تفاوت خودروی برقی و هیبریدی؛ کدام‌یک بهتر است؟

در این مقاله تفاوت خودروی برقی و هیبریدی را به‌طور کامل شرح خواهیم داد.


تغییرات آب و هوایی، گرم شدن کره زمین و آلودگی فزاینده شهرهای پرجمعیت جهان که بخش مهمی از آن به تردد خودروهای درون‌سوز مربوط می‌شود دولت‌ها را بر آن داشت تا به دنبال وضع قوانین جدید در زمینه کنترل آلایندگی وسایل نقلیه باشند. به همین خاطر از چندی پیش موضوع توسعه خودروهای بدون آلایندگی و برقی در دستور کار خودروسازان تراز اول جهانی قرار گرفت و امروزه بیش از هر زمان دیگری اخبار و مقالات مربوط به این خودروها در مجله پدال منتشر می‌شود؛ اما سال‌ها قبل از آنکه خودروهای برقی فراگیر شوند مدل‌های هیبریدی در بازار حضور داشته‌اند و به عنوان پلی بین خودروهای درون‌سوز و برقی در دسترس قرار دارند.

با اینکه اکثر شما عزیزان با خودروهای برقی و هیبریدی آشنا هستید اما برخی افراد تفاوت خودروی برقی و هیبریدی را نمی‌دانند. به همین خاطر تصمیم داریم به بررسی کامل این نوع وسایل نقلیه پرداخته و مزایا و معایب هریک را بیان کنیم. همچنین اگر می خواهید با خودروهای برقی و خودروهای هیبریدی بازار ایران آشنا شوید مقالات مربوط به آنها را مطالعه بفرمایید.

تفاوت خودروی برقی و هیبریدی

پیش از آنکه به تفاوت خودروهای برقی و هیبریدی بپردازیم بهتر است با خود این خودروها بیشتر آشنا شویم.

خودروی برقی چیست؟

وسیله نقلیه برقی یا الکتریکی خودرویی است که نیروی محرکه خود را به‌طور کامل از الکتریسیته می‌گیرد. در این خودروها بجای پیشرانه بنزینی یا دیزلی، موتور برقی و باتری وجود دارد. باتری خودروهای برقی امکان شارژ شدن دارند و این کار را می‌توان با استفاده از سوکت های استاندارد خانگی و یا جایگاه‌های شارژ عمومی انجام داد. خودروهای برقی هیچ‌گونه آلایندگی‌ای ندارند هرچند بحث‌های زیادی درباره تأمین انرژی موردنیاز آن‌ها به روش‌های آلاینده و با استفاده از سوخت‌های فسیلی به وجود آمده است. البته در برخی کشورها الکتریسیته موردنیاز این خودروها با استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر همچون انرژی خورشیدی، باد و… تأمین می‌شود.

خودروی هیبریدی چیست؟

خودروهای هیبریدی از ترکیب قوای محرکه درون‌سوز و برقی استفاده می‌کنند تا به این ترتیب مصرف سوخت و آلایندگی کمتری نسبت به پیشرانه‌های درون‌سوز داشته باشند. این دسته از خودروها به دلیل نوع قوای محرکه خود طراحی پیچیده‌تری داشته و انواع مختلفی دارند. خودروهای هیبریدی در دو نوع سری و موازی تولید می‌شوند که در نوع موازی هم پیشرانه درون‌سوز و هم موتور برقی می‌توانند به‌صورت هم‌زمان و یا جداگانه کار کنند. خودروی تویوتا پریوس در این دسته قرار می‌گیرد؛ اما در خودروهای هیبریدی سری، پیشرانه درون‌سوز برای شارژ باتری بکار گرفته می‌شود و الکتریسیته ذخیره شده در باتری با موتور برقی باعث به حرکت درآمدن چرخ‌ها می‌شود. شورولت ولت نسل اول چنین خودرویی است.

دقت داشته باشید دسته دیگری از خودروهای هیبریدی با عنوان پلاگین هیبرید وجود دارند که اگرچه دارای دو نوع پیشرانه درون‌سوز و برقی هستند اما در این خودروها امکان شارژ باتری با سوکت بیرونی وجود دارد درحالی‌که خودروهای هیبریدی عادی فاقد چنین ویژگی‌ای هستند. همچنین خودروهای پلاگین هیبریدی می‌توانند در حالت تمام برقی نیز چند ده کیلومتری را بدون نیاز به پیشرانه درون‌سوز حرکت کنند. خودروهای هیبریدی و پلاگین هیبریدی در کشورهایی که هنوز زیرساخت شارژ مدل‌های برقی را ندارند گزینه‌ای مناسب برای کاهش آلایندگی خواهند بود.

مقایسه خودروی برقی و هیبریدی: مزایا و معایب

پس از آشنایی و ذکر تفاوت خودروی برقی و هیبریدی نوبت به بررسی مزایا و معایب هریک از آن‌ها می‌رسد.

• مزایای خودروهای برقی

پرفورمنس و انتقال قدرت

خودروهای برقی می‌توانند بسیار سریع باشند. فقط کافی است خودرویی همچون ریویان R1T را نگاه کنید که وانت پیکاپی سنگین‌وزن با صفر تا ۹۶ کیلومتر در ساعت زیر ۳ ثانیه است. البته مزیت موتور برقی فقط به شتاب گیری در خط مستقیم محدود نمی‌شود چراکه به لطف گشتاور تقریباً آنی این موتورها، حتی ساده‌ترین خودروهای برقی نیز می‌توانند شتاب گیری خوبی به ویژه در معابر عمومی داشته باشند.

فاقد آلایندگی

بدون وجود اگزوز و گازهای خروجی از آن، خودروهای برقی بسیار پاک هستند. البته میزان پاک بودن خودروهای برقی در مقایسه با مدل‌های درون‌سوز و هیبریدی به عوامل گوناگونی وابسته است. برای مثال اگر نیروگاه برق نزدیک محل زندگی شما، الکتریسیته را با سوزاندن سوخت‌های فسیلی تولید می‌کند بنابراین مزیت‌های زیست‌محیطی خودروی برقی کمتر خواهد بود. البته همان‌طور که گفته شد برخی کشورها از انرژی‌های پاک و تجدید پذیر هم برای تولید الکتریسیته استفاده می‌کنند که مزایای خودروهای برقی را به حداکثر می‌رساند.

هزینه‌های تعمیر و نگهداری کمتر

به دلیل اینکه موتورهای برقی قطعات متحرک بسیار کمتری نسبت به خودروهای درون‌سوز و هیبریدی دارند بنابراین هزینه‌های تعمیر و نگهداری آن‌ها کمتر است. بهتر اینکه خودروهای برقی از ترمز احیا شونده برای کاهش سرعت استفاده می‌کنند و بنابراین ترمز مکانیکی آن‌ها کمتر بکار گرفته می‌شود. به همین خاطر استهلاک سیستم ترمز خودروهای برقی نیز بسیار کمتر است.

• معایب خودروهای برقی

طول عمر باتری

بنا به گزارش اداره انرژی آمریکا، طول عمر مورد انتظار باتری این خودروها بین ۱۰ تا ۱۲ سال است هرچند این رقم می‌تواند بیشتر باشد. البته زمانی که بخواهید باتری را تعویض کنید باید هزینه زیادی بپردازید.

زیرساخت شارژ ناقص

در بسیاری از کشورها، حتی کشورهای توسعه یافته و پیشرفته نیز زیرساخت شارژ خودروهای برقی تکمیل نشده و بنابراین یافتن شارژر به ویژه انواع سریع آن دشوار خواهد بود. البته امکان شارژ خودروی برقی در خانه وجود دارد هرچند این امر زمان زیادی را طلب خواهد کرد.

افت توان پیمایش با یدک کشی

خودروهای برقی هنگامی که وسیله‌ای همچون تریلر را می‌کشند با افت قابل‌توجه توان پیمایش مواجه می‌شوند. برای مثال شعاع حرکتی خودروهایی همچون فورد F-150 لایتنینگ و ریویان R1T هنگام کشیدن یک کمپر حدود دو سوم کاهش یافته است؛ بنابراین برای یدک کشی چنین وسایلی بهتر است همچنان از خودروهای درون‌سوز و هیبریدی استفاده کنید مگر اینکه زیرساخت شارژ محل زندگی و سفر شما مناسب باشد.

• مزایای خودروهای هیبریدی

آلایندگی و مصرف سوخت کمتر در مقایسه با مدل‌های درون‌سوز

استفاده از خودروهای بنزینی مشکلات زیست‌محیطی زیادی به وجود می‌آورد. این خودروها کربن دی‌اکسید را وارد جو زمین می‌کنند و با گذشت زمان این موضوع باعث افزایش دمای کره زمین می‌شود. با وجود خودروهای هیبریدی شما می‌توانید از سوخت بنزین و برق استفاده کنید. اگر در خودروی هیبریدی فقط از پیشرانه درون‌سوز استفاده کنید همچنان آلایندگی وجود خواهد داشت اما در حالت هیبریدی و یا برقی میزان آلایندگی تولیدی بسیار کاهش می‌یابد. همچنین به دلیل اینکه بخشی از بار حرکتی خودرو روی موتور برقی قرار می‌گیرد بنابراین مصرف سوخت خودروی هیبریدی نیز کمتر خواهد بود.

صرفه‌جویی در هزینه‌ها

با انتخاب خودروی هیبریدی شما کمتر نیاز به سوخت‌گیری مجدد خواهید داشت. البته تخمین میزان دقیق صرفه‌جویی در هزینه‌ها دشوار است زیرا به مواردی همچون عادات رانندگی بستگی دارد. همچنین در برخی کشورها، همانند خودروهای برقی تخفیف‌ها و مشوق‌های مالیاتی برای خریداران خودروهای هیبریدی وجود دارد.

سر و صدای کمتر

به لطف وجود موتور برقی، سر و صدای خودروهای هیبریدی بسیار کمتر از مدل‌های درون‌سوز است. در خودروهای برقی نیز کلاً صدای چندانی به گوش نمی‌رسد. صدای تولیدی این خودروها به حدی کم است که کشوری همچون آمریکا قانونی را به تصویب رسانده تا خودروهای موردبحث در سرعت معینی صدای واضحی برای ایمنی عابران پیاده تولید کنند.

نگرانی کمتر درباره توان پیمایش

برخلاف خودروهای برقی که هنوز با مشکل توان پیمایش محدود دست و پنجه نرم می‌کنند، خودروهای هیبریدی چنین مشکلی ندارند چراکه وجود پیشرانه درون‌سوز باعث آرامش خاطر رانندگان خواهد شد. زمانی که شارژ باتری خودروی هیبریدی تمام شود خودرو به‌صورت خودکار از پیشرانه درون‌سوز استفاده خواهد کرد.

• معایب خودروهای هیبریدی

قیمت خرید بیشتر

این خودروها هزینه خرید بیشتری نسبت به مدل‌های استاندارد دارند. با اینکه صرفه‌جویی در هزینه سوخت و برخی مشوق‌ها می‌تواند این موضوع را در نظر برخی افراد تعدیل کند اما همچنان برای بسیاری از خریداران، قیمت اولیه بالاتر قابل‌پذیرش نخواهد بود.

هزینه تعمیر و نگهداری بیشتر

به دلیل پیچیدگی خودروهای هیبریدی، خرابی این خودروها هزینه تعمیر بیشتری را به مالک تحمیل خواهد کرد. همانند خودروهای برقی، باتری مدل‌های هیبریدی نیز قیمت بالایی دارد و اگر مجبور به تعویض این قطعه شوید بایستی هزینه زیادی را پرداخت کنید.

آلایندگی بیشتر از حد انتظار

با اینکه میزان آلایندگی خودروهای هیبریدی کمتر از نمونه‌های درون‌سوز سنتی است اما این خودروها همچنان از پیشرانه بنزینی یا دیزلی استفاده می‌کنند و بنابراین همچنان گازهای آلاینده‌ای همچون دی‌اکسید کربن از اگزوز آن‌ها خارج می‌شود.