تجارت پررونق خودروهای دست‌دوم در جهان

خودروسازان معتبر و نمایندگی‌های مجاز آنها تا چند سال اخیر، بر روی فروش خودروهای نو به مشتریان و از رده خارج کردن خودروهای کارکرده تمرکز داشته‌اند. فروش خودروی نو برای خودروسازان دارای سود بالایی بود و در نتیجه کسب و کار فروش خودروی دست دوم را یک فعالیت ناخواسته‌ی جانبی در کنار تجارت اصلی یعنی فروش خودروی نو می‌دانستند.
باگذشت زمان، رقابت در بازار خودروهای نو به تلاش‌های اعجاب‌انگیزی منجر شد. خودروسازان برتر جهان با حضور در بازارهای مختلف به ارائه محصولات متنوع به مشتریان اقدام نمودند. خودروسازان جهت ارائه خدمات به مشتریان، بیشتر به تجارت خرید و فروش خودروهای دست‌دوم روی آوردند.
بر همین اساس خودروهای کارکرده برای نمایندگان فروش جذاب‌تر از قبل شد. به‌علاوه به همان میزان که کیفیت و قابلیت خودروهای کارکرده رشد داشته، علاقه مشتریان نیز افزایش یافته است. درنتیجه، سازندگان توجه بیشتری را بر نقش تعیین‌کننده مدیریت خودروهای کارکرده معطوف کرده‌اند.

به نظر می‌رسد توجه سازندگان اتومبیل به این موضوع به‌طور مستمر در حال افزایش است. در حقیقت چنین فرصت‌هایی باعث شده است تا بازار جهانی خودروی کارکرده به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای رشد یابد. به‌طور مثال در فرانسه بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۵ میزان فروش خودروهای کارکرده از ۴.۷ میلیون به ۵.۴ میلیون افزایش یافت و در همین زمان فروش خودروی جدید از ۲.۳ به ۲.۰۷ میلیون واحد کاهش یافت.
همچنین بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط انجمن نمایندگی‌های خودروی آمریکا، بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۳، سهم درآمد نمایندگی‌های فروش در کسب و کار خودروی دست دوم از ۲۸ درصد به ۳۱ درصد افزایش داشته و در مقابل سهم درآمدی از فروش خودروی نو در همین بازه زمانی از ۵۹ درصد به ۵۷ درصد کاهش پیدا کرده است.
در ایالات متحده و فرانسه، نسبت خودروی کارکرده به نو (که سطح فعالیت بازار کارکرده را نشان می‌دهد) از سال ۱۹۹۹، از ۲.۴ به ۲.۶ افزایش یافته است که نشان‌دهنده یک رشد ثابت در حجم فروش خودروی کارکرده می‌باشد.
مطالعات جهانی در خصوص کسب و کار خودروی کارکرده نشان می‌دهد که فروش خودروهای کارکرده و نو متمم همدیگر و به یکدیگر وابسته بوده و هر دو تابعی از تعالی نمایندگان فروش است. نمایندگی‌های فروش موفق تمایل دارند در هردو بخش نو و کارکرده، فروش خوب داشته باشند. در نتیجه فروش خودروی نو به‌طور مثبت با فروش خودروی کارکرده در ارتباط است.
در اکثر کشورهای دنیا خرید و فروش خودروهای کارکرده توسط سه گروه صورت می‌پذیرد. نمایندگی‌های فروش خودروساز، نمایندگی‌های فروش مستقل و فروشنده‌های خصوصی، فعالان بازار خودروی کارکرده می‌باشند.

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در بازار آمریکا سهم هر کدام از کسب و کار خودروی کارکرده به ترتیب ۳۷ درصد، ۳۳ درصد و ۳۰ درصد می‌باشد. به این مفهوم که ۳۷ درصد بازار در اختیار خودروسازان می‌باشد و ۶۳ درصد نیز توسط واحدهای تجاری مستقل از خودروسازان صورت می‌گیرد.
نکته قابل توجه در این بررسی این است که اگرچه خودروسازان فقط ۳۷ درصد بازار را از لحاظ تعدادی به خود اختصاص داده‌اند ولی از لحاظ درآمدی سهم خودروسازان ۵۲ درصد می‌باشد که این موضوع نشان دهنده اهمیت بسیار بالای تجارت خودروی دست دوم برای خودروسازان برتر جهانی است. سایر کشورها نیز با کمی اختلاف از این آمار پیروی می‌کنند.
با توجه به اهمیت این کسب‌وکار، خودروسازان اقدامات کلیدی برای حضور و در دست گرفتن بازار انجام داده‌اند. به‌عنوان نمونه یکی از کسب‌وکارهای شرکت تسوشو از زیرمجموعه‌های تویوتا، خریدوفروش خودروی کارکرده می‌باشد.

در شرکت نیسان نیز این کسب‌وکار ابتدا به‌عنوان واحدی در شرکت لیزینگ نیسان بود ولی بعداً از آن منفک شده و به‌عنوان شرکت پلازاسول از زیرمجموعه‌های نیسان شروع به فعالیت نمود.
این شرکت دارای ۷ پارکینگ اصلی در حوزه خودروی کارکرده در کل ژاپن است. همچنین خریدوفروش خودروهای دست‌دوم در شرکت رنو توسط گروه فروشندگان رنو صورت می‌پذیرد. شرکت مزدا نیز این فعالیت را به شرکت مزدا چوهان از زیرمجموعه‌های خود واگذار کرده است.
به‌طور کلی چهار روش تهاتر با خودروی نو، تهاتر با خودروی کارکرده، فروش خیابانی و حراج برای خریدوفروش خودروهای کارکرده وجود دارد که معمولاً خودروسازان از دو روش اول استفاده می‌کنند. به‌کارگیری این دو روش در کنار ارزیابی خودرو توسط متخصصین شرکت‌های خودروساز و صدور گواهی سلامت برای خودرو و همچنین ارائه خدمات گارانتی و بسته‌های خدمت همراه خودرو از دلایل تمایل مشتریان برای خریدوفروش خودروی کارکرده از خودروسازان می‌باشد.

در ایران نیز بر اساس آمار ارائه شده توسط پلیس راهور ناجا، سالانه بالغ بر دو میلیون دستگاه خودروی کارکرده در کشور خریدوفروش می‌شود که بخش بسیار عظیمی از این خودروها توسط شرکت‌های داخلی تولید شده است. این مقدار خریدوفروش نشان‌دهنده اهمیت بسیار بالای این کسب‌وکار می‌باشد. با توجه به اینکه سهم خودروسازان داخلی در این بازار ناچیز است خودروسازان وطنی نیز می‌توانند مطابق الگوهای جهانی و بر اساس روندهای اشاره شده در این گزارش، برای ارائه خدمات به این بخش از مشتریان بازار، همانند سایر خودروسازان برتر جهانی به این کسب و کار نگاه ویژه‌ای داشته باشند.
گفتنی است تمرکز بر فروش خودروی نو توسط خودروسازان، تضمینی برای وفاداری و رضایت مشتریان نمی‌باشد و این صنایع باید با تنوع بخشیدن به سبد کسب‌وکارهای خود و گرفتن سهم بیشتر از زنجیره ارزش خودرو به این مهم دست یابند. شرکت سایپا تنها شرکتی است که به‌تازگی با در نظر گرفتن بازار دوم خریدوفروش خودرو طرح تعویض خودروهای دست‌دوم با عمر بالای ۵ سال را اجرا می‌کند. بر اساس این طرح، افرادی که خودروهای دست‌دوم خود را عرضه می‌کنند می‌توانند خودروهای نو تحویل بگیرند؛ در این شرایط مشتری از تسهیلات ۲۱ درصدی بهره‌مند می‌شود این در حالی است که اگر خودروی خود را در بازار آزاد عرضه کنند و وجه آن را برای خرید خودرو بیاورند باید تسهیلات با نرخ بیش از ۳۰ درصدی دریافت کنند. در این طرح خودروهای دست‌دوم از مشتریان خریداری و وضعیت فنی و ایمنی آنها چک و رفع ایراد شده و پس از آن دوباره این خودروها با گارانتی یک‌ساله وارد بازار خواهد شد.

با اجرای طرح خروج از رکود و اعطای تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی برای تحریک تقاضای خرید خودرو و ثبت بیش از ۱۱۰ هزار تقاضای خودروی نو، بازار خودروی کارکرده دستخوش تحولاتی شد اما این تحولات تغییر چندانی در حجم مبلغ و تعداد خودروی کارکرده مورد معامله ایجاد نکرد.

مریم یعقوبی-منبع: خبر آنلاین