دنیای اقتصاد: برخی از کارشناسان و فعالان خودرو پس از ادغام دو وزارت صنعت، معدن و بازرگانی در سال ۹۰ نسبت به عواقب این تصمیمگیری اظهار نگرانی کرده بودند، این در شرایطی است که حالا و پس از گذشت حدود ۸ سال، بار دیگر نگرانیها نسبت به تاثیر تفکیک این دو وزارت بر روند توسعه و واردات خودرو شکل گرفته است.
پس از ادغام وزارت صنایع و معادن و بازرگانی، مخالفان با اظهار نگرانی بر روند شکلگیری این ادغام تاکید داشتند که وزیر صمت آینده به طور حتم مسیر واردات را با تمرکز بر تولید تغییر خواهد داد و تجارت خودرو به سود تولید عقیم میماند. این پیش بینیها بیراه نبود، چرا که با گذشت ۸ سال از ادغام دو وزارتخانه، واردات خودرو همراه با مقررات و بخشنامههای متفاوت با فراز و نشیبهای زیادی روبهرو شد. ابلاغ دستورالعملهای گاهی ماهانه و متفاوت از یکدیگر هزینههای زیادی بر دوش واردکنندگان قرار داد این در شرایطی بود که تولیدکنندگان خودرو از حمایت تام وزارت صمت برخوردار بودند و دیوار انحصارگری آنها نسبت به سال قبل از ۹۰ بلندتر نیز شده بود.
به ادعای بسیاری از فعالان حوزه واردات، سالهای بعد از ادغام که با اعمال تحریمهای اولیه مصادف شد سیاستهای صنعتی و تجاری را کاملا به نفع تولید تغییر داد و محدودیت عجیبی بر واردات خودرو اعمال شد. در این زمینه وزیر پیشین صمت بهعنوان متولی و سیاستگذار صنعتی و تجاری کشور بیشترین محدودیت را برای بخش تجاری خودرو اعمال کرد. بهطوریکه گاهی فضا برای فعالیت نمایندگیهای رسمی خودرو باز میشد و گری مارکتها از فعالیت منع میشدند و در مقاطعی نیز برعکس این اتفاق رخ میداد. وی همزمان با توافق هستهای و برجام بسیاری از شرکتهای خارجی را برای فعالیت در ایران ترغیب کرد، این در شرایطی است که برای امنیت فعالیت شرکای خارجی، دیوار محدودیت ورود خودرو به کشور را بلندتر کرد. در هر صورت آنچه مشخص است با ادغام این دو وزارتخانه نه تنها ناهماهنگی میان سیاستهای صنعتی و تجاری کشور اتفاق نیفتاد؛ بلکه تفوق تولید بر تجارت را نیز فراهم کرد. با این حال هم اکنون طرح تفکیک دوباره این وزارتخانه مطرح شده است، طرحی که مخالفان و موافقان زیادی به همراه خود دارد.
بهطوریکه برخی معتقدند ساختار کنونی وزارت صنعت و معدن و تجارت منجر به اتخاذ تصمیمگیری واحدی در این دو حوزه شده است و تولید و واردات خودرو همسو با یکدیگر حرکت میکنند، این در شرایطی است که مخالفان ادغام تاکید میکنند که در حوزه خودرو نهاد سیاستگذار بهطور همزمان نتوانسته از منافع تولیدکننده و واردکننده دفاع کند؛ اما برخی دیگر از کارشناسان تاکید دارند که بازگشت وزارت بازرگانی میتواند به نوعی به شرکتهای تولیدکننده داخلی از جمله خودروسازان فشار بیاورد، دلیل این مساله را توجه بیش از پیش سیاست گذار بخش بازرگانی روی تنظیم بازار عنوان میکنند.
از دیگر نکاتی که میتواند تاثیر منفی روی صنعت خودرو داشته باشد، طولانی شدن روندهای بوروکراسی است. در حال حاضر زنجیره خودروسازی با دو وزارتخانه صمت و اقتصاد برای حل و فصل موانع پیش روی تولید روبهرو است. زنجیره خودروسازی چالشهای خود را در ارتباط با مسائل مربوط به تولید با وزارت صمت و چالشهای ترخیص قطعات و مواد اولیه را از گمرک بهعنوان زیر مجموعه وزارت اقتصاد پیگیری میکند.
چنانچه تفکیک بهطور کامل اجرایی شود و میان بخش بازرگانی و صنعتی جدایی بیفتد، این اتفاق میتواند روند بوروکراسی اداری را برای زنجیره خودروسازی طولانیتر کند؛ اما این جدایی میتواند مزایایی برای مصرفکننده و بازار خودرو نیز به همراه داشته باشد. کارشناسان در این زمینه به ایجاد ساز و کاری برای ادامه فعالیت شرکتهای واردکننده اشاره دارند. همانطورکه عنوان شد واردات خودرو هم اکنون متوقف مانده است.
پیشتر شرکتهای گری مارکت از گردونه فعالیت به حکم سیاستگذار کلان وزارت صمت حذف شدند و در ادامه برای فعالیت دیگر شرکتهای واردکننده شروط سختی در نظر گرفته شد. تحریمها و ممنوعیت واردات نیز نسخه فعالیت این شرکتها را پیچید.
موافقان تفکیک دو وزارت صنعت و معدن با بازرگانی میگویند، بازگشت وزارت بازرگانی میتواند زمینه را برای ایجاد چارچوبی جهت ادامه فعالیت شرکتهای واردکننده مهیا کند. بهطوریکه استقلال این بخش زمینه را برای یافتن راهکارهای جایگزین ممنوعیت واردات به به وجود آورد.
مسعود
۱۴ مهر ۱۳۹۸همه این به اصطلاح تلاشها نتیجه اش تو این چهل سال چی بوده ؟! مشتری ناراضی ، تولید کننده ناراضی ، وارد کننده ناراضی … ! مشکل جای دیگه است …
Khosrow
۱۴ مهر ۱۳۹۸هر وقت بچپ بچپ میشه همه راضی ان / کلا عاشق چپوندنیم / به هیچی هم کاری نداریم / فقط چپانش ..
مزدا
۱۴ مهر ۱۳۹۸بدتر از آینده مبهم واردات خودرو آینده مبهم ما جووونا هست که با بیکاری و ناتوانی در تامین مسکن و گرونی و افسردگی و … گرفتاریم
MOHAMAD.n.r
۱۴ مهر ۱۳۹۸به نظر من اگر ایران میخواد در زمینه خودروسازی پیشرفت کنه باید واردات کاملا آزاد شود و تعرفه واردات هم صفر باشد تا خودروسازان(البته بهتره بگیم مونتاژ کاران)خدمت گذار وطنی کمی به خود بیان و طعم واقعی رقابت رو بچشن.
وقتی بازار رقابتی به وجود بیاد خودروساز مجبورا برای حفظ فروش خودش قطعه با کیفیت نصب کنه و حتی اون کارگر مونتاژ کار هم برای اینکه کارخانه تعطیل نشه و خودش بیکار نشه مجبوره کارش رو درست انجام بده. نه مثل الان که هر قطعه اشغالی رو به بدترین شکل ممکن مونتاژ میکنن و میدن دست مردم.
نکته بعدی اینه که با سرعتی که خودروسازان جهانی دارن پیشرفت میکنن نه تنها به اون ها نمی رسیم بلکه روز به روز داریم عقب می افتیم.
مثل این می مونه که تویوتا اریون و دنا?? میخوان بیان تهران و دنا از بندر عباس با سرعت ۱۱۰ حرکت میکنه و تویوتا از یزد با سرعت ۲۲۰. آیا دنا میتونه به اریون برسه؟؟؟؟خیلی دوست دارم یکی این مثال رو به وزیر… بزنه تا راحت موضوع رو درک کنه و بفهمه.(البته به عاشقان دنا برنخوره،خودمون هم یه دنا دم دستی داریم)
نوید جهرمی
۱۴ مهر ۱۳۹۸چه حسن کچل، چه کچل حسن.
قبلش بیان بگن برنامه و چشم اندازشون چیه، با این زیان انباشه و کمبود نقدینگی و بیبرنامگی چیکار میخوان بکنن؟ برا تحریما راهکارشون چیه؟
اینا هنوزم بعد از اینهمه پیشرفت علم توی دنیا، میخوان با آزمون و خطا جلو برن و به جز هدردادن هزینه و عمر ما، هیچی عایدمون نمیشه.
فقط میدونم هر کاری میکنن قبل از مردم، نفع خودشون درش هست.
MehdiTurbo
۱۴ مهر ۱۳۹۸قبل از نفع مردم ،دیدی تو این ۴۰ سال مردم نفعی بکنند ؟؟؟
نوید جهرمی
۱۴ مهر ۱۳۹۸بالاخره عده زیادی از سفره ای که پهن شده نفع بردن. اونام از مریخ نیومدن. جزء همین مردمن.
MehdiTurbo
۱۶ مهر ۱۳۹۸نه میگی قبل از نفع مردم به فکر خودشونند من میگم اصن موقعی دیدی به نفع مردم کاری بکنند تا قبلش به فکر خودشون باشند.مردم یعنی همه نه اونایی که حروم از اون سفره خوردند.
مصطفی
۱۴ مهر ۱۳۹۸مگه برنامه های قبلی شون عملی شده که الان بیان برنامه بدن؟