زیان انباشته در ایران خودرو سایپا و پارس خودرو: ۲۴۵ هزار میلیارد تومان!

براساس اطلاعاتی که غول‌های خودروسازی ایران به سازمان بورس تحویل داده‌اند، سه شرکت ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو، مجموعا ۲۴۵هزار و ۵۰۰میلیارد تومان زیان انباشته دارند.

غول‌های جاده‌مخصوص فقط در سال ۱۴۰۲ متحمل زیانی حدودا ۶۲هزار میلیارد تومانی شده‌اند. طبق آخرین گزارشی که خودروسازان (شامل ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو) تحت عنوان صورت‌های مالی تلفیقی سال مالی منتهی به ۲۹اسفند ۱۴۰۲ به سایت کدال بورس ارائه داده‌اند، مجموع زیان انباشته آنها به بالای ۲۴۵هزار و ۵۰۰میلیارد تومان رسیده است. با توجه به اینکه خودروسازان در پایان سال ۱۴۰۱ به زیان انباشته ۱۸۳هزار میلیارد تومانی رسیده بودند، این زیان در انتهای سال گذشته حدود ۳۴درصد بالا رفته است. خودروسازان بزرگ کشور در طول سال گذشته ۶۲ همت زیان کرده‌اند که نسبت به ۱۴۰۱ با رقم حدودا ۵۰هزار و ۷۰۰میلیارد تومان، رشد ۲۲درصد را نشان می‌دهد.

حدود ۱۴ ماه از آخرین تغییر قیمت کارخانه‌ای برای خودروهای داخلی می‌گذرد. ایران خودرو سایپا و پارس خودرو در گزارشی که به سازمان بورس داده‌اند، رقم ۲۴۵/۵ همت را به عنوان زیان انباشته اعلام کرده‌اند. این ارقام هم‌اکنون در کدال (سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران اوراق بهادار تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار) دیده می‌شود.

نکته‌ی جالب در آمار منتشر شده، شیب تند در نمودار افزایش زیان‌دهی خودروسازان ایرانی است. به شکلی که هرسال نسبت به گذشته، میزان ضرر و عدم سودآوری، ارقام بزرگ‌تری را نشان می‌دهد که البته یکی از دلایل این شرایط، تورم و کاهش ارزش پول ملی ایران است. همچنین باید توجه داشت که هزینه‌های جاری خودروسازان، شامل حقوق پرسنل، انرژی مصرفی و قیمت مواد خام یا قطعات خریداری شده از شرکت‌های تولیدکننده، مدام افزایش می‌یابد. با شرایط موجود، هزینه‌ی تولید خودرو توسط ایران خودرو سایپا و پارس خودرو، بالاتر می‌رود. به بیان ساده، فاصله قیمت فروش با هزینه واقعی در تولید، هماهنگ نیست.

خودروسازان در پاییز ۱۴۰۲ با استفاده از عنوان «محصولات جدید» و تغییرات کم‌اهمیت در محصولات خود، قیمت جند مدل را افزایش داند؛ اما این ترفند یا اصطلاحا دور زدن قانون و قیمت مصوب تاثیر چندانی بر کاهش زیان انباشته نداشته؛ چراکه زیان انباشته ایران‌خودرو در یک سال، ۳۵درصد بالا رفته است. همچنین سایپا در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲۳ هزار و ۴۰۰میلیارد تومان زیان داشته که در مقایسه با زیان سال ۱۴۰۱ با رقم ۲۰هزار و ۳۰۰میلیارد تومان، ۱۵درصد رشد در زیان ثبت کرده است.

از دی‌ماه ۱۴۰۲، مسئولیت تعیین قیمت از شورای رقابت گرفته و تحویل وزارت صنعت، معدن و تجارت شده اشت. ظاهرا با هدف جلوگیری از افزایش نرخ تورم که یکی از اهداف مهم دولت در سال ۱۴۰۲ بود، مجوز افزایش قیمت به خودروسازان داده نشد. این موضوع، چالش مهم دولت بعد خواهد بود و از هم‌اکون می‌توان اطمینان داشت تا پاییز ۱۴۰۳ که ساختار جدید وزارت صنعت شکل گیرد، قیمت‌ها ثابت بماند. طی ماه‌های آینده ایران خودرو سایپا و پارس خودرو مجوز افزایش قیمت نخواهند داشت و چند هزار میلیارد تومان به زیان انباشته‌ی خود، اضافه خواهند کرد.

افزایش تولید خودرو توسط شرکت‌های ایرانی، زیان انباشته را بالا می‌برد و کاهش تولید، قیمت خودروها در بازار آزاد را گران‌ می‌کند که در نتیجه، بر تورم کل کشور، تاثیر می‌گذارد. ظاهرا ادامه‌ی فعالیت ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو، بازی دو سر باخت است.