دنده‌ عقب: سالروز تاسیس نیسان

درست در تابش اولین خورشید ماه ژوئن سال۱۹۳۴ بود که نام شرکت Jidosha-Seizo Kabushiki- Kaisha (شرکت سهامی‌خاص تولید اتومبیل)، به «Nissan Motor Company» (کمپانی خودروسازی نیسان) تغییر یافت. «Nissan» (نیسان) خلاصه‌ شده‌ی نام هولدینگ «Nippon Sangyo» (نیپون سانگیو) است که در سال ۱۹۳۴، با جدا شدن شرکت‌های مربوط به تولید قطعات خودرو از سایر زیرمجموعه‌های هولدینگ مادر، به وجود آمد.

Datsun (دتسان) اولین خودروی نیسان بود که در آوریل سال ۱۹۳۵ میلادی در کارخانه‌ی یوکوهاما نیسان بر پایه‌ی خودروی جمع و جور Dat ساخته شد و در همان سال هم صادرات این خودروی کوچک‌اندام نیسان به استرالیا آغاز شد. البته چندی نگذشت که در سال ۱۹۳۹ با شروع جنگ‌جهانی دوم، تمام تمرکز نیسان به سمت تولید کامیون و خودروهای نظامی جلب شد و این تصمیم مدیران ژاپنی هرچند برای خودشان سود چندانی نداشت، اما بسیار به کام متحدین خوش‌ آمد و آن‌ها کل فرآیند تولید نیسان را تا سال ۱۹۴۵ به دست گرفتند و حتی تا حدود یک دهه بعد هم هنوز کنترل کامل تولیدات از اختیارات مدیران ژاپنی خارج بود.

البته تاثیر سخنرانی‌های نخست‌وزیر سرزمین آفتاب بود و یا همت مردم ژاپن (که دومی محتمل‌تر است، هر چه باشد اگر پیشرفت رابطه‌ی مستقیمی با سخنرانی محض داشت، مملکت ما از هر نمودار پیشرفتی هم فراتر می‌رفت و چنین نبود که هست!)، هر چه که بود پس از تمام اتفاقات ناگوار جنگ‌جهانی دوم و با پیشرفت روزافزون صنعت ژاپن، نیسان در سال ۱۹۶۰ اولین خودروسازی بود که جایزه‌ی ملی دیمینگ را بدلیل کیفیت‌ بالای طراحی و ساختش کسب کرد. از بخت خوش و همت والای تمام خانواده نیسان، کم‌‌کم فروش مدل‌های جدید دتسان مانند بلوبرد (۱۹۵۹)، سدریک (۱۹۶۰) و سانی (۱۹۶۶) در داخل و خارج ژاپن افزایش یافت و این کمپانی شاهد یکی از بزرگترین جهش‌های فروشش در دهه‌ی ۶۰ میلادی بود.

بحران انرژی دهه‌ی ۷۰ میلادی و مصرف بالای خودروهای آمریکایی و غربی باعث شد تا دوران طلایی خودروهای کم‌مصرف و مقرون‌ به صرفه‌ی ژاپنی آغاز گردد و نسل سوم نیسان سانی نیز با کسب بالاترین امتیاز از دفتر محافظت از محیط زیست ایالات متحده‌ی آمریکا در سال ۱۹۷۳، به یکی از پرفروش‌ترین خودروهای آن دوران تبدیل شد. موفقیت نیسان در آمریکا و سایر بازار‌های غربی باعث گسترش تدریجی صادرات این خودروساز به سایر مناطق جهان گشت و هم‌اکنون ۱۷ کارخانه‌ی تولید و مونتاژ خودروهای نیسان در کشورهای مختلف فعال هستند.

بدلیل مشکلاتی که در اواخر دهه‌ی ۹۰ میلادی متوجه نیسان شده بود، مدیران ژاپنی طی یک مشارکت استراتژیک با رنوی فرانسه و تشکیل رنو- نیسان آلیانس موفق به عبور از این مشکلات گشتند و امروزه نیسان پس از خرید عمده‌ی سهام میتسوبیشی به عنوان ششمین خودروساز بزرگ جهان شناخته می‌شود. طبق روال همیشگی، کجای کار ما غلط بوده ( و هست) که درصد زیادی از الحاق ما ناسوتیان به لاهوت، به لطف همین خودروهای بی‌کیفیتِ منزجر‌کننده‌یِ جیبِ ‌«ز ما بهتران» پر کن است؟ شاید هیروشیما و ناگازاکی بخشی از ایران بوده‌اند و تلفات آن متوجه ما بوده، نه ژاپن!

منبع: History