پیش از این در مجله پدال به معرفی انواع سنسورهای خودرو پرداخته‌ایم اما این بار می‌خواهیم به‌طور تخصصی درباره سنسور مپ MAP خودرو صحبت کنیم.
خودروهای مدرن به تعداد زیادی سیستم برقی، سنسور و ماژول کنترل مجهز شده‌اند. با اینکه برخی از این سیستم‌ها همچون ECU که تزریق سوخت، زمان‌بندی احتراق و… را کنترل می‌کند مشهور هستند اما برخی قطعات برقی دیگر در خودروها کمتر شناخته شده‌اند. یکی از این قطعات که شاید نامش کمتر به گوش شما خورده باشد سنسور مپ MAP یا سنسور فشار مطلق منیفولد manifold absolute pressure است.
سنسور مپ چیست؟
سنسور مپ مسئول بررسی و کنترل هوای ورودی به پیشرانه از طریق منیفولد هواست. این موضوع اهمیت زیادی دارد زیرا پیشرانه‌های درون‌سوز نیازمند مخلوط دقیقی از هوا و سوخت هستند تا انفجارهای کوچک بتوانند قدرت خودرو را تولید کنند. این سنسور فشار هوای داخل منیفولد هوای خودرو را بررسی کرده و داده‌های خود را به ECU یا همان ECM ارسال می‌کند. کامپیوتر خودرو پس از آنالیز داده‌ها درباره میزان سوخت ارسالی به پیشرانه تصمیم گرفته و عملکرد و راندمان قلب تپنده خودرو را بهینه می‌سازد. آنچه گفته شد بیان ساده‌ای از عملکرد و وظیفه سنسور مپ خودرو بود اما اگر می‌خواهید درباره خود سنسور مپ، نشانه‌های خرابی آن و برخی موارد دیگر بیشتر بدانید با ادامه مقاله همراه ما باشید.
همچنین بخوانید: منیفولد دود چیست و علائم خرابی آن در خودرو کدام است؟
سنسور مپ خودرو چگونه کار می‌کند؟
سنسور مپ معمولاً در نزدیکی دریچه گاز و منیفولد ورودی هوای پیشرانه قرار دارد. با عبور هوا از منیفولد و رسیدن آن به محفظه‌های احتراق، این سنسور داده‌های لازم درباره فشار هوا را جمع‌آوری می‌کند. به خاطر اینکه فشار داخل منیفولد می‌تواند بسته به شرایط رانندگی تغییر کند بنابراین سنسور مپ باید بی‌وقفه داده‌های خود را به ECU ارسال نماید. سنسور موردبحث این کار را به لطف ساختار خاص خود می‌تواند انجام دهد. داخل این سنسور چیپ منعطفی وجود دارد و زمانی که فشار داخل منیفولد بالا باشد (مثلاً زمانی که پدال گاز فشرده می‌شود) این چیپ پیامی الکتریکی را ایجاد کرده و باعث می‌شود ECU سوخت بیشتری را به پیشرانه بفرستد.
البته زمانی که فشار درون منیفولد پایین است (مثل زمانی که سرعت خودرو کاهش می‌یابد) چیپ این سنسور به حالت نرمال بازمی‌گردد و باعث می‌شود ECU سوخت کمتری را به پیشرانه ارسال کند. سنسور مپ علاوه بر اینکه فشار هوای ورودی به منیفولد را کنترل می‌کند، توانایی تشخیص فشار مثبت یا خارجی را دارد و بنابراین اگر نشتی در سیستم وجود داشته باشد یا دریچه گاز به‌طور کامل بسته نشود به ECU هشدار خواهد داد. سنسور مپ سیستمی نسبتاً پیچیده است و ECU برای کنترل عملکرد پیشرانه فقط به داده‌های آن اتکا نمی‌کند. در حقیقت مغز خودرو از اطلاعات سنسورهای مختلف برای تنظیم عملکرد خودرو استفاده خواهد کرد که شامل سنسور مپ، سنسور دمای هوای ورودی و سنسور دمای مایع خنک‌کننده است. با بررسی داده‌های این سنسورها، ترکیب دقیق سوخت و هوا صورت می‌گیرد تا راندمان پیشرانه در سطح مطلوبی قرار گیرد.
نشانه‌های خرابی سنسور مپ خودرو چیست؟
این سنسور بخش مهمی از سیستم‌های برقی و ورودی هوای پیشرانه است و اگر خراب شود می‌تواند مشکلات متنوعی را ایجاد کند. اگر سریعاً سنسور خراب را تعویض کنید اکثر مشکلات جدی رخ نخواهند داد هرچند برای این کار باید با نشانه‌های خرابی سنسور مپ آشنا باشید. در ادامه به رایج‌ترین این نشانه‌ها می‌پردازیم. یکی از اولین نشانه‌های خرابی سنسور موردبحث روشن شدن چراغ چک است. این چراغ به دلایل متنوعی روشن می‌شود و زمانی که سیستم عیب‌یابی خودرو عیبی را در قطعات مختلف تشخیص دهد چراغ چک روشن خواهد شد. عیوب خودرو کدهای مخصوصی دارند که به تکنسین‌ها در یافتن ریشه اصلی مشکل کمک میکنند. اگر سنسور یاد شده اطلاعات نادرستی را به ECU ارسال کند و یا از کار بیفتد چراغ چک روشن خواهد شد و بنابراین در این زمان باید به یک تکنسین مجرب مراجعه کرد تا با دیاگ زدن ریشه مشکل را کشف کند.
نشانه دیگر ایجاد مشکلاتی در عملکرد خودروست؛ مثلاً شاید متوجه افزایش مصرف سوخت خودرو و یا تک کار کردن پیشرانه شوید. در زمان خرابی سنسور مپ احتمال خشن کار کردن خودرو در حالت درجا و یا حتی خاموش شدن آن وجود خواهد داشت. مردودی در آزمون معاینه فنی هم می‌تواند از نتایج خرابی سنسور یاد شده باشد.
قیمت سنسور مپ خودرو
زمانی که در بازار به دنبال خرید سنسور یاد شده باشید، با توجه به شرکت سازنده و کیفیت قطعه با قیمت‌های گوناگونی مواجه خواهید شد و شاید اصلاً سردرگم شوید! بررسی وب‌سایت‌های فروشنده قطعات خودرو نیز چنین چیزی را نشان می‌دهد و برای مثال سنسور مپ خودروی پراید با قیمت بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان عرضه می‌شود درحالی‌که سنسور مپ خودروی پژو ۲۰۶ تیپ ۲ قیمتی بین ۳۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان دارد! به همین خاطر اعلام قیمت دقیق چنین قطعاتی دشوار است و باید به‌صورت حضوری از فروشگاه مربوطه درباره کیفیت قطعه و گارانتی آن سؤال کرد.
تفاوت سنسور مپ و مف در چیست؟
با اینکه سنسور موردبحث در بین مالکان و مکانیک‌ها کاملا شناخته شده است اما سنسور دیگری به نام سنسور مف MAF یا جریان هوای انبوه نیز وجود دارد که همانند سنسور مپ به بررسی و کنترل جریان هوای ورودی به پیشرانه می‌پردازد. البته باید دانست سنسور مف معمولاً بین فیلتر هوا و دریچه گاز و به‌صورت چسبیده به لوله ورودی هوا قرار می‌گیرد. سنسور مف میزان هوای ورودی به سیستم ورودی را اندازه می‌گیرد و بسته به نوع خودرو می‌تواند دمای هوا را نیز کنترل کند. هر دو سنسور داده‌های مهم خود را به ECU ارسال میکنند. با اینکه اکثر خودروها به هر دو سنسور مجهز است اما خودروهای دارای توربوشارژر و سوپرشارژر معمولاً یکی از آن‌ها را استفاده میکنند. اگر مشتاقید بدانید در خودروی شما کدام‌یک از این سنسورها بکار رفته می‌توانید دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کرده و یا محفظه پیشرانه را کنترل کنید.
Sara
۲۰ آبان ۱۴۰۳چه جالب همین الان سنسور مپ ماشین پراید رو تعویض کردم
مشکلات ماشین :
ریپ میزد
وقتی گاز میدادی چراغ چک روشن میشد
خیلی بد کار میکرد در حالت درجا دور موتور خیلی نوسان داشت
گاهی اوقات در حالت درجا و گاهی اوقات در حرکت خاموش میشد
چراغ چک هی روشن هی خاموش میشه
اگه این اتفاقات براتون افتاده از سنسور مپ هست
سنسور مپ مارک HIC گرفتم 350 تومان
فقط هزینه دیاگ دادم شد 100 تومان
موفق باشید
عباس
۲۱ آبان ۱۴۰۳این علائمی که گفتید میتونه مربوط به سنسور های دیگه هم باشه بدون دیاگ نمیشه تشخیص داد چه بسا که بعضی اوقات دیاگ هم نمیتونه کمکی بکنه و تجربه تعمیرکار به کار میاد بخصوص تو ماشین های ایرانی که ای سی یو های مختلف رفتار خاص خودشون رو دارند
سیروس عظیم زاده
۲۰ آبان ۱۴۰۳هرکاری کردم تویوتا کمری گرند شش سیلندر روشن نشد، استارت میخورد ولی روشن نمیشد. از پمپ بنزین تا ECU و سوکتهاش رفتم. دیاگ دم دست نبود. بدجا بودم، آخرش کفی گرفتم. از کفی آوردم پایین تک استارت روشن شد. دیاگ زد گفت خطای MAF داره. 7200 اصلی دنسو گرفتم. جالب اینجا بود که اصلا اجازه روشن شدن رو نمیداد. نمیدونم چرا انقدر سفت برخورد میکنه ECU تویوتا :D
amir
۲۵ آبان ۱۴۰۳درود ..بزرگوار اگر شما همونجا که بودی توسط،برنامه دیاگ مبتدی،که قابل نصب به روی گدشی،هست وقابل تبدیلی داره دیاگ میزدی،وخرابی maf رو نشون میداد .فقط،لازم بود دو پایه این قطعه رو با یک تکه سیم به هم اتصال میدادی ماشین روشن میشد وشما تا اولین تعمیرگاه معتبر میتونستی برسی
یوسف
۲۰ آبان ۱۴۰۳در واقع maf همان air follow هست و حجم هوا رو با روش hot film اندازه گیری میکنه اما map فشار هوا رو در منیفولد قبل از ترکیب با بنزین اندازه گیری میکنه.
Tmap همان map هست بعلاوه سنسور دمای هوای منیفولد.
علی منصوری
۲۰ آبان ۱۴۰۳وقتی اسم سنسور مپ می‌شنوم تن و بدنم میلرزه، ی زمانی تو راه بدجور منو گذاشت ماشین های ریپ میزد هی دور می‌گرفت و بعدشم خاموش میشد، خلاصه اون زمان ک میگم فک کنین برا سال 84 بود و ی مکانیکم نبود اونجا سر دربیاره، مثل الان نبود با ی سرچ کوچولو زیر و بم خاندان و سازنده قطعه بیاد بیرون
بانی
۲۱ آبان ۱۴۰۳ماشین من نه رو گاز نه رو بنزین دیگه درست کار نمی‌کرد مرتب خاموش میشد هرجا بردم نفهمیدن کلی هم خرج گذاشتن رو دستم چیزای دیگه عوض کردم بعد کلی خرج یه مکانیک که خدا امواتش رو بیامرزه گفت ایراد سنسور مپه بازم ریسک نکرد اول یکی آورد بست رو ماشین بعنوان تست یه روز چرخیدم دیدم واقعا مشکل حل شده بعد عوض کرد اینو میگن نون حلال خور
یاسین
۲۱ آبان ۱۴۰۳مسئولین شرایط وامکانات را برا جوانان فراهم کنندتا دریک دوره کلاس حداکثر یکساله شرکت کنند تا از معایب خودروها آگاه شوند وتسهیلات بانکی براشون فراهم بشه تا بتونند یه تعمیرگاه دایر کنند بااین حجم خودرو ومتاسفانه کیفیت پائین قطعات شاهد خراب شدن خودروها از کاربراتور بگیرتا برق ماشین وباطری وقسمتهای مختلف خودرو و… هستیم و غالبا” تعمیرکار کم هست اگه هم باشه بعضی ازاونها دستمزدهای بی حساب وکتاب می‌گیرند.
ناشناس
۲۱ آبان ۱۴۰۳حاجی راهنمای رنو پیکه بعضی وقتا کار میکنه بعضی وقتا کار نمیکنه بعدشم سیستم ظبط ماشین دوتا بلندگوش با سیستم برقیش یکی بود با به مشکل خوردن راهنمای ماشین اونا هم از کار افتادن
نمیدونین دقیقا مشکل از کجاست ؟
علی اسدی
۲۱ آبان ۱۴۰۳سیم برق رادیو پخش بجای اینکه به سوئیچ یا سیم مخصوص خودش وصل باشه به سیم راهنما متصل شده، بهتر است به تعمیر کار دینام و باطری مراجعه بفرمایید.
رئوفی
۲۳ آبان ۱۴۰۳سلام ممنون از اطلاعات ارائه شده.پیکان وانت دوگانه کارگاه مدت زیادی بد کار میکرد و لرزش داشت،یه جوان با سواد و حلال خور عیبش را فهمید و با تعویض مپ مشکل یکماهه را برطرف کرد.
هادی مجد
۲۴ آبان ۱۴۰۳من سنسور مپ ماشین پراید خودم را عوض کردم
تقریباً حدود دو سال هست خیلی گشتم تا سنسور مپ فابریک خودم را بخرم سنسور مپ ماشین من اسمش کروز بود و وقتی که تونستم پیدا کنم و بخرم به قیمت 980هزار تومان سال 1401 بود ولی خب سنسور مپ‌های ارزون هم بود ولی خریدم و گذاشتم رو ماشینم و ماشینم ۳ کار میکرد مجبور شدم انقدر بگردم تا اونو پیدا کنم ولی قیمتش ۴ برابر980 تومان اون موقع الان باید حول و حوش یک و نیم باشه،موفق و موید باشید جاوید مردم ایران
مصطفی
۲۴ آبان ۱۴۰۳سلام
پژو پارس مدل ۸۷ است تعمیرموتور انجام دادم حالا بعداز تعمیردر زمان خاموش بودن موتور رله دوبل فرمان میده به دریچه گاز و هرچند دقیقه یکبار فرمان میگره تازه جالبش اینجاست که موقع خاموش بودن چراغ باطری پشت آمپر روشن می‌شود ولی بصورت کم نور و اینکه درحالت خاموش یا روشن فن روشن می‌شود هرچی باطری ساز رفتم درست نشد دیاگ میزن دودقیقه سالم می‌شود بعد دوباره همچی از نو شروع می‌شود هرکسی می‌تواند کمک کند ممنون میشم
amir
۲۵ آبان ۱۴۰۳جناب شما دیاگ میزنی ارور پاک میکنی مشگل برطرف نمی کنی ..مشگل تو قسمت سیم کشی هست ومتاسفانه بعضی از مکانیک های زحمت کش،مطلقا به اموال دیگر ارزشی قائل نیستن .وبدون رعایت موارد ایمنی کار میکنن در حال کار سیم ها آسیب دیدن ..دو حالت داره یا سیم زخمی شده واتصال میکنه ویا سوکت آسیب دیده و پلاتین های سوکت به هم دیگه میخوره ..شما مسیر سیم کشی،چک کن حتما مشگل حل میشه
Shahin
۲۶ آبان ۱۴۰۳اساتید یه راهکاری به من هم پیشنهاد بدین ال۹۰دارم بعد از تعمیر موتور یه خطای احتراق ناقص به مدت ۳ساله که دارم با خام سوزی هرجای بوردم معمولا یه شمع عوض میکنن و بوت وایر میگن کویل سالمه خطارو پاک میکنند بعد از چند روز دوباره چراغ چک چشمک زن میشه ومعمولا در حالت درجا چشمک میزنه داخل منیفولد معمولا دوده سیاه زیادی داره شاید هم طبیعی باشه ،نمیدونم چکار کنم شهریار تهران هستم اگر کسی رو میشناسین یا میتونین کمک کنید خواهشا بفرمایید