یکی از تجهیزات کاربردی خودروهای امروزی را می‌توان سیستم استارت استاپ خودکار دانست اما این سیستم چه تأثیری روی موتور می‌گذارد؟
این سیستم در وسایل نقلیه با نام‌های دیگری از جمله استاپ استارت، S&S و حتی تکنولوژی میکرو هیبرید شناخته می‌شود اما صرف‌نظر از نام‌گذاری، سیستم استارت استاپ خودکار یک ویژگی معمول در خودروهای مدرن است که باید بیشتر به آن پرداخت. اگر برای شما این سؤال پیش آمده که آیا سیستم موردبحث تأثیر منفی روی موتور خودرو دارد یا خیر باید دانست پاسخ به این سؤال منفی است. البته پاسخ مفصل سؤال شما نیازمند بررسی چگونگی کارکرد استارت استاپ خواهد بود.
سیستم استارت استاپ خودکار احتمالاً باعث آسیب رساندن به موتور خودرو نمی‌شود. البته طبیعی است که برخی افراد اعتقاد داشته باشند خاموش و روشن شدن مکرر موتور می‌تواند باعث افزایش استهلاک آن در طول زمان شود و البته شاید از یک نگاه چنین چیزی درست هم باشد. در واقع سیکل‌های روشن و خاموش شدن مداوم موتور خودرو باعث استهلاک می‌شود اما خوشبختانه مهندسان صنعت خودرو راه‌های هوشمندانه‌ای برای کاهش این امر پیدا کرده‌اند. این سیستم همان‌طور که از نامش مشخص است در زمان توقف وسیله نقلیه باعث خاموش شدن خودکار موتور شده و زمانی که خودرو شروع به حرکت کند موتور روشن خواهد شد. هدف از به‌کارگیری این تکنولوژی کاهش مصرف سوخت است تا به این ترتیب شاهد معرفی یکی از مؤثرترین تکنولوژی‌ها برای کاهش مصرف خودروها باشیم. با این تفاسیر به‌کارگیری سیستم استارت استاپ قدمی درست برای کاهش آلایندگی دی‌اکسید کربن محسوب می‌شود و این سیستم در خودروهای هیبریدی و برقی هم می‌تواند باعث کاهش مصرف انرژی شود.
فورد در سال ۲۰۱۲ تکنولوژی موردبحث را در آمریکا معرفی کرد هرچند فولکس‌واگن از سال ۱۹۸۳ آن را در محصولاتش بکار برده است. از آن زمان تاکنون تمامی خودروسازان مطرح جهانی سیستم‌های استارت استاپ خود را معرفی کرده‌اند. البته اینکه خودروسازان چگونه توانسته‌اند استهلاک بالاتر موتورها را کاهش دهند جای بحث دارد. سیستم‌های استارت استاپ خودکار طراحی نسبتاً ساده‌ای دارند. این سیستم‌ها در زمانی که تشخیص دهند خودرو متوقف شده موتور را خاموش کرده و زمانی که پدال کلاچ یا گاز فشار داده شود موتور را روشن خواهند کرد. همان‌طور که گفته شد هدف اصلی از به‌کارگیری این تکنولوژی کاهش مصرف سوخت و آلایندگی است و برخی افراد می‌گویند با استفاده از این سیستم می‌توان شاهد کاهش ۳ تا ۸ درصدی آلایندگی دی‌اکسید کربن بود. این امر نه تنها روی محیط‌زیست تأثیر مثبت دارد بلکه باعث کاهش هزینه‌های مالکان نیز شود.
تکنولوژی استارت استاپ خودکار شامل یک سری سنسورهاست که با باتری، گیربکس، چرخ‌ها و میل‌لنگ ارتباط دارد. این سنسورهای نسبتاً ساده می‌توانند بر پایه دور موتور عمل کنند تا از ساکن بودن و حرکت خودرو مطلع شوند. زمانی که ایستادن خودرو تشخیص داده شد موتور از طریق ECU و سیستم باتری الکترونیک EBS خاموش می‌شود. این همان اتصال الکترونیکی است که در زمان چرخاندن سوئیچ سیستم جرقه‌زنی را درگیر می‌کند. در زمان شروع به حرکت نیز عکس این عمل رخ می‌دهد و موتور روشن می‌شود.
با این تفاسیر چرا برخی افراد می‌گویند استارت استاپ می‌تواند باعث استهلاک بالای موتور شود؟ زمانی که موتور روشن است روغن‌موتور یک مرز مایع بین بلبرینگ‌ها و میل‌لنگ تشکیل می‌دهد اما زمانی که خودرو متوقف می‌شود روغن‌موتور حالت ساکن پیدا می‌کند. وقتی موتور دوباره روشن شود میل‌لنگ حرکت می‌کند و یک اصطکاک بالقوه بین آن و بلبرینگ‌ها وجود خواهد داشت و این شرایط حداقل تا زمانی که روغن‌موتور وظیفه خود را انجام دهد باقی خواهد ماند. چنین نگرانی‌هایی تا جایی پیش رفته که برخی خودروسازان به‌طور کامل استفاده از سیستم استارت استاپ را کنار گذاشته‌اند. به همین خاطر هر زمانی که موتور استارت می‌خورد امکان ایجاد اصطکاک بین میل‌لنگ و سایر قطعات وجود خواهد داشت. خوشبختانه سیستم‌های استارت استاپ به دلیل ماهیت خود و تکنولوژی استاندارد موجود این میزان اصطکاک را به حداقل رسانده‌اند. موضوع این است که سیستم موردبحث به اندازه استارت موتور در هوای سرد آسیب‌زا نیست. زمانی که روغن‌موتور سرد است ویسکوزیته بیشتری دارد و در زمان استارت در هوای سرد میل‌لنگ باید با روغن‌موتور سرد کار کند و به همین خاطر مدتی طول می‌کشد تا شرایط ایده آل حکم‌فرما شود. به همین خاطر در چنین شرایطی استهلاک موتور بالاتر خواهد بود.
البته سیستم استارت استاپ خودکار زمانی کار می‌کند که روغن‌موتور گرم شده است. در واقع این سیستم زمانی که دمای روغن به حد مشخصی نرسیده باشد فعال نمی‌شود. از آنجایی که اکثر سیستم‌های موردبحث معمولاً باعث خاموش شدن موتور برای مدت کمی می‌شوند بنابراین ریسک پایینی برای سرد شدن موتور وجود خواهد داشت. البته اقدامات حفاظتی دیگری نیز وجود دارد. بسیاری از این سیستم‌ها دارای تایمری هستند که میل‌لنگ را در موقعیت ایده آل متوقف می‌کند تا استارت مجدد نرم‌تری وجود داشته باشد. همچنین به خاطر اینکه انتظار می‌رود خودروها سیکل‌های استارت موتور زیادی داشته باشند، اکثر آن‌ها با استارترها و باتری‌های بهتری تولید می‌شوند.
همین موضوع درباره خودروهای هیبریدی مجهز به سیستم استارت استاپ خودکار نیز صدق می‌کند چراکه از استارترها و باتری‌های بهتری در آن‌ها استفاده شده تا سیکل‌های روشن و خاموش شدن مکرر موتور را تحمل کنند. برخی خودروسازان حتی از سیستم احتراق ویژه‌ای برای روشن شدن مجدد موتور استفاده کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به مزدا اشاره کرد که شمع‌ها با استفاده از تکنولوژی i-stop در محصولاتی همچون مزدا ۶ به‌صورت مستقیم داخل سیلندر جرقه می‌زنند. برخی منابع مدعی هستند در خودروهای فاقد سیستم استارت استاپ خودکار، خاموش کردن موتور پشت هر چراغ‌قرمز می‌تواند باعث آسیب بیشتر موتور و افزایش مصرف سوخت شود چراکه خودروهای قدیمی‌تر فاقد تکنولوژی‌هایی برای جلوگیری از استهلاک بیشتر موتور هستند. در نهایت باید گفت نباید نگران استهلاک موتور ناشی از به‌کارگیری سیستم استارت استاپ خودکار بود و اگر هم آن را دوست ندارید می‌توانید آن را غیرفعال کنید.
car lover
۱۴ مرداد ۱۴۰۳ولی انصافا قبول دارید سوییچ بیشتر حال میده؟
علیزاده
۱۴ مرداد ۱۴۰۳آره مخصوصا آخرین ماشین هایی که به این سیستم مجهز بودن با اون چراغ سبز دورش مثل کمری ۲۰۰۶ و سوناتا و آزرا های قدیمی
علیزاده
۱۴ مرداد ۱۴۰۳با اون صدای دینگ دینگ بعد چرخوندن سوییچ
Taha Ayoobi
۱۴ مرداد ۱۴۰۳کار لاور
بستگی به ماشینش داره باز،
مثلا کسی خوشش نمیاد تو لامبورگینی اوروس کلید چرخونه ولی مثلا برا پلیموث همی کودا، سوئیچ خیلی بیشتر حال میده و کلا کلاسیک ها با سوئیچ حال میده.
التبه دکمه هم حال و هوای خودشو داره، مثل مرسدس CLS نسل اول که استارت رو دنده اشه، یه حس جالبی داره.
علیزاده
اون صدای دینگ دینگ خیلی لذت بخشه و جالب اینجاس تویوتا اینو از قبل سال 2000 رو ماشینا داشت، مثلا کرونا های تو ایران داره اینو.
car lover
۱۵ مرداد ۱۴۰۳اره خب، من چون خودم بیشتر قدیمی پسندم این رو ترجیح میدم کلا سر دنده، سویچ، ترمز دستی، دکمه فیزیکی، انالوگ و سادگی اینجور چیزها رو بیشتر دوست دارم و معتقدم یه حس مکانیکی و دوستانه ای ادم با ماشینش داره انگار، برخلاف مانتیور و دیجیتال و اینا
Taha Ayoobi
۱۵ مرداد ۱۴۰۳دقیقا
سعدی
۱۵ مرداد ۱۴۰۳ماکه فقط پراید سوار شدیم و اژانس و اسنپ کار کردیم ازایناییکه شماها میگیدم ندیدیم والا
امیر
۱۶ مرداد ۱۴۰۳سعدی، اگرعاشقی کنی و جوانی
عشق پرایدست و صدوچندای سایپا
الیپ
۱۵ مرداد ۱۴۰۳داداش کرولا نه کرونا
Taha Ayoobi
۱۵ مرداد ۱۴۰۳کرونا هم داریم مدل 1992
شهرام
۱۶ مرداد ۱۴۰۳عزیزای دل تویوتا کارینا داریم و تو.یوتا کرولا و الباقی مدلهای تویوتا،مشخصا هیچ خودرویی بنام کرونا نداربم
AMD
۱۹ مرداد ۱۴۰۳مخصوصا سوییچ پیکان ^_*
محمد
۱۴ مرداد ۱۴۰۳ممنون از پست های آموزشی و نکات کاربردی جناب احمد زاده.سوالی داشتم و اون اینکه زمانی که این حالت فعال باشه و خودرو در حال استفاده از کولر یا بخاری باشه،هنگام توقف خودرو در ترافیک یا کارکرد درجا خودرو سیستم تشخیص روشن بودن کولر یا بخاری رو میده و خودرو خاموش نمیشه یا اینکه همچنان وظیفه خودش رو انجام میده؟
شاهین
۱۴ مرداد ۱۴۰۳سلام ممنونم
اتفاقا این سوال برای خود منم پیش اومد چون تا حالا تجربه استفاده از این سیستمو نداشتم ولی فکر کنم کولر بخاری اینا روشن میمونه. باز اگه دوستان صاحب نظر تجربه و اطلاعاتی در این زمینه دارن ممنون میشم ما رو هم مطلع کنن. تشکر
Taha Ayoobi
۱۴ مرداد ۱۴۰۳دقیقا برای منم سوال شد.
به نظر خودم چون بدون اراده راننده ماشین خاموش شده، فقط موتور رو خاموش میکنه و کولر و اینا روشن میمونه.
حمید الف
۱۵ مرداد ۱۴۰۳همونطور که پایین تر هم سایر دوستان گفتند بدترین نگرانیش در مورد موتور توربو هست که توصیه میشه قبل از خاموش کردن ماشین چند دقیقه درجا کار کنه تا روغن به خوبی تو مدار توربو گردش کنه و تشکیل رسوب کربنی نده. (البته همین الان مطلبی خوندم که میگفت خودروهای توربوی مدرن و جدید پمپ آب برقی دارن و بعد از خاموش شدن خنک کاری قطع نمیشه در نتیجه نیاز به این درجا کار کردن و خنک کردن قبل از خاموش کردن نیست.)
خلاصه تجربه شخصی بنده سیستم استارت.استاپ MG6 2016 هست که به خاطر توربو بودنش همیشه قبل از شروع حرکت دکمه اش رو میزنم و خاموشش میکنم و اینکه به صورت پیشفرض همیشه روشنه واقعا اذیت کنندست. در مورد کولر وقتی روی کمترین دما تنظیمش بکنید چون کمپرسور کولر هیچوقت خاموش نمیشه استارت.استاپ عمل نمیکنه و ماشین روشن میمونه اما اگر دمای کولر رو روی یک درجه نرمال بذارید و در اون لحظه مثلا پشت چراغ قرمز سیستم تهویه صرفا روی فن باشه و کمپرسور خاموش شده باشه استارت.استاپ موقعی که ترمزگیری کامل شد عمل میکنه و ماشین خاموش میشه. بخاری رو دقیقا یادم نیست ولی فکر میکنم اون هم به همین صورت که اگر دمای اتاق به دمای مدنظر رسیده باشه کار میکنه، اگر نه، اتاق سردتر از دمای درخواستی راننده باشه ماشینو روشن نگه میداره. شاید هم بخاری مهم نباشه در هرصورت عمل کنه، عرض کردم چون معمولا دکمه اش رو میزنم به ندرت در این حالت رانندگی کردم باهاش ولی کولر رو خوب یادمه به همون صورت که توضیح دادم عمل میکنه.
ضمنا دوستان در مورد دینگ دینگ قبل از استارت بعضی ماشین ها گفته بودن، یه چیز جالب بگم خالی از لطف نیست. همین الانش حتی تقریبا همه ی دوو سیلو سوارها اینو نمیدونن و فکر میکنن اون صدای قبل از استارت زدنه در صورتی که اگه کمربند رو ببندید دیگه این آلارم بعد از چرخوندن سویچ شنیده نمیشه! درواقع همون آلارم نبستن کمربند که تو ماشین های جدید بعد از حرکت و رسیدن به سرعت مشخصی شروع به صدا کردن میکنه و تا دقایق زیادی قطع نمیشه، در این نسل خودروها به محض چرخوندن سویچ با چند بوق کوتاه و پایان پذیر، باز بودن کمریند رو هشدار میده.
شهرام
۱۶ مرداد ۱۴۰۳بله عزیزان،وقتی سیستم خودرو رو هنگام حرکت که هیچ فرقی در فصلی که داخلش هستیم نداره و دفیقا مثل کامیونت هاو تریلرهای سنگین این خودروهاهم مجهر به کولر و بخاری در جا روشن هستن که البته سیستم در جاروشن این سواری ها بسیار ضعیفتر نسبت به ماشینهای سنگین هستن،چون سواریها نهایتا پشت چراغ قرمزی یا جایی که ایستادی موقتی وبایدچنددقیقه بعدش ماشین روشن بشه و حرکت کنه ولی یک تریلر میخواد مثلا تابستون یازمستون که میخوان جایی نگهدارن وبخوابن ازکولروبخاری درجاباید ساعتها استفاده کنن پس باید باطری و بخاری وکولر قویتری داشته باشن:
Navid A J
۱۶ مرداد ۱۴۰۳تا جایی که دیدم با بخاری که اوکیه. ولی وقتی که کولر روشنه اگر لازم باشه که کمپرسور کولر روشن بمونه؛ سیستم انجین رو خاموش نمیکنه.
محمد
۱۴ مرداد ۱۴۰۳نسل های اولیه این سیستم کارکرد خشنی و راه اندازی دوباره خودرو با تاخیر بود ولی تو مدل های جدید تقریبا بلادرنگ و خیلی نرم ماشین رو روشن میکنه و میشه گفت متوجه کارکردن این سیستم نمیشید
cyrus-az
۱۴ مرداد ۱۴۰۳من یه هوندا کلیک طرح دارم، با اینکه اصلی نیست ولی همین سیستمش خیلی نرم کار میکنه تنها ایرادش اینه که سرپایینی رو نمیتونه تشخیص بده، فکر میکنه موتور ساکنه یهویی خاموش میکنه.
حسن
۱۴ مرداد ۱۴۰۳سیستم استارت استاپ قطعا ماشین را داغون میکنه
اول استارت را میترکونه
دوم عمر باطری را کاهش میده
سوم اجزای داخلی موتور را زودتر از موعد مستهلک میکنه
شوک زیاد به اجزای موتور وارد میشه صدها بار استارت در روز
مشگل گرم بودن روغن نیست مشگل خاموش شدن پمپ روغن(اویل پمپ)موتور و خارج شدن روغن از اجزای موتوره و در ابتدای استارت مجدد هیچ روغنی بالا نیست حالا ببین تو شهر خودرو چندبار متوقف میشه. بیشتر از صد بار .استهلاک چیه اصلا میترکه
Taha Ayoobi
۱۴ مرداد ۱۴۰۳حالا فرض کن ماشین توربو هم باشه…
واویلا…
به نظرم فقط یه سیستمی برای پاس کردن قوانین آلایندگیه ولی جالب هم هست.
شهرام
۱۶ مرداد ۱۴۰۳عریزانی که به این یبستم استارت واستاپ ایراد میگیرن واز لغات میترکه استفاده میکنن میشه لطف کنن یه مناظره بایکی از مهندسهای یک شرکت اذوپایی و امریکایی بزارن و حد اقل اونها رو از دلایل و عرایض خودشون مطلع کنن تا اینقدر بهشون ضرر نخوره،چون اولا این جماعت قبل از اصطحلاک ماشینی که 5تا7سال عمراستفاده برای خودروهاشون در نظر میگیرن و در اونجا جون آدمها ارزش خیلی بیشتری نسزت رت هر خودذو ویی داره.تفکر لطفا