محرک جلو یا چهارچرخ محرک، برای خودروهای سواری کدام بهتر است؟

با بررسی مزایا و معایب سیستم‌های انتقال نیروی محرک جلو و چهارچرخ محرک، مشخص خواهیم کرد که کدام گزینه برای چه نیازهایی بهتر خواهد بود.

برای دهه‌ها، اکثر خودروهای سواری که برای رانندگی‌های روزمره ساخته می‌شدند، دیفرانسیل جلو بودند ولی با افزایش قدرت و پرفورمنس خودروها، در بسیاری از مدل‌های جدیدتر خصوصاً خودروهای اسپرت شاهد استفاده از سامانهٔ چهارچرخ محرک هستیم. به‌عنوان‌مثال، فورد فوکوس RS که همیشه دیفرانسیل جلو بود، در نسل سوم چهارچرخ محرک شد و درحالی‌که گلف GTI هنوز محرک جلو است ولی نسخهٔ قوی‌تر گلف R با سامانهٔ چهارچرخ محرک تولید می‌شود. برای اینکه ببینیم کدام‌یک از این شیوه‌های انتقال نیرو بهتر است، در ادامه محرک جلو را با چهارچرخ محرک مقایسه و نقاط قوت و ضعف هرکدام را بیان می‌کنیم.

تفاوت‌های اساسی بین محرک جلو و چهارچرخ محرک

برای انتقال نیروی موتور خودرو به چرخ‌ها، سه شیوه وجود دارد. اولی دیفرانسیل جلو است که یعنی فقط چرخ‌های جلو نیرو می‌گیرند و خودرو را به سمت جلو می‌کشند. دیگری دیفرانسیل عقب است که یعنی فقط چرخ‌های عقب نیرو می‌گیرند و خودرو را به سمت جلو هل می‌دهند. آخری هم چهارچرخ محرک یا دو دیفرانسیل است که نیروی موتور را به هر چهارچرخ تحویل می‌دهد؛ بنابراین، خودروهای چهارچرخ محرک چسبندگی بیشتری دارند و به همین دلیل، از این سیستم بیشتر در خودروهای اسپرت و همین‌طور آفرودی استفاده می‌شود. به‌عنوان‌مثال، اکثر کراس‌اوورهای امروزی به‌صورت دیفرانسیل جلو ساخته می‌شوند زیرا برای رانندگی‌های معمول روزمره نیازی به سامانهٔ چهارچرخ محرک نیست ولی مدل‌هایی که برای استفاده‌های خارج جاده‌ای در نظر گرفته شده‌اند مثل تویوتا رافور TRD، به‌صورت استاندارد به سامانهٔ چهارچرخ محرک مجهز هستند. بااین‌حال، این بدان معنا نیست که خودروهای چهارچرخ محرک از همه لحاظ بهتر از نمونه‌های محرک جلو هستند زیرا خودروهای دیفرانسیل جلو در برخی زمینه‌ها برتری دارند.

مزایا و معایب چهارچرخ محرک

ازآنجایی‌که سامانهٔ چهارچرخ محرک چسبندگی بیشتری فراهم می‌کند و در شرایط سخت، داشتن چهار چرخی که نیرو می‌گیرند بسیار بهتر از دو چرخ خواهد بود، اکثر خودروهای آفرودی به‌صورت دو دیفرانسیل ساخته می‌شوند. علاوه بر این، بسیاری از خودروهای اسپرت و پرفورمنس امروزی هم به سامانهٔ چهارچرخ محرک مجهز هستند زیرا توزیع نیروی زیاد موتور به هر چهارچرخ، خودرو را قابل‌کنترل‌تر می‌کند درحالی‌که ارسال تمام نیرو فقط به چرخ‌های جلو یا عقب می‌تواند خیلی‌ها را در کنترل خودرو به دردسر بیندازد. بااین‌حال، سامانهٔ چهارچرخ محرک هم مشکلات خود را دارد. ارسال نیرو به هر چهارچرخ فرایند پیچیده‌تری خواهد بود و بنابراین، خودروهای دو دیفرانسیل ممکن است زودتر به تعمیرات و سرویس نیاز پیدا کنند.

علاوه بر این، قطعاتی که سامانهٔ چهارچرخ محرک به خودرو اضافه می‌کند مثل دیفرانسیل دوم و میل‌گاردان باعث افزایش وزن و افزایش مصرف سوخت می‌شود. همچنین خودروهایی که هم به‌صورت محرک جلو و هم چهارچرخ محرک تولید می‌شوند، در نسخهٔ دو دیفرانسیل همیشه گران‌تر هستند. به‌عنوان‌مثال، در کشورمان فونیکس تیگو ۷ پرو مکس چهارچرخ محرک بیش از ۲۰۰ میلیون تومان از نسخهٔ محرک جلو گران‌تر است. یکی دیگر از مشکلات خودروهای چهارچرخ محرک نیز وجود تونل میل‌گاردان است که باعث کاهش فضای پای سرنشین وسط در صندلی‌های عقب می‌شود.

مزایا

• بهبود چسبندگی در شرایط نامساعد
• شتاب گیری سریع‌تر از دیفرانسیل جلو

معایب

• تعمیر و نگهداری پرهزینه‌تر
• قیمت گران‌تر
• افزایش وزن و مصرف سوخت

مزایا و معایب محرک جلو

اکثر خودروهای سواری امروزی دیفرانسیل جلو هستند زیرا این شیوهٔ انتقال قدرت کمترین هزینهٔ تولید و جانمایی آسانی دارد. در یک خودروی دیفرانسیل جلو، تمام قطعات فنی در جلو جای می‌گیرند درحالی‌که یک خودروی چهارچرخ محرک به میل‌گاردان و دیفرانسیل اضافی نیاز دارد که این قطعات فضای کابین و صندوق بار را کاهش می‌دهند زیرا دیفرانسیل عقبی درست زیر کف صندوق قرار می‌گیرد. یکی دیگر از مزیت‌های خودروهای محرک جلو، هزینه‌های نگهداری و مصرف سوخت کمتر است. به‌عنوان‌مثال، مرسدس CLA250 که در هردو نسخهٔ محرک جلو و چهارچرخ محرک قابل خریداری است، در نسخهٔ دیفرانسیل جلو در هر صد کیلومتر به‌صورت ترکیبی ۷.۸ لیتر بنزین مصرف می‌کند درحالی‌که این رقم برای نسخهٔ چهارچرخ محرک ۸.۱ لیتر است.

بااین‌حال، در خودروهای اسپرت، انتقال قدرت به چهارچرخ بهتر از دیفرانسیل جلو خواهد بود. برای دهه‌ها، هاچ‌بک‌های داغ به‌صورت محرک جلو ساخته می‌شدند اما افزایش قدرت این خودروها و تأثیر گشتاور موتور روی فرمان که به آن Torque Steer گفته می‌شود، باعث شد بسیاری از خودروسازان مثل فورد در فوکوس RS و فولکس‌واگن در گلف R سراغ سامانهٔ چهارچرخ محرک بروند. «تورک استیر» به حالتی گفته می‌شود که گشتاور پیشرانه روی فرمان خودرو تأثیر می‌گذارد. این یعنی وقتی راننده به‌سرعت شتاب می‌گیرد، چرخ‌های جلو که هم نیروی محرک دریافت می‌کنند و هم وظیفهٔ فرمان دادن به خودرو را بر عهده دارند، به یک سمت کشیده یا منحرف می‌شوند. در این صورت، خودرو به سمتی حرکت می‌کند که موردنظر راننده نیست.

مزایا

• قیمت ارزان‌تر
• تعمیر و نگهداری ساده‌تر و ارزان‌تر
• فضای داخلی بیشتر

معایب

• تأثیر گشتاور روی فرمان
• چسبندگی کمتر در شرایط لغزنده

مقایسهٔ پرفورمنس خودروهای محرک جلو و چهارچرخ محرک

در اکثر موارد، پرفورمنس خودروهای چهارچرخ محرک از محرک جلو بهتر است زیرا شروع حرکت سریع با خودرویی که قدرت زیادی فقط به دو چرخ جلوی آن منتقل می‌شود می‌تواند دشوار باشد. انتقال نیرو به هر چهارچرخ اما چسبندگی را افزایش می‌دهد و خودرو خیلی بهتر راه می‌افتد. به همین دلیل، خودروهای که در هردو نسخه تولید می‌شوند، در نسخهٔ چهارچرخ محرک شتاب صفرتاصد بهتری نسبت به نسخهٔ محرک جلو دارند. به‌عنوان‌مثال، تویوتا رافور در نسخهٔ چهارچرخ محرک ظرف ۸ ثانیه از صفر به سرعت ۹۶ کیلومتر بر ساعت می‌رسد درحالی‌که نسخهٔ محرک جلوی این خودرو برای انجام همین کار به ۸.۲ ثانیه زمان نیاز دارد.