در این مطلب به بررسی ویژگی‌ها و مزایا و معایب پیشرانه‌های V8 میل‌لنگ تخت و میل‌لنگ صلیبی خواهیم پرداخت تا ببینیم کدام‌یک بهتر است.
V8 یکی از پراستفاده‌ترین پیشرانه‌های پرفورمنس بالای جهان است و صدای عمیقی دارد که قلب شما را در سینه به تپش می‌اندازد و سرها را می‌چرخاند. بااین‌حال، صدای همهٔ موتورهای V8 شبیه هم نیست و هشت سیلندرهای اروپایی صدای کاملاً متفاوتی نسبت به نمونه‌های آمریکایی دارند. دلیل این تفاوت قطعه‌ای بنام میل‌لنگ و تفاوت در طراحی آن است. موتورهای آمریکایی به‌طور سنتی از میل‌لنگ صلیبی استفاده می‌کنند درحالی‌که موتورهای اروپایی معمولاً به میل‌لنگ تخت مجهز هستند؛ اما این میل‌لنگ‌ها چه تفاوتی باهم دارند؟ چطور میل‌لنگ تخت باعث تولید صدای متفاوتی نسبت به میل‌لنگ صلیبی میشود و کدام‌یک بهتر است؟
میل‌لنگ چیست؟
پیش از آنکه به تفاوت میل‌لنگ تخت و صلیبی بپردازیم ابتدا بهتر است ببینیم میل‌لنگ چیست و چه کاری انجام می‌دهد. این یک شافت در پایین موتور است که پیستون‌ها به آن متصل هستند و خروجی نهایی پیشرانه را به گیربکس تحویل می‌دهد. درواقع، میل‌لنگ حرکت رفت و برگشتی پیستون‌ها را به حرکت چرخشی تبدیل می‌کند. در میل‌لنگ صلیبی، هر بار که میل‌لنگ ۹۰ درجه می‌چرخد، یکی از سیلندرها شلیک میشود. میل‌لنگ صلیبی فقط در پیشرانه‌هایی با مضرب ۸ قابل‌استفاده است اما نیازی نیست الزاماً ترکیب V شکل داشته باشد. این یعنی موتورهای هشت سیلندر خطی، V16 و حتی هشت سیلندر خطی هم می‌توانند از این نوع میل‌لنگ استفاده کنند. برای موتورهای V8 در سراسر جهان میل‌لنگ صلیبی بسیار متداول‌تر است و موتورهای V8 تولید انبوه مثل ۵ لیتری فورد، همی کرایسلر و حتی ۶.۲ لیتری M156 مرسدس در SLS AMG همگی میل‌لنگ صلیبی هستند.
در میل‌لنگ تخت اما به ازای هر ۱۸۰ درجه‌ای که میل‌لنگ می‌چرخد، یک پیستون شلیک میشود. در موتورهای V8 از میل‌لنگ تخت کمتر استفاده میشود اما برخلاف میل‌لنگ صلیبی، از میل‌لنگ تخت می‌توان در همهٔ پیشرانه‌ها استفاده کرد و همهٔ موتورهای چهار سیلندر از این نوع میل‌لنگ استفاده می‌کنند. در گذشته، موتورهای V8 میل‌لنگ تخت فقط توسط اروپایی‌ها ساخته می‌شدند و به‌عنوان‌مثال، تمام پیشرانه‌های فراری و همین‌طور موتور ۳.۸ لیتری مک‌لارن از MP4 12C تا P1 میل‌لنگ تخت بودند اما طی چند سال اخیر، خودروسازان آمریکایی هم سراغ این نوع طراحی رفته و موتور ۵.۲ لیتری موستانگ شلبی GT350 و ۵.۵ لیتری کوروت Z06 از نوع میل‌لنگ تخت است.
کدام‌یک بهتر است؟
یکی از ویژگی‌های مثبت موتورهای V8 میل‌لنگ صلیبی، صدای جذابی است که به خدایان قدرت و گشتاور ادای احترام می‌کند! اما علاوه بر صدای باشکوه، هشت سیلندرهای میل‌لنگ صلیبی عملکرد نرمی هم دارند و با شلیک یک سیلندر در هر ۹۰ درجه، چرخشی ثابت و کارکردی آرام خواهند داشت. نکتهٔ مهم اینکه به دلیل منظم بودن فرکانس شلیک سیلندرها، موتورهای V8 میل‌لنگ صلیبی گشتاور بالایی تولید می‌کنند که از دورهای پایین در دسترس است. به همین دلیل است که موتور همی خودروهای دوج و کرایسلر از همان ابتدا گشتاوری کوه افکن را در اختیار راننده می‌گذارد و به‌راحتی تایرها را به دود سفید تبدیل می‌کند.
بااین‌حال، موتورهای میل‌لنگ صلیبی مشکلاتی هم دارند. این موتورها برای اینکه کارکرد نرمی داشته باشند به وزنه‌های تعادل نیاز خواهند داشت. بدون این وزنه‌ها، تکان‌های ناشی از چرخش میل‌لنگ صلیبی باعث لرزش موتور خواهد شد. این وزنه‌ها اما سنگین هستند و به وزن میل‌لنگ اضافه می‌کنند. به دلیل همین جرم اضافی، موتورهای میل‌لنگ صلیبی خیلی سریع دور نمی‌گیرند و ردلاین نسبتاً پایینی دارند. همچنین میل‌لنگ صلیبی و وزنه‌های تعادل آن به فضای بیشتری نیاز دارد و اندازهٔ موتور را بیشتر می‌کند. از سوی دیگر، موتورهای میل‌لنگ تخت به‌طور ذاتی متعادل هستند و می‌توانند بدون وزنه‌های سنگین کار کنند؛ بنابراین، جرم چرخشی میل‌لنگ کاهش پیدا می‌کند و باعث میشود موتور سریع‌تر پاسخ دهد. به همین دلیل، موتورهای میل‌لنگ تخت ردلاین بسیار بالاتری نسبت به نمونه‌های میل‌لنگ صلیبی دارند.
به‌عنوان‌مثال، ردلاین موتور موستانگ GT350 به ۸,۲۰۰ rpm می‌رسد درحالی‌که این رقم برای موستانگ GT تنها ۷ هزار rpm است. ردلاین موتورهای میل‌لنگ تخت فراری حتی از ۹ هزار rpm هم بیشتر است. همچنین به دلیل فقدان وزنه‌های تعادل، موتورهای میل‌لنگ تخت جمع‌وجورتر هستند که امکان نصب روی خودروهای کوچک‌تری را فراهم می‌کند. بااین‌وجود، این موتورها هم نقاط ضعف خاص خود را دارند. به دلیل چرخش ۱۸۰ درجه‌ای میل‌لنگ برای شلیک هر پیستون، این پیشرانه‌ها لرزش بیشتری دارند و خیلی آرام کار نمی‌کنند. البته هرچه دور موتور بالاتر برود شرایط بهتر میشود اما در دورهای پایین لرزش زیاد است. بزرگ‌ترین مشکل موتورهای میل‌لنگ تخت اما کمبود گشتاور است. به دلیل زاویهٔ بیشتر بین شلیک سیلندرها، این موتورها گشتاور کمتری تولید می‌کنند.
نتیجه‌گیری
با توجه به اینکه موتورهای میل‌لنگ تخت و میل‌لنگ صلیبی هرکدام مزایا و معایب خود را دارند، نمی‌توان به‌طور قاطع گزینهٔ برتر را انتخاب کرد اما مزیت‌های میل‌لنگ تخت یعنی اندازهٔ جمع‌وجورتر، کاهش اینرسی و کاهش جرم دورانی، پررنگ‌تر هستند. این نوع موتور هرچند مشکلاتی دارد اما مقابله با این مشکلات آسان‌تر و با روشی ساده‌تر انجام میشود. برای مقابله با ارتعاش بالا از دسته‌موتورهای فعال استفاده میشود و در عصر توربوشارژر، حتی موتورهای میل‌لنگ تخت هم می‌توانند گشتاور دور پایین بسیار زیادی تولید کنند؛ بنابراین، موتورهای V8 میل‌لنگ صلیبی هرچند متداول‌تر هستند اما از لحاظ فنی نمونه‌های میل‌لنگ تخت برتری دارند. بااین‌حال، ازآنجایی‌که در رابطهٔ خیلی از ما با خودرو عشق و احساس جریان دارد، هرچند موتور میل‌لنگ تخت از لحاظ فنی برتر است اما نادیده گرفتن غرش و صدای جذاب V8 میل‌لنگ صلیبی دشوار است.
یانکی من هم فرزند کسی هستم
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳به نظر من این مطلب برای دهه ۹۰ اوایل ۲۰۰۰ صدق میکرد.الان هم مشکلات صلیبی رفع شده هم تخت.البته اشاره شد بالا.ولی در مورد جمع و جور بودن تخت شاید تخت فراری از صلیبی بنز جمع و جور تر باشه ولی تو جمع و جور تر بودن رو دست وی۸ پوشراد نیست البته از نوع جی ام چون همی باز هم یکم تو سر سیلندر بزرگتره.۴ سیلندر میلنگ صلیبی هم هست رو موتور یاماها و چه صدایی میده.در آخر فقط ۴قل آمریکایی
Scuderia Ferrari
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳بسیار آموزنده و مفید بود
ممنون از اینکه با GIF و رسم شکل توضیح دادین
انتخابم میل لنگ تخت هست بخاطر “ردلاین بالاتر” و هیجان بیشتر
(Ali(chevynova
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳هیچی یه ۸ سیلندر امریکایی اولد اسکول نمیشه
۷/۵ لیتر حجم و گشتاور بالای ۵۰۰ نیوتن تو دور زیر ۴۰۰۰
صدای زندگی میده
HAMID
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳مقایسه OHV و DOHC هم بذارین لطفا
(Ali(chevynova
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳((به همین دلیل است که موتور همی خودروهای دوج و کرایسلر از همان ابتدا گشتاوری کوه افکن را در اختیار راننده می‌گذارد و به‌راحتی تایرها را به دود سفید تبدیل می‌کند.))
منظور موتورهای ۴۴۰ و ۴۲۶ کرایسلره که خدایی گشتاور و قدرتن
هیولاهایی که در کلاس تاپ فیول nhra تا ۱۱۰۰۰ اسب هم تقویتشون میکنن
Hamed
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳قسمتی که نوشته شده در صلیبی به ازای هر نود درجه و در تخت به ازای هر صد و هشتاد درجه چرخش یک پیستون شلیک میشود اشتباه نیست ایا؟؟
بیش از یک پیستون شلیک میشه!
saeed
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳منظور اینه که به ازای هر 90 درجه تعدادی سیلندر در فاز احتراق هستند اینکه چنتا سیلندر بستگی به تعداد سیلندرهای موتور داره تو ۴ سیلندر ۱ هست تو ۸ سیلندر ۲ هست تو ۱۶ سیلندر ۴ هست….
تو موتورهای سلیبی فازبندی ۹۰ درجه هست تو تخت ۱۸۰ درجه
Hamed
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳البته فکر کنم هر سه حالتی که گفتیم اشتباه هست
برای هر مدل انجینی با هر تعداد سلیندر در هر لحظه فقط یک پیستون توی فاز احتراقه که اگه به اینصورت باشه توی تعداد سیلندر های بالا بالفرض ۱۲ یا ۱۶ حتی توی سیکل های کمتر از ۹۰ درجه باید یه پیستون توی فاز احتراق باشه
این نمونه احتراق انجین ۱۲ سیلندر هست
https://www.google.com/search?q=gif+12+cylinder+ignition&client=ms-android-xiaomi-rvo3&sca_esv=6e87d5184cf45ead&sca_upv=1&udm=2&biw=393&bih=739&sxsrf=ADLYWIKcEykdl3pR2445rK2pHuEZYYJGnw%3A1715423401491&ei=qUg_ZrPTHa_li-gPwvOyqAs&oq=gif+12+cylinder+ignition&gs_lp=EhNtb2JpbGUtZ3dzLXdpei1zZXJwGgIYAyIYZ2lmIDEyIGN5bGluZGVyIGlnbml0aW9uMgsQABiABBiiBBiLA0jFNVDmBlixMXAAeACQAQCYAcsDoAHZG6oBBTMtOS4xuAEDyAEA-AEBmAIKoAKIHMICBBAjGCfCAgcQIRgKGIsDmAMAiAYBkgcFMy04LjKgB4UQ&sclient=mobile-gws-wiz-serp#vhid=AfNIRHte913EtM&vssid=mosaic
یوسف
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳حامد جان در موتور تخت از اون 2 تا سیلندر که در موقعیت بالا قرار دارند. یکی موقعیت انفجار و یکی دیگر موقعیت تخلیه داره…..
و هر 720 درجه یک سیکل کامل برای 8 تا سیلندر داریم….
! i M α η δ υ α R
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳اولین چیزی که در ریاضی دبیرستان به ما یاد دادند محور ها بود …
محور X …
محور Y …
زندگی بدون محور Y غیر قابل تصور هست …
تازه فضای سه بعدی رو که شناختیم پای محور Z هم اومد وسط …
من به شخصه حاضرم از ردلاین 1500 تا بزنم تا سیمفونی V8 هایی مثل گرن توریسمو نسل قبل رو بشنوم و با یه داون شیفت برم توی بهشت …
دو تا مجله اتوکار قدیمی از یه دستفروش توی انقلاب خریدم …
تاریخ 23 سپتامبر 2009 ( قیمت روی جلد 2.6 پوند ) …
صفحه 75 در پاورقی یه مطلب کارکرده که جالبه :
TOP FIVE BEST SOUNDING CARS :
1) MASERATI GRAN TURISMO 4.7 V8 S : SOUNDS BETTER THAN ITALIAN OPERA
2) LAMBORGHINI MURCIELAGO SV : IT SOUNDS AS MAD AS ITS LOOKS SUGGEST
3) FERRARI 430 SCUDERIA : THERE WERE CLEARLY NO NOISE RULES AT FIORANO
4) AC MKVI : A MAD , MODERN-DAY COBRA SOUNDS LIKE MOTORING HISTORY
5) SUPERFORMANCE GT40 : A REAL THROWBACK TO FORD’S LEMANS PAST
AMIN (M.A.S)
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳مقاله خوبیه خسته نباشید
ولی یه نکته
فقط موتور های با تعداد سیلندر مضرب ۸ می‌توانند میل لنگ صلیبی داشته باشند؟
انجین موتورسیکلت یاماها R1 چهارسیلندر از نوع صلیبی هستش
R@min
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳اینکه یه موتور صلیبی یا متقاطع ساخته شه یا تخت بستگی به قیمت و هدف محصول داره ! برتری فنی میل لنگ تخت ده ها سال در موتوراسپرت اثبات شده و در محصول جاده ای تفاوت پرفورمنس بسیار مشهوده !
عمده ضعف میل لنگ تخت هم هزینه نگهداری بالا و مصرف روغن سه تا چهار برابر هست برای مثال موتور وودوو شلبی بخاطر همین مصرف روغن و حرارت بالا کنار گذاشته شد چون جامعه عضلانی دنبال یه تراکتور هستن مثل همی و کایوت تا یه موتور اگزوتیک پر خرج !
M@M@DRZ911
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳رامین کاری به خودرو ها ندارم ولی چرا یاماها توی r1 میلنگ تخت رو کنار گذاشت و صلیبی استفاده کرد ؟ البته که توی دنیای موتور سیکلت ها نایاب بود و اولین موتور هم بود ولی با توجه به این برتری که میگی چرا یاماها این کار رو کرد؟ قضیه اینجا فرق میکنه؟
R@min
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳راستش راجب پیشرانه موتورها اطلاعات زیادی ندارم.
M@M@DRZ911
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳اوکی .
خواستیم از اطلاعاتت فیض ببریم که موتور باز نبودی .
Taha Ayoobi
۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳هر دو رو دوست دارم، قابل مقایسه نیستن واقعا هرکدوم مزایای خوشون دارن.
امیرمسعود
۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۳باتشکرازجناب مهندس دهقان بابت مطالب ارزندشون.
AMIR
۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۳من خودم صلیبی رو انتخاب میکنم هرچند ردلاین پایین ترس داره ولی خدایی نمیشه هم از اون قدرت و صدای خیلی تو دل بروش گذشت👌
Surna
۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳مفید بود. بنظر من هیچ انجینی به اندازه یک (انجین میل لنگ 90%)یا صلیبی نرم و لذت بخش نیست🥹🤤
علی
۲۲ مهر ۱۴۰۳امروزه شرکت یاماها درموتورmt9 که یک موتورسیکلت سه سیلندر هست ازمیلنگ صلیبی استفاده کرده وجالبه بدونید که ازلحاظ صدا وشتاب دردنیا بینظیر هست.