خودروهای ایمنی فرمول یک در نیم قرن؛ از لامبورگینی تا رنو و فیات!

خودروهای ایمنی نقش مهمی در مسابقات فرمول یک دارند. در واقع نقش اصلی این خودروها تضمین ایمنی پیست و دست‌اندرکاران برگزاری مسابقه در زمان وقوع تصادف یا دیگر شرایط خطرناک خواهد بود.

اگرچه خودروهای ایمنی در چشم اکثر تماشاگران خودروهای عادی به نظر می‌رسند اما این خودروها تاریخچه‌ای مفصل در فرمول یک دارند و کانال یوتیوب مسابقات نیز اخیراً نگاهی به خودروهای ایمنی ۵۰ سال اخیر خود داشته است. اولین خودروی ایمنی فرمول یک پورشه 914/۶ بود که در گرندپری کانادا ۱۹۷۳ مورد استفاده قرار گرفت. از آن زمان به بعد فرمول یک از خودروهای زیادی برای این نقش استفاده کرده که شاید یکی از شاخص‌ترین آن‌ها لامبورگینی کانتاش در گرندپری موناکو ۱۹۸۱ باشد. از جمله خودروهایی که شاید در نگاه اول اصلاً مناسب خودروی ایمنی نباشند می‌توان به فورد اسکورت کاسورث، رنو کلیو و فیات تمپرا اشاره کرد. اگرچه کانتاش برای ایفای نقش به عنوان خودروی ایمنی فرمول یک از سرعت کافی برخوردار بوده اما خودروهای کندتر همچون تمپرا در بخش‌هایی همچون ترمز، لاستیک و دمای پیشرانه تفاوت‌های بنیادین با خودروهای فرمول یک داشته است.

به همین خاطر است که در سال ۱۹۹۶ فرمول یک با مرسدس بنز برای تأمین خودروهای ایمنی رسمی مسابقات قرارداد بست. از آن زمان تاکنون مرسدس بنز و AMG طیف گوناگونی از خودروهای پرفورمنس را برای برآورده ساختن نیازهای ویژه فرمول یک تهیه کرده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به CLK63 AMG بلک سریز، SLS AMG و مرسدس AMG GT اشاره کرد. البته در سال ۲۰۲۱ استون مارتین وظیفه تأمین خودروهای ایمنی فرمول یک را بر عهده گرفت. هرچند برای ایفای چنین نقشی به چیزی بیشتر از خودروهای سریع همچون استون مارتین ونتیج نیاز است. در واقع راننده خودروی ایمنی نیز باید فردی حرفه‌ای همچون برند میلندر باشد. میلندر که یک راننده مسابقات است قهرمان مسابقات فیا جی تی سال ۱۹۹۷ و نوربرگ رینگ ۲۴ ساعته در سال ۲۰۰۰ بوده و در طول ۲۴ سال گذشته راننده اصلی خودروی ایمنی در بیش از ۲۱۲ گرندپری به شمار رفته است.

خودروهای حاضر در فرمول یک نیز نسبت به نمونه‌های استاندارد تفاوت‌های زیادی دارند. در واقع برای حضور در پیست باید پرفورمنس و ایمنی خودروها بهبود یابد. این خودروها همچنین به چراغ‌های مخصوص و تجهیزات ارتباطی مجهز هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به جی‌پی‌اس اشاره کرد. حتی امروزه نیز خودروهای ایمنی در حال تکامل هستند و میلندر می‌گوید تیم دست‌اندرکار این مجموعه همانند یک خانواده بوده که همیشه در حال یاد گرفتن و همکاری با یکدیگر برای بهبود عملکرد کلی است. اگرچه او خاطرات زیادی را از ۲۴ سال گذشته به عنوان راننده اصلی خودروی ایمنی فرمول یک در ذهن دارد اما او به کار تیمی بیش از همه‌چیز افتخار می‌کند.