هرچند پورشه همیشه به ساخت خودروهای اسپرت شهرت داشته است اما این شرکت دو بار در تاریخ، ون‌های فولکس‌واگن را به پیشرانهٔ ۹۱۱ مجهز کرد.
ونها هیچ‌گاه خودروهای جذابی نبوده‌اند. این‌ها خودروهایی جعبه‌ای و ساده هستند و هیجان‌انگیزترین کاری که با آن‌ها می‌توان انجام داد آدم‌ربایی است! بااین‌حال، وقتی یک ون به پیشرانه‌ای قدرتمند مجهز شود، چیزی شبیه یک سوله خواهیم داشت که مثل موشک سریع خواهد بود. این ایده آن‌قدر جذاب است که بسیاری از خودروسازان آن را عملی کرده و خودروهایی مثل سوپرون‌های فورد و رنو اسپیس F1 را خلق کرده‌اند. جالب اینکه پورشه هم که صرفاً به ساخت خودروهای اسپرت شهرت دارد، در تاریخ خود دو ون سریع ساخته است. هردوی این پروژه‌ها به خاطر ارتباط نزدیک پورشه با فولکس‌واگن شکل گرفتند و هردو بار ون‌های ولفسبورگی به پیشرانهٔ شش سیلندر تخت ۹۱۱ مجهز شدند. در ادامه داستان ساخت این ونها را مرور خواهیم کرد.
پورشه B32
در سال ۱۹۸۵ پورشه با خودروی رالی ۹۵۹ دوران موفقی را سپری می‌کرد اما دریافت که برای حمل‌ونقل قطعات یدکی به‌موقع این خودرو هنگام حضور در رالی پاریس داکار، به خودرویی فراتر از ون فولکس‌واگن ترنسپورتر T3 نیاز است. پیشرانهٔ T3 در آن زمان یک نمونهٔ ۱.۹ لیتری هوا خنک بود که با ۸۳ اسب بخار قدرت، برای یک ون توان قابل‌قبولی داشت اما در دنیای رالی چنین قدرتی خیلی کم بود. به همین دلیل، پورشه تصمیم گرفت این مشکل را حل کند و با تجهیز ون T3 به پیشرانهٔ ۳.۲ لیتری شش سیلندر هوا خنک ۹۱۱ کاررا، B32 را خلق کرد.
این موتور که با ۲۲۸ اسب بخار قدرت بسیار قوی‌تر از پیشرانهٔ استاندارد بود، جای موتور قبلی در عقب ون نصب و باعث شد کف قسمت بار چند سانتی‌متر بلندتر شود اما هنوز هم فضای بار زیادی برای حمل قطعات یدکی وجود داشت. B32 در بیرون هم به فلاپ آیرودینامیکی زیر سپرهای جلو و عقب، ورودی‌های هوای اضافی روی گلگیرهای عقب، رینگ‌های Fuchs و لوله اگزوز بزرگ‌تر مجهز شده بود. مهندسان پورشه همچنین با استفاده از ترمزهای بزرگ‌تر، گیربکس پنج سرعتهٔ ترنس‌اکسل پورشه ۹۱۵ و ارتقاء سیستم تعلیق مطمئن شدند که تمام نیروی اضافی موتور بجای منحرف کردن ون از مسیر، صرف حرکت دادن آن به جلو می‌شود.
B32 در داخل هم به غربیلک فرمان پورشه و چند آمپر اضافی زیر داشبورد مجهز شده بود. این ون بر اساس نسخهٔ بالا ردهٔ فولکس‌واگن T3 با نام Carat ساخته شده بود و بنابراین از ۹ صندلی چرمی بهره میبرد که قابلیت جابجایی و برداشتن داشتند. دقیقاً مشخص نیست که از B32 چه تعداد ساخته شد و در این رابطه اعداد مختلفی از ۷ تا ۱۲ دستگاه عنوان شده است. درهرحال، میدانیم که این ون جذاب حداقل در چند دستگاهی ساخته شده و حتی توسط مردم عادی با قیمتی معادل ۱۵۰ هزار دلار امروزی قابل خریداری بود. B32 ظرف ۸ ثانیه از صفر به سرعت صد کیلومتر بر ساعت می‌رسید و می‌توانست به حداکثر سرعت ۱۸۵ کیلومتر بر ساعت دست پیدا کند.
پورشه واررا
مدت کوتاهی پس از ساخت B32، پورشه دوباره سراغ ایدهٔ نصب پیشرانهٔ ۹۱۱ روی یک ون رفت اما این بار بجای ترنسپورتر، مینی‌ون فولکس‌واگن شاران انتخاب شد. این یک مینی‌ون موتور جلو دیفرانسیل جلو بود که به‌طور مشترک توسط فورد و فولکس‌واگن توسعه پیدا کرده و با نام‌های فورد گلکسی و سئات الهمبرا هم عرضه می‌شد. اطلاعات زیادی در مورد این ون پورشه که واررا نام داشت وجود ندارد. طبق برخی گفته‌ها، این پروژه در سال ۱۹۸۸ آغاز شده است اما به نظر نمی‌رسد این تاریخ درست باشد زیرا فولکس‌واگن شاران در سال ۱۹۹۵ معرفی شد.
هرچند در تصاویری که از واررا موجود است فرم کلی بدنه شباهت زیادی به نسل اول شاران دارد اما تفاوت‌های قابل‌توجهی هم به چشم می‌خورد. کاپوت، چراغ‌ها و سپر جلوی ون پورشه کاملاً با شاران متفاوت است و به‌طور عجیبی شبیه نسل اول رنو توئینگو به نظر می‌رسد که در سال ۱۹۹۲ معرفی شد. در عقب واررا نیز به نظر می‌رسد طراحان با حذف بخش میانی چراغ‌های شاران، سعی در ایجاد نمای متفاوتی داشته‌اند. غیرازاین موارد و البته رینگ‌های متفاوت اما دیگر قسمت‌های واررا تقریباً با شاران یکسان است.
سؤال بزرگ این است که پیشرانهٔ شش سیلندر تخت ۹۱۱ کجا نصب شده است؟ آیا در جلو نصب شده و به چرخ‌های جلو نیرو می‌دهد یا از گیربکس ترنس‌اکسل برای انتقال نیرو به چرخ‌های عقب استفاده شده است؟ یا شاید هم مثل B32 موتور در عقب نصب شده باشد. اصلاً مشخص نیست ولی با توجه به عدم وجود ورودی‌های هوای عقب یا جانبی، به‌احتمال‌زیاد پیشرانه در جلو بجای موتور معمولی شاران نصب شده است. درهرحال، برخلاف B32 که در تعداد اندکی تولید شد، از واررا فقط یک پروتوتایپ ساخته و سپس پروژه لغو شد.
𝐀𝐥𝐢
۱۴ خرداد ۱۴۰۳چه عجایبی تو صنعت خودرو هستش! یکیش این یکیش هم قطار بوگاتی تو مقاله قبل
افشار
۱۴ خرداد ۱۴۰۳فقط آنجایی که آقای دهقان نوشته : ” ونها هیچ‌گاه خودروهای جذابی نبوده‌اند . این‌ها خودروهایی جعبه‌ای و ساده هستند و هیجان انگیزترین کاری که با آن‌ها می‌توان انجام داد آدم‌ربایی است ” !!!!!! 😁
زیزیگولو
۱۴ خرداد ۱۴۰۳چه تو ایران و چه تو کشورای دیگه دنیا زیاد از ونها و مینی‌ونها استقبال نمیشه و استفاده از این مدل ماشینا واسه بعضی از افراد کاملاً سلیقه‌ای هستش ………….. شاید یه دلیلش این هستش که این افراد خیلی اهل مسافرت و گردشگری هستن