در یک خودرو تسمههای گوناگونی بکار رفته است که از جمله مهمترین آنها میتوان به تسمه دینام اشاره کرد. در جدیدترین مقاله بخش آموزش پدال میخواهیم به این تسمه و کاربرد آن در خودرو بپردازیم.
در پیشرانه خودرو تسمههای گوناگونی از جمله تسمه تایم، تسمه دینام و یا تسمه پروانه بکار رفتهاند. قبلاً در پدال شرح کامل تسمه تایم را خدمت شما عزیزان ارائه کردهایم و حالا میخواهیم درباره تسمه دینام یا تسمه پروانه صحبت کنیم. همانطور که میدانید یک خودرو از هزاران قطعه گوناگون تشکیل میشود و تسمهها نیز بخشی از این مجموعه هستند. تسمه (Belt) قطعهای انعطافپذیر است که برای انتقال قدرت پیشرانه به سایر بخشها بکار میرود. تسمه معمولاً از جنس لاستیک مقاوم ساخته میشود و واضح است که طول عمر مشخصی خواهد داشت و باید بعد از گذشت مدتزمان مشخص تعویض شود.
تسمه دینام چیست و چه کاربردی در خودرو دارد؟
اما تسمه دینام چیست؟ دینام یا آلترناتور در خودرو وظیفه مهم شارژ باتری را هنگام کارکرد پیشرانه بر عهده دارد و برای انجام این کار وجود قطعات مختلف از جمله تسمه آن ضروری خواهد بود. از این تسمه گاهی اوقات با نام تسمه پروانه نیز نام برده میشود. بدون وجود دینام باتری کار نخواهد کرد و اگر اندکی با بخش فنی خودرو آشنا باشید حتماً میدانید که این تسمه چه نقش مهمی در این فرایند ایفا میکند.
دینام با شارژ باتری باعث کارکرد سیستمهای برقی خودرو میشود و بدون وجود آن خودرو فقط به باتری متکی خواهد بود و اگرچه باتری تا چند ساعت میتواند برق موردنیاز وسیله نقلیه را تأمین کند اما پس از گذشت مدتزمان مشخص باتری خالی خواهد شد و شما نیازمند شارژ آن خواهید بود. با روشن بودن پیشرانه دینام نیز کار میکند. البته دینام جهت حفظ کارایی خود نیازمند تسمه دینام خواهد بود. این حلقه طویل و لاستیکی به دور یک یا چند پولی بسته میشود تا دینام را بچرخاند و باعث شارژ باتری شود.
در خودروهای قدیمی برای هر قطعه از یک تسمه جداگانه استفاده میشد اما در خودروهای امروزی معمولاً از یک تسمه مشترک استفاده میشود و به آن تسمه مارپیچ میگویند. پولی تسمه دینام به سر میللنگ وصل است و با استارت زدن پیشرانه و چرخش میللنگ، تسمه نیز به حرکت درمیآید تا نیروی تولیدی را به بخشهای مختلف شامل دینام، واترپمپ و کولر منتقل کند. همانطور که مشخص است تسمه موردبحث نقش مهمی در کارکرد خودرو بر عهده دارد و هرگونه خرابی یا پارگی در آن باعث از کار افتادن بخشهای مهم پیشرانه خواهد شد. از آنجایی که قطعه موردبحث جزو لوازم مصرفی خودرو به شمار میرود بنابراین باید به سلامت آن دقت کرد.
زمان تعویض تسمه دینام
سرویس و نگهداری قطعه موردبحث کار نسبتاً راحتی است و با بازدیدهای دورهای میتوان اثرات استهلاک در آن را مشاهده کرد. درصورتیکه نشانههای زیر را در تسمه دینام خودرو مشاهده کردید وقت تعویض آن فرا رسیده است:
سطح براق: با بازدید چشمی نیز میتوان براق شدن سطح تسمه را دید اما احتمال دارد در زمان رانندگی نیز صدای خاصی از تسمه به گوش برسد. در این حالت تسمه میبایست کمی سفت شود تا بتواند چسبندگی خود را حفظ کند هرچند اگر از عمر تسمه مدت زیادی گذشته باشد باید آن را تعویض کرد.
ترک روی تسمه: هرگونه ترکخوردگی روی تسمه را باید جدی گرفت و آن را در سریعترین زمان ممکن تعویض کرد.
روغنی شدن: وجود روغن روی تسمه نشان دهنده مشکلاتی در پولی آن خواهد بود و این امر خطراتی را میتواند در پی داشته باشد.
کاهش قابلیت ارتجاعی تسمه: در این حالت تسمه دینام با بخش پایین پولی در تماس است و بنابراین اصطکاک کافی برای عملکرد صحیح خود را ندارد. اگر تسمه به این مرحله برسد دیگر قابل استفاده نیست و باید تعویض شود.
علائم خرابی تسمه دینام
علاوه بر موارد بالا که به خود تسمه مربوط میشوند، برخی علائم نیز وجود دارند که با خرابی تسمه یاد شده ظاهر میشوند:
چراغهای ضعیف: زمانی که چراغهای خودرو به اصطلاح سوسو بزنند و ضعیف شوند احتمالاً تسمه دینام خراب است. از آنجایی که وظیفه دینام شارژ باتری است بنابراین هرگونه مشکل در تسمه میتواند در کارکرد دینام نیز اختلال ایجاد کند و چراغها اولین نشانهها از این مشکل را بروز میدهند.
از کار افتادن پیشرانه: اگر خودرو بهصورت ناگهانی خاموش شد و دلیل آن را ندانستید شاید دینام علت آن باشد. دلیل این کار احتمالاً پارگی تسمه دینام در زمان رانندگی خواهد بود که باعث خاموش شدن ناگهانی پیشرانه میشود.
روشن شدن چراغ باتری: پدیدار شدن چراغ باتری در پشت آمپرها همیشه به معنی خرابی باتری نیست بلکه میتواند نشان دهنده وجود مشکل در دینام نیز باشد زیرا وظیفه شارژ باتری را بر عهده دارد. اگر خود باتری را بررسی کرده و مشکلی در آن پیدا نکردید به تسمه دقت کنید.
صدای جیغ: این صدا اگرچه مختص خرابی تسمه یاد شده نیست اما اگر تسمه یاد شده پاره شود احتمال ایجاد اصطکاک ناخواسته و صدای جیغ مانند وجود خواهد داشت.
خطرات رانندگی با تسمه دینام معیوب
اگرچه در نگاه اول تسمه یاد شده جزو قطعات حیاتی وسیله نقلیه به نظر نمیرسد اما واقعیت آن است که نقش مهمی در عملکرد بیعیب خودرو بر عهده دارد و به عنوان قطعه ای مصرفی زمان تعویض مشخصی دارد. اگر به سلامت تسمه اهمیت ندهید و در زمان لازم آن را تعویض نکنید شاید هزینههای تعمیر بعدی بسیار بیشتر باشند. در واقع احتمال دارد شما هزینه زیادی را صرف تعمیر یا تعویض دینام و دیگر قطعات بکنید. در صورت خرابی این تسمه تمامی بخشهای برقی خودرو از کار میافتند که از جمله آنها میتوان به فرمان هیدرولیک و چراغهای جلو اشاره کرد.
قیمت تسمه دینام پراید
قیمت این تسمه در پراید بسته به منطقه خرید و شرکت سازنده متفاوت خواهد بود اما بهطور متوسط این قطعه با قیمت بین ۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان عرضه میشود.
قیمت تسمه دینام ۲۰۶
تسمه دینام پژو ۲۰۶ گرانتر است و برای خرید آن باید حدود ۲۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کرد.