در خودروها عمدتاً پیشرانه و گیربکس در کنار هم نصب میشوند تا نیرو را به چرخهای جلو یا عقب و یا هر چهارچرخ انتقال دهند. این کار اما موجب سنگینی دماغهٔ خودرو میشود که این موضوع در خودروهای اسپرت و سوپراسپرت اصلاً خوب نیست چراکه توزیع وزن را بر هم میزند و روی هندلینگ خودرو تأثیر منفی میگذارد. برای مقابله با این مشکل و بهبود توزیع وزن در سوپرکارهای موتور جلو، بسیاری از خودروسازان، گیربکس را از طریق ترنساکسل (Transaxle) در عقب خودرو نصب میکنند. برای توضیح این موضوع ابتدا باید با ترنساکسل آشنا شویم.
زمانی که گیربکس، دیفرانسیل و اکسل خودرو در یک واحد یکپارچه جمع میشوند، به آن ترنساکسل گفته میشود. این شیوهٔ طراحی در همهٔ خودروهایی که پیشرانه و محور محرک آنها در یک سمت قرار دارد (یعنی موتور جلو محرک جلو یا موتور عقب محرک عقب) بسیار معمول و متداول است. علاوه بر این، خودروهای چهارچرخ محرکی مثل محصولات آئودی که پیشرانهٔ آنها بهصورت طولی نصب میشود هم از ترنساکسل استفاده میکنند. در این خودروها، ترنساکسل بهصورت طولی دقیقاً پشت موتور نصب میشود و گیربکس، دیفرانسیل جلو و درایو یونیت را در خود جای میدهد.
اما استفاده از ترنساکسل در خودروهای موتور جلو محرک عقب متداول نیست مگر در سوپراسپرتها. همانطور که در ابتدا گفته شد، اصلیترین مزیت استفاده از ترنساکسل در خودروهای محرک عقب، بهبود توزیع وزن است. علاوه بر این، ازآنجاییکه در این طراحی میلگاردان مستقیم به پیشرانه متصل است و فقط با دور موتور میچرخد، بجای گشتاور سنگینی که توسط دنده یک تولید میشود، فقط باید گشتاور معمول پیشرانه را تحمل کند؛ بنابراین، میتوان میلگاردان را ضعیفتر و سبکتر ساخت. در این خودروها، گیربکس به همراه دیفرانسیل روی محور عقب نصب میشود.
این طرح اما برای اکسلهای صلب مناسب نیست زیرا وزن غیر فنر سوار را افزایش میدهد و به همین دلیل ترنساکسل معمولاً با سیستم تعلیق عقب مستقل مورداستفاده قرار میگیرد. همچنین لازم به ذکر است که تقریباً در همۀ خودروهای محرک عقبی که از ترنسلاکسل استفاده میکنند، ترکیب پیشرانه از نوع موتور جلو-وسط است. این یعنی پیشرانه پشت محور جلو نصب میشود تا بازهم به توزیع وزن بهتر کمک شود.
طرح ترنساکسل محرک عقب برای اولین بار در اشکودا پاپیولار ۱۹۳۴ ارائه شد و سپس در خودروهای دیگری مثل لانچیا اورالیا ۱۹۵۰ مورداستفاده قرار گرفت. امروزه نیز بسیاری از سوپراسپرتهای مشهور موتور جلو از ترنساکسل استفاده میکنند که ازجملهٔ آنها میتوان به آستونمارتین DB9 و ونتیج، لکسس LFA، مرسدس بنز SLS و AMG GT، مازراتی گرن توریسمو و… اشاره کرد. در شورلت کوروت نیز از نسل C5 به بعد از ترنساکسل استفاده شد و گیربکس تمام محصولات موتور جلوی فراری مثل ۶۱۲ اسکاگلیتی، ۵۹۹، کالیفرنیا، F12 برلینتا، روما و… هم در عقب نصب شده است. همانطور که گفته شد، این طراحی بیشتر در سوپراسپرتها مورداستفاده قرار میگیرد ولی بااینحال، آستونمارتین راپید و نسل قبلی مازراتی کواتروپورته معدود سدانهایی هستند که از ترنساکسل استفاده میکنند.
مشکل اصلی نصب گیربکس در عقب در خودروهای موتور جلو اما این است که تجهیز خودرو به سامانهٔ چهارچرخ محرک را غیرممکن و یا بسیار پیچیده میکند. به همین دلیل، از این طراحی عمدتاً فقط در خودروهای محرک عقب استفاده میشود اما در این رابطه دو استثناء وجود دارد. این خودروها نیسان GT-R و فراری FF (و بعداً جانشین آن GTC4 Lusso) هستند که هرکدام با شیوهٔ جالب و منحصربهفردی سامانهٔ چهارچرخ محرک را در کنار طرح ترنساکسل به کار گرفتهاند. در نیسان GT-R، یک میلگاردان اصلی، نیرو را از پیشرانه به گیربکس انتقال میدهد و یک میلگاردان دیگر از گیربکس نیرو را به چرخهای جلو میرساند.
راهکار فراری برای این موضوع اما پیچیدهتر است. در این خودرو، گیربکس اصلی که در عقب نصب شده، به شیوهٔ معمول کار میکند اما برای انتقال نیرو به چرخهای جلو، یک گیربکس دیگر بهطور مجزا در نظر گرفته شده که قدرت را از جلوی موتور میگیرد. این گیربکس تنها دو دنده جلو و یک دندهعقب دارد و صرفاً در حالتهای رانندگی راحت و برفی فعال میشود. این یعنی خودرو در اغلب مواقع بهصورت محرک عقب کار میکند. ارتباط بین این گیربکس و هرکدام از چرخهای جلو نیز از طریق کلاچهای مستقل و بدون دیفرانسیل صورت میگیرد. البته این گیربکس فقط در دندههای یک تا چهار گیربکس اصلی فعال است و در سرعتهای بالاتر از کار میافتد.
با بررسی این شیوههای مختلف انتقال قدرت میتوان به مهندسی جذاب جهان خودروسازی پی برد. به اینکه خودروسازان چگونه سعی میکنند با استفاده از راهحلهای ابتکاری مختلف، بهینهترین شیوه را برای توزیع وزن و انتقال نیرو پیدا کنند؛ اما افسوس که در دنیای الکتریکی هیچکدام از این موضوعات معنا نخواهند داشت زیرا در خودروهای برقی میتوان با نصب باطریها در مکان مناسب، به توزیع وزن بهینه دست یافت و موتورهای الکتریکی را در هرجایی نصب کرد. شاید اینها از مزیتهای خودروهای الکتریکی باشند اما مطمئناً مهندسیهای جالب و هیجانانگیز را از جهان خودرو خواهند گرفت.
بردیا
۱۹ فروردین ۱۴۰۱این یعنی موتور جلوئه ولی گیربکس عقبه ؟؟
datsun
۱۹ فروردین ۱۴۰۱بله و حتی مورد آخر فراری یک گیربکس عقب و یک گیربکس کوچک تر در جلو
Lamborghini
۱۹ فروردین ۱۴۰۱بله در این ماشین ها گیربکس عقب هست مثل کوروت سی ۶ در مورد این فراری هم تو برنامه تاپ گیر یه قسمت جالب استیگ فراری ff رو برف میروند بعد تو دنده پنج اصلی هم از گیربکس جلو استفاده می کرد و ماشین خاموش میشد جرمی هم اومد گفت مگه نگفتم تو دنده پنج نرو با یه حالت ناراحتی خاص خودش اون قسمت خیلی جالب بود
یوسف
۱۹ فروردین ۱۴۰۱عالی بود این مقاله
محمد
۱۹ فروردین ۱۴۰۱دستتون درد نکنه واقعاً مطلب خوبی بود خیلی بده که مطالب فنی از این دست بازدید و کامنت ندارن ، حالا کافی بود یه درگ مسخره از دو تا کشور مختلف باشه اینجا جنگ گلادیاتوری راه می افتاد. آقای دهقان لطفاً مطالب از این دست بیشتر بذارید باتشکر
Scuderia Ferrari
۱۹ فروردین ۱۴۰۱فراری کلاً پیچیدگی در ساخت و تولید رو دوست داره
میخواد سطح تکنولوژی و فناوری های مدرن خودشو به دنیا نشون بده
حالا با ورود الکتریکی ها دیگه تفاوتی بین برندها از نظر سطح تکنولوژی ، کیفیت ساخت و …. وجود نداره و هر کشوری به راحتی میتونه یک هایپرکار الکتریکی تولید کنه
چیزی که در این چند سال گذشته زیاد دیدیم !!!! !!!!
datsun
۱۹ فروردین ۱۴۰۱بعد یه سری میان فراری رو با برندهای نو ظهور مقایسه میکنن صرفا از روی ظاهر و نمیدون زیر پوست فراری چه تکنولوژی های وجود داره که تا سالیان بعد برای اون کمپانی ها قفله.
Scuderia Ferrari
۱۹ فروردین ۱۴۰۱بله دوست عزیز
چه میشه گفت ؟؟ فقط باید نظرات رو دید و سکوت کرد تا یه بحث بیهوده راه نیفته
دیگه مثل قبل حال و حوصله بحث و کل کل نیست مخصوصاً اگه بین درون سوزها و الکتریکی ها باشه
al-ml-kh
۱۹ فروردین ۱۴۰۱عرض ارادت خدمت آقای دهقان
چقد لذت بردم از این مقاله
مقاله های این چنینی باعث شناخت بیشتر هنر خورو سازی میشه .شناختی که باعث میشه بفهمیم چرا مرسدس AMG GT ، استون مارتین وینتیج و … یک آرت وورک هستن تا فقط صرفا یک ماشین (بیشتر منظورم به طراحی های زیر بدنه این ماشین ها برمیگرده نه طراحی های ظاهریشون که اون کلا بحثش جداست)
برای ماهایی که ماشین صرفا یک وسیله نیست و یک هنر و عشقه این مقاله ها باعث شناختن هرچه بیشتر این هنر و عشق میشه ولی تاسف و حیف که حداقل این ماشین هارو هم نمیتونیم حضوری ببینیم دیگه حالا چه برسه به روندنشون
محمد امین
۱۹ فروردین ۱۴۰۱خیلی مقاله ی خوبی بود و در سطح خوبی توضیح داده بود
الفارومیو gtv 6 هم از این سیستم استفاده میکنه ، یعنی موتور جلو و گیربکس در عقب … همین موضوع باعث شده بود که سواری بسیار جذابی داشته باشه
فراری gtc4 luso هم از همین سیستم منحصر به فرد دو دیفرانسیل فراری استفاده میکنه
Jdm باز
۱۹ فروردین ۱۴۰۱یعنی واقعا ادم عشق میکنه با ابن جور مقاله ها
دمت گرم پدال
اونوقت یسریا فک میکنن با چند تا موتور الکتریکی گنده و بالای ۱۰۰۰ اسب خیلی شاخن در حالی که تکنولوژی و مهندسی و نواوری رو خودروساز های بزرگ و با شکوهی مثل فراری و بنز دارن
محمد
۱۹ فروردین ۱۴۰۱دوست عزیز بحث الکی راه ننداز اون تسلایی که بهش دیگه انداختی درنوع خودشون شاهکارن اینام در نوع خودشون منحصر به فرد و تکرار نشدی اصلا این دوتا هیچ ربطی به هم ندارند
Bàhram
۱۹ فروردین ۱۴۰۱بیشتر از این جور مباحث بزارید خیلی لذت بخش بود
Behnam1012
۲۰ فروردین ۱۴۰۱خیلی عالی بود خسته نباشید لطفا از این دست مقاله ها بیشتر بزارید