فسخ معامله خودرو ؛ شرایط و قوانین مربوط به آن

یکی از مشکلاتی که ممکن است برای فروشندگان و خریداران خودرو پیش آید فسخ معامله در مراحل مختلف است؛ اما شرایط و قوانین مربوط به فسخ معامله خودرو چگونه خواهد بود؟ در جدیدترین مقاله بخش آموزش پدال می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم.

خرید و فروش خودرو شاید در نگاه اول امری نسبتاً ساده به نظر برسد اما این کار پیچیدگی‌های بسیار زیادی دارد و به همین خاطر به کرات در پدال توصیه‌های متنوعی در زمان خرید و فروش خودرو منتشر شده است. اولین قدم در زمان معامله خودرو به توافق رسیدن طرفین و عقد مبایعه‌نامه یا قولنامه خواهد بود. اگرچه این موضوع می‌تواند به معنای قطعی بودن معامله باشد اما گاها مشکلاتی به وجود می‌آید که منجر به فسخ معامله خودرو می‌شود. در این نوشتار شرایط و قوانین فسخ معامله خودرو را خدمت شما عزیزان شرح می‌دهیم.

در همین زمینه بخوانید:

• راهنمای خرید خودرو کارکرده و دست دوم
• ترفندهای فروش سریع تر خودرو

بسیاری از افراد متن مبایعه‌نامه‌های رسمی را مطالعه نمی‌کنند اما در بخشی از آن شرایط مربوط به فسخ معامله گنجانده شده است که اهمیت زیادی دارد. یکی از عبارات حقوقی مهمی که شاید به گوش شما نیز خورده باشد “خیارات” است که در واقع حق فسخ معامله را فراهم می‌کند و فروشنده و خریدار می‌توانند با استناد به آن معامله را فسخ نمایند. انواع مختلفی از خیارات وجود دارد که در ادامه به‌صورت مختصر به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:

• خیار غبن

معنای خیار غبن این است که یکی از طرفین معامله احساس کند با انجام این کار ضرر کرده است. به این ترتیب خریدار یا فروشنده می‌تواند با استناد به خیار غبن معامله را فسخ نماید. البته باید دقت داشت در اکثر قراردادها از عبارت همه خیارات ساقط شده است استفاده می‌شود تا طرفین معامله به سادگی نتوانند آن را به هر دلیلی فسخ کنند.

• خیار عیب

همان‌طور که از نام این عبارت برمی‌آید، خریدار درصورتی‌که تشخیص دهد خودرو عیب قابل‌توجهی دارد می‌تواند با استفاده از این اختیار معامله را فسخ نماید.

• خیار مجلس

منظور آن است که دو طرف معامله در همان محلی که حضور دارند اقدام به فسخ قرارداد بکنند. به‌طور مثال امکان دارد خریدار نتواند مبلغ موردنیاز برای خرید خودرو را تأمین نماید یا اینکه خودروی دیده شده را دوست نداشته باشد و به همین خاطر می‌تواند با استفاده از بند حقوقی خیار مجلس معامله را فسخ کند.

• خیار شرط

درصورتی‌که فروشنده و خریدار برای فسخ معامله مدت‌زمان مشخصی را تعیین کرده باشند به آن خیار شرط می‌گویند. چنین چیزی می‌تواند مشکلات زیادی را هنگام معامله پدید آورد بنابراین باید با توافق کامل نسبت به گنجاندن آن در متن مبایعه‌نامه اقدام کرد.

• خیار تدلیس

مترادف خیار تدلیس همان غش در معامله خواهد بود که فروشنده جنس خود را بهتر از آنچه هست نشان می‌دهد. درصورتی‌که خریدار پس از خرید خودرو فریب خورده باشد با استناد به این خیار تدلیس می‌تواند قرارداد را فسخ کند. باید دقت داشت که برخی افراد امکان فسخ قرارداد با استناد به این بند را از خریدار سلب می‌کنند.

• خیار تأخیر

بر این اساس اگر در قرارداد خرید خودرو بندی درباره زمان پرداخت مبلغ معامله وجود نداشته باشد فروشنده تا سه روز امکان انتظار برای دریافت مبلغ را خواهد داشت و پس از آن خواهد توانست با استناد به خیار تأخیر معامله را فسخ کند.

• خیار تعذر تسلیم

درست عکس خیار تأخیر، درصورتی‌که فروشنده نتواند خودرو را به خریدار تحویل دهد معامله فسخ خواهد شد.

• خیار تخلف شرط

همان‌طور که از نام این عبارت حقوقی برمی‌آید، اگر خریدار یا فروشنده شرط کرده باشند کاری را در موعد مقرر انجام دهند و در ادامه نتوانند چنین چیزی را عملی کنند، طرف مقابل می‌تواند با استناد به خیار تخلف شرط معامله را فسخ نماید.

فسخ معامله به علت عیب

درصورتی‌که خریدار خودرو پس از انجام معامله متوجه شد وسیله نقلیه عیب دارد می‌تواند با استناد به خیار عیب معامله را فسخ کند. البته باید دقت کنید که تمامی این موارد در صورتی قابل‌اعمال و پیگیری هستند که حق فسخ معامله را از خود سلب نکرده باشید. به همین خاطر توصیه می‌شود در زمان عقد مبایعه‌نامه فردی مسلط به عبارات حقوقی را به همراه داشته باشید تا با آگاهی کامل نسبت به خرید و فروش خودرو اقدام نمایید.

فسخ معامله خودرو از طرف فروشنده

فروشنده نیز تحت شرایط خاصی می‌تواند اقدام به فسخ معامله خودرو نماید. برای مثال فروشنده شاید احساس کند خودروی خود را با قیمت بسیار کمتری به خریدار واگذار کرده است و یا اینکه خریدار نتوانسته در موعد مقرر مبلغ توافق شده را بپردازد. در این حالات فروشنده می‌تواند با اتکا به خیارات ذکر شده در بازار معامله را فسخ نماید.

فسخ معامله خودرو بدون قولنامه

درصورتی‌که فروشنده یا خریدار خودرو در همان زمان انجام معامله پشیمان شده و هنوز هم مبایعه‌نامه یا قولنامه‌ای تنظیم نشده باشد می‌تواند با استناد به خیار مجلس معامله را فسخ نماید. از جمله دلایلی که منجر به فسخ معامله خودرو در این حالت می‌شود می‌توان به عدم وجود مبلغ کافی جهت خرید از طرف خریدار، عدم رضایت خریدار از خودرو و وجود عیوب در آن و همچنین احساس فروش خودرو با قیمتی پایین‌تر از میزان واقعی از طرف فروشنده اشاره کرد.

فسخ معامله خودرو بعد از تعویض پلاک

حتی پس از تعویض پلاک نیز می‌توان با در دست داشتن مدارک و مستندات لازم معامله را فسخ کرد. درصورتی‌که یکی از طرفین معامله به دنبال فسخ آن باشد با توجه به خیارات ذکر شده در قولنامه امکان آن را خواهد داشت. به همین منظور خریدار یا فروشنده می‌بایست با مراجعه به دفاتر قضایی اظهارنامه‌ای برای فسخ معامله تنظیم کرده و علت فسخ را ذکر نماید. در مرحله بعد خواهان نیز می‌بایست به دفتر خدمات قضایی مراجعه و دادخواست تائید فسخ را ثبت کند. پس از آن دادگاه به درخواست طرفین رسیدگی کرده و رای لازم را صادر می‌کند.