زندگی‌نامه فردیناند پورشه؛ مردی که صنعت خودروی جهان را شکل داد

فردیناند پورشه یکی از مشهورترین چهره‌های خودرویی دنیاست و می‌خواهیم در این مقاله به زندگی‌نامه و نقش مهم او در پیشبرد این صنعت بپردازیم.


نام پورشه در قرن ۲۱ با خودروهای قدرتمند و اسپرت مترادف شده است، برندی که به تولید شاسی بلندهای جذاب نیز می‌پردازد و البته در موتور اسپرت نیز بسیار موفق ظاهر می‌شود. همه‌چیز این برند با تلاش‌های یک مرد شروع شده است: فردیناند پورشه، یک مهندس و تاجر اتریشی که مدت‌ها قبل از تأسیس کمپانی خود نقشی اساسی در تکامل خودرو و تثبیت صنعت خودروی جهان داشته است. در ادامه می‌خواهیم بدانیم فردی که عنوان مهندس خودروی قرن را به دست آورده چگونه بدون داشتن تحصیلات مهندسی به شکل‌گیری یکی از مهم‌ترین صنایع جهان کمک نموده است.

فردیناند پورشه در سال ۱۸۷۵ در بوهمیا که بخشی از اتریش مجارستان بود به دنیا آمد. این منطقه هم‌اکنون بخشی از جمهوری چک است. فردیناند جوان به شدت تحت تأثیر مهندسی و الکتریسیته قرار گرفت و به عنوان یک نوجوان در تعمیرگاه پدر خود مشغول به کار شد و شب‌ها نیز در کلاس‌های کالج سلطنتی پلی تکنیک شرکت کرد. فردیناند پورشه در سن ۱۸ سالگی توسط شرکت بلا ایگر اند کو که سازنده موتورهای برقی در وین بود استخدام شد. او توانست اولین موتور برقی هاب کمپانی را بسازد، موتری که در چرخ قرار می‌گرفت. این طراحی امروزه در دوچرخه‌های برقی و بسیاری از وسایل نقلیه برقی کم‌سرعت دیده می‌شود.

در سال ۱۸۹۷ پورشه شرکت بلا ایگر اند کو را ترک کرد تا راهی شرکت جیکوب لونر اند کو در وین شود. این کمپانی کالسکه‌های سلطنتی را برای پادشاهان اروپا و انگلستان تولید می‌کرد و به تازگی تولید کالسکه‌های برقی بدون اسب را شروع کرده بود. وسایل نقلیه اولیه جیکوب لونر اند کو از نظر فنی پیشرفت‌های زیادی داشتند اما به خاطر وزن بالای باتری‌های خود محدودیت‌های قابل‌توجهی را نشان می‌دادند. فردیناند پورشه در سال ۱۹۰۱ یک راه‌حل آینده‌نگرانه پیدا کرد و پیشرانه درون‌سوز دایملر را روی کالسکه لونر نصب نمود. این پیشرانه یک ژنراتور را به کار می‌انداخت تا آن‌هم موتورهای برقی را فعال کرده و باتری پشتیبان کوچک را شارژ کند. این کالسکه اولین وسیله نقلیه هیبرید الکتریک دنیا بود که بیش از ۱۰۰ سال قبل از ظهور خودروهای هیبریدی تولید شده بود. کمپانی یاد شده توانست حدود ۳۰۰ دستگاه از این وسیله نقلیه هیبریدی را به عنوان اتوبوس، کامیون و… بفروشد.

در سال ۱۹۰۶ پورشه لونر را نیز ترک کرد تا به عنوان طراح ارشد در آسترو دایملر مشغول به کار شود. این شرکت بخش اتریشی دایملر به عنوان سازنده پیشرانه بود. او وسایل نقلیه احساس‌برانگیزی ساخت که در مسابقات زیادی برنده شدند و در سال ۱۹۱۶ پورشه به عنوان مدیر ارشد انتخاب شد. علیرغم اینکه او هرگز نتوانسته بود تحصیلات دانشگاهی را تکمیل کند اما در همان سال عنوان مهندس افتخاری دانشگاه تکنولوژی وین را دریافت نمود. پورشه در سال ۱۹۲۳ راهی اشتوتگارت آلمان شد و به عنوان مدیر فنی در دایملر شروع به کار کرد. این کمپانی در زمان خود پیشتاز طراحی و مهندسی خودرو بود و پورشه در دایملر می‌توانست روی پیشرفته‌ترین خودروهای مسابقه‌ای دنیا کار کند. دایملر با بنز در سال ۱۹۲۶ ادغام شد و شرکت دایملر بنز به وجود آمد. پورشه در تولید برخی خودروهای مسابقه‌ای سوپرشارژردار مشهور بنز سهیم بود و یکی از شاخص‌ترین این محصولات را می‌توان مرسدس بنز SSK دانست. تا همین الان پورشه به فلسفه خود در طراحی خودروها وفادار مانده است. او خودروهای کوچک‌تر را که می‌توانستند به خاطر وزن پایین و تناسبات خلاقانه خود به سرعت و راندمان بالایی دست یابند ترجیح می‌داد.

فردیناند پورشه دایملر بنز را تحت‌فشار گذاشت تا روی چنین محصولاتی سرمایه‌گذاری کند اما مدیریت دایملر بنز تصمیم گرفت روی خودروهای بزرگ، سنگین و لوکس تمرکز نماید و به همین خاطر هم پورشه در سال ۱۹۲۹ دایملر بنز را ترک کرد. در سال ۱۹۳۱ پورشه شرکت خودش را با نام کامل Dr. Ing. h.c. F. Porsche GmbH, Konstruktionen und Beratungen für Motoren und Fahrzeugbau تأسیس کرد که به معنی کمپانی دکتر فردیناند پورشه برای خدمات طراحی و مشاوره موتورها و وسایل نقلیه است. پورشه نمی‌خواست خودروی خودش را بسازد بلکه یک شرکت مشاوره مهندسی تأسیس کرد که در آن مهندسان دیگری مشغول به کار شدند. کمپانی پورشه خودروهایی را برای شرکت آلمانی واندرر و دیگر برندهای آن زمان طراحی کرد و فردیناند پورشه همچنان به توسعه ایده خودروی سبک‌وزنی که توسط دایملر بنز رد شده بود ادامه داد. او همچنین کار روی یک کانسپت مسابقه‌ای پیشرانه وسط و آیرودینامیک را شروع کرد. در سال ۱۹۳۲ چهار خودروساز آلمانی با یکدیگر متحد شدند تا اتو یونیون را تشکیل دهند. آن‌ها طرح خودروی پیشرانه وسط پورشه را خریداری کرده و در نهایت خودروهای مسابقه‌ای یونیون تایپ A، B و C را ساختند.

در سال ۱۹۳۳ و در نمایشگاه خودروی برلین، آدولف هیتلر صدراعظم آلمان دو برنامه دولتی برای پیشبرد اهداف مرتبط با صنعت خودروی این کشور را اعلام کرد. اولین برنامه شامل مسابقه‌ای با حمایت دولتی برای توسعه سریع صنعت خودروی آلمان بود که بودجه توسعه خودروهای مسابقه‌ای پیکان نقره‌ای مرسدس بنز و اتو یونیون را تأمین می‌کرد. برنامه دوم هم به خودروی مردمی اختصاص داشت که هدف از آن توسعه یک خودروی ارزان‌قیمت برای عموم مردم بود. یک سال بعد فردیناند پورشه و شرکتش با دولت هیتلر قرارداد توسعه خودروی مردمی را امضا کردند. به منظور تکمیل این پروژه پورشه باید از شهروندی چک‌اسلواکی صرف‌نظر می‌کرد (هیتلر مردم چک آریایی نمی‌دانست) و به عضویت حزب نازی درمی‌آمد. پورشه در آلمان به عنوان یک مهندس آلمانی عالی شناخته شد و روی خودروهای مسابقه‌ای پیکان نقره‌ای، تانک‌های نظامی آلمان و خودروی ترابری نظامی کوبل واگن کار کرد. او روی ساخت شهر صنعتی دولتی Stadt des KdF-Wagens که در نهایت به ولفسبورگ، مقر کنونی فولکس‌واگن تبدیل شده است نظارت داشت.

در سال ۱۹۴۵ و پس از پایان جنگ جهانی دوم فردیناند پورشه راهی فرانسه شد تا روی انتقال طراحی و تولید فولکس‌واگن به این کشور به عنوان بخشی از توافق‌های پس از جنگ مذاکره کند. اندکی بعد پورشه توسط مقامات فرانسوی دستگیر و به خاطر همکاری با هیتلر و به‌کارگیری نیروی کار اجباری در کارخانه‌های تحت نظرش زندانی شد. او تا سال ۱۹۴۹ در فرانسه نگهداری شد و تنها زمانی آزاد شد که خانواده‌اش توانستند یک میلیون فرانک را به دولت فرانسه بپردازند. اگرچه فردیناند پورشه در فرانسه زندانی بود اما پسرش که فردیناند نام داشت اما با نام مستعار فری شناخته می‌شد مسئولیت کمپانی پورشه در اتریش را بر عهده گرفته بود. فری از زمانی که نوجوان بود زیر نظر پدرش کار می‌کرد و به تأسیس کمپانی مشاوره طراحی پورشه در اشتوتگارت کمک کرده بود. فری مقر کمپانی را از اتریش جابجا کرد تا از بمباران دشمنان در امان باشد. او که به مدت کوتاهی در کنار پدرش در فرانسه زندانی شده بود پس از آزادی دوباره به اتریش بازگشت و شروع به کار روی خودرویی کرد که در نهایت با عنوان پورشه ۳۵۶ رونمایی شد.

پورشه ۳۵۶ توسط فری طراحی و مهندسی شده بود و در طراحی آن از ایده‌های پدر درباره خودروهای اسپرت سبک‌وزن و آیرودینامیک الهام گرفته شد. این خودرو از قطعاتی استفاده می‌کرد که توسط پدرش برای فولکس‌واگن طراحی و تولید شده بود. در سال ۱۹۴۷ شرکت پورشه شروع به تولید اولین نمونه‌های ۳۵۶ کرد. این خودروها به‌صورت دست‌ساز در اتریش مونتاژ می‌شدند. تولید این خودروها لحظه‌ای تاریخ‌ساز برای شرکت بود. پورشه قبلاً فقط یک شرکت مشاوره مهندسی و طراحی بود که پروژه‌های خود را به شرکت‌های دیگر می‌فروخت اما با معرفی ۳۵۶ به یک خودروساز تبدیل شد.

در سال ۱۹۴۷، فری پورشه با کسب سرمایه‌ای که از قراردادهای مختلف به دست آورده بود به فرانسه بازگشت و باعث آزادی پدرش شد. دو سال بعد کارخانه فولکس‌واگن در ولفسبورگ با ظرفیت کامل مشغول تولید انبوه بیتل ها زیر نظر نیروهای بریتانیایی بود. در همان سال فولکس‌واگن و پورشه به یک توافق بزرگ رسیدند. پورشه مسئول طراحی و مهندسی فولکس‌واگن شد و در عوض از فروش هر دستگاه بیتل سهم خاص خود را کسب کرد. همچنین فولکس‌واگن وظیفه تأمین مواد خام پورشه برای تولید خودروهای اسپرت را بر عهده داشت و پورشه می‌توانست به شبکه نمایندگی جهانی فولکس‌واگن برای فروش خودروهای خود دسترسی داشته باشد.

فردیناند پورشه برای آخرین بار در سال ۱۹۵۰ از کارخانه فولکس‌واگن در ولفسبورگ بازدید کرد. خودروی مردمی ساده و ارزان‌قیمتی که او طراحی کرده بود به موفقیت عظیمی دست ‌یافت و اروپا را روی غلتک انداخت تا پس از جنگ بتواند به بازسازی زیرساخت‌های خود بپردازد. پورشه ۳۶ همچنان به نوعی یک خودروی اسپرت مبهم به شمار می‌رفت اما توانست در اروپا اسم و رسمی برای خود بر پا کند. پورشه و فولکس‌واگن هنوز وارد آمریکا نشده بودند اما این دو خودروساز همچنان به روند رشد خود ادامه می‌دادند. فردیناند پورشه در سال ۱۹۵۱ و پنج ماه قبل از پیروزی شرکتش در مسابقات ۲۴ ساعته لمان از دنیا رفت. فولکس‌واگن بیتل هوا خنکی که به موفقیت عظیم دست یافت تا سال ۲۰۰۳ در بازار بود و توانست رکورد بیشترین میزان تولید یک خودرو در تاریخ را بشکند. همچنین بیتل یاد شده با فروش بیش از ۲۱ میلیون دستگاهی رکورد پرفروش‌ترین خودروی دنیا را نیز به خود اختصاص داد.