پایان کار گیربکس‌های دستی را کدام رقم می‌زند: الکتریکی‌ها یا تکنولوژی ایمنی؟!

گزارش جدید اتوموتیونیوز کانادا نشان می‌دهد پیشرفت تکنولوژی ایمنی شاید مرگ گیربکس‌های دستی را سرعت بخشد. به‌طور خاص تکنولوژی ترمز خودکار و دیگر تجهیزات ایمنی فعال شاید میخ آخری بر تابوت این گیربکس‌ها باشند. واضح است که مشتریان بیشتری به سمت گیربکس‌های اتوماتیک گرایش پیدا می‌کنند.

واقعیت این است که نفس گیربکس‌های دستی از قبل به شماره افتاده است. تکنولوژی ایمنی شاید جدیدترین سرعت بخش این قضیه باشد.

• جرقه اول با ترمز اضطراری خودکار

با همه‌گیر شدن خودروهای الکتریکی و افزایش استفاده از تکنولوژی خودران، خودروهایی که به گیربکس دستی مجهز هستند سهم کوچکی از فروش کلی را به خود اختصاص می‌دهند. اگرچه خریداران در سال‌های پیش مزیت‌های مربوط به پرفورمنس و مصرف سوخت گیربکس‌های دستی را ترجیح می‌دادند اما تکنولوژی جدید گیربکس‌های اتوماتیک فاصله را پر کرده و باعث شده گیربکس‌های دستی فقط بین ماشین بازها طرفدار داشته باشند.

البته علیرغم این موضوع هنوز هم برخی خودروسازان اقدام به ارائه گیربکس‌های دستی می‌کنند. البته سؤالی که پیش می‌آید این است که با الزامی شدن سیستم‌های AEB، این خودروسازان تا چه زمانی گزینه گیربکس دستی را در اختیار خریداران خواهند گذاشت. هماهنگی سیستم‌های AEB با گیربکس‌های اتوماتیک پیچیدگی بسیار کمتری نسبت به نمونه‌های دستی دارد.

سوباروی کانادا بسته ایمنی Eyesight خود را روی مدل‌های گیربکس دستی ارائه نمی‌کند. این خودروساز ژاپنی دلیل کار خود را نداشتن ترمز پارک الکترونیکی موردنیاز برای هماهنگی با سیستم AEB ذکر کرده است. اگرچه استفاده از این سیستم از نظر فنی امکان‌پذیر است اما سوبارو عدم ارائه آن در مدل‌های دستی را دلایل اقتصادی دانسته است.

مزدا در سال ۲۰۱۶ گزارش داده ۱۹.۲ درصد خودروهایش با گیربکس دستی به فروش رفته‌اند اما این آمار در سال ۲۰۲۰ فقط ۶.۴ درصد بوده است. با افت تقاضای ادامه‌دار برای گیربکس‌های دستی واضح است که سرمایه‌گذاری چندانی هم روی آن انجام نخواهد شد.

اگرچه سوبارو گفته مدل‌های دستی سهم کمتر از ۱۰ درصدی از فروش در سال ۲۰۱۹ را داشته‌اند اما تقاضا برای خودروهای اسپورت دستی همچون WRX/STI و BRZ در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ افزایش یافته است.

سخنگوی مدیریت تولید سوبارو گفته که این خودروساز همچنان به تولید خودروهای مجهز به گیربکس دستی متعهد است. البته قوانین شاید در سایه الزامی شدن نصب AEB در خودروها تغییر کند. او گفته است: “اگر این سیستم روزی الزامی شود ما مجبور به بررسی گزینه‌های دیگر خواهیم بود.”

• تنگ شدن فضای گیربکس‌های دستی با ورود خودروهای الکتریکی

دیگر فاکتور مرتبط با مرگ گیربکس‌های دستی تغییر در قوای محرکه خودروهاست. استفاده از گیربکس دستی در خودرویی الکتریکی منطقی نیست. همین موضوع درباره خودروهای هیبریدی نیز صدق می‌کند.

مدیر تکنولوژی قوای محرکه الکتریکی شده در شرکت ZF می‌گوید اضافه شدن گیربکس دستی به قوای محرکه هیبریدی نیازمند تکنولوژی بیشتر همچون کلاچ الکترونیکی خواهد بود.

به همین خاطر اکثر خودروسازان به سمت گیربکس‌های اتوماتیک حرکت می‌کنند. این امر به ویژه در آمار جدید HIS Markit و گروه ZF خودش را نشان می‌دهد. گفته شده بازار جهانی گیربکس‌های دستی به ۱۷.۱ درصد کاهش یافته و این آمار در آمریکای شمالی فقط ۱.۲ درصد است. گفته می‌شود فروش خودروهای الکتریکی در آمریکا باعث کاهش شدید خرید خودروهای گیربکس دستی در سال پیش شده است.