تقویت پراید در سربالایی

در این مقاله نکات اصلی برای تقویت پراید در سربالایی‌ها را خواهید خواند. با پیاده‌سازی این نکات خواهید توانست ماشین خود را به بهترین حالت ممکن برسانید.

بدون شک قطعاً نام‌آشناترین خودرو برای ما ایرانی‌ها پراید است. خودرویی که از اوایل دهه ۷۰ شمسی به ایران آمد و تا پایان دهه ۹۰ روی خط تولید ماند. پراید به لطف قیمت ارزان (البته نه در حال حاضر!) و استهلاک و هزینه‌های نگهداری پایین به گزینه اول بخش عمده‌ای از اقشار جامعه تبدیل شده و با وجود خاتمه تولید، همچنان سال‌ها آن را در خیابان‌های کشورمان خواهیم دید. بااین‌حال، پراید از مشکلات عدیده‌ای رنج می‌برد که یکی از آن‌ها کم آوردن در سربالایی است. ازاین‌رو، در ادامه قصد داریم به راه‌های تقویت پراید در سربالایی بپردازیم.

همچنین بخوانید: هزینه و اجرت تعمیرات انواع پراید

مشخصات موتور پراید

پیش از آنکه سراغ راه‌های تقویت پراید در سربالایی برویم بد نیست نگاهی به پیشینه و مشخصات موتور این خودرو داشته باشیم. پراید در اصل به درخواست فورد توسط مزدا طراحی شد و مزدا از موتورهای سری B خود در این خودرو استفاده کرد. سایپا برای پراید مونتاژ ایران قوی‌ترین موتور پراید را انتخاب کرد که B3 نام دارد. این پیشرانه مزدا با حجم دقیق ۱۳۲۴ سی‌سی ۶۳ اسب بخار قدرت در ۵ هزار rpm و ۹۹ نیوتن متر گشتاور در ۳ هزار rpm تولید می‌کند. قطر سیلندر این موتور ۷۱ میلی‌متر و کورس پیستون آن ۸۳.۶ میلی‌متر است. این پیشرانه هشت سوپاپ است و سیستم سوپاپ آن از نوع SOHC یا میل‌سوپاپ بالا است. موتور B3 در ابتدا کاربراتوری بود اما با اجباری شدن قوانین آلایندگی یورو دو در کشورمان، از سال ۱۳۸۳ سایپا سیستم سوخت‌رسانی موتور پراید را به انژکتوری تغییر داد.

سپس بعدازاینکه قرار شد استانداردهای آلایندگی یورو ۴ در کشورمان اجرایی شود، سایپا در اوایل دهه ۹۰ اقدام به ارتقاء و بهسازی موتور پراید کرد. در این نسخه جدید با تغییرات مختصر فنی مثل بازنگری در طراحی منیفولد ورودی، سیستم سوخت‌رسانی و سر سیلندر، قدرت خروجی موتور حدود ۴ اسب بخار افزایش پیدا کرد و قدرت به ۶۷ اسب بخار در ۵,۵۰۰ rpm رسید. تولید این موتور در سال ۱۳۹۱ آغاز شد و با پسوند HP+ در سینه پراید قرار گرفت. چند وقت بعد نیز ارتقاءهای دیگری مثل افزایش نسبت تراکم در این موتور صورت گرفت و خروجی آن به ۷۱ اسب بخار قدرت در ۵,۵۰۰ rpm و ۱۱۴ نیوتن متر گشتاور در ۲,۸۰۰ rpm رسید. این آخرین نسخه موتور پراید است که همچنان هم در وانت ۱۵۱ تولید می‌شود. سایپا نام M13 را روی این موتور گذاشته است.

هرچند ۷۰ اسب بخار قدرت برای خودروی کوچک و سبک‌وزنی مثل پراید کافی به نظر می‌رسد اما هنگام پر بودن خودرو از بار و سرنشین و خصوصاً در سربالایی، کمبود قدرت به‌وضوح احساس خواهد شد. همچنین عواملی هم می‌توانند قدرت و کشش موتور پراید را کاهش دهند و اوضاع را بدتر کنند. در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت.

تعویض فیلتر و پمپ بنزین

فیلتر یا صافی بنزین همان‌طور که از نامش مشخص است، وظیفه گرفتن ناخالصی‌ها و کثیفی‌های بنزین را دارد اما این فیلتر به‌مرور زمان ممکن کثیف یا خراب شود. در این صورت، بنزین به میزان کافی به موتور نخواهد رسید و قدرت کاهش پیدا خواهد کرد. همچنین درصورتی‌که پمپ بنزین هم خراب یا ضعیف شده باشد، همین مشکل پیش خواهد آمد؛ بنابراین، در صورت کم آوردن پراید در سربالایی حتماً سلامت فیلتر و پمپ بنزین را بررسی کنید.

تعویض فیلتر هوا

فیلتر هوا وظیفه رساندن هوا به موتور را دارد و این قطعه هم مثل فیلتر بنزین به مرور زمان در اثر گردوغبار هوا کثیف می‌شود. در این صورت، هوایی کمتر از آنچه باید به موتور می‌رسد و درنتیجه قدرت کاهش خواهد یافت؛ بنابراین، به‌طور مرتب فیلتر هوا را تعویض کنید.

بررسی سیم گاز

سیم گاز که وظیفهٔ باز کردن دریچهٔ گاز را دارد، ممکن است به مرور زمان شل شود و درنتیجه هوا به‌خوبی وارد سیلندرها نخواهد شد. این مشکل می‌تواند افت توان خودرو را به دنبال داشته باشد که در سربالایی‌ها بیشتر خود را نشان خواهد داد.

بررسی اگزوز

در اگزوز خودرو برای تبدیل گازهای آلاینده به گازهای کم‌خطر، مبدل کاتالیزوری نصب می‌شود اما این قطعه ممکن است رسوب گرفته یا خراب شود. در این صورت، گازهای اگزوز به‌خوبی خارج نمی‌شود و قدرت موتور کمتر می‌شود. علاوه بر این، مشکل در منبع اگزوز و رسوب گرفتن لوله اگزوز هم می‌تواند در تخلیهٔ درست گازها اختلال ایجاد کند. این مشکل در سربالایی‌ها که خودرو تحت ‌فشار است بیشتر خود را نشان می‌دهد؛ بنابراین، برای بهبود عملکرد پراید در سربالایی، کاتالیزور و سیستم اگزوز را چک کرده و در صورت وجود مشکل آن را تمیز و سرویس کنید.

شستشوی انژکتورها

در خودروهای قدیمی‌تر مثل پراید، انژکتورها سوخت را به‌صورت پودر شده در منیفولد هوا می‌پاشند اما با گذشت زمان انژکتورها کثیف شده و نمی‌توانند به‌خوبی سوخت را به موتور برسانند. این باعث کاهش توان موتور می‌شود و درنتیجه، برای اینکه در سربالایی با افت قدرت مواجه نشوید، حتماً از تمیز بودن انژکتورها اطمینان حاصل کنید.

تعویض شمع‌ها

شمع در موتور خودرو وظیفه جرقه زدن و محترق کردن مخلوط سوخت و هوای داخل سیلندر را دارد و خرابی یا فرسودگی آن‌ها می‌توان یکی از دلایل کم آوردن خودرو در سربالایی شود. اگر شمع‌ها خراب شده باشند، انفجار در سیلندر به‌اندازهٔ کافی شدید نخواهد بود و درنتیجه قدرت موتور کمتر می‌شود.

تقویت موتور پراید

مواردی که در بالا بیان کردیم، اقدامات عمومی و دوره‌ای هستند که انجام آن‌ها ضروری خواهد بود اما اگر می‌خواهید قدرتی بیش از استاندارد موتور پراید داشته باشید، باید سراغ تقویت پیشرانه بروید. تقویت موتور پراید به شیوه‌های مختلفی انجام می‌گیرد که از اقدامات ساده و کم‌هزینه گرفته تا تغییرات اساسی مثل افزایش حجم موتور را شامل می‌شود ولی ما در اینجا صرفاً به موارد کم‌هزینه‌تر خواهیم پرداخت که به ایجاد تغییرات بزرگی در موتور نیاز ندارد.

کم‌دردسرترین و کم‌هزینه‌ترین راه برای افزایش توان موتور پراید، تقویت بدون تغییر در حجم موتور است که راه‌های متنوعی دارد و به همین دلیل خیلی‌ها سراغ این روش می‌روند. در ابتدا می‌توان با کم‌ترین هزینه تغییراتی در سیستم جرقه و سیستم ورودی هوا ایجاد کرد. در مرحله بعد باید سراغ استفاده از فلایویل سبک‌تر رفت. همچنین برای افزایش قدرت بیشتر می‌توان از هدرز هم استفاده کرد که به خروج بهتر دود حاصل از احتراق در سیلندر کمک می‌کند. در مسیر هدرز استفاده از منبع اگزوزهای اسپرت نیز توصیه می‌شود که علاوه بر ایجاد صدای دل‌نشین، باعث خروج راحت‌تر و سریع‌تر دود می‌شود.

نصب میل‌سوپاپ‌های اسپرت با زوایای مناسب‌تر برای بهبود عملکرد و راندمان تنفسی و افزایش گشتاور در دور پایین موتور، استفاده از شمع و وایر بهتر برای تولید جرقه قوی‌تر، نصب فیلتر هوای اسپرت و تغییر مجموعه کیت مکش هوا، پولیش سرسیلندر پیشرانه، نصب انژکتورهای دبی بالاتر (انژکتورهای پژو ۲۰۶ تیپ ۵) و ریمپ ECU یا نصب چیپ تیونینگ هم از دیگر اقداماتی هستند که می‌توانند خروجی موتور پراید را افزایش دهند. با انجام این اقدامات که هزینه چندان زیادی هم به دنبال ندارند، می‌توان قدرت موتور پراید را نسبت به حالت استاندارد به میزان قابل‌قبولی افزایش داد. همچنین تمام لوازمی که ذکر شدند مثل فلایویل سبک، هدرز، شمع و میل‌سوپاپ‌های متنوع به‌سادگی برای پراید در بازار قابل‌دسترس هستند.