستند. این امر باعث می‌شود جنگنده شنیانگ انواع گوناگونی از موشک‌های هوا به هوا و هوا به زمین را به همراه انواع بمب‌ها و تانک اضافی سوخت حمل کند. به جرات می‌توان گفت J-35A به سنسورها، رادارها و تجهیزات مدرن دیگر مجهز است تا در درگیرهای هوایی و حملات هوا به زمین برتری زیادی داشته باشد.

هر زمان که چینی‌ها از تکنولوژی جدید مشابه کشورهای غربی رونمایی می‌کنند سؤالات زیادی درباره توانایی‌های آن‌ها به وجود می‌آید. اگر J-35A با استفاده از ویژگی‌های کپی شده F-35 ساخته شده باشد این موضوع ضرورتاً به معنی قابل‌مقایسه بودن آن با نمونه آمریکایی نیست. F-35 از سیستم‌های هوانوردی و تکنولوژی رادار پیشرفته‌ای سود می‌برد و احتمالاً دست هیچ کشوری به اسناد مربوط به آن‌ها نرسیده است. همچنین جنگنده شنیانگ دومین جنگنده پنهان‌کار این کشور است درحالی‌که آمریکایی‌ها از زمان معرفی F-117A نایت هاوک در دهه ۸۰ میلادی به چنین جنگنده‌های پنهان‌کاری مجهز بوده‌اند.

آمریکایی‌ها تجربه زیادی در طراحی جت‌های پنهان‌کار دارند و چین هنوز در این زمینه به رقبای مطرح خود نرسیده است. با اینکه J-35A شبیه کپی دقیقی از F-35 به نظر می‌رسد اما از پیشرانه، سلاح و خلبان‌های چینی استفاده می‌کند. اگرچه باید توانایی‌های این کشور در تولید چنین محصولات نظامی پیشرفته‌ای را ستود اما احتمال اینکه J-35A بتواند با F-35 رقابت کند کم است و به همین خاطر برخی کارشناسان آن را حریفی واقعی برای جنگنده پنهان‌کار آمریکایی نمی‌دانند. البته باید به این نکته اشاره کنیم که شنیانگ J-35A جنگنده‌ای خطرناک برای دشمنان چین است و این کشور به دنبال صادرات آن به کشورهایی است که توانایی خرید F-35 را ندارند بنابراین امکان دارد در آینده نبردهای هوایی دو جت موردبحث را ببینیم. اگر این موضوع اتفاق بیفتد قطعاً سطح توانایی‌های دو کشور چین و آمریکا سنگ محک جدی خواهد داشت.