کاهش قیمت ها در بازار خودرو؛ هیجان یا واقعیت؟

انتشار اخبار مثبت از مذاکرات ایران و آمریکا، بازار خودروی ایران را تحت تاثیر قرار داد و حالا کاهش قیمت خودرو های مختلف دیده می‌شود؛ اما این روند تا کجا ادامه خواهد داشت؟

در ایران، بازار خودرو، مشابه ملک و دلار و طلا، دارای اهمیت اقتصادی است. مردم ما نه‌تنها برای پاسخ به نیازهای روزانه، ماشین می‌خرند بلکه نگاه سرمایه‌‌ای نیز دارند. این شرایط، طی چند دهه حفظ شده است و افرادی که خودروی صفر کیلومتر می‌خرند؛ معمولا چند سال بعد با سود ریالی قابل توجه، هنگام فروش مدل دست دوم، مواجه می‌شوند. حالا با ظروع مذاکرات بین ایران و امریکا، نرخ دلار ۲۰ تا ۲۵ درصد کاهش یافته و قیمت خودروها نیز، نزولی شده است.

با انتشار اخبار امیدوارکننده از پیشرفت مذاکرات بین ایران و آمریکا، بازارهای مالی ایران شاهد تغییرات محسوسی بوده‌اند. پول ملی ایران تقویت شده و اولین تأثیرات خود را ابتدا در بازار طلا و سپس در بازار خودرو نشان داد. خودرو که همواره به نوسانات ارزی حساس است، اکنون وارد فاز اصلاح قیمت شده است؛ روندی که در سه بخش وارداتی، مونتاژی و داخلی به‌وضوح قابل مشاهده است.

نرخ دلار کاهش ۲۰ تا ۲۵  درصدی داشته اما چرا خودروهای وارداتی به این میزان، ارزان نشده‌اند. دلیل امر، عدم افزایش قیمت مدل‌های خارجی و خصوصا چینی، هم‌زمان با گرانی دلار طی ماه‌های اخیر است. به بیان بهتر، وقتی دلار از ۵۰ هزار تومان به صد هزار تومن رسید، قیمت خودروهای وارداتی ۲ برابر نشد؛ چراکه خریداری برای آن‌ها وجود نداشت و البته شرکت‌هایی مثل مدیران خودرو یا کرمان موتور نیز با نرخ قدیم، پیش‌فروش‌ها را ادامه داند؛ پس کاهش ۱۰-۱۵ درصدی قیمت‌ بازار آزاد در شرایط فعلی، منطقی به نظر  می‌رسد.

حتی مدل‌های ساخت برندهای مشهور ژاپنی که در اسفند ماه به شدت گران شده بودند، حدود ۱۰۰ تا ۳۰۰ ملیون‌تومان کاهش قیمت دارند که  چندان زیاد نیست. ظاهرا، مالکان خودرو نیز مشابه بسیاری دیگر از سرمایه‌گذاران عرصه‌ی دلار و طلا، هنوز به دلار ۸۴ -۸۵ هزار تومان باور ندارند. آگهی فروش محصولات نیسان، هوندا و تویوتا در سایت‌های اینترنتی، این موضوع را نشان می‌دهد.

اگرچه واکنش بازار خودروهای مونتاژی کندتر بود، اما روند نزولی قیمت‌ها در این بخش نیز آغاز شده است. از ابتدای هفته، لوکانو با کاهش ۱۳۵ میلیون تومانی بیشترین افت را تجربه کرد، درحالی که مدل‌هایی مثل لاماری و رسپکت ۳۰ تا ۵۰  میلیون تومان کاهش قیمت داشتند. همچنین هایما S8، دیگنیتی، آریزو ۸ و ایکس۳۳ بین ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان ارزان‌تر شده‌اند. این دسته از خودروها به دلیل ترکیب قطعات وارداتی و تولید داخلی، همزمان تحت تأثیر نوسانات ارز و شرایط داخلی هستند.

بعضی خودروهای داخلی که نسبت به دیگران قیمت بالاتری دارند؛ طبیعتا بیشتر تحت تاثیر کاهش نرخ ارز قرار گرفتند. ری‌را، دنا پلاس توربو و شاهین اتوماتیک، نسبت به زمانی که دلار ۱۰۰ هزار تومانی در بازار وجود داشت، بیش از صد میلیون تومان، ارزان شده‌اند.

طی ۲۴ ساعته گذشته، ری‌را (۱۵ میلیون تومان) و تارا اتومات V4 (۲۴ میلیون تومان) کاهش داشتند. پژو ۲۰۷ در مدل‌های مختلف نزدیک به ۲۰ میلیون تومان ارزان شده. همچنین دنا ۶ دنده نیز به زیر یک میلیارد تومان رسیده است. در محصولات سایپا، شاهین پلاس (۲۸ میلیون تومان) و شاهین اتوماتیک (۱۷ میلیون تومان) بیشترین کاهش را داشتند، درحالی که کوییک و ساینا بین تقریبا ۱۵۱۱ میلیون تومان ارزان‌تر شده‌اند.

پیش‌بینی آینده با تورم و نرخ دلار

هنوز هیچکدام از تحریم‌های اقتصادی ایران برطرف نشده و کشور ما به دلایل مختلف، درگیر تورم سنگین اقتصادی است. مشکلات مربوط به فروش نفت و استفاده از تجهیزات وارداتی مورد نیاز از شرکت‌های خارجی، همچنان پابرجاست؛ ضمن اینکه تابستان پیش‌رو، بدون شک، زمان قطعی برقی بی‌سابقه برای صنایع و شهروندان ایرانی خواهد بود. مجموع این موارد، بقای تورم در سال ۱۴۰۴ را نشان می‌دهند.

دیگر موضوع مهم که هنوز برای غالب مردم، مورد توجه نیست، نرخ ارز دولت برای واردکنندگان است. سال ۱۴۰۳، بسیاری از کالاهای اساسی با دلار ۲۸ هزار تومان (دلار دولتی) به دست مردم رسید؛ اما برای سال ۱۴۰۴، نرخ ۶۸ هزار تومان تعیین شده است.  با اعمال دلار ۶۸ هزار تومانی برای پرداخت حقوق ورودی کالاهای وارداتی در سامانه گمرک باید منتظر وقوع شوک تورمی از محل جهش عوارض گمرکی باشیم که طبیعتا بر خودروهای وارداتی و مونتاژی، تاثیرگزار خواهد بود.

آینده این بازار همچنان به تحولات سیاسی و اقتصادی وابسته است و هرگونه نوسان ارزی یا اختلال در مذاکرات می‌تواند این روند را معکوس کند. از سوی دیگر، تصمیم دولت برای نرخ ۶۸ هزار تومانی دلار مخصوص واردات، افزایش قیمت خودرو طی ماه‌های آینده را حتمی خواهد کرد.