گل لاستیک چیست؟ راهنمای انتخاب بهترین طرح تایر ماشین

باید در خرید گل لاستیک که روی فرمان‌پذیری و چسبندگی خودروی شما تاثیر فراوانی دارد به فاکتورهایی معین توجه کنید.

گل لاستیک در حقیقت همان طرح آج‌های تایر به شمار می‌رود که برخلاف تصور عمومی تنها یک الگوی شامل برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌های تصادفی نیست؛ مهندسان توسعه‌دهنده لاستیک‌ها برای استفاده از الگوهای متفاوت، دلایل مختلفی دارند. هیمن مسئله باعث می‌شود که تنوع این بخش‌های مهم افزایش پیدا کند و یک ضرورت تازه برای ما خریداران ایجاد شود: شناخت گل لاستیک.

گل لاستیک که الگوی شیارهای لاستیک را درکنار عمق آن تعیین می‌کند می‌تواند تاثیر به‌سزای بر چسبندگی و عملکرد خودرو در شرایط جاده‌ای متفاوت مانند آسفالت‌های مختلف، راه‌های خاکی و مرطوب یا شرایط آب‌وهوایی متفاوت داشته باشد. به این ترتیب توجه به شکل و نوع آن‌ها در زمان خرید لاستیک، یک عامل مهم است که باید از آن آگاه باشیم. در ادامه به بررسی انواع گل لاستیک خواهیم پرداخت و بهترین مدل‌ها را معرفی خواهیم کرد.

گل لاستیک چیست؟

گل یا الگوی آج لاستیک، بخشی از تایر یا لاستیک خودرو به شمار می‌رود که با فرورفتگی‌های مختلف، طرح‌های گوناگونی روی سطح لاستیک ایجاد کرده و درحین رانندگی، چسبندگی مناسب میان چرخ و سطح زمین را فراهم می‌کند.

گل لاستیک چه اهمیتی دارد؟

گل لاستیک می‌تواند روی میزان و سط چسبندگی خودرو موثر باشد. آج، میان لاستیک و زمین اصطکاک ایجاد می‌کند و به این وسیله، از لغزش خودرو در شرایط رانندگی مختلف جلوگیری می‌کند. این الگوها، در زمان حرکت در مسیرهای مرطوب و خیس هم اهمیت بالایی دارند؛ چون آب زیر لاستیک را در مسیری مشخص هدایت کرده و به‌این‌صورت، از لغزش خودرو در شرایط جاده‌ای خیس و لغزنده، جلوگیری می‌کنند.

گل لاستیک به‌دلیل عمقی که دارد می‌تواند ضربه‌های ناشی از ناهمواری‌ها را هم تاحدودی دریافت کند و از این جهت، به نرم‌تر شدن سواری و بهبود راندمان هم کمک کند. هر چند که اصلی‌ترین فاکتورهای تعیین‌کننده در نرمی سواری، نوع لاستیک، سیستم فنربندی و صندلی‌های خودرو شما هستند اما گل لاستیک‌ها می‌تواند روی این مولفه راندمان نیز تاثیری نسبی داشته باشد. برای آشنایی بیشتر با انواع لاستیک‌ها، مطلب «معرفی انواع لاستیک خودرو و مزایا و معایب آنها» را مطالعه کنید.

آشنایی با انواع گل لاستیک

صنعت تایرسازی در به‌کاربردن الگوهای مختلف روی تایرهای متفاوت، دقت بالایی دارد. مهندسان این حوزه برای ایجاد ویژگی‌های منحصربه‌فرد در هر مدل تایر، به فاکتورهای متفاوتی توجه می‌کنند که یکی از آن‌ها آج لاستیک و الگوهای آن به شمار می‌رود. به این ترتیب عجیب نیست اگر ببینیم که این بخش مهم هم شامل دسته‌بندی مخصوص به خود است. طرح آج‌ها به‌طور کلی به شکل‌های زیر دسته‌بندی می‌شود:

گل لاستیک متقارن

طرح‌های متقارن (سیمتریک) یکی از رایج‌ترین انواع گل لاستیک به شمار می‌روند که اتفاقا در تایر خودروهای سواری کاربر فراوانی دارند. همان‌طور که از نام این نوع گل لاستیک مشخص است، الگو در دو طرف تایر به شکل متقارن ایجاد می‌شود. لاستیک‌های مجهز به این طرح در پیچش انعطاف‌پذیری بالایی دارند و می‌توانند در جلو یا عقب خودرو مورداستفاده قرار بگیرند. سوارکردن این لاستیک‌ها روی چرخ از هر جهتی امکان‌پذیر است و به عملکرد آن آسیبی وارد نمی‌کند؛ به همین جهت به آن لاستیک‌های چندجهتی هم می‌گویند.

این گل لاستیک پرکاربرد برای پیمایش مسافت‌های طولانی طراحی شده و می‌تواند سواری نرم و کم‌صدایی را در اختیار کاربر قرار دهد؛ درحالی‌که مصرف سوخت آن را کم می‌کند و از مقاومت خوبی هم برخوردار است.

گل لاستیک نامتقارن

الگوی نامتقارن (آسیمتریک) نوعی از گل لاستیک به شمار می‌رود که در آن، طرح یک سمت لاستیک با سمت دیگر آن متفاوت است. دلیل این نوع طراحی هدفمند، بهبود فرمان‌پذیری و پایداری خودرو در مسیرهای صاف و خشک است. دو بخش داخلی و خارجی این نوع لاستیک‌ها، کانال‌های متفاوتی دارند؛ برای نمونه، بخش داخلی‌ آن‌ها برای جهت‌دهی به آب زیر چرخ و کاهش ضربات مناسب است.

این نوع گل لاستیک هم که مانند نوع متقارن از چرخش‌پذیری مناسبی برخوردار شده و در خودروهای سواری و اسپرت کاربرد زیادی دارد، با هدف بهبود فرمان‌پذیری در پیچ‌ها و افزایش چسبندگی در شرایط آب‌وهوایی خشک و مرطوب مورداستفاده قرار می‌گیرد.

گل لاستیک جهت دار

این لاستیک‌ها با هدف مشخص‌تری طراحی می‌شوند و تنها می‌توان از آن‌ها در یک جهت استفاده کرد. گل لاستیک جهت‌دار می‌تواند به‌خوبی به کنترل و خروج آب از زیر سطح لاستیک کمک کند؛ به‌همین دلیل است که از این نوع الگو بیشتر در لاستیک‌هایی زمستانی و چهارفصل استفاده می‌شود.

سازندگان این دسته از تایرها برای جلوگیری از خطای احتمالی کاربران در زمان تعبیه این تایرها، بخش کناری و لبه آن‌ها را به‌علامت یک پیکان (فلش) مزین می‌کنند که توجه به آن، تایر را در جهت درست قرار خواهد داد. این گل لاستیک که به افزایش چسبندگی در شرایط جوی نامناسب کمک می‌کند، فرمان‌پذیری روی سطح لغزنده را هم بهبود می‌بخشد.

عوامل موثر در انتخاب بهترین گل لاستیک

با توجه به اینکه هر نوع گل لاستیک می‌تواند ویژگی‌های خاصی را به خودرو شما اضافه کند، مهم است که در هنگام خرید لاستیک و انتخاب الگو یا گل لاستیک مناسب، به نوع خودروی خود هم توجه داشته باشید.

همچنین باید توجه داشته باشید که مسیر حرکتی شما، تعیین‌کننده اصلی نوع لاستیک شما خواهد بود؛ اگر در مسیری خشک حرکت می‌کنید، استفاده از یک تایر تابستانه یا چهارفصل با گل متقارن و نامتقارن می‌تواند انتخابی مناسب برای شما باشد. در سوی دیگر برای یک شاسی‌بلند یا وانت که مدام در مسیرهای برفی و آفرود حرکت می‌کند، نوع جهت‌دار مناسب خواهد بود. البته سبک رانندگی شما هم روی این مسئله تاثیرگذار است؛ برای آشنایی بیشتر با این موضوع مطلب «بیایید یک بار دیگر واکنش‌هایمان درطول رانندگی را بازنگری کنیم» را مطالعه کنید.

معرفی برندها و مدل‌های برتر

خوشبختانه هنوز لاستیک در کشور ما با کمبود مواجه نشده است؛ هر چند که قیمت هر قلم از این وسیله نفتی حیاتی مانند تمام کالاها افزایش داشته اما در این میان، مدل‌هایی هستند که در مقایسه با بقیه برندها، ارزش خرید بالاتری دارند. برای آشنایی با بهترین برندها و مدل‌های ایرانی و خارجی مطالب زیر را مطالعه کنید:

• بهترین لاستیک های ایرانی ۱۴۰۳: راهنمای جامع انتخاب و خرید
• بهترین لاستیک خارجی؛ از میشلن و گودیر تا کانتیننتال و یوکوهاما

بهترین گل لاستیک برای خودروهای متداول

اگر شما هم مانند بسیاری از مردم دیگر از خودروهای متداول مانند محصولات پژو، پراید، رنو L90، تیبا و… استفاده می‌کنید، می‌توانید با درنظر گرفتن آب‌وهوای منطقه خود، سبک رانندگی و استفاده‌ای که از خودروتان دارید، گل لاستیک مناسب را برای خودروی خود انتخاب کنید.

اگر خودروی شما برای رانندگی در مسیرهای خشک خشک و شهری استفاده می‌شود، بهترین گل لاستیک برای شما، نوع نامتقارن خواهد بود که می‌تواند روی چسبندگی بهتر خودرو کمک کند؛ اما اگر با خودروی خود در مسیرهای متعدد و در شرایط آب‌وهوایی گوناگون سفر می‌کنید، بهتر است به سراغ نوع متقارن بروید. درصورتی که مالک یک شاسی‌بلند یا کراس‌اوور هستید یا با سواری خود در مسیرهای با شرایط آب‌وهوایی نامناسب تردد می‌کنید، بهتر است از نوع جهت‌دار استفاده کنید.

البته در نظر داشته باشید که برای گذر از شرایط صعب‌العبور نیاز به دانش کافی و آمادگی قبلی هم دارید. برای آشنایی و درک بهتر رانندگی ایمن در شرایط جوی نامناسب مطالب «رانندگی در برف و یخبندان؛ راهنمای کنترل خودرو و نکات ضروری» و «راهنمای جامع رانندگی در برف و یخبندان» را مطالعه کنید.

عمر گل لاستیک

باید توجه داشته باشید که گل لاستیک بخش نوع طرح‌ و الگوبندی آج خودروی شما است؛ پس از در نگهداری از تایر یا لاستیک کوشا نباشید، چرخ‌هایتان را برای حرکت درست و بهینه بالانس نکنید یا زاویه کمبر و کستر نامناسبی را انتخاب کنید، در درازمدت از عمر آج و درنتیجه لاستیک خود خواهید کاست؛ به این ترتیب گل لاستیک شما هم از کارایی اصلی خود را از دست می‌دهد و خودرو با افت عملکرد مواجه می‌شود و شما را مجبور به عیب‌یابی می‌کند؛ پس از خرید لاستیک درست، گل لاستیک مناسب شما و تعبیه درست آن اطمینان حاصل کنید.

نتیجه گیری

گل لاستیک الگوی آج‌های لاستیک یا تایر خودروی شما به شمار می‌رود که می‌تواند روی عملکرد خودرو، هدایت آب زیر چرخ و درنتیجه، چسبندگی خودرو در شرایط آب‌هوایی گوناگون تاثیری به‌سزا داشته باشد. در تهیه لاستیک مناسب، حتما گل لاستیک مناسب را هم در نظر داشته باشید. با توجه به نوع کاربرد خود به‌سراغ گل لاستیک‌های متقارن، نامتقارن و جهت‌دار بروید و از آن‌ها در لاستیک درست و مناسب با کاربرد خود استفاده کنید. برای خرید بهتر لاستیک، حتما مطلب «راهنمای جامع خرید لاستیک ماشین و انتخاب سایز با قیمت مناسب» را مطالعه کنید.

توجه داشته باشید که درنهایت، این سبک رانندگی شما است که می‌تواند محدودیت‌های خودروهای نه‌چندان استاندارد و باکیفیت زیر ۱ میلیارد تومان در بازار کشور را به‌راحتی به چالش بکشد و درنتیجه، اثر مثبت انتخاب گل لاستیک و قطعات درست دیگر را خنثی کند. نظر شما در این‌باره چیست؟ چه فاکتورهای دیگری را می‌شناسید که روی عملکرد صحیح تایر تاثیرگذار خواهند بود؟