صنایع نظامی

تاریخچه جذاب زیردریایی‌ها در جنگ جهانی اول؛ تقابل مهندسی آلمان و امریکا

زیردریایی‌های بکار گرفته شده در جنگ جهانی اول نقش مهمی در تغییر معادلات صحنه‌های نبرد داشته‌اند و ما در جدیدترین مقاله بخش نظامی پدال می‌خواهیم به بررسی آن‌ها بپردازیم.


زمانی که صحبت از زیردریایی‌های نظامی می‌شود اکثر ذهن‌ها یو بوت های مرگبار جنگ جهانی دوم را به یاد می‌آورند. با اینکه در جنگ جهانی دوم شاهد استفاده گسترده از زیردریایی‌ها بودیم اما سابقه ظهور زیردریایی‌ها در نبردهای نظامی به سال‌ها قبل از آن بازمی‌گردد. در واقع اولین بار در سال ۱۷۷۶ و در جنگ استقلال آمریکا بود که زیردریایی‌ها بکار رفتند. البته چنین تجربه‌ای اصلاً موفقیت‌آمیز نبود اما کاربردی بودن این تکنولوژی را به نمایش گذاشت.

همچنین بخوانید:

بسیاری از زیردریایی‌ها تا قبل از قرن بیستم توانسته بودند به اعماق دریاها سفر کنند اما اولین تأثیر قابل‌توجه آن‌ها در نبردهای نظامی به جنگ جهانی اول مربوط می‌شود. زیردریایی‌های آن دوران در مقایسه با نمونه‌های جنگ جهانی دوم ابعاد نسبتاً کوچک و خدمه کمتری داشتند اما با این وجود نیز سلاح‌هایی مؤثر و مرگبار به شمار می‌رفتند. در ابتدا رسم بر این بود که کشورها از سنت دریایی هشدار دادن به کشتی‌های تجاری و نجات جان خدمه قبل از حمله پیروی می‌کردند اما آلمان این تاکتیک را در جنگ جهانی اول تغییر داد و از زیردریایی‌های نظامی محدود نشده استفاده کرد به این معنی که یو بوت های این کشور بدون هشدار دادن به دیگران حملات خود را انجام می‌دادند.

آلمان با استفاده از زیردریایی‌های نظامی خود کشتی غیرنظامی RMS لوسیتانیا را غرق کرد و همین عامل به ورود آمریکا به جنگ جهانی اول کمک نمود. البته آلمان تنها کشوری نبود که از زیردریایی‌های نظامی در جنگ جهانی اول استفاده می‌کرد زیرا ایتالیا، آمریکا و بریتانیا نیز به مؤثر بودن این سلاح‌های جدید پی برده بودند. زمانی که جنگ آغاز شد هیچ کشوری یک استراتژی مدون برای استفاده از زیردریایی‌های نظامی نداشت اما با ادامه جنگ همه‌چیز تغییر کرد. زیردریایی‌های جنگ جهانی اول تأثیر زیادی روی توسعه و به‌کارگیری نمونه‌های بعدی در جنگ جهانی دوم داشتند و تنها تعداد انگشت‌شماری از آن‌ها در موزه‌های سراسر جهان در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند.

یو بوت های نیروی دریایی آلمان جزو مرگبارترین نمونه‌های بکار رفته در جنگ‌ها هستند و به تنهایی بیش از ۵ هزار کشتی را غرق کرده و جان ۵ هزار نفر را گرفته‌اند. همچنین در جنگ جهانی دوم تعداد ۱۷۸ فروند یو بوت نیز از بین رفت. استفاده از این زیردریایی‌ها باعث شد آلمان راحت‌تر بتواند جریان انتقال تجهیزات دشمنان خود در اقیانوس اطلس را از بین ببرد و واضح است که نیروی دریایی متفقین از یو بوت ها به شدت هراس داشتند. آلمان در سال ۱۹۱۴ تولید زیردریایی‌های تایپ یو ۱۹ را شروع کرد، زیردریایی‌های که جزو برجسته‌ترین مدل‌ها از نوع خود بوده‌اند. این نوع زیردریایی‌ها از چهار لوله شلیک اژدر سود می‌بردند و ۸۳۷ تن وزن داشتند و می‌توانستند در شعاع بیش از ۱۲ هزار کیلومتری حرکت کنند. طول یو ۱۹ ها به حدود ۶۴ متر می‌رسید و سرعت آن‌ها در زیر آب نیز حدود ۱۸ کیلومتر در ساعت بود. زیردریایی یو ۲۰ که کشتی RMS را غرق کرد در همین دسته قرار می‌گیرد. با اینکه زیردریایی‌های یو ۱۹ آلمان موفقیت‌های زیادی در صحنه نبر به دست آوردند اما تنها زیردریایی‌های مورد استفاده آلمان نبودند. این کشور ۳۲۹ فروند یو بوت با مشخصات گوناگون را تولید کرد. بیش از نیمی از این زیردریایی‌ها در نبردهای مختلف از بین رفتند و تنها بخش کمی از آن‌ها باقی ماندند. چندین نمونه از یو بوت ها با وزن بیش از ۱۵۰۰ تن نیز تولید شده بودند و برخی قوی‌تر از مدل‌های دیگر بودند. البته اکثر این زیردریایی‌ها برای کاشت مین در دریا و مأموریت‌های دیگر بکار می‌رفتند.

مطالعه بیشتر:
 معامله پپسی با شوروی و خرید ۲۰ فروند زیردریایی!

اما بد نیست به زیردریایی‌های متفقین نیز بپردازیم. در جنگ جهانی دوم، نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا از ۱۵۶ فروند زیردریایی استفاده می‌کرد که بسیار کمتر از زیردریایی‌های آلمان بود اما این امر تأثیری روی مأموریت‌ها و موفقیت‌های آن‌ها نداشت. فرانسه، بریتانیا و آمریکا تمامی زیردریایی‌های خود را وارد صحنه نبرد کردند. این زیردریایی‌ها توانایی‌های خاص خود را داشتند هرچند موفق‌ترین آن‌ها زیردریایی HMS E11 بریتانیا بود. این زیردریایی کلاس E تاریخچه نبرد فوق‌العاده‌ای دارد و وزنش به ۷۸۸ تا ۷۹۳ تن رسیده و طولش نیز بین ۵۴ تا ۵۵ متر است. سرعت زیردریایی موردبحث در سطح آب می‌تواند به حدود ۲۸ کیلومتر در ساعت برسد.

زمانی که آمریکا در سال ۱۹۱۷ وارد جنگ جهانی اول شد، ناوگان زیردریایی چشمگیری نداشت و تا انتهای جنگ نیز از ۷۲ فروند زیردریایی کلاس B تا N استفاده کرد. زیردریایی‌های کلاس L سهم بیشتری از ناوگان این کشور داشتند. یکی از شاخص‌ترین این جنگ‌افزارها را می‌توان یو اس اس L-1 دانست که از پیشرانه دیزلی الکتریکی استفاده می‌کرد و در سطح آب به سرعت ۲۶ کیلومتر در ساعت می‌رسید. این زیردریایی ۵۴۸ تن وزن داشت. دیگر کشورهای عضو متفقین همچون استرالیا نیز دارای ناوگان محدودی از زیردریایی‌های نظامی بوده‌اند. نیروی دریایی این کشور نیازهای خود را از بریتانیا تأمین کرده بود و اولین زیردریایی‌های نظامی آن HMAS AE1 و AE2 نام داشتند. طول این دو زیردریایی به حدود ۵۵ متر و وزن آن‌ها به ۷۲۶ تن می‌رسید.

باید دانست بخش اعظم زیردریایی‌های مورد استفاده در جنگ جهانی اول از بین رفته‌اند چراکه بسیاری از آن‌ها یا غرق و یا اوراق شده‌اند. اوراق کردن زیردریایی‌ها روالی معمول بین نیروهای دریایی کشورهای مختلف است هرچند برخی از آن‌ها را می‌توان در موزه‌ها دید. معمولاً تصاویر بسیار کمی از این ادوات نظامی موجود است و در موزه‌ها نیز تنها بخش‌هایی از زیردریایی‌ها همچون عرضه باقی مانده است. البته یکی از یو بوت های آلمان با نام SM U-1 نه تنها سالم باقی مانده بلکه در معرض دید عموم نیز قرار گرفته است. این زیردریایی قبل از جنگ ساخته شده اما ژرمن‌ها قبل از ورود به نبرد دستور به‌کارگیری آن را لغو کرده‌اند. زمانی که جنگ جهانی اول شروع شد U-1 فقط برای تمرین نظامی بکار رفت. در سال ۱۹۱۹ زیردریایی دیگری برای این کار انتخاب شد و U-1 کنار رفت. نهایتاً این زیردریایی سر از موزه مونیخ درآورد و هم‌اکنون می‌توان آن را دید. بخش‌هایی از پروفایل جانبی زیردریایی موردبحث بریده شده‌اند تا امکان رؤیت داخل آن وجود داشته باشد. U-1 اولین بار توسط نیروی دریایی آلمان بکار گرفته شد و در برخی موزه‌های دیگر همچون موزه دانمارک نیز می‌توان بخش‌هایی از زیردریایی HMS E50 را مشاهده کرد. در ایتالیا و سوئد نیز قطعات مشابهی از زیردریایی‌های قدیمی وجود دارد.

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱۸ رای

شاهین احمدزاده

نویسنده و مترجم مجله "پدال"

مطالب مشابه

‫۲۴ دیدگاه‌ها

  1. Khosrow

    ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
    سوابق: (2337 ديدگاه)

    تمام قدرت نظامی کنونی امریکا برخاسته از المــانه / ایلان ماسکــ همه جـا بغلهـ دونالـد چیکار میکنهـ؟ ..

    موافقم 25
    مخالفم 19
    1. (Ali(chevynova

      ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
      سوابق: (7544 ديدگاه)

      آلمان اگه قدرت نظامی داشت که ۲ بار تو جنگ شکست نمیخورد

      قدرت نظامی آلمان یه افسانه هست که فقط تو دهن افراد پیچیده
      قدرت نظامی برای امریکا بود که در هر ۲ جنگ پیروز میدان شد

      موافقم 7
      مخالفم 54
      1. MITSUBISHI(JDM)

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (1438 ديدگاه)

        اشتباه تاکتیکی سران نازی بخصوص هیتلر
        1:درگیری در 4 جبهه
        2:اعلام جنگ به جماهیر شوروی
        3:تقسیم نیرو‌ها به استالینگراد و مسکو درحالی که میتونستن مستقیم پایتخت
        شوروی رو فتح کنن و گردن قدرتمند‌ترین رقیبشون رو بزنن
        (هیتلر خودشو همپای ناپلئون میدونست ولی از اشتباه الگو خودش درس نگرفت اونم با تزار وارد جنگ شد)
        4:نگه داشتن اروین رومل و نیرو‌هاش در شمال افریقا
        5:ضعف نیروی هوایی در شناسایی و اعتماد بیش‌از حد به گورینگ برای حفظ خطوط هوایی
        قدرتمند ترین ارتش دنیا بودن ولی اشتباهات زیادی کردن خصوصا درگیریشون با استالین
        اولین کشوری هم که به برلین رسید هم شوروی
        بود
        آلمان نازی با دنیا جنگید نه یه کشور در نظر بگیر اینو
        از اون طرف نیرو‌ی دریایی و هوایی آمریکا هم بخاطر حملات گسترده و انتحاری ژاپنی ها تضعیف شده بود نیروی زمینی آمریکایی‌ها هم توی اکیناوا تلفات سنگینی داده بود خصوصا لشکر 96
        نکته مهم اینه، هردو کشور توانایی ادامه جنگ نداشتن که دیگه داستان بمب‌های اتمی پیش اومد
        یه مورد هم بگم اگه بمب اتم ساخته نمیشد الان درگیر جنگ‌جهانی پنجم بودیم یا بیشتر
        درموردش تحقیق کنید متوجه میشید

        موافقم 21
        مخالفم 3
      2. فرشاد

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (16 ديدگاه)

        علی جان نخونده و ندونسته از رو شکمت حرف نزن اینکه آمریکا تو خودرو سازی تا اواسط دهه 70 خفن بوده شکی نیست ولی اینکه تکنولوژی های آلمان رو آمریکایی ها غصب و بعدا رشد دادن برای خودشون و شدن ابر قدرت و شما الان میگی قدرت نظامی آلمان نداشت چرا عزیزم آلمان قدرت نظامی داشت آلمان تو 2 ماه اول جنگ فرانسه رو کامل اشغال و انگلیس رو به زانو درآورد و اگه در دانکرک پیشوا فرمان عقب نشینی زوری و جلوگیری کشتار ارتش انگلیس رو نمیداد الان نه اروپایی مونده بود نه روسیه ای دخالت های بیجای هیتلر جان در امور جنگی و صد البته ژنرال های جنگ طلب احمق ژاپن پای آمریکا رو به جنگ کشید اگه ژاپن پرل هاربر رو نمیزد آمریکا حداقل تا سال 1943 وارد جنگ نمیشد و متفقین به جز روسیه همه شکست میخوردن اشتباهات تاریخی و محساباتی هیتلر باعث شکست آلمان بود کل ارتش زمینی انگلیس در دانکرک بودن و در حال عقب نشینی و فرار تمام فرماندهان اون جنگ میخواستن تمام ارتش رو نابود کنن که اگه کرده بودن الان ما یه کشور وسیع و بزرگ به اسم آلمان نازی داشتیم و چه بسا که دنیا جای قشنگتری بود نسبت به الان

        موافقم 13
        مخالفم 6
      3. Carbonado Aventador

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (4502 ديدگاه)

        رفیق اینم حساب کن که آلمان یک تنه با کل دنیا جنگید!!
        از شرق با شوروی
        از غرب با انگلیس + نیروی مقاومت فرانسه
        از جنوب با افریقا + امریکا

        حالا اینا کله گنده هاشون بودن کلی کشور دیگه هم میشه نامبرد که بر علیه آلمان جنگیدن!!

        دیگه از لحاظ نفرات و نیرو کم اورد و فرسوده شد!!!

        موافقم 8
        مخالفم 5
      4. آرش

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (100 ديدگاه)

        علی شوی یه زمانی ژرمنها بسیار پیشرفته و قدرتمند بودن ولی احمق بودن و نتونستن درست استفاده کنن الان هم خودشون رو حسابی قهوه ای کردن منتها جنس شلوارشان خوبه هنوز نزده بیرون ده سال دیگه معلوم میشه چه گندی زدن 😂

        موافقم 8
        مخالفم 3
      5. محمد

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (1469 ديدگاه)

        تو همه چیز افراطی نظر میدی.

        موافقم 4
        مخالفم 1
      6. Iman 007

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (71 ديدگاه)

        چی میگی المان کل دنیا رو گرفته بود داشت روسیه رو می‌گرفت که توش شکست خورد وگرنه آمریکا هیچوقت نمیتونست المان رو شکست بده شکست آلمان بخاطر روسیه بود نه آمریکا کل هنر آمریکا این بود که بزنه ژاپن بدبخت که شکست خورده بود و نمیتونست مقاومت کنه رو با بمباران بزنه که بگه اره من بمب اتم دارم و دنیا رو بترسونه وگرنه آمریکا دربرابر المان هیچی نبود ( یکم مطالعه کن بعد حرف بزن انقدر کامنت متعصبانه نده)

        موافقم 1
        مخالفم 1
      7. همایون

        ۱ اسفند ۱۴۰۳
        سوابق: (906 ديدگاه)

        ماشالله ماشالله نگفتی
        آلمان هم در جنگ اول هم در جنگ دوم از لحاظ فناوری و قدرت نظامی در صدر دنیا بود ولی انتخاب هم پیمانان بد و ضعیف باعث شکستش شد هرکاری هم میکرد به هرحال یه کشور با جمعیت محدود بود نمیتونست جلوی چهار تا غول صنعتی دنیا و نیروهای نظامی کل دنیا وایسه.اگر تک به تک با هر کدوم منصفانه درگیر میشد تو کمتر از چندماه شکستش میداد مثل کاری که با فرانسه کرد
        در مورو آمریکا بیشترین عاملی که بهش کمک کرد تو جنگها پیروز بشه و درنهایت ابرقدرت بشه موقعیت جغرافیاییش بود در حالی که تمام زمینهای کشاورزی و کارخانجات صنعتی آلمان زیر بمباران نابود شد بعد از حمله کوچک ژاپن به بندر پرل دیگه حتی یک فشنگم به آمریکا پرتاب نشد و مردمش در کمال آرامش و دور از وحشت جنگ کشاورزی میکردن و کارخانجات با فراغ بال راحت تولید جنگ افزار میکردن ولی المان از یه طرف مردم غیرنطامیش زیر فشار جنگ بودن از یه طرف کشور گشنه بود سوخت نداشتن کارخانجات ساخت اسلحه تماما ویران شده بود و آزمایشگاه ها امکان فعالیت و ساخت جنگ افزارهای جدید رو نداشتن ولی بازهم اگه یک بمباران شانسی کارخانه تولید بمب هسته‌ایش رونابود نکرده بود آلمان زودتر از آمریکا بمب اتمی میرسید.در طرف مقابل آمریکا یک شهر جدید با بیشترین بودجه تاریخ رو برای اتمی شدن ساختش.تکنولوژی اونموقع هواگردها و موشکها اجازه دسترسی آلمان به خاک آمریکا رو نمیداد تازه آلمانها موفق شده بودن بمب افکنهاشون و موشکهارو به برد مناسب برسونن که جنگ تموم شد.

  2. آرش

    ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
    سوابق: (100 ديدگاه)

    یه موقعی به ژرمنها علاقه زیادی داشتم ولی اتفاقاتی باعث نفرتم شد

    موافقم 13
    مخالفم 14
  3. friendlyfire

    ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
    سوابق: (15 ديدگاه)

    برگرفته از فیلم گری هاند. سگ شکاری

    موافقم 4
    مخالفم 1
  4. 제네시스

    ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
    سوابق: (433 ديدگاه)

    ماشالا آلمان
    ماشالا بنز
    ماشالا هیتلر :)

    موافقم 19
    مخالفم 13
    1. (Ali(chevynova

      ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
      سوابق: (7544 ديدگاه)

      هیتلر؟
      همونی که از ترس ارتش سرخ رفت تو زیر زمین و خودکشی کرد؟

      همون که استراتژی حمله به روسیه رو پی ریخت و نابودش کردن؟

      همون که بخاطر عقده ای که داشت جنگی راه انداخت که بیش از ۵۰ میلیون ادم رو کشت؟

      موافقم 8
      مخالفم 28
      1. محمد

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (256 ديدگاه)

        ماشالله ماشاالله درباره ی ماشین امریکایی کم بود نظرات تاریخی هم شروع کرد حرف و منطق زیاده اما ارزش نداره برای آقا ماشاالله تاریخ رو بازگو کرد اگه اهل مطالعه بود از اینترنت به جای ماشالله گویی برای مطالعه استفاده میکرد یه دیسلایک بزنید و بهش وقت براش مصرف نکنید

        موافقم 5
        مخالفم 3
  5. اسدی

    ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
    سوابق: (10 ديدگاه)

    U-Boat های آلمان نازی در اقیانوس به گرگ دریا شهرت داشتند
    فیلم سگ شکاری با بازی تام هنکس رو ببینید
    که چطوری نفس ناوگان آمریکا رو گرفته بود

    موافقم 17
    مخالفم 6
    1. (Ali(chevynova

      ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
      سوابق: (7544 ديدگاه)

      گرگ دریا پس چرا در جنگ شکست خورد؟
      آلمان تا زمانی در جنگ دوم پیشتاز بود که آمریکا وارد جنگ نشد
      برید تاریخ رو بخونید تا متوجه بشید که وینستون چرچیل از آمریکا بعنوان اژدهای خفته یاد میکنه که اگه وارد جنگ بشه داستان رو تغیر میده و با شروع جنگ علیه آمریکا توسط ژاپن در بندر پرل ، امریکا وارد جنگی شد که نفس متحدین رو گرفت

      موافقم 8
      مخالفم 28
      1. حسین دهمرد

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (2739 ديدگاه)

        وقتی چند تا روباه و چندتا شغال با هم دست به یکی کنن حتی میتونن یک شیر تنهای ناز رو هم شکست بدن.
        اون پیروزی که با کشتار وحشیانه ی شهروندان کوچه و بازار به دست اومده افتخار نداره مایه ی ننگه.

        موافقم 14
        مخالفم 5
      2. محمد

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (1469 ديدگاه)

        خود آمریکا در نبرد با ژاپن داشت شکست می خورد که در نهایت آمریکا با حمله اتمی ورق رو برگردوند.

        موافقم 6
        مخالفم 5
        1. Iman 007

          ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
          سوابق: (71 ديدگاه)

          اره دیگه روزولت نتونست المان رو شکست بده از ترسش و برای اینکه یه کاری کرده باشه زد ژاپن رو با خاک یکسان کرد

          موافقم 1
          مخالفم 1
      3. Iman 007

        ۳۰ بهمن ۱۴۰۳
        سوابق: (71 ديدگاه)

        بعدم من یه چیزی رو نمی‌فهمم اینکه تو چرا سنگ آمریکا و به سینه میزنی اونا که مردمشون اروپایی هستن اگه هم اونا نبودن آمریکا کلا پیشرفتی نمی‌کرد که

        موافقم 2
        مخالفم 1
  6. MITSUBISHI(JDM)

    ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
    سوابق: (1438 ديدگاه)

    زیر‌دریایی برای رایش‌سوم نقش کلیدی داشت که هدف اصلیشون کنترل بر اقیانوس اطلس و کانال انگلیس بود خصوصا یکی از مدل های کاربردی همین
    U-Boat
    با انهدام کشتی های تدارکات و ناوگان دریایی، قدرت دریای متفقین رو فلج و اقیانوس رو تصاحب کردن به مدت قابل توجهی (کشتی مسافربری کارپاتیا‌ که بازمانده های تایتانیک رو هم نجات داده بود رو یدونه یو بوت غرق کرد)
    تمامی ماموریت ها هم به فرماندهی دریاسالار
    کارل دونتیس بود

    موافقم 7
    مخالفم 2
  7. سعید

    ۲۹ بهمن ۱۴۰۳
    سوابق: (3 ديدگاه)

    انگلیس همیشه با دوستی امریکا بر المان پیروز شده . علت پیروزی امریکا هم وسعت یگبزرگ و منابع طبیعی غنی جمعیت زیاد و دوری از سرزمین المان بوده

    موافقم 8
    مخالفم 4
  8. همایون

    ۱ اسفند ۱۴۰۳
    سوابق: (906 ديدگاه)

    متاسفانه هیچ منبع فارسی راجع به تاریخچه پیدایش و توسعه یوبوتهای آلمانی وجود نداره در حالی که مثلا در مورد تانکهای آلمانی از اولین نمونه تا آخرین نمونه رو کامل بهش پرداختن و مشخصاتش ذکر شده ولی نمیدونم چرا یوبوتها لابلای تاریخ گم شدن فقط همینقدر میدونیم که خیلی مخرب بودن و راجع ب چندتا مدلش اطلاعات داریم

    1. امید

      ۱ اسفند ۱۴۰۳
      سوابق: (2 ديدگاه)

      چرا چند وقت پیش مقاله ای خوندم که توضیحاتش خوب بود

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لطفاً از نوشتن به‌صورت پینگلیش، اجتناب نمایید. نظرات حاوی توهین، عبارات غیراخلاقی، سیاسی، مطالب غیر مرتبط، اسپم، ترول و تبلیغاتی پذیرفته نمی‌شوند. برای تغییر آواتار خود می‌توانید از سایت گراواتار استفاده نمایید.

دکمه بازگشت به بالا