سگ دست خودرو چیست و چه نقشی دارد؟

جلوبندی خودرو نقش مهمی در هندلینگ و دقت رانندگی دارد و یکی از قطعاتی که با نام عجیب سگ دست شناخته می‌شود در جلوبندی دیده می‌شود. در این سری مقالات آموزشی پدال می‌خواهیم نگاهی به سگ دست خودرو داشته باشیم و آن را خدمت شما عزیزان معرفی کنیم.

قبل از آنکه سگ دست خودرو را معرفی کنیم بهتر است نگاهی به مجموعه جلوبندی داشته باشیم. جلوبندی قسمت زیرین بخش جلوی خودروست که وظیفه کنترل خودرو در زمان عبور از پیچ‌ها، ناهمواری‌ها و دست‌اندازها را بر عهده دارد. جلوبندی همچنین ضربه‌های وارد شده به کابین را بی‌اثر می‌کند و واضح است که خرابی هریک از قطعات جلوبندی می‌تواند تأثیر زیادی در هدایت و کنترل خودرو داشته باشد. یکی از قطعات مهم جلوبندی خودرو سگ دست است که اگرچه با نام عجیبی شناخته می‌شود اما وظیفه‌ای مهم بر عهده دارد.

سگ دست چیست و چه وظایفی دارد؟

سگ دست قطعه‌ای رابط بین جلوبندی، چرخ و کابین خودرو با سطح زمین است. در واقع این قطعه وزن خودرو را به چرخ ها و زمین انتقال می‌دهد. از سگ دست به عنوان نشیمنگاه چرخ نیز نام می‌برند. قطعه موردبحث روی محور فرمان یا همان سیبک و اکسل نصب شده و اجازه چرخیدن چرخ ها حول محور فرمان را می‌دهد. سگ دست خودرو معمولاً از جنس آلیاژهای مستحکم همچون چدن ساخته می‌شود و ابعاد جمع‌وجور و قیمت نسبتاً پایینی دارد. سگ دست وظیفه مهمی در جلوبندی بر عهده دارد و باعث اتصال و ارتباط قطعاتی همچون ترمز، سیستم تعلیق و بخش‌های گوناگون آن‌ها به یکدیگر می‌شود.

شاید نام سگ دست در مقایسه با دیگر بخش‌های جلوبندی خودرو کمتر به گوش خورده باشد اما باید دانست این قطعه نقش مهمی در جلوبندی خودرو دارد و همان‌طور که گفته شد جلوبندی نیز وظیفه کنترل و هندلینگ خودرو را بر عهده خواهد داشت. به‌طور خلاصه باید گفت سگ دست وظایفی همچون نقطه تلاقی اجزایی همچون دیسک ترمز، فرمان، حرکت درآوردن چرخ ها بنا به دستور راننده، ایفای نقش به عنوان یک لولا برای چرخیدن چرخ روی محور فرمان، نگهداری چرخ ها و… را بر عهده دارد.

انواع سگ دست

واضح است که خودروهای مختلف به خاطر سیستم تعلیق و جلوبندی متفاوت خود از سگ دست‌های گوناگونی استفاده خواهند کرد. با توجه به طراحی متفاوت جلوبندی، شاسی، سیستم تعلیق و… در خودروهای مختلف، ابعاد و طراحی سگ دست خودرو نیز متفاوت خواهد بود. به‌طورکلی سگ دست به انواع سگ دست چرخ جلو و چرخ عقب تقسیم‌بندی می‌شود و تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارند چراکه سگ دست‌های چرخ جلو علاوه بر اتصال برخی قطعات با یکدیگر وظیفه زاویه دادن به چرخ ها را نیز بر عهده‌ دارند اما سگ دست‌های چرخ های عقب ثابت هستند و دیگر خبری از زاویه دادن به چرخ ها نخواهد بود. سگ دست جلو علاوه بر وظایف یاد شده در مسیر انتقال قدرت گیربکس به چرخ ها قرار دارد و برخی قطعات همچون پلوس، کاور پلوس، بلبرینگ چرخ و دیسک ترمز به آن متصل می‌شوند؛ اما در سگ دست چرخ عقب قطعات یاد شده یعنی پلوس، بلبرینگ و… دیده نمی‌شوند و به همین خاطر طراحی متفاوتی دارد و شکل مخروطی را نشان می‌دهد.

علائم خرابی سگ دست

سگ دست قطعه‌ای مستحکم از جنس آلیاژی همچون چدن است و استهلاک نسبتاً پایینی دارد و در حالت عادی خراب نمی‌شود اما در صورت تصادف، ضربه یا افتادن در چاله‌های بزرگ احتمال آسیب دیدن آن وجود خواهد داشت. همین موضوع باعث می‌شود واضح‌ترین علامت خرابی سگ دست یعنی ایجاد زاویه غیرعادی در چرخ ها و کشیدن شدن فرمان به یک سمت بروز کند. درصورتی‌که به علائم یاد شده توجهی نشود آسیب به قسمت‌های دیگر همچون طبق‌ها، کمک‌فنرها و به‌طورکلی جلوبندی وارد خواهد شد.

قیمت سگ دست ماشین

همان‌طور که گفته شد سگ دست قطعه‌ای با استهلاک پایین و قیمت نسبتاً ارزان است. اگر سری به فروشگاه‌های فروش قطعات خودرو بزنید می‌توانید این قطعه را پیدا کنید. تا زمان نگارش این مقاله، سگ دست پراید با قیمت حدود ۲۲۰ هزار تومان، سگ دست تیبا با قیمت حدود ۳۱۰ هزار تومان، سگ دست پژو ۲۰۶ تیپ ۵ با بهای حدود ۳۸۰ هزار تومان، سگ دست پژو پارس با قیمت بین ۴۵۰ تا ۸۸۰ هزار تومان، سگ دست تندر ۹۰ با بهای حدود ۸۰۰ هزار تومان و… در دسترس هستند. البته واضح است که قیمت قطعات یاد شده بسته به سازنده، نوع خودرو و بخش جلو یا عقب متفاوت خواهد بود.

علائم خرابی سگ دست پراید

به‌طورکلی جلوبندی خودرویی همچون پراید مستعد خرابی فراوان است و می‌بایست توجه کافی را به آن مبذول داشت. از جمله علائم خرابی سگ دست در پراید می‌توان به کشیده شدن فرمان به یک سمت اشاره کرد. در این حالت جلوبندی خودرو نیز اصطلاحاً گیج می‌شود و امکان آسیب دیدن طبق‌ها و فنر نیز وجود خواهد داشت. بهتر است در زمان تعویض سگ دست بلبرینگ‌های آن را نیز تعویض نمایید.