تیک آف چیست؟
تیک آف یکی از اصطلاحات رایج برای فارسی زبانان عاشق سرعت است. این عبارت (Take Off) در زبان انگلیسی برای لحظه ی آغاز پرواز هواپیما به کار برده می شود.
تیک آف در اتومبیل ها برای جلب توجه ، ایجاد هیجان ، تولید دود ، تولید صدا و در مجموع برای نمایش اتومبیل انجام می شود. یک تیک آف طولانی نشان دهنده ی مهارت راننده و قدرت بالای اتومبیل است.
تیک آف چرا اتفاق می افتد؟
با توجه به عرض لاستیک ، وزن روی چرخ ، جنس آسفالت و … هر اتومبیلی می تواند مقدار خاصی قدرت را در لحظه آغاز به حرکت تحمل کند. در صورتی که قدرت موتور به صورت آنی به چرخ منتقل شود برای چند لحظه شاهد تیک آف خواهیم بود که دلیل آن بیشتر بودن گشتاور چرخ از مقدار نیروی قابل انتقال به سطح است. با نزدیک شدن سرعت حرکت به سرعت چرخ ، چسبندگی افزایش یافته و تیک آف تبدیل به حرکت می شود.
با چه ماشینی می توان تیک آف کرد؟
تقریبأ با تمام اتومبیل ها می توان تیک آف کرد اما هرکدام شیوه خاص خود را دارند. نوع گیربکس ، محور انتقال نیرو ، و سیستم های کنترل پایداری ، و هرزگردی عواملی هستند که باید برای تشخیص شیوه تیک آف بررسی شوند. بهترین اتومبیل ها برای تیک آف ، اتومبیل اسپرت و قدرتمند با موتور جلو و دیفرانسیل عقب هستند. اتومبیل های اسپرت دیفرانسیل جلو با ترمز دستی روی چرخ های عقب نیز مناسب هستند.
تاریخچه تیک آف به کجا بر می گردد؟
شاید بتوان گفت که اولین تیک آف های طولانی و قوی توسط اتومبیل های مسابقات درگ انجام می شد زیرا اتومبیل های عادی قدیمی قدرت لازم برای این کار را نداشتند. اتومبیل های درگ با استفاده از ترمز جلو اتومبیل را نگه داشته و لاستیک های عقب را برای چند لحظه کوتاه به حالت تیک آف می بردند تا لاستیک ها گرم شده و آغاز حرکت سریع تر باشد. با قوی شدن اتومبیل ها از حدود ۶۰ سال پیش تیک آف با اتومبیل های عادی نیز برای نمایش انجام می شد.
چگونه تیک آف کنیم؟
در اتومبیل های دنده ای کار بسیار ساده است. فقط کافیست کلاج را تا انتها گرفته ، اتومبیل را در دنده قرار داده و گاز دهید سپس به صورت ناگهانی کلاج را رها کرده و بر گاز بیفزایید. در صورتی که اتومبیل دارای سیستم های کنترلی مانند DSC ، TC و ESP است باید آن را خاموش کنید. در اتومبیل های اتوماتیک باید اتومبیل را در حالت N قرار داده و گاز دهید و سپس به صورت ناگهانی دنده را در حالت D قرار دهید. بعضی اتومبیل های اتوماتیک در صورت بالا بودن دور موتور در دنده قرار نمی گیرند و یا دور موتور را کاهش می دهند. در اتومبیل های بسیار قوی تخت گاز کردن برای انجام تیک آف کافی است. در اتومبیل های بسیار ضعیف نیز می توان با دنده عقب حرکت کرد سپس اتومبیل را به صورت ناگهانی در دنده یک گذاشته و پدال گاز را انتها نگه داشت.
چگونه بهتر تیک آف کنیم؟
برای تیک آف طولانی تر اولین و مهم ترین مسئله مهارت است . شما باید اتومبیل خود را شناخته و تمرین کنید. مقدار گاز اولیه قبل از رها کردن کلاج و سرعت رها کردن کلاج مهم هستند. راه های دیگر تیک آف طولانی با کاهش اصطکاک سطح میسر می شوند. برای مثال در سطح خیس تیک آف کنید ، بر روی سطح موزاییک یا سیمان مانند کف پارکینگ ها اینکار را بکنید. در اتومبیل هایی که ترمز دستی و انتقال نیرو در دو محور مختلف هستند با آزاد نکردن ترمز دستی می توان زمان تیک آف را طولانی تر کرد. آخرین راه حل هم که فقط در حرکات نمایشی و محیط های کنترل شده انجام می شود ریختن روغن بر روی لاستیک و زمین است. اینکار تیک آف های بسیار طولانی همراه با دود را امکان پذیر می کند. اینکار بسیار خطرناک است و فقط در شرایط نمایشی انجام می شود زیرا به آتش گرفتن لاستیک می انجامد!
چطور بعضی از اتومبیل ها تیک آف های بسیار طولانی می کنند؟
همانطور که اشاره شد مهارت راننده و قدرت اتومبیل فاکتورهای اصلی هستند اما بعضی رانندگان روش های جالبی برای نگهداشتن هرزگردی برای مدت طولانی پیدا کرده اند. بعضی رانندگان با اتومبیل هایی که ترمز دیسکی قوی در جلو و ترمز کاسه ای در عقب هستند از روش گاز و ترمز همزمان استفاده می کنند. این روش که در اتومبیل های آمریکایی مرسوم است عبارت است از گاز دادن ناگهانی برای تولید تیک آف اولیه و سپس نگهداشتن پدال گاز تا انتها و پدال ترمز تا نصف. با اینکار ترمزهای قوی جلو از حرکت اتومبیل جلوگیری می کنند و ترمزهای ضعیف عقب به چرخ های عقب اجازه چرخش سریع می دهند. در اتومبیل های قوی دیفرانسیل جلو نیز ترمزدستی قوی کشیده شده و سپس در دنده و با گاز زیاد کلاج رها می شود.
چرا در هنگام تیک آف طولانی از لاستیک دود بلند می شود؟
زیرا سطح لاستیک و آسفالت با سرعت بالا روی هم دیگر کشیده شده و گرمای شدیدی ایجاد می شود. این دمای بالا باعث سوختن و دود شدن لاستیک می شود. در حرکات نمایشی که دود تولید شده بسیار زیاد است مایع مخصوصی روی چرخ ریخته می شودکه با داغ شدن لاستیک بخار شده و حجم دود را بسیار زیاد می کند. با اتومبیل های قدرتمند می توان با تیک آف حرفه ای سطح آسفالت را نیز به دمایی رساند که قیر موجود در آن ذوب شده و بسوزد!
آیا تیک آف باعث حرکت سریع تر می شود؟
خیر ، بعضی ها به اشتباه تصور می کنند در آغاز یک مسابقه تیک آف باعث حرکت سریع تر می شود. تنها مزیت تیک آف اندکی گرم شدن لاستیک است که در مقابل زمان از دست رفته برای این حرکت ناچیز است. در مسابقات حرفه ای تمام سیستم های الکترونیکی و تمام مهارت راننده در این است که با هرزگردی ناچیز از حالت سکون خارج شود. بعضی اتومبیل های اسپرت جدید آنقدر قوی هستند که حرکت بدون هرزگردی با آنها سخت است به همین دلیل کلیدی به نام Launch control در آنها تعبیه شده است که راننده قبل از حرکت آن را فشار داده و سیستم های الکترونیکی اتومبیل مقدار گشتاوری که لاسنیک می تواند تحمل کند را محاسبه کرده و به همان میزان از موتور گشتاور می گیرد تا تیک آف اتفاق نیفتد.
آیا هر نوع هرزگردی تیک آف نام دارد؟
خیر ، تیک آف فقط به هرزگردی در ابتدای حرکت گفته می شود. در صورتی که هرزگردی در هنگام حرکت و در خط مستقیم انجام شود (تعویض دنده در اتومبیل های قوی) به آن wheelspin گفته می شود. در صورتی که در پیچ و به صورت عمدی با استفاده از فرمان خلاف جهت و بازی با کلاج ، اتومبیل هرزگردی طولانی کند به آن Drift گفته می شود. در صورتی که در پیچ و به دلیل گاز دادن زیاد اتفاق بیوفتد به آن Power slide گفته می شود که به حرکت عرضی اتومبیل می انجامد. اگر هرزگردی چرخ در دایره های حرکتی کوچک و با سرعت پایین انجام شود به آن Burnout می گویند.
آیا تیک آف به اتومبیل صدمه می زند؟
بله ، تیک آف صدمات بسیار زیادی به اتومبیل وارد می کند. خراب شدن کلاج ، آسیب دیدن شدید گیربکس ، از بین رفتن لاستیک ، شکستن دسته موتور ، آسیب دیدن موتور و آسیب دیدن پلوس و دیفرانسیل فقط بعضی از موارد زیان این حرکت هستند. در اتومبیل های سواری عادی صدمات ناشی از این کار حتی با یک بار انجام این کار قابل درک است. در بعضی موارد خرابی آنی کلاج و گیربکس نیز مشاهده شده است. پس بهتر است این کار را در محیطی امن و با اتومبیلی قدرتمند و اسپرت انجام داد.
…………………………………………………………………………………..
# این مقاله در شماره ۵۵ ماهنامه « عصرنوین اتوموبیل » به چاپ رسیده است.
mehrad
۲۶ دی ۱۳۹۲عزیزه من من خودم پراید دارم و تیک افم زدم باهاش تا دنده 3 تیک اف کنان رفتم و تو اقا سعید میخوای بگی خیلی ماشین بلدی ولی نه بلد نیستی من تمامه زندگیم با ماشین سپری شده حالا هم سمند EF7 پای گاز سوز دارم مان با سمند حد عقل 15 دقیقه تیک اف زدم ولی تو پرایدم از 15 دقیقه بیشتر زدم خواهشا این اقا محمد کوچولومونم ازیت نکنین اون راس میگه حتما زده که میگه
Hitler
۲۷ آذر ۱۳۹۳هشدار:
این حرکات همگی در محیط کنترل شده با رانندگان مجرب انجام شده است.
از انجام آن با خودروی خود به شدت پرهیز کنید.
هرگونه صدمات احتمالی بر عهده خود شخص می باشد.
پ.ن:یادم رفته بود خودروهای ایرانی تیک آف نمیتونن بکنن خخخخخخخ
:D
:v
shahab
۱۷ شهریور ۱۳۹۴تا دنده3 با تیک اف رفتی؟؟؟ با پراید؟؟؟
آقا من دیگه نمی خوام ماشین باز باشم
خداحافظ ماشین
خداحافظ عشق…
ASTON MARTin
۱۵ آبان ۱۳۹۴mehrad حرکت تو تیک آف نبوده تیک خواب بوده
ali
۲۲ شهریور ۱۳۹۵من خودم موتور بازم ولی میدونم 15 دقیقه تیک اف؟؟؟؟با پراید؟؟؟ اصلا منطقی نیست .برادرم با پارس تونست 20 ثانیه تیک اف بزنه بعدم موتور ماشین به حدی گرم شد که انگار میخواست آتیش بگیره.خسته نباشی دلاور خدا قوت پهلوان \-:
Sadegh
۲۹ فروردین ۱۳۹۷سلام دوست عزیز من امروز با ماشین کلهم فک نکنم 5یا6ثانیه بیشتر نتونستم تیکاف کنم اونم با پراید از ترس این که موتور روغن سوزی پیدا نکنه و موتور نیاد پایین یک نگاه کلی به موتور اینا انداختم خدارشکر کاریش نشود من که دیگه نمیکنم که موتور یا گیربکس و یا…. ماشین بیاد پایین اندفه هم که کاریش نشود خدارشکر
MPS
۱۲ اسفند ۱۳۹۳من با دوچرخه 26 کوهستان نیم ساعت برن اوت کردم..باور ندارین کلیپ بزارم!اصلا کسی که نتونه با دوچرخه یه تیک آف بکشه چلاقه!!
پدال مگه قرار نبود برای اعضا محدودیت سنی بزاری؟!ماشین بازای سایت دونه دونه دارن لفت میدن از بس بچه بازی کردن اینجارو !! اینجا که لاین و اینستا نیست !
erfan
۲۷ خرداد ۱۳۹۴عاغا اتفاقا اینستا ماشین بازای خوبی داره واقعا……
منم یکی دو سال پیش پدال میمومدم اعضا از اطلاعات خوبی برخوردار بودن
نمیدونم کجا رفتن اونا
ولی جدیدا فقط واسه خنده میام پدال….
بچه های پدال دمشون گرم دی
میلاد
۴ فروردین ۱۳۹۴مهراد جان،عزیز دل برادر،اخه با پرایدم مگه میشه 15 دقیقه تیک اف کرد!! به 5دقیقه نرسیده لاستیکات که میپوکه هیچ رینگتم پودر میشه که!
شایدم 15 دقیقه زدی اما در مجموع دفعاتی که اینکار رو کردی،مثلا 45 دفعه 20 ثانیه ای رو جمع کردی!شاید!
morteza
۳۰ مرداد ۱۳۹۶5 ثانیه بزنی لاستیک که هیچ رینگش ذوب میشه.15 دقیقه؟؟؟؟؟
bikaribikari.parsiblog.com
۲ تیر ۱۳۹۴یادش بخیر یکی از سرگرمیام پشت چراغ راهنمایی تیک آف زدن با پراید گازسوز که ترمزدستیش هرزگزدی داشت بود ماشینو نابودش میکردم البته فقط جیغ میکشید خخخخخخخ
javad
۲۷ تیر ۱۳۹۴من با پراید تیک زدم مشکلی که داشت خیلی اینور اون ور میشود ولی در کل ماشین محور عقب برای تیک بهتره
Archi KHAN
۲۶ مرداد ۱۳۹۴مقاله ی جالبی بود. ممنون
امير
۵ شهریور ۱۳۹۴۱۵ دقیقه تیک اف با پراید!!!؟؟؟؟
حتما بعدشم با سیصد تا سرعت بوگاتی و گرفتی، سر پیچ اخر هم نیتروژن زدی
بعدشم بالاتر از هامیلتون شدی نفر اول!
اینا فقط از تفکرات خردسالانی تراوش میشه که یک ساله گواهینامه گرفتن،
تو حسرت نشستن پشت ماشین باباشونن و روزا هم فقط اسفالت و نید فور اسپید بازی می کنن.
sina
۲۰ مهر ۱۳۹۴چون ماشینمو و کلا ماشینارو دوس دارم دلم نمیاد اذیتشون کنم! ولی در دوران طفولیت با پراید ۷۴ کره ای یکی دوبار کردم اینکارو کردم و بس! ولی خدایی هنوزم ک هنوزه بعد ۱۲ سال از آخرین باری ک اون پرایدو روندم هرموقع پراید کره ای میبینم تو خیابون ناخوداگاه لبخند بر لبانم مینشیند!
Amir
۱۱ دی ۱۳۹۴پانزده دقیقه تیک با پراید من ماکسیما دارم پنج دقیقه هم نمی تونم حتما بعدشم دستاتو از پنجره بیرون اوردیو ماشین پرواز کرده خخخخخخ
morteza
۳۰ مرداد ۱۳۹۶فک کنم بعد تیک زدن درو وا کرده یه دونات خوشگلم بچه هارو مهمون کرده…
در ،همچنان باز است…
فريبا
۲۷ دی ۱۳۹۴خب حالا دوست داره ۱۵ دقیقه با پراید تیک اف بزنه.منظورش این بود
با ۲۰۶ خیلی خوبه
امیرمهدی
۷ شهریور ۱۳۹۵باسلام
من دیروز یه جنسیس کوپه اتومات گرفتم امروزمیخوام جلوبچه ها یه پزی بدم موندم چطوری باهاش تیکاف بکشم کمکم کنین باتشکر.
مهران
۱۷ شهریور ۱۳۹۵ماشینتو بزار رو دنده Nگازو تا ته فشار بده بعد به صورت ناگهانی دنده رو بزار روD با این کار تیکاف میکنی
Mohammad
۲۷ شهریور ۱۳۹۵بزار رو حالت شیفترونینگ ای اس پی ماشینتم خاموش کن
سمیر
۲۳ شهریور ۱۳۹۵سلام خوبید بچه ها بعضی هاتون اطلاعات خوبی دارید و لی بعضی هاتون هم انگار زیاد نید فور اسپید موست وانتد 2 رو بازی کردید و جو گرفتتون داداشمن 15 دقیقه تیکاف با شورولت کامارو ss و داج چارجر و چلنجر هم نمی شه حالا چه برسه به پراید و پژو کلا ماشین ایرانی فوقش فوقش بهرین چیزا رو بندازی روش 1 دقیقه زیاد تر نمی شه چون ماشین می پوکه خخخخخخخخ
سمیر
۲۳ شهریور ۱۳۹۵راستی امیر محدی داداش تو که ماشینت اتوماتیکه دوستم دوست گلمون درست گفت که اول ماشینو بزار روN و بعد گاز رو پر کن و بعد بزار رو D ولی امکان داره که یکم تیکافش بد در بیاد چون ماشین اتومات وقتی اازNبه Dمی دی دور موتور رو می یاره پایین
امیرمهدی
۲۶ شهریور ۱۳۹۵خیلی ممنون ازدوستان که لطف کردن رهنمایی کردن
Mohammad
۲۷ شهریور ۱۳۹۵سلام به همه عزیزان دوستانی که L90دارن شاید بدونن تیکاف زدن با L90هم اسونه هم میشه مدت زمان زیادی رو نسبت به ماشینای ایرانی تیکاف زد
parsa
۳۰ شهریور ۱۳۹۵سلام.من یه 206تبپ2دارم.مهرداد داداش گلم با بوگاتی ویرون هم نمیشه15دقیقه تیکاف میترکه کلا لاستیک بعد تو با پراید15دقیقه تیکاف زدی؟!!!!!!!!!؟؟؟؟؟؟???.من با206فقط تونستم45ثانیه تیکاف کنم بیشتر موتور ماشین یه جوری داغ میکنه انگار داره اتیش میگره
امين
۹ مهر ۱۳۹۵من خودم بابراید تیکاف زدم ولی چون در کل ماشین ضعیفی هستش تسمش برید ولی الان یه سمند سورن دارم اصلا هیچ مشکلی براش بیش نمیاد درکل به نظرم ماشین تو تیکاف خیلی تاثییر میذاره
Arash
۱ دی ۱۳۹۵سمند سورن کلاا ماشین میزونی از همه لحاظ هست مخصوصا کورس
Ali
۲۴ مهر ۱۳۹۵داداش با پراید 15 دقیقه تیک زدی????با پورشهپانامرا 2 دقیقه بیشتر نتونستم تیک بزنم جوریداغ کرد انگارداشت اتیش میگرفت.حالا با پراید 15 دقیقه??????
morteza
۳۰ مرداد ۱۳۹۶با پراید میشه.
Ali
۷ دی ۱۳۹۵ناموسا 15دقیقه تیکاف با پراید
مگه دارررریم مگه میییییششه
احمد
۲۸ دی ۱۳۹۵دوستان گفتی ها رو گفتن در خصوص ۱۵ دقیقه تیکاف با پراید من به همین جمله بسنده میکنم
داداش غزل نگو ???
علیرضا
۹ بهمن ۱۳۹۵تو نید فور اسپیدم بعد از دو سه دیقه تیک آف لاستیک میترکه چرا نید فور اسپیدو بد میکنید D:
مهدی@63
۵ اسفند ۱۳۹۵دوستان کسی میدونه پرایدی که 15دقیقه تیک اف میزنه قیمتش چنده و کجا میفروشن؟
مهدی.ص
۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۶اگه عشق تیک اف و برن اوت و دونات ه ستین فقط امریکایی.هنوز پشت کامارو زد28 یا موستانگ ننشستی که از ماشینای ایرانی تعریف میکنی.اتیک اف با اتومات دنده رو براز تو ال 1.وبا ترمز و گاز هردو باید بازی کرد .اول ترمز بعد گاز دادن و شل کردن ترمز.
reza
۲۶ شهریور ۱۳۹۶آیا با ام وی ام صد و ده میشود تیک آف زد یا خیر؟ اگه کسی میدونه چجوریشم بگه ممنون
مهدی
۸ مهر ۱۳۹۶بابا داداشمون یه چیزی گفت غلو کرد اذیتش نکنین همه تون گیردادین ولش کنین گناه داره??
محمد
۲ آذر ۱۳۹۶ای جان عمو جون با پراید یه ربع تیک آف زدی؟
منم با هواپیما دستی کشیدم
I.z
۲۴ آذر ۱۳۹۶پراید ۱۵ دقیقه تیک میکنه ، تو هم راست میگی ، خفاش هام ماکارونی میخورن ، ببیی هام والیبال بازی میکنن ، دوچرخه هم روغن موتور میخاد :/
محمد
۱ بهمن ۱۳۹۶سلام خوبید من چجوری با 206 تیکاف طولانی بکنم
فریده
۲ اردیبهشت ۱۳۹۷کلا با ماشینای ایرانی نمیشه تیک آف زد
منم نمیزنم مگه از جون ماشینم سیر شدم بزنم صفحه کلاج و متورشو داغون کنم?
یوسف
۶ اردیبهشت ۱۳۹۷من با آزرا 2008 تیکاف ورداشتم ولی با اینکه موتورش 3300هست نزدیک بود موتورش بیادپایین،لاستیکاشم ک تازه گرفته بودم داغون شدن ولی ده ثانیه نشد،ولی پراید چون ماشین قدرتمندی هست و دیفرنسیل عقب داره میشه تا بیست دیقه هم تیک ورداشت البته تو خواب، بعدش باید پاشی از خواب ی لیوان آب بخوری
عطا
۱۹ شهریور ۱۳۹۷اقا اینجا ایرانه هر چیزی که به نظرت برسه ممکنه اتفاق بیفته پراید 15 دقیقه سهله 2.3 ساعت میتونه تیکاف کنه درضمنا به پراید توهین نکنید با ارز آزاد شده135میلیون تومان که تو سوریه عرضه میشه. وطنم پاره تنم. کی میگه نمیتونیم با خودروساز های دیگه رقابت قیمتی نداشته باشیم.