آموزش

در مورد زوایای چرخ خودرو چه می‌دانید؟!

تنظیم زوایای چرخ‌ها از عوامل بسیار مهم در ایمنی خودرو و عمر تایر است. هم ترازی و بالانس صحیح چرخ‌ها، استواری و پایداری خودرو و بیشینه کردن تماس تایر با سطح جاده را تضمین می‌کند. زوایایی که موقعیت چرخ را بیان می‌کنند به سه زاویه کمبر (Camber)، کستر (Caster) و تئو (Toe) تقسیم می‌شود.

زوایای چرخ‌های اتومبیل

کمبر:

زاویه کمبر را شاید بیشتر از دو زاویه دیگر شنیده باشید. زاویه‌ای است که حاصل از امتداد خط عمود بر سطح جاده و امتداد تایر (با دید از جلو به خودرو) مشاهده می‌شود. در صورتی که تایرها کاملاً عمود بر روی سطح جاده باشند، زاویه کمبری وجود نخواهد داشت (کمبر صفر). زاویه کمبر مثبت زمانی اتفاق می‌افتد که قسمت فوقانی تایر به سمت خارج خودرو منحرف شده باشد و زاویه کمبر منفی زمانی حادث می‌شود که قسمت فوقانی تایر به سمت داخل خودرو متمایل باشد. (با دید از جلو به خودرو)

زاویه کمبر منفی
زاویه کمبر مثبت برای حالنی که نیاز به بارگذاری روی خودرو است مورد استفاده واقع می‌شود. در این صورت، زمانی که خودرو دارای بار کامل می‌باشد، زاویه کمبر صفر می‌گردد. زاویه کمبر منفی به علت داشتن جلوه زیباتر نسبت به زاویه کمبر مثبت و البته بیشتر به خاطر داشتن مشخصه‌های بهتر خوش‌فرمانی، بیشتر مورد استفاده خودروهای اسپرت قرار می‌گیرد. اکثر رانندگان ماهر به دلیل چسبندگی و چنگ زدن خودرو به کف جاده در هنگام پیچیدن‌های سنگین، زاویه کمبر منفی را ترجیح می‌دهند. هرچند در مواقعی که خودرو در مسیر مستقیم در حال شتاب گیری است زاویه کمبر منفی زاویه تماس خودرو با کف جاده را کاهش می‌دهد.

زاویه کمبر چرخ‌های اتومبیل
متأسفانه زاویه کمبر منفی منجر به پدیده‌ای به نام فشار (ضربه) کمبر می‌شود (Camber Thrust). هنگامی که هر دو تایر به صورت کمبر منفی نصب شده‌اند تا زمانی که ارتباط هر دو چرخ با سطح جاده برقرار است، به یکدیگر فشار می‌آورند که تا اینجای کار مشکلی دیده نمی‌شود. هنگامی که یکی از تایرها ارتباط خود را به هر دلیلی با جاده از دست می‌دهد تایر دومی دیگر نیروی مخالفی به تایر اولی وارد نمی‌کند و نتیجه آن از دست رفتن نیروی ترکشن (جلوبرنده) است.
زاویه کمبر صفر باعث ساییدگی بیشتر تایر در مدت زمان طولانی می‌شود. هر چند عملکرد مناسبی سر پیچ بر ما به ارمغان نمی‌آورد. در انتها باید خاطر نشان کنم که زاویه کمبر بهینه وابسته به نوع رانندگی شما و شرایطی که خودرو در آن قرار دارد، است.

کستر:

تصور زاویه کستر شاید کمی مشکل باشد ولی به زاویه‌ای خطاب می‌شود که امتداد محور فرمان با محور عمودی تایر می‌سازد. کستر مثبت زمانی اتفاق می‌افتد که امتداد محور فرمان در قسمت فوقانی تایر به سمت خودرو باشد و کستر منفی هم زمانی اتفاق می‌افتد که امتداد محور فرمان در قسمت فوقانی تایر به سمت خارج خودرو متمایل باشد.

زاویه کستر منفی
زاویه کستر مثبت خودرو را در سرعت‌های بالا بسیار پایدارتر و همچنین تمایل تایر را به چسبندگی بیشتر می‌کند. این عامل سبب فرمان گیری بیشتر هم می‌شود.

alignment caster
اکثر خودروها دارای کراس-کستر هستند. کراس-کستر کمی با زاویه کمبر و کستر متفاوت است. عاملی که سبب دریفت خودرو به سمت راست در هنگام غلتیدن (رول) خودرو می‌شود، همین کراس-کستر است. این یک ویژگی ایمنی است که هنگامی که راننده کنترل فرمان خودروی خود را از دست می‌دهد به سمت راست جاده کشیده می‌شود تا از رویارویی با ترافیک پیش رو جلوگیری به عمل آید.

تئو:

شاید راحت‌ترین تصور در بین دو زاویه دیگر همین زاویه تئو باشد. تئو از امتداد تایرها با خط موازی با راستای امتداد اصلی تایر (با دید از بالا به خودرو) تشکیل می‌شود. انتخاب درست زاویه تئو می‌تواند در عمر تایر و ساییدگی عاج تایر تأثیر به سزایی داشته باشد. درهرصورت، زمانی که تایرها به سمت داخل یا خارج اشاره می‌کنند ساییدگی عاج تایر حتماً رخ می‌دهد هر چند برای عملکرد بهتر خودرو و پایداری بیشتر فدا شدن عاج تایر چندان مورد بحث قرار نمی‌گیرد.
زاویه تئو مثبت زمانی است که هر تایر طرفین یکدیگر را در اصطلاح نگاه کنند! زاویه تئو مثبت هر دو تایر را مجاب می‌کند تا نیروی مخالف همدیگر تولید نمایند که در واقع قابلیت دور زدن را کاهش می‌دهد. هر چند مثبت بودن این زاویه مشخصه‌های رانندگی مستقیم‌الخط را بهبود می‌بخشد.

زاویه تئو مثبت
به طور معمول تایرهای عقب دارای زاویه تئو مثبت هستند تا اینکه مقاومت در برابر رول خودرو را کم کند. زاویه تئو منفی معمولاً در تایرهای جلو مورد استفاده قرار می‌گیرد و دقیقاً بر عکس دلایل قبلی حاکم است.

زاویه تئوی منفی
زاویه تئو منفی قابلیت دور زدن با سرعت‌های بالای خودرو را افزایش می‌دهد. هنگام دور زدن چرخ‌های داخل پیچ زاویه بیشتری به خود می‌گیرند، در نتیجه شعاع گردش چرخ‌های داخلی بیشتر از چرخ‌های خارجی می‌شود و این عامل دقیقاً موجب پیچیدن بهتر خودرو می‌شود.

زاویه تئوی Toe رو به داخل
در نهایت زاویه تئو منفی قابلیت‌هایی که یک خودرو در هنگام رانندگی مستقیم نیاز دارد را کاهش می‌دهد. باعث می‌شود هر گونه تغییری در جهت حرکت می‌تواند باعث تمایل خودرو از جهتی به جهت دیگر شود.

نتیجه‌گیری:

تنظیماتی که در کارخانه بر روی خودروها اعمال می‌شود قطعاً دلایل خاص خود را دارند. ساعت‌ها مطالعه و تحقیق و توسعه بر روی اجزاء سیستم تعلیق باعث شده که نتایج آن به صورتی که در مطالب بالا اشاره شد حاصل شود. سعی در تغییر دادن هر کدام از زوایای فوق از حالت استاندارد خود ممکن است بسیار خطرآفرین باشد، به‌خصوص در هنگام رویارویی با جاده واقعی.

Digital Camber
به عنوان یک تیونر می‌توانید هر کدام از زوایا را از حالت معمولی و استاندارد خارج کنید. در این گونه موارد با افراد متخصص مشورت کنید تا هر گونه تغییری که بر روی زوایا انجام می‌دهید متناسب با شرایط و کاری باشد که در انتظار آن هستید.

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۴۶ رای

علی طهوری

علی طهوری، دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی خودرو، گرایش طراحی سیستم‌های دینامیکی خودرو دانشگاه علم و صنعت

مطالب مشابه

‫۴۷ دیدگاه‌ها

  1. فرخی از کرمانشاه

    ۱۵ مرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (2 ديدگاه)

    با سلام.بنده در برخورد سمت شاگرد پرایدم که با جدول داشتم چرخ شاگرد چار مشکل کمبر منفی شد.طبق و سگدست و کمک ظاهرا سالم بودن.بعضیا میگفتن کمک یا سگدست ی میل کج شده.گفتم این خطای دیده..خلاصه باید همه قطعاتو عوض میکردم.که خرجش زیاد و شاید اصلا نتیجه نمیداد.حتی دهنه شاسی را هم با کشیدن تنظیم کردیم.ولی نشد که نشد.سر انجام جلوبندساز با ی پیچ و مهره 10 بجای پیچ 14اصلی کمک که به سگدست متصله مشکلو حل کرد.به اصطلاح رگلاژ شد.هیچ خطری هم نداره.سر چرخ که داخل بود قشنگ اومد سرجای اول روز.پس با خرید ی پیچ که دانه ای هزار تومانه و اجرت پانزده هزار جلوبندیساز مشکل حل شد.پس میشه با این روش و هزینه ناچیز کمبر منفی یا مثبت ایجاد کرد.اسمشو بزاریم طرح رگلاژ کمک به داخل و خارج.زنده باد استاد پرویز جلو بندیساز.

    موافقم 11
    مخالفم 10
    1. مهندس یزدانی

      ۹ دی ۱۴۰۰
      سوابق: (2 ديدگاه)

      این کار بسیار غیر اصولی و خطرناک هستش در ضمن اینکه پراید و برخی از خودرو ها کمک و سگدست بصورت حسابی دو پیچ هستند در خودروهایی مانند پژو دیگه اینکار شدنی نیست و اگر تعمیرکار مجهز به دستگاه و ابزار دقیق باشد به راحتی ایراد قطعه اصلی مشخص میشود ما در تعمیرگاه خود کلیه این تجهیزات رو دارا هستیم از جمله دستگاه تشخیص زوایای چرخ و فرمان لیزری و کامپیوتری همیشه کار باید اصولی انجام پذیرد غیر از اینکه ارزشی برای جان خود و دیگران قایل نباشید

  2. حسین

    ۷ دی ۱۳۹۶
    سوابق: (1 ديدگاه)

    سلام و عرض ادب در مبحث زوایای چرخ منظور از21درجه و 1 دقیقه به فرض مثال چیست؟

    1. مهندس یزدانی

      ۹ دی ۱۴۰۰
      سوابق: (2 ديدگاه)

      مبحث ریاضی درجه بر دقیقه رو مطالعه کنید و آن را به واحد های دیگر تبدیل کنید به راحتی متوجه میشوید

      موافقم 1
      مخالفم 4
  3. سید مهدی حسینی

    ۲۵ فروردین ۱۳۹۷
    سوابق: (1 ديدگاه)

    سلام و خسته نباشید پراید 131بنده دچار زاویه کمبر منفی شده و هر دو چرخ جلو از بالا رو به داخل و از پایین به بیرون کج شده است آیا راه حل مطمئن برای بنده دارید در ضمن بنده برق کار و کولر ساز خودرو هستم با تشکر از شما

    موافقم 2
    مخالفم 3
  4. امین

    ۱۹ تیر ۱۳۹۸
    سوابق: (1 ديدگاه)

    مطلبتون بسیار عالی ومفید بود.استفاده کردم.
    باتشکر

  5. پوریا

    ۲۷ شهریور ۱۳۹۸
    سوابق: (1 ديدگاه)

    یعنی به ازای هر۲۱درجه گردش فرمان ۱درجه گردش چرخ

    موافقم 1
    مخالفم 1
  6. Ali

    ۲۸ آذر ۱۳۹۸
    سوابق: (1 ديدگاه)

    با سلام
    علاوه بر چرخ خودرو ها نوع دیگری از چرخ ها نیز وجود دارد که به آن چرخ ثابت و گردان یا کاستور گفته می شود. در این چرخ ها زاویه کستر برای تامین گردان بودن خودکار استفاده می شود. این چرخ ها در حالت معمول برای چرخ دستی ها استفاده می شود. ولی در ابعاد بزرگ حتی برای چرخ های هواپیما نیز استفاده می شود. برای مطالعه بیشتر می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید.
    https://aliamcaster.com/

  7. Amirhosein Azizi

    ۲ بهمن ۱۳۹۸
    سوابق: (1 ديدگاه)

    دستت درد نکنه الان من داشتم ترجمه میکردم و گیج شده بودم چونکه camber & caster را تو سر فصل دروس زده بود کمبووکستر !!

  8. ارش

    ۲۲ شهریور ۱۴۰۰
    سوابق: (1 ديدگاه)

    تئو چیه تو این و تو اوت toe in and toe out

  9. کرمی

    ۲۰ تیر ۱۴۰۱
    سوابق: (1 ديدگاه)

    سلام،من پراید صبا دارم،به سمت راننده کم می پیچه اما به سمت شاگرد خیلی زیاد می پیچه تا جایی که به سختی فرمان رو بر میگردونم،مشکل از کجاست

  10. صادق

    ۱۴ شهریور ۱۴۰۲
    سوابق: (1 ديدگاه)

    قربیلک فرمان را جابجا کردید تنظیم بهم خورده باید باید در بیتد وکمی متمایل به سمت راطست گذاشته وسپس زوایای چرخ رو تنظیم کنی

  11. عباد

    ۱ مهر ۱۴۰۲
    سوابق: (1 ديدگاه)

    من تیبا صندوقدار دارم . چرخ چپ عقب ماشین کمی رو به داخله و چرخ راست عقب رو به بیرون . مشکلی داره ؟

    موافقم 2
    مخالفم 0
  12. سالاری

    ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳
    سوابق: (1 ديدگاه)

    باسلام من هاچبک کره ای دارم بنظر شما چرخ های جلو بهتره تواین باشه یا تو اوت منظورم فاصله جلو چرخ باید کمتر باشه یا بیشتر نصبت به عقب لاستیک اصلا بهتره چطوری باشه در ضمن خودم دست کاریشون کردم ونزدیک تعمیر کار خوب نیستم
    من شاسی جلو سمت راننده توتصادف کنده شد و2بار ترمیمش کردم وشاسی کشی ولی فرمون پذیری خوب نیست

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لطفاً از نوشتن به‌صورت پینگلیش، اجتناب نمایید. نظرات حاوی توهین، عبارات غیراخلاقی، سیاسی، مطالب غیر مرتبط، اسپم، ترول و تبلیغاتی پذیرفته نمی‌شوند. برای تغییر آواتار خود می‌توانید از سایت گراواتار استفاده نمایید.

دکمه بازگشت به بالا