انتشار مشکلات تسلا سایبرتراک ؛ از ترمز تا هندلینگ و سیستم تعلیق!
به تازگی اسناد مهمی درباره مشکلات و عیوب طراحی تسلا سایبرتراک منتشر شده است. گفته میشود نسخه آلفا از اولین وانت پیکاپ برقی تسلا مشکلاتی جدی در بخشهای ترمز، هندلینگ، سر و صدا و نشتی قسمتهای مختلف دارد.
در سال 2019 بود که ایلان ماسک مدیرعامل تسلا با حضور روی استیجی در کالیفرنیا محصول جدید این خودروساز یعنی سایبرتراک را معرفی کرد. سایبرتراک وانت پیکاپی تیز و عجیبی است که بدنهاش از فولاد ضدزنگ برس خورده و شیشههای مقاوم در برابر ضربه ساخته شده هرچند مراحل ورود آن به خط تولید همانند لطیفهای در دنیای خودرو به نظر میرسد. در همان مراسم معرفی شاهد خبرسازی سایبرتراک با شکستن شیشهاش بودیم که ماسک به حالت خندهداری گفت:
فضا برای بهبود وجود دارد.
البته چنین چیزهایی باعث نشد طرفداران تسلا از سایبرتراک رویگردان شوند چراکه تخمین زده شده 1.8 میلیون نفر سپرده 100 دلاری را برای رزرو این خودرو پرداخت کردهاند. قرار بود در سال 2021 اولین نمونههای وانت برقی تسلا از خط تولید خارج شوند اما سایبرتراک هنوز به دست مصرفکنندگان نرسیده و این اتفاق برای اکثر آنها تا سال 2024 نخواهد افتاد. یکی از روزنامههای آلمانی در چند ماه گذشته گزارشی درباره "اسناد تسلا" منتشر کرد. یکی از کارکنان این خودروساز مشهور هزاران اسناد داخلی را به روزنامه موردبحث فرستاده بود که در میان آنها گزارش مهندسی مهمی درباره دلایل عدم عرضه سایبرتراک به بازار وجود دارد. تاریخ این گزارش به 25 ژانویه 2022 بازمیگردد که بر اساس آن نسخه آلفا از سایبرتراک هنوز هم مشکلاتی اساسی در زمینه سیستم تعلیق، آببندی بدنه، میزان صدای ورودی به کابین، هندلینگ و ترمز داشته است. ماسک در همان روز گزارش توییت کرده بود:
در حال راندن جدیدترین نسخه پیشتولیدی سایبرتراک در اطراف گیگا تگزاس. فوقالعاده است!
البته محتوای گزارش یاد شده اشارهای به عیوب اساسی و حیاتی سایبرتراک ندارد. یکی از مهندسان کارکشته بخش مهندسی صنعت خودرو میگوید این کمپانی منابع مالی زیادی دارد که باعث میشود این مشکلات رفع شوند. البته او خاطرنشان میسازد:
اولین واکنش من این است که حیرتزدهام. این موارد جزو چالشهای کلاسیک مهندسی خودرویی هستند و شما میتواند آنها را در هر خودرویی ببینید. من به این خاطر متعجبم که تسلا زمان زیادی را برای حل این مشکلات صرف کرده است.
تسلا از سال 2020 تاکنون خودروی جدیدی عرضه نکرده و بسیاری از افراد معتقدند این خودروساز در حال واگذاری بازی به رقباست چراکه آنها هر روز محصولات جدیدی را معرفی میکنند. اکثر کمپانیها طی 3 تا 5 سال خودروهای خود را بهروز میکنند اما تسلا مدل S در حال حاضر بیش از 10 سال سن دارد. برای مثال انتظار میرود آئودی تا سال 2026 بیش از 20 خودروی جدید عرضه کند. اگرچه تحلیلها نشان میدهد تولید سایبرتراک در نهایت پیروزی نمادینی برای تسلا خواهد بود اما تأخیرها در این زمینه هنوز هم مشکلساز است. تسلا به عنوان یکی از برندهای خبرساز دنیای خودرو نیازمند محصولاتی جدید خواهد بود. جفری اوزبورن تحلیلگر ارشد شرکت سرویسهای مالی کوین میگوید:
شما نیازمند چیزی جدید هستید تا تجدیدقوا کنید. فرقی نمیکند که این محصول جدید رباتی انساننما باشد یا کامیون سِمی و یا سایبرتراک. تمامی این موارد باعث رشد کمپانی میشوند. اولین قدم منطقی در این راه عرضه سایبرتراک خواهد بود.
اما گزارشهای لو رفته در زمینه میزان سر و صدا، لرزش و ناهنجاریها نشان میدهند نسخه آلفا از این وانت برقی وضعیت خوبی در زمینههای یاد شده ندارد و مهندسان شاهد نشتی، سر و صدا و ضعف هندلینگ و ترمزها بودهاند. اندی پالمر مدیرعامل اسبق استون مارتین لاگوندا که بیش از 40 سال سابقه در صنعت خودرو دارد میگوید:
این نسخه از سایبرتراک هنوز در مرحله پیشتولیدی قرار دارد بنابراین جای تعجبی نخواهد داشت که از اهداف مدنظر شرکت به دور باشد.
پالمر با ابراز تعجب از نوع گزارش منتشر شده خاطرنشان میسازد:
شما باید برای مهندسانی که چنین گزارشی نوشتهاند یک توبیخ جدی در نظر بگیرید. معمولاً چنین گزارشهایی نوشته نمیشوند.
در گزارش موردبحث آمده که نسخه آلفا سایبرتراک باید بهصورت دستی آببندی شود اما برخی بخشها وجود دارند که فاقد مسیری مشخص برای آببندی هستند. این مشکل نه تنها به محافظت از وانت تسلا در برابر آب باران و برف مربوط میشود بلکه صدای کابین را نیز در برمیگیرد. دادهها نشان میدهند نسخه آلفا بهطور قابلتوجهی پر سر و صداتر از انتظارات مهندسان بوده و تست کنندگان 21 نقطه ورود صدا در بدنه را تشخیص دادهاند. محصولات تسلا قبلاً نیز چنین سابقهای داشتهاند و در گزارش گفته میشود شاید طراحی غیرعادی سایبرتراک باعث پیچیدهتر شدن تلاشهای مهندسان به منظور آببندی صحیح خودرو شده باشد.
در این گزارش میخوانیم:
فرایندهای ساخت بدنه و رنگآمیزی با مشکلاتی در زمینه آببندی بدنه برای عملکرد بهینه از نظر سر و صدا، لرزش و ناهنجاری همراه بودهاند و طراحی سایبرتراک چالشهای جدیدی را نشان میدهد.
مشکلات تسلا سایبرتراک به موارد بالا ختم نشده و در زمینه هندلینگ نیز موارد قابل بحثی وجود داشته است. این گزارش میگوید برخی از مشکلات همچون تکان های ناگهانی در سرعتهای میانی وجود دارد و در شتاب گیری ها نیز دماغه خودرو بازی میکند و لرزشهای ساختاری دیده میشود. همچنین این وانت برقی در مانورهای با سرعت پایین تکان های اضافی در بدنه دارد و باید مشکلات مربوط به فرمان و تکان های بدنه رفع شوند. یکی دیگر از اشکالات مورد اشاره در گزارش داخلی تسلا به عملکرد ترمز مربوط است. مهندسان تسلا تلاش داشتهاند به امتیاز 7 یا مناسب برسند اما نسخه آلفا تنها امتیاز 4 یا ضعیف را به دست آورده است. بر اساس این گزارش، در ژانویه 2022 هنوز فرایند طراحی پدال ترمز و لنتهای آن تکمیل نشده بود و بنابراین این مدل کورس پدال اضافی و توقف ناپایداری داشته است. پالمر میگوید:
عملکرد ترمز سایبرتراک مشکلی جدی به نظر میرسد. من سورپرایز شدهام که چرا آنها جلوتر نرفتهاند.
معمولاً شاسی از جمله سیستم ترمز اولین چیزی است که مهندسان روی آن کار میکنند بنابراین کار کردن روی این قطعات در چنین مرحله دیر به نظر میرسد. در این گزارش جزئیات نتایج تستهای حرکتی و پایداری نیز منتشر شده است. از تستهای یاد شده برای بررسی عملکرد سواری و هندلینگ خودرو استفاده میشود. در خلال تستهای موردبحث بدنه سایبرتراک تثبیت شده و نیروی کنترل شده به چرخ ها وارد شدهاند. نتایج چنین تستهایی به پارامترهای سیستم تعلیق همچون کمبر میپردازد. در گزارش سایبرتراک آمده که عملکرد آن فاصله قابلتوجهی با اهداف مهندسان دارد. در بخش دیگری از این گزارش به مشکلات بخش جلوی خودرو اشاره شده که بر این اساس راهحلی بدون بازنگری در طراحی سیستم تعلیق وجود نخواهد داشت. از جمله عواقب این مشکل میتوان به کمبر زیاد، استهلاک لاستیکها و... اشاره کرد. استحکام پیچشی نیز توانایی بدنه خودرو در برابر نیروهای قوی بوده و اگر این پارامتر پایین باشد بدنه شدیداً ضربه خواهد دید. در این زمینه نسخه آلفا سایبرتراک بسیار دور از اهداف بوده و شاید این امری نگرانکننده برای تسلا باشد. پالمر میگوید:
نکته سورپرایز کننده به سختی حل این مشکل مربوط میشود چراکه ساختاری و اساسی است. در فرایند توسعه شما میتوانید چنین چیزی را با دقت بالایی شبیهسازی کنید بنابراین من از دور بودن عملکرد خودرو در مقایسه با اهداف کمپانی سورپرایز شدهام. حل این مشکل نیز چالشبرانگیز است زیرا نیازمند افزایش وزن و تغییرات طراحی خواهد بود.
تسلا از سال 2008 تاکنون مشغول تولید خودروهای برقی بوده اما کارشناسان میگویند تولید یک وانت پیکاپ چالشهای مهندسی کاملاً متفاوتی دارد. دیگر خودروسازان همچون فورد که از سال 2022 شروع به تولید F-150 لایتنینگ کرده چندین دهه سابقه در این زمینه دارد. دیگر برندها همچون شورولت و جی ام سی به همراه ریویان نیز شاید بتوانند سایبرتراک را شکست دهند. البته تسلا قول مشخصات فنی بسیار بهتری نسبت به F-150 لایتنینگ را داده است اما باید بسیاری از مشکلات محصول خود را رفع کند. لایتنینگ نسخهای برقی از وانتی است که بیش از 45 سال یکهتاز بازار خودروی آمریکا بوده و اعتبار بسیار زیادی دارد. مایک رمزی تحلیلگر شرکت گارتنر میگوید:
تسلا باید به مصاف رقبایی برود که در یکچیز استاد هستند و آن ساختن وانت پیکاپ هاست.
خود ماسک نیز گفته بود ساختن سایبرتراک کار سختی خواهد بود:
شما نمیتوانید از روشهای سنتی ساخت استفاده کنید. ما باید تکنیکهای ساخت کاملاً جدیدی را برای توسعه سایبرتراک بکار گیریم.
متخصصان میگویند استایل منحصربهفرد سایبرتراک و استفاده از ساختار آلیاژی باعث میشود فرایند ساخت آن پیچیده باشد. احتمالاً تعمیر بدنه چنین محصولی نیز سخت خواهد بود. شکل دادن یا ذوب کردن فولاد ضدزنگ آسان نیست هرچند ظاهر آن به گونهای است که انگار دانشآموزی متوسط آن را طراحی کرده است. این ماده نیازمند روشهای جوش ویژهای خواهد بود و به خاطر اینکه انعطاف زیادی ندارد در تصادفات شاید خطرساز باشد چراکه نیروی تصادف شاید بجای نواحی ویژه راهی کابین سرنشینان شود. کارشناسان صنعت میگوید شکل عجیب این وانت برقی به ویژه گوشههای تیز آن باعث میشوند پاس کردن قوانین حفاظت از عابران پیاده کار سختی در اروپا کار سختی باشد. رمزی خاطرنشان میسازد:
این صفحات بزرگ فلزی به همراه خطوط تیز و شیشه جلوی خاص باعث میشوند من به فکر وجود برخی مشکلات جدی در زمینه قوانین ایمنی عابران پیاده بیفتم.
احتمالاً رفع این مشکلات مهندسی باعث خواهد شد قیمت سایبرتراک بالا رود. ماسک در ابتدا گفته بود قیمت سایبرتراک از زیر 40 هزار دلار شروع خواهد شد اما تا سال 2021 این تخمین قیمتهای جذاب از سایت تسلا حذف شدند. مدیرعامل تسلا سال قبل به سهامداران گفت که مشخصات و قیمت وانت موردبحث از زمان معرفی تاکنون تغییر کردهاند. هماکنون تسلا میگوید قیمت نهایی خودرو با نزدیک شدن به موعد تحویل مشخص خواهد شد. در نهایت باید گفت گزارش لو رفته تسلا تنها برخی جزئیات مشکلات ساختاری این وانت در سال 2022 را افشا کرده و دیگر فاکتورهای کلیدی همچون پیشرانه یا باتری و سیستمهای نرمافزاری را پوشش نمیدهد.
روزنامه آلمانی Handelsblatt قبلاً گفته بود در میان هزاران سندی که دریافت کرده شکایات بیشماری از مشتریان درباره ویژگیهای سیستم خودران کامل تسلا وجود داشته است. NHTSA آمریکا که مسئول ایمنی جادههای این کشور است تحقیق روی این سیستم را شروع کرده و از تسلا درخواست فراخوان خودروهای خود را داشته هرچند این خودروساز با نتیجهگیری NHTSA موافق نبوده ولی نرمافزار محصولات خود را بهروز کرده است. این گزارش همچنین شامل اطلاعات شخصی از جمله دستمزد کارگران و جزئیات بانکی مشتریان بوده و مقامات حفاظت از دادهها در هلند که مقر تسلا در اروپا نیز محسوب میشود روی لو رفتن این اسناد کار میکنند. بر اساس قوانین اتحادیه اروپا، درصورتیکه دادههای شخصی لو بروند کمپانیها میتوانند تا 4 درصد درآمد سالانه خود جریمه شوند. برای مثال فیسبوک به خاطر انتقال اطلاعات کاربران از اروپا به آمریکا با جریمهای 1.3 میلیارد دلاری مواجه شد. اگرچه تأخیر در عرضه سایبرتراک وجهه خوبی برای تسلا ندارد اما واقعیت این است که ماسک و شرکتش شاید اولویتهای مهمتری داشته باشند. سرمایهگذاران بیشتر به ثبت رکوردهای جدید در زمینه فروش، تکمیل کارخانه مکزیک تا سال 2025 و پیشرفت پروژههای آمریکا، چین و آلمان علاقه دارند. تام نارایان تحلیلگر RBC میگوید:
ماسک کارهای زیادی را بهصورت همزمان پیش میبرد. سایبرتراک در لیست اولویتهای تسلا قرار دارد هرچند جایگاه آن خیلی بالا نیست. من فکر نمیکنم این خودرو تیراژ تولید بالایی داشته باشد.
احتمال اینکه تسلا پروژه سایبرتراک را لغو کند صفر است اما چالشهای مهندسی شمرده شده در این مقاله میتوانند با سرمایه کافی که تسلا به میزان زیادی دارد حل شوند. یکی از مهندسان صنعت خودرو میگوید آنها باید راهی برای عرضه سایبرتراک پیدا کنند. او میگوید شاید سایبرتراک بهترین محصول بازار نباشد اما کسی به این موضوع اهمیت نمیدهد زیرا مردم سالها منتظر آن بودهاند.