در ادامه انتشار مقالات بخش آموزش پدال به موضوع شاتون زدن خودرو و آسیب‌هایی که به آن وارد می‌کند خواهیم پرداخت.
شاتون زدن چیست و چه عواقبی برای خودرو دارد؟
قبل از آنکه به بررسی پدیده شاتون زدن در خودرو بپردازیم بهتر است با خود شاتون و وظایف آن آشنا شویم. این قطعه جزو مهم‌ترین بخش‌های پیشرانه‌های درون‌سوز به شمار می‌رود. از آنجایی که شاتون در معرض نیروهای بسیار زیاد قرار دارد بنابراین باید توانایی تحمل چنین فشارهایی را داشته باشد. شاتون بین پیستون و میل‌لنگ قرار دارد و حرکت خطی (بالا و پایین) پیستون را به حرکت چرخشی میل‌لنگ تبدیل می‌کند. در این فرایند نیروهای زیادی به شاتون وارد می‌شود.
از گرمای زیاد گرفته تا فشار و تنش باعث می‌شوند شاتون همواره در معرض فرسایش قرار داشته باشد. به همین خاطر است که خودروسازان از انواع مختلف شاتون ها با جنس‌های گوناگون جهت بهبود عملکرد محصولات خود استفاده می‌کنند. باید گفت شاتون پیشرانه‌های درون‌سوز از سه بخش اصلی سر بزرگ، سر کوچک و بدنه تشکیل می‌شود. بخش کوچک شاتون به پین پیستون متصل می‌شود تا باعث ارتباط آن با پیستون شود. معمولاً سر بزرگ این قطعه نیز به میل‌لنگ متصل خواهد شد. این اتصال از طریق یاتاقان خاصی صورت می‌گیرد تا اصطکاک کاهش یابد.
شاتون ها از جنس‌های مختلفی تولید می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به فولاد کربنی، فولاد آلیاژی، آهن ریخته‌گری شده به همراه گرافیت و… اشاره کرد. در پیشرانه‌های تولید انبوه صنعت خودرو، شاتون ها معمولاً از فولاد ساخته می‌شوند اما در خودروهای پرفورمنس و مسابقه‌ای نمونه‌های مخصوصی نیز دیده می‌شوند. حتی شاتون های آلیاژ آلومینیومی نیز تولید شده‌اند که وزن کم و توانایی جذب ضربات بالایی دارند. تیتانیوم یک گزینه گران‌قیمت دیگر برای کاهش وزن شاتون است که البته به‌صورت بسیار محدود بکار می‌رود.
اما هم‌اکنون که با شاتون آشنا شدیم بهتر است به عبارت شاتون زدن بپردازیم. به‌طورکلی هرگونه خرابی در این قطعه مهم را با عبارت شاتون زدن بیان می‌کنند اما منظور بیشتر مکانیک‌ها از شاتون زدن شکستن قطعه یاد شده خواهد بود. در زمان چرخش میل‌لنگ، شاتون معمولاً تحت‌فشار نیروهای زیادی قرار دارد که از جمله آن‌ها می‌توان نیروهای ناشی از زاویه بین پیستون و میل‌لنگ، نیروهای ناشی از حرکت رو به پایین و بالای پیستون داخل سیلندر اشاره کرد. این نیروها با افزایش دور موتور بیشتر می‌شوند. خرابی شاتون که معمولاً با عبارت شاتون زدن بیان می‌شود به دلایل گوناگونی رخ خواهد داد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
دلایل خرابی شاتون خودرو
در ادامه به برخی از مهم‌ترین دلایل خرابی شاتون خودرو اشاره می‌شود:
- مشکل در سیستم روان کاری
وجود هرگونه مشکل در این سیستم و عدم وجود روغن کافی بین قطعات متحرک پیشرانه منجر به افزایش دما و اصطکاک شده و نهایتاً باعث خرابی شاتون خواهد شد.
- احتراق نادرست پیشرانه
هرگونه مشکل در فرایند احتراق پیشرانه از جمله خودسوزی و احتراق زودتر از موعد می‌تواند سبب افزایش فشار به پیستون و شاتون شده و عملکرد آن‌ها را مختل سازد. این موضوع پیستون را زودتر از زمان مقرر به سمت پایین خواهد فرستاد که نتیجه آن تحت تأثیر قرار گرفتن شاتون و شکستگی یا خمیدگی آن خواهد بود.
- تصادف خودرو
در تصادفات شدیدی که بخش جلوی خودرو ضربه می‌بیند احتمال آسیب دیدن اجزای داخلی از جمله میل‌لنگ، پیستون و شاتون وجود خواهد داشت.
- رانندگی پرفشار
رانندگی پرفشار و هیجانی به ویژه در سرعت‌های بالا که با معکوس‌های ناگهانی همراه است می‌تواند فشار مضاعفی بر قطعات داخلی پیشرانه وارد کند. درصورتی‌که شاتون استهلاک بالایی داشته باشد هرگونه فشار غیرعادی وارده موجب خرابی آن خواهد شد.
- کیفیت پایین شاتون
ممکن است شاتون بکار رفته در خودرو از کیفیت کافی برخوردار نباشد و این امر خرابی آن را در پی خواهد داشت.
- عدم تنظیم صحیح شاتون
همان‌طور که گفته شد میل‌لنگ، شاتون و پیستون در هماهنگی کامل با یکدیگر عمل می‌کنند و درصورتی‌که کارکرد این سه قطعه به خوبی تنظیم نشده باشد احتمال آسیب‌دیدگی شاتون وجود خواهد داشت.
علائم شاتون زدن خودرو
مهم‌ترین نشانه‌های شاتون زدن خودرو شامل موارد زیر خواهند بود:
- صداهای غیرعادی پیشرانه
در صورت شاتون زدن می‌توان صداهای غیرعادی را به ویژه در دورهای بالا شنید. در صورت خشک کار کردن شاتون صدایی شبیه تق‌تق از پیشرانه به گوش می‌رسد.
- پرتاب شاتون به بیرون
در بدترین حالات ممکن احتمال دارد شاتون به خاطر شکستگی و برخورد خودرو با خودروها یا موانع به بیرون پرتاب شود.
- نشتی روغن
اگرچه نشتی روغن می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد اما درصورتی‌که منشا روغن‌ریزی خودرو پیدا نشود بهتر است به شاتون نیز نگاه کنید.
یاتاقان زدن چیست؟
یاتاقان زدن در واقع به خرابی این قطعه مهم اطلاق می‌گردد. هر عاملی که باعث چسبیدن یاتاقان به میل‌لنگ شده یا باعث ایجاد فاصله غیرعادی یاتاقان با میل‌لنگ شود در نهایت موجب خرابی یاتاقان خواهد شد و مکانیک‌ها در این حالت می‌گویند خودرو یاتاقان زده است.
شاتون زدن دنا
احتمالاً شما نیز در فضای مجازی اخباری در رابطه با شاتون زدن سمند و دنا مجهز به پیشرانه EF7 را شنیده‌اید. جدای از فراوانی این موضوع در بین خودروهای یاد شده، می‌توان گفت علت اصلی شاتون زدن دنا ضعف یاتاقان‌های بین میل‌لنگ و شاتون است. جهت کاستن از احتمال شاتون زدن این خودرو بهتر است از وارد کردن فشار به پیشرانه خودداری کرده و روغن‌موتور را در فواصل منظم تعویض کرده و از نمونه‌های باکیفیت استفاده کنید.
مازیار
۷ آبان ۱۴۰۲به قول طنازان این رشته:
شاتون از بغل سیلندر گفت سلام😄
NAVID۰۰۹۸
۷ آبان ۱۴۰۲😂😂😂😂😂
چه دل خونی دارن بعضیا از این شاتونِ بی‌پدر ، نگم بهتره !!!!
عشقا ، هر سال ۳۰۰ میلیون بذارید کنار 😂 !
هالو‌وینیه ماشالاه ما شا ه ا لا ه !
NAVID۰۰۹۸
۷ آبان ۱۴۰۲توجه توجه توجه … !
یه چیز جالب !!!!
توجه کردید آشوب تو مقاله‌ی شاتون به راه انداختن تا تمرکز مخاطب رو پَرت کنند 😂 !
عجب جَلَب‌هایی هستید شما زحمت‌کشیده‌هایه مربایی !
داداشام ، فن‌ها کره‌مربا ، هالووینتون مبارک !
رضوان
۷ آبان ۱۴۰۲این آشوب نیست این هجمه ای هست که خود شما باعث شدی
خجالت بکش از اینهمه بی ادبی و کامنت های و تکراری و زشت.
NAVID۰۰۹۸
۷ آبان ۱۴۰۲داداش
خجالتو نکش ، بخور !
رضوان
۷ آبان ۱۴۰۲شما خجالتو خوردی خوب بوده یا هرچی لطفاً به بقیه پیشنهادش رو ندید ما اهل این کارای چیپ نیستیم.
محمد
۷ آبان ۱۴۰۲دیگه این نوید ۰۰۹۸ گندشو در آورده ، *** ، شما که میگید همه کامنت هارو می‌خونیم چطوری توهین های این شخص به بچه های سایت رو منتشر میکنید؟
NAVID۰۰۹۸
۷ آبان ۱۴۰۲شما اصلِ جنسی اتفاقاً که تعریف از بخور بکش میکنی 😂، استادِ اعظم !
رضوان
۷ آبان ۱۴۰۲اتفاقا شما اصل جنسی😂 چون کاملاً متناسب و همسطح خودت هست برای تو این خوبه ترول اعظم.
amir
۷ آبان ۱۴۰۲اینا رو ما نمیدونیم
باید از دنا سواران و کره فن ها بپرسیم
هم چنین در مورد در رفتگی چرخ باید از تویوتا بپرسیم
همچنین درباره ترمز های ضعیف باید از تسلا بپرسیم
درباره آتیش سوزی باید از کره ای ها بپرسیم
درباره برقی سازی کردن باید از تویوتا بپرسیم
درباره کیفیت مونتاژ باید از تسلا بپرسیم
داشتید؟ میخوام به یه ابرترول چندگانه تبدیل بشم🤣🤣
Enzo Ferrari 2008
۷ آبان ۱۴۰۲😂😂😂😂😂😂😂😂
محمدرضا اشتری - دبیر سایت پدال
۷ آبان ۱۴۰۲من در 15 سال کار خبرنگاری و رسانه، از این کامنت لوس و تکراری واقعا خسته شدم
امیر جان، از این به بعد کامنت شما و دیگر دوستان که این مدلی باشه اگر ببینم حتما سانسور می کنم
ناخدا
۷ آبان ۱۴۰۲این جواب کاملاً درست هست امّا من هیچوقت ندیدم از این دسته جوابها به نوید ۰۰۹۸ داده بشه !!! چرا ؟؟ بی رودروایسی بگم من خود به خود این مسئله داخل ذهنم به وجود اومده که ۰۰۹۸ یا فیک آقای اشتری و یا فیک آقای دهقان و یا فیک آقای احمد زاده هست !!!! ببخشید که گفتم امّا هر کس باشه عاقبت همچین فکری به سرش میزنه !!! طرف ۹۰۰۰ تا از اینجور کامنت های لوس و بی ربط گذاشته ولی نه شما و نه بقیه دست اندرکاران سایت هیچی بهش نگفتین و نمیگین !! چرا ؟؟؟
NAVID۰۰۹۸
۷ آبان ۱۴۰۲جناب اشتری
شما اگر برید صدا‌سیما جهت استخدام ، قُل میدم گزینه نشده استخدامید از بس تجربه سانسور دارید !
وجداناً حالِ پدال به همین کل‌کل کردن‌هاست ، لطفاً خُشکش نکنید !
محمدرضا اشتری - دبیر سایت پدال
۷ آبان ۱۴۰۲شکایت مداوم کاربران از مشاجرات بی محتوی و کودکانه چندنفر از کامنت نویسان هم هست
واقعا چاره ای نمونده برای من
خودتون کنترل کنین و حرف های تکراری نزنین
انسان
۷ آبان ۱۴۰۲جناب اشتری بنده هم قبلا به شما گفته بودم باید سخت گیری های بیشتری در قبال کامنت های NAVID۰۰۹۸ داشته باشید ولی اهمیتی ندادید.
لطفا فقط تمرکز شما روی الفاظ نباشه بعضی
کامنت ها ( مثل کامنت های کاربر NAVID۰۰۹۸ ) از توهین های مستقیم با الفاظ رکیک هم بد تر هستند،
دلیلش روشنه این کاربر هجمه ایجاد میکنه
قطعا هرکسی اینهمه وقت برای این کارها داشته باشه برایش سوء استفاده محسوب میشه و نتیجه اش میشه ظلم به دیگران پس لطفاً شما راضی به ظلم و ناحق نباشید وگرنه در آن شریک هستید ما که به این چشم از شما میبینیم حد اقلش قطعا همین هست.
من جای شما بودم به دلایلی که گفتم که فقط بعضی هاش بودن برای کامنت های این شخص سختگیری و حساسیت بیشتری به خرح میدادم
صدای همه درآمده دیگه.
NAVID۰۰۹۸
۷ آبان ۱۴۰۲کاربر انسان
تو که اولین کامنتت هست ، پس چطور قبلاً هم گفته بودی !
پس این باید دومین کامنتت میبود نه اولی 😂 !
جناب اشتری ، این عتیقه با بقیه فیک‌ها را خودم شناسایی میکنم ، زحمتش هم پای من !
فقط ببینید چقدر بیسوادن !!!
انسان
۷ آبان ۱۴۰۲کاربر NAVID۰۰۹۸ حالا نگاه کن ببین که با ایمیل یکبار مصرف چطور همیشه سوابق ۱ باقی می ماند مثل بعضیا عقده دیده شدن و کامنت گذاری ندارم .
ببینید دیگه آدم چقدر عتیقه و بیسواد باشد تا این چیز ها را نفهمد.
شما که اینها را به بقیه تمهمت میزنید بدانید من از همه شما قدیمی تر هستم من از روز اول با پدال بوده و هستم.
پدال لطفا کامنت من را سانسور نکنید اگر خواستید سانسور کنیت تهمت های NAVID۰۰۹۸ را هم سانسور کنید البته اگر به ضررتان نباشد. تا به دیگران تهمت عتیقه و ببیسواد نزند عتیقه و بیسواد خودتی.
NAVID۰۰۹۸
۷ آبان ۱۴۰۲انسان جان
قدیمی‌ترین شما مبارک بادا ، به پای هم پیر بشید !
NAVID۰۰۹۸
۷ آبان ۱۴۰۲انسان جان
قدیمی‌ترین شما مبارک بادا ، به پای هم پیر بشید !
انسان
۷ آبان ۱۴۰۲NAVID۰۰۹۸ شما فعلا یه فکری بابت عتیقه بودن و بیسوادی خودت کن البته درست میشه ایشالا درست میشه ما برای اصلاح شما دعا میکنیم
انسان
۷ آبان ۱۴۰۲ا بعضیا کارهاشون باعث منفور شدن خودشون میشه یه نمونش شما NAVID۰۰۹۸.
انسان
۷ آبان ۱۴۰۲بعضیا اشتباهاتشون که عمدی هم هست باعث منفور شدن خودشون میشه یه نمونش شما NAVID۰۰۹۸
MILADZM
۷ آبان ۱۴۰۲آقای اشتری
به قول دوستمون یه کاربر به اسم ۰۰۹۸ هست که به همه توهین میکنه
ریپلای غیر مرتبط به کامنت اول میزنه
و کارش شده فحش دادن به خودروهای کره ای و و توهین کردن به مالکین این دست خودرو ها
ترول اعظم سایت قطعا ایشون و دار دو دسته شه
حالا چرا به اون تذکر داده نمیشه ؟
والا هر کس دیگه بود اکانتش بن شده بود قطعا !
من هر روز ایمیل یه اکانتم مسدود میشه
datsun
۷ آبان ۱۴۰۲ت ر ول معظم سایت جناب میلاد زم سایت از بقیه شکایت میکنه این در نوع خودش شاه کاره
NAVID۰۰۹۸
۷ آبان ۱۴۰۲میگه (( به قول دوستمون ))!
تو خودت همون کاربر ناخدا پیام امیر و … هستی !
دوستمون کشکِ ؟
داداش ، ما کارگردانِ اون فیلمی هستیم که تو بازیگرشی !
کارگردان
۷ آبان ۱۴۰۲کاربر navid۰۰۹۸ شما کارگردان کامنتهایی که خودت میگذاری هم نیستید چه برسه به اینکه برای دیگران خط و نشون بکشید دیگه دوره این حرفا گذشته ما این حرفا واسمون جک محسوب میشه.
ناخدا
۷ آبان ۱۴۰۲والا من پیام و امیر و بقیه …. نیستم من رو مثل خودت ندون آقا نوید !!!! یه مدت هم قاسم و شهاب و اشکان و دار و دسته سون بودن که از این دست چرندیات و چرت و پرت ها میگفتن ولی هشت ماهی هست که غیب شدن و دیگه نیستن
amir
۷ آبان ۱۴۰۲یه تن کامنت بوده اینطوری
به ما رسید آسمون گر گرفت…..
محمدرضا اشتری - دبیر سایت پدال
۷ آبان ۱۴۰۲از امروز ان شا الله
amir
۷ آبان ۱۴۰۲پس برای همه انجام بدید
مثل کمونیستا
مازیار
۷ آبان ۱۴۰۲امیدوارم همینطور باشه آقای اشتری
چون این بی توجهی به وضع کاممتها و خواست کاربران واقعا داره به سیاست سایت جهت میده
محمد
۷ آبان ۱۴۰۲آقای اشتری خدا پدرتون رو بیامرزه که میخواهید اکانت های ترول مسدود کنید ، خودتون هم که میگید مجبورید تک تک کامنت های این افراد رو بخونید و تایید کنیدپس چرا به اکانت navid 0098 که چند ساله کل بچه های سایت رو عصبی میکنه و باعث شده خیلی از دوستان فنی با علم خودرویی بالا از سایت برن کاری ندارید ؟ بالای نه هزار تا کامنت گذاشته یکی از یکی بی محتوا تر ، کل مقاله ها رو نفر اول رو ریپلای کرده و طومار هایی از خاطرات تخیلی و اظهار نظر های افسانه ای از زیست و پزشکی و فیزیک تا فلسفه و جغرافیا و سیاست کرده ، ماشاالله کامنت هاش هم که سرتاسر توهین به بچه های سایت و همه برند های خودرویی غیر ژاپنیه ، بین همه بچه های سایت هم این شک افتاده که اکانت فیک خودتون برای کل کل انداختن تو سایت و گرفتن کامنت هست ، با مسدود کردنش برای همیشه نشون بدید که این اکانت فیک خود پدال نیست و برای اعصاب و روان مخاطبینتون ارزش قائلید ،ما تو دنیای واقعی با کلی مشکل سر و کله می‌زنیم دیگه دوست نداریم سایت محبوبمون هم پر اعصاب خوردی باشه
رومانی>چین>فرانسه
۷ آبان ۱۴۰۲آقای اشتری هم شما هم بقیه میدونن نوید جو کامنتا رو ریخته بهم کاسه کوزه ها رو سر امیر نشکنید
محمدرضا اشتری - دبیر سایت پدال
۷ آبان ۱۴۰۲اصلا یک کاربر خاص مد نظر نیست
قطعا هم نمی خوایم و نمی‌تونیم از بحث و جدل دوستان جلوگیری کنیم
درست و غلط نوشتن هرکسی هم برای ما قابل کنترل نیست
اما یک سری کلمات و عبارات تکراری سعی میکنیم از این به بعد سانسور کنیم
مثل “یاتاقان” ” چرخ کنده شدن” “آتیش گرفتن”
خودتون می دونین کامنت تکراری منظورم چی هست
محمد
۷ آبان ۱۴۰۲آقای اشتری با عرض معذرت اینکه مستقیم میگید نمی‌خواهیم این اکانت ترول موسوم به navid 0098 رو مسدود کنیم وقتی خواسته همه بچه های سایته بی احترامی به اعصاب و روان بچه های سایت نیست ؟ چند ساله مداوم داره رو اعصاب بچه ها راه میره ، اما شما نویسندگان پدال حتی اخطار مستقیم بهش نمیدید که دست از ترول بودن برداره ، توی زومیت با این افراد شوخی نداشتید و سریع بن میکردینشون ، نمیدونم این اکانت چه سودی براتون داره که هیچ کاری بهش ندارید ، همه به این نتیجه رسیدن که اکانت فیک خود پداله این طرف
ناخدا
۷ آبان ۱۴۰۲این جواب کاملاً درست هست امّا من هیچوقت ندیدم از این دسته جوابها به نوید ۰۰۹۸ داده بشه !!! چرا ؟؟ بی رودروایسی بگم من خود به خود این مسئله داخل ذهنم به وجود اومده که ۰۰۹۸ یا فیک آقای اشتری و یا فیک آقای دهقان و یا فیک آقای احمد زاده هست !!!! ببخشید که گفتم امّا هر کس باشه عاقبت همچین فکری به سرش میزنه !!! طرف ۹۰۰۰ تا از اینجور کامنت های لوس و بی ربط گذاشته ولی نه شما و نه بقیه دست اندرکاران سایت هیچی بهش نگفتین و نمیگین !! چرا ؟؟
amir
۷ آبان ۱۴۰۲هیچی زورشون به ما میرسه
محمد
۷ آبان ۱۴۰۲متاسفانه تو پدال از این دست کامنتها زیاده و یه چیزی که خیلی آزاردهندست،اینه که هرکسی به خودش اجازه میده هر کامنتی رو پاسخ بده،،،،بدون اینکه بدونه مخاطبش اختلاف سنی زیادی باهاش داره و حرفی که زده کاملا تخصصی بوده…
تا حالا نشده تو کامنتام حرف کسی رو مسخره کنم و یا جواب تندی بنویسم
فقط کامنت خودم رو میذارم و میرم
.
من تا چند روز پیش نمیدونستم اگه به خودروی بنزینی و یا همون درون سوز اگه بگی فسیل سوز،،،،بی احترامی کردی!!!
تا اینکه با با برخورد از روی فضل و دانش بعضی از دوستان متوجه شدم که فسیل فحشه….مثه اینکه به یکی بگی مهران رجبی!
آرش وان
۷ آبان ۱۴۰۲با تقدیر فراوان از جناب احمدزاده بابت این پست پر محتوا
ترجمه تخصصی تر “آهن ریخته‌گری شده به همراه گرافیت”
عبارتست از :
چدن ریختگی که ممکن ست چدن خاکستری با گرافیت های صفحه ای باشد و یا چدن داکتیل(نشکن) با ساختار گرافیت های کروی باشد.
شاهین
۷ آبان ۱۴۰۲سلام خیلی ممنونم
متاسفانه من تو این رشته اطلاعات زیادی ندارم و بابت نارسایی این بخش عذر میخوام. تشکر از شما بابت اصلاح مطلب.
۷ آبان ۱۴۰۲برادران پژو سوار و EF7 سوار این مقاله خیلی به دردتون میخوره
amir
۷ آبان ۱۴۰۲همونو بگو چند ساله نوید پیام کار لاو تسلا المیرای حسین تی ار دی ۲ جی زد دارن زرد میدن یدونه من اونم برای شوخی(همه رو گفتم نه یکیشو)
بعد این طوری شد😥😥😥
حقیقا از آقای اشتری دلخور شدم من یکی نمیدونم حالا کامنتمو تایید کنه یا نه
ماکان
۷ آبان ۱۴۰۲سلام . خدا را شُکر که بنده مثل برخی از کاربران دیگر سایت پدال جوری نیستم که بخواهم سر کیفیت و دوام خودروهای مختلف دنیا با هیچ شخصی بحث های بیخودی و کُری خونی کنم چون که می دونم در این دنیایی که ما داریم فعلاً زندگی می کنیم ، در حال حاضر هیچ خودرویی وجود ندارد که هم از لحاظ ظاهری و هم از لحاظ باطنی به صورت صد در صد و مطلقاً خودروی بی عیب و نقصی باشد و بشه گفت که در مقایسه با تمام برند ها و مدل های خودروها از همه لحاظ خودروی کاملاً برتری هستش .
ماکان
۷ آبان ۱۴۰۲و از یک طرف هم برخی از کاربرهای سایت جوری از یک سری از خودروها طرفداری با تعصب شدید می کنند که انگار قراره یا داره سود مادی از طرف اون شرکت های خودروسازی مد نظرشون هر ماه به اونها پرداخت میشه .
Jaber
۱۴ آبان ۱۴۰۲اومدیم کامنت بخونیم در مورد مطلب نوشته شده و تجارب دوستان، همش بچه بازی و کل کل بود،
برای EF7 چه باید کرد؟ جتس بهتر برای یاتاقان یا حرکتی ، چیزی؟