آیا خودروسازان، تناقض در پیش فروش و عمل به تعهدات را پاسخ می‌دهند؟

پیش‌فروش فراتر از انتظار توسط شرکت‌های خودروساز و مونتاژکار، انجام شده است اما نگرانی‌های گسترده برای توانایی آن‌ها برای عمل به تعهدات وجود دارد.

تا کنون حدود سه میلیون نفر برای پیش‌خرید خودروهای تولید ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ ثبت نام کرده‌اند. اما ظرفیت مونتاژ خودرو در ایران، سالانه تقریبا یک میلیون دستگاه است. این شرایط، فاصله‌ی چشمگیر میان عرضه و تقاضا را نشان می‌دهد. حتی اگر سرعت رشد و افزایش تولید نیز مد نظر قرار گیرد، باز هم نمی‌توان امیدی به تحویل بیش از یک میلیون دستگاه در سال داشت.

در مرحله‌اول پیش فروش خودرو که فروردین ۱۴۰۲ انجام شد، یک میلیون متقاضی وجود داشت. در مرحله‌ی دوم نیز تا امروز، تقریبا یک میلیون نفر ثبت نام کرده‌اند. با این شرایط، می‌توان اطمینان داشت طی روزهای باقی‌مانده، حدود یک میلیون متقاضی جدید به طرح پیش فروش مرحله دوم اضافه شوند و جمعا، سه میلیون واجد شرایط خرید برای مدل‌های تحویلی ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ وجود داشته باشد.

طی دو ماه ابتدای سال ۱۴۰۲، تعداد ۱۶۵ هزار خودرو در ایران ساخته شده است. این محصولات، شامل تولیدات ایران خودرو، سایپا، مدیران خودرو، کرمان موتور و دیگر مونتاژکاران کشور می‌شود. حال اگر آمار فوق را به تمام سال تعمیم دهیم، تیراژ تولید ۱۲ ماه ۱۴۰۲ برابر با ۹۹۰ هزار دستگاه خواهد بود. پس در حالت خوشبینانه و فرض بر رشد ۱۰ درصدی برای تولید خودرو، نهایتا یک میلیون سواری از کارخانه‌های داخل ایران، خارج خواهد شد. برای سال ۱۴۰۳ نیز، نمی‌توان انتظار تولید بیش از ۱/۱ تا ۱/۲ میلیون دستگاه داشت.

آمار فوق به سادگی نشان می‌دهند که مجموع خودروهای پیش‌فروش‌ شده در مرحله‌ی اول و دوم، تقریبا ۱/۵ برابر ظرفیت تولید ایران تا پایان سال ۱۴۰۳ است. با این شرایط، اگر تصور کنیم ثبت نام دیگری تا ۲۰ ماه آینده اجرا نشود، بسیاری از تعهدات خودروسازان به سال ۱۴۰۴ یا حتی ۱۴۰۵ کشیده خواهد شد.

دیگر نکته‌ی جالب اینکه، غالب ثبت نام کنندگان، علاقه‌مند خرید محصولات ایران خودرو و برندهای چینی هستند؛ اما پرتیراژترین خودروی تولید داخل، سایپا کوییک است که طی دو ماه اخیر، ۳۳ هزار تولید داشت. در رتبه‌‌های بعدی، پژو پارس و ۲۰۷ و ساینا با ۲۴ و ۲۲ و ۱۸ هزار دستگاه هستند.

در انتهای مطلب، آمار تولید بزرگ‌ترین شرکت‌های خودروساز و مونتاژکار ایران، به شکل درصد از کل برای فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۲ قابل مشاهده است.