در بیشتر خودروهای آفرود از دنده کمکی سنگین و سبک استفاده میشود. اما این دندهها چه تفاوتی در عملکرد دارند و چه تغییری در وضعیت رانندگی خودروی آفرود ایجاد میکنند؟
کمک سنگین، اغلب به عنوان مهمترین عنصر یک خودروی آفرود در نظر گرفته میشود. در سال های گذشته، این دنده به راحتی با اهرم کوتاهی در کنار اهرم تعویض دنده گیربکس شناسایی میشد. اما این روزها، باید بیشتر به دنبال دکمه، سوئیچ یا چیز شبیه آن بگردید.
از نوستالژی که بگذریم، اثر نهایی اینها یکسان است. دنده کمک به نوعی مانند جعبه دنده کمکی در پشت گیربکس ، متحد قدرتمندی برای خودروی آفرود به شمار میرود.
به طور کلیتر، جعبه دنده کمک وظیفه ارسال نیروی محرکه به جلو و عقب و تبدیل حالت دو چرخ محرک را به چهار چرخ محرک بر عهده دارد.
برخی از جعبه دندههای کمکی، تک محدوده نامیده میشوند؛ زیرا قدرت کشش موتور ماشین را اضافه نمیکند و صرفا نیرو را به چهار چرخ میرساند. ولی در بعضی از خودروها ۲ دنده کمک وجود دارد. دنده سنگین و سبک (دور کم و زیاد). این موضوع در اکثر خودروهای آفرود صدق میکند.
البته تفاوت مهمی بین سیستم چهار چرخ محرک و تمام چرخ محرک وجود دارد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، میتوانید اینجا را بخوانید.
با این حال، به بحث قبل برگردیم.
هنگامی که راننده حالت دنده سنگین را انتخاب کند، مجموعه دیگری از دندههای کاهنده سرعت درگیر میشوند که به طور موثر نسبت دنده کلی خودرو را کاهش میدهند. بنابراین اکنون با همان دور موتور و در همان دنده، خودروی آفرودی شما با سرعت بسیار کمتری حرکت میکند (سرعت کمتر و گشتاور چند برابر شده است).
چیزی که در این مورد کمتر به چشم میآید و برای آفرود اهمیت بیشتری دارد، این است که میزان گشتاور ارسالی به چرخها (که از طریق دندهها چند برابر میشود) بسیار بهبود مییابد.
سعی کنید از یک تپه بالا بروید یا روی تخته سنگ و تپه شنی شیبدار (مانند تصویر بالا) رانندگی کنید، متوجه خواهید شد که موتور فشار زیادی تحمل نمیکند و نمیلرزد و کنترل و اعتماد به نفس بیشتری از پشت فرمان بر حرکت خودرو خواهید داشت.
تواناترین و کنترلپذیرترین آفرودرها همیشه دنده سنگین برای رانندگی در شرایط خارج از جاده دارند که معمولاً در جعبه دنده کمکی یافت میشود.
کمی گیجکننده است، اما دنده سنگینتر با نسبت دندهی بالاتری نشان داده میشود (هر چه دنده سنگینتر باشد دور کمتر است و برعکس). به عنوان مثال، دنده یک در خودرویی مانند پراید دارای نسبت دنده حدود ۳/۵۴:۱ است و نسبت دنده برای دنده ۵ به ۰/۶۹:۱ میرسد.
جیپ رانگلر روبیکون و گلادیاتور روبیکون دارای جعبه دنده کمکی با نسبت دنده ۴:۱ هستند که جهش قابل توجهی نسبت به ۲/۷۲:۱ در انواع غیر روبیکونی است. اگر آن را با دنده سنگین ۱ و نسبت دندههای ۴/۱:۱ برای دیفرانسیل ترکیب کنید، به طور کلی ضریب کاهش ۷۷:۱ خواهید داشت (یعنی دور موتور ۷۷ بار کاهش پیدا میکند).
اکثر خودروهای چهارچرخ محرک دارای کاهش کلی حدود ۳۰ تا ۳۵:۱ هستند که برای اکثر رانندگیهای چهار چرخ معمولی به اندازه کافی خوب است. اما چالشهای فنی بیشتر از ضریب کاهش کلی، چه از طریق تغییرات کارخانه و چه با تیونینگ و تغییرات جدی شرکتهای خدمات پس از فروش، گاهی بیشتر از میزان معمول هم میتواند باشد و توانایی آفرود را تا حدود زیادی افزایش دهد.
زیزیگولو
۱۱ بهمن ۱۴۰۱بچه که بودم اون اهرم کوتاه کنار اهرم تعویض دنده تو تویوتا لندکروزای قدیمی خیلی واسم جالب بود و فقط هم در بعضی موارد خاص و سخت کاربرد داشتن
فقط انگلستان
۱۱ بهمن ۱۴۰۱بچه ها میگم شاسی بلندها و وانت ها واقعا خیلی صفا میدن متاسفانه ما ایرانی ها از نعمت داشتنشون دور هستیم و فقط درصد اندکی از مردم این خودروها رو دارن
خیلی خیلی لذت بخش هستن درسته که ماشین بازها بیشتر روی خودروهای اسپورت و سدان های سریع تاکید دارن ولی شاسی بلندها و وانت ها هم لذت خاص خودشون رو دارن من که جدیدا خیلی زیاد از شاسی بلندها خوشم اومده درست از لحظه ای که کنارشون می ایستی و اون هیکل بزرگشون رو میبینی تا لحظه ای که یکم خودتو بالا میکشی موقع سوار شدن تا ارتفاعی که دارن و حتی در حال سکون هم از ارتفاع لذت میبری چیزی که سدان ها و اسپورت ها ندارنش کلا جوری هستن انگار توانایی های بیشتری در اختیارت میذارن
مردم ایران اینطور که معلومه سلیقشون خیلی به سلیقه آمریکایی ها نزدیک هستش با این تفاوت که مردم ایران لوکس پسندتر هستن امیدوارم در آینده ای نزدیک همه مردم ایران به خودرو مورد علاقه خودشون برسن و از این نعمت واقعا بزرگ برخوردار بشیم.
اشکان
۱۱ بهمن ۱۴۰۱اگر منظورت وانت پیکاپهای آمریکایی هست حرفت کاملا درسته
MASOUD 0099
۱۱ بهمن ۱۴۰۱تویوتا لندکروز وانت فکر کنم بعضی هاش دو تا دنده کمکی داشتن
زیزیگولو
۱۱ بهمن ۱۴۰۱آره اکثراً دنده کمکی داشتن مخصوصاً قدیمیهاش
fordglx2008
۱۱ بهمن ۱۴۰۱وانت لندکروز سری جدید سفارش عربستان امارات واقعا خوراکه آفرود کویر نوردیه اگه تو ایران بود قطعا بالای پنج شیش میلیارد قیمت میخورد بعد چند سال هنوزم بی چون چرا جز بهترینای خودش هست
بهرام
۱۱ بهمن ۱۴۰۱تفاوت کاربردشون رو نگفتی.
کمک سبک برای جاهاییه که میخوای با سرعت رد بشی. توی سربالایی، توی برف، تو رودخونه.
کمک سنگین برای جاهاییه که میخوای ماشین رو مهار کنی تا آروم آروم بره. عمدتا تو سرپایینیهای تند. بویژه اگه بار سنگین داری
علیx76
۱۱ بهمن ۱۴۰۱رنگلر روبیکان با پکیج اکستریم ریکان، ضریب کرالش به ۱۰۰:۱ میرسه.
Hamid3x
۱۱ بهمن ۱۴۰۱دنده خیلی سنگین هم عملا توانایی حرکت رو میگیره چون گاهی لازمه سریع از یه مسیر ناهموار رد شیم
وقتی کمک دنده خیلی سنگین انتخاب بشه عملا ماشین گیر میفته
بنظرم بیشتر برای شیب های بدون ناهمواری مناسبه تا هرزگردی چرخ نداشته باشیم
JDM سابق
۱۲ بهمن ۱۴۰۱ته گیربکس های کمک دار یه دنده خورشیدی با پنج یا چهار پینیون هست که عمل سبک یا سنگین کردن رو انجام میده پشتش هم ماهک و دوباره دو تا دنده دیگه با سیستم کشابی و یا به قول مکانیکا پنج تیکه میخوره و تو پیکاپ ها زنجیری تو کامیون ها شفت و دنده میخوره و با باد کار میکنه