یکی از قطعات مهم سیستم سوخترسانی خودرو سنسور دریچه گاز است که اختلال عملکرد آن تأثیر منفی روی خودرو خواهد گذاشت اما علائم خرابی این سنسور چیست؟ در جدیدترین بخش از سلسله مقالات بخش آموزش پدال میخواهیم به علائم خرابی سنسور دریچه گاز خودرو بپردازیم.
سنسور دریچه گاز چیست؟
در یک خودرو سنسورهای زیادی بکار میرود که از جمله آنها میتوان به سنسور اکسیژن خودرو و موقعیت دریچه گاز Throttle Position Sensor اشاره کرد. قبلاً درباره علائم خرابی سنسور اکسیژن خودرو صحبت کردهایم و این بار میخواهیم به عیبیابی سنسور دریچه گاز بپردازیم. این سنسور نقش مهمی در تعیین نسبت صحیح ترکیب سوخت و هوا برای احتراق دارد و درصورتیکه خراب شود مصرف سوخت خودرو بالا رفته و راندمان آن کاهش خواهد یافت. در ادامه شما را با وظایف این سنسور آشنا میکنیم و علائم خرابی آن را نیز خدمت شما شرح میدهیم.
سنسور دریچه گاز TPS بخشی از سیستم کنترل گاز الکترونیکی است که با دریچه گاز ارتباط دارد و زاویه باز و بسته بودن آن را بررسی میکند. دریچه گاز خودرو بین فیلتر هوا و منیفولد ورودی پیشرانه قرار داست و سوپاپ پروانهای آن سبب تنظیم میزان هوای ورودی به پیشرانه میشود. دریچه گاز از طریق کابل سیمی با پدال گاز در ارتباط است و زمانی که پدال فشرده شود شفت گاز حرکت خواهد کرد. البته همانطور که میدانید اکثر خودروهای مدرن از دریچه گاز برقی سود میبرند و در برخی خودروهای داخلی نیز چنین قطعهای بکار رفته است.
سنسور دریچه گاز را میتوان یک پتانسیل سنج دانست که مقاومت متغیر را بسته به زاویه باز شدن سوپاپ گاز ایجاد کرده و زمانی که زاویه سوپاپ گاز تغییر کند این سنسور ولتاژ خروجی حدود ۴.۵ ولت را به ECU خودرو میفرستد. زمانی که شما پدال گاز را فشار میدهید سنسور به ECU میگوید چنین اتفاقی افتاده است و سنسور جریان هوا نیز نیاز به هوای بیشتر را تشخیص میدهد. سپس ECU نسبت سوخت و هوا را مدیریت کرده و بهترین زمان برای جرقهزنی شمعها جهت احتراق را تخمین میزند. در برخی خودروها سنسور دریچه گاز خودرو از نوع پتانسیل سنج نیست بلکه از طریق میدان مغناطیسی ناشی از باز و بسته شدن سوپاپ گاز اطلاعات را به ECU میفرستد.
علائم خرابی سنسور دریچه گاز
هرگونه اختلال در عملکرد این سنسور با نشانههایی همراه خواهد بود که در زیر به آنها اشاره میکنیم:
کاهش قدرت پیشرانه: زمانی که موقعیت یا زاویه سوپاپ گاز به درستی گزارش نشود احتمال ورود هوای بیشتر به مخلوط سوخت و هوا وجود خواهد داشت و این موضوع کاهش قدرت پیشرانه را در پی دارد. عکس این اتفاق نیز میتواند رخ دهد که دلیل آن اختلال در عملکرد سنسور دریچه گاز خواهد بود و چنین موضوعی منجر به کاهش عملکرد کلی پیشرانه و برخی مشکلات دیگر خواهد شد.
مشکل در شتاب گیری خودرو: از آنجایی که خرابی سنسور دریچه گاز خودرو میتواند باعث کاهش قدرت تولیدی پیشرانه شود بنابراین احتمال تأخیر در شتاب گیری آن وجود خواهد داشت. در برخی حالات نیز شاید راننده شاهد شتاب گیری ناخواسته باشد. درصورتیکه مشکلات مربوط به این قطعه رفع نشود مصرف سوخت بیشتر میشود و طول عمر پیشرانه کاهش مییابد.
افزایش مصرف سوخت: یک سنسور دریچه گاز معیوب یا کثیف میتواند اطلاعات نادرستی را به ECU بفرستد و باعث مصرف سوخت بیشتری نسبت به حالت عادی شود. این وضعیت شبیه حالتی است که گردوغبار و آلایندهها در اطراف سوپاپ دریچه گاز جمع شده و مانع ورود جریان هوا به پیشرانه میشوند که نتیجه آن احتراق ناقص خواهد بود.
دور موتور بالا در حالت درجا: در حالتی که این سنسور اطلاعات درستی از عملکرد سوپاپ گاز را به ECU نفرستد دور موتور خودرو در حالت درجا بیشتر از حد استاندارد خواهد بود. البته در برخی موارد زمانی که موتور خودرو سرد باشد و گاز دهید خودرو خاموش خواهد شد که علت آن معیوب بودن سنسور دریچه گاز است.
روشن شدن چراغ چک: همانطور که گفته شد سنسور موردبحث مسئول بررسی موقعیت سوپاپ گاز است که آن نیز میزان هوای ورودی به پیشرانه را تنظیم میکند. اگر مشکلی در عملکرد سنسور به وجود آید عملکرد پیشرانه تحت تأثیر قرار خواهد گرفت و چراغ چک آن روشن خواهد شد. در این صورت میبایست با مراجعه به نزد یک کارشناس خبره اقدام به بررسی مشکل از طریق دستگاه دیاگ کنید.
اگر سنسور دریچه گاز معیوب تعویض نشود چه اتفاقی میافتد؟
استفاده از سنسور معیوب در بازههای زمانی طولانی میتواند استهلاک پیشرانه را بیشتر کرده و مشکلات بعدی را در پی داشته باشد. برای مثال احتمال دارد دور موتور خودرو در حالت درجا بیشتر از حالت عادی باشد و یا دور موتور با تأخیر پایین بیاید. همچنین احتمال شتاب گیری ناگهانی خودرو، کپ کردن موتور و… وجود خواهد داشت. سنسور دریچه گاز ایراد دار میتواند تعویض دندهها را سختتر کند و مصرف سوخت را نیز بالا ببرد.
علائم خرابی سنسور دریچه گاز پراید
از جمله علائم خرابی سنسور دریچه گاز پراید میتوان به مشکل در شتاب گیری خودرو، خاموش شدن در دور موتور پایین، گاز خوردن در حالت خلاص، افزایش مصرف سوخت و سختتر شدن تعویض دندهها اشاره کرد.
قیمت سنسور دریچه گاز
قیمت سنسور دریچه گاز بسته به نوع خودرو و شرکت سازنده متفاوت است اما باید گفت سنسور دریچه گاز خودروهایی همچون سمند با قیمت حدود ۳۵۰ هزار تومان، پراید با قیمت حدود ۳۰۰ هزار تومان، ساینا با قیمت حدود ۴۵۰ هزار تومان و پژو ۲۰۶ با قیمت حدود ۵۵۰ هزار تومان عرضه میشوند.
سجادروزرخ
۱ شهریور ۱۴۰۲عالی بود عالی،ممنون بازم از این مطالب بزارید لطفا
شاهین
۱ شهریور ۱۴۰۲چشم حتما
ارادتمندم 🙏🌷
خالد سواری
۱۴ شهریور ۱۴۰۳سلام وقت بخیر ماشین بنده پراید وانت هست همینکه ماشین روشن کنم درجا گاز میخوره. در حال رانندگی هروقت بخام دنده عوض کنم بازم گاز میخوره ماشین همه جوره گاز میخورد در هر حالتی چ رانندگی چ خلاص
مسعود
۱ شهریور ۱۴۰۲بسیار عالی
دم شما گرم
شاهین
۲ شهریور ۱۴۰۲سلامت باشید 🙏🌷
امید روستا
۲ شهریور ۱۴۰۲باعرض سلام و ادب خدمت شما دوست عزیز
ممنون و متشکرم از اطلاعات مفید و کاربردی تون در این زمینه، ،، خوشحال میشم که دوباره از این دست مطالب انتشار بدین و سطح آگاهی راننده گان رو بالا ببرین با نهایت تشکر ارادتمند شما ،،،
امید روستا
حسین
۲ شهریور ۱۴۰۲سلام ممنون بسیار عالی وکاربر ی بود
یه سوال داشتم معیوب بودن سنسور دریچه گاز میتونه باعث بشه ماشین اصلا روشن نشه
بازهم ممنون لطفا جواب بدید
شاهین
۲ شهریور ۱۴۰۲سلام وقت بخیر ممنونم از شما
من تا حالا ندیدم خرابی سنسور باعث بشه کلا روشن نشه ولی احتمالش رو نمیشه نادیده گرفت. بنظرم ماشین رو یه مکانیک با تجربه بررسی کنه خیلی بهتره.
ارادت
جواد حیدری
۲ شهریور ۱۴۰۲سلام برای من بسیار مفید بود اتفاقا ماشین من بعضی وقتا در نزدیک به دست انداز گاز را کم میکنم خاموش میشود .و یا در موقع روشن شدن که ماشین سرد است خود به خود دور آن بالا میرود .ممنون از توضیحات شما
علیرضا
۲ شهریور ۱۴۰۲با درود ممکنه خرابی این قطعات باعث بالا رفتن آمپر موقع گاز دادن بشه؟
میلاد فتحی
۲۴ فروردین ۱۴۰۳درود
خیر دوست عزیز این قطعه ربطی به عیبی که شما میفرمایید نداره
حتما واتر پمپ رو چک کنید چون امکان هست که پره هاش خوردگی داشته باشه و گردش آب در دور بالا پایین بیاد
فروزان
۳ شهریور ۱۴۰۲با سلام وتشکر از اطلاعات عالی شما .ببخشید از کجا می توان سنسور دریچه گاز رو تهیه کنیم
Ali ag
۳ شهریور ۱۴۰۲سلام. ممنون از مطلب مفیدتون. ماشین من ۲۰۶ تیپ ۵ هست و وقتی آمپر دما ماشین از وسط بالاتر میره ماشین شروع به دل دل زدن میکنه و دور موتور کم و زیاد میشه. وقتی ماشین رو متوقف میکنم به وضوح دیده میشه که دور موتور که بطور مثال باید روی عدد یک ثابت بشه دائما در حرکت است و بالا و پایین میشه. انگار ماشین گاز میخوره و ول میکنه دائما. این موضوع وقتی کولر میگیرم یا شب چراغ ماشین رو روشن میکنم شدیدتر هست. از اون موقع که بالشتک ماشین یا کوئل ماشین یا سنسور اکسیژن رو تعویض کردم این شکلی شد و نمیدونم کار کدومشون هست. دریچه گاز رو هم با اسپری تمیز کردن نشد. هر جا هم میبرم سر در نمیارم. ممنون میشم اگه راهنمایی بفرمایید
علی
۳ شهریور ۱۴۰۲سلام ، استپر رو تعویض کنید
ماهان
۲۱ بهمن ۱۴۰۲سلام. من این مشکل دوستمون رو برای پراید دارم. دو بار استوپر دو بار هم سنسور دریچه گاز عوض کردم ولی هنوز درست نشده
جباری
۳ شهریور ۱۴۰۲سلام وقت بخیر،اقایی که206تیپ5داره وهمه قطعات برقی موتوری رو تعویض کرده!!اصلالازم نبوده اونها رو تعویض کنه، ماشین ایشان یورو هستش و بایدبنزین سوپربزنه یااینکه حتماً اکتان بریزه توباکش،اگه اینکاررونکنه هرچه هزینه کنه بی فایده است، ضمنأ نوسانات دورموتوربیشتر مرتبط بااستپرهست بندرت مربوط به س دریچه هست، موفق سلامت باشید،
Babak
۴ شهریور ۱۴۰۲مطلب آموزنده و مفیدی بود،سپاس فراوان.
یه درخواستی داشتم ،اگر بشه که بشه عالیه…….
در رابطه با موتورهای دیزل هم مطلب بزارید لطفاً…….
کسری
۴ شهریور ۱۴۰۲با سلام
ماشین من کوئیک R هستش سنسور دریچه گازش خراب شده
جنس خوب گیرم نمیاد
همون مارکهای مغگعمولی رو هم بالای یک میلیون میگن
لطفا راهنمایی کنید چه مارکی بخرم
ممنون میشم.
Fedi
۴ شهریور ۱۴۰۲سلام ماشین پراید ۹۴ دارم سه چهار بار این سنسور لعنتی رو عوض کردم ولی هی خراب میشه مشکل از کجاس آیا مشکل از قطعات یا خود دریچه گازهای یا چیز دیگه ممنون م راهنمایی کنید
جواد
۱۸ مهر ۱۴۰۳سلام ایرادتون برطرف شد بالاخره؟ مال منم 94 هست همین مشکل رو داره چجور میشه اصولس درستش کرد؟
امیر
۶ آذر ۱۴۰۲سلام ماشین پراید مدل 90ماشین حین حرکت گاز میخورد بعداز تعویض استپر و مپ دور موتور به حالت قبل برنگشته ولی وقتی به چراغ میرسی و توقف کرده ای باز هم ماشین گاز میخورد قبلا دور موتور یک خال پایین 1 بود الان یک خال بالای 1است مشکل چیستمپ و استپر تعویض شده ولی مشکل حل نشده
وحید
۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۳سلام . پراید مت مدل 84 انژکتور است . برای روشن شدن باید 6 الا 7 مرتبه استارت بزنم و گاز بدهم .هر وقت خودرو بیش از 4 تا 5 ساعت خاموش باشد همین مشکل برای روشن شدن است. صافی و شمع ها تعویض شده ولی فایده ای نکرده . علت میتواند خرابی سنسور باشد ؟
محمدرضا
۲۲ مرداد ۱۴۰۳حتماً و حتما فشار ریل سوخت توسط باطری ساز یا تنظیم موتوری گرفته بشه احتمالا فشار پمپ کمه
جواد
۱۸ مهر ۱۴۰۳سلام ممنون از سایت خوبتون
من یه مشکلی دارم هرجا بردم درست میکنن ولی چند وقت بعد دوباره خراب میشه. پراید 94 یورو چهار هست. مشکلش اینه گاز میخوره اکثر وقتا. و دور موتور پایین نمیاد. سنسور دریچه گاز و استپر هم چندین و چندبار عوض کردم. دیاگ هم هر دفعه زدم مدتی خوبه مثلا 10 یا 20 هزار تا دوباره خراب میشه