10 خودرویی که افتخارات دیگران را دزدیدند! از رنجروور تا پورشه 911 توربو

در تاریخ خودروسازی معمولاً پیشگامان واقعی فناوری‌های جدید فراموش شده‌اند و این افتخار به خودروهای دیگری رسیده که با موفقیت تقلید کردند.

جملهٔ معروفی وجود دارد که می‌گوید «تاریخ را فاتحان می‌نویسند». این جمله در مورد خودروها هم صدق می‌کند. ما معمولاً در ارائهٔ تکنولوژی‌های جدید، خودروهایی را به یاد می‌آوریم که موفق‌ترین بودند نه خودروهایی که اولین بودند. این خودروها با درس گرفتن از اشتباهات پیشگامان واقعی، تجربهٔ موفقی را رقم زدند و از این طریق نام خود را در تاریخ جاودانه کردند. به همین دلیل، خودروهایی که در زمینه‌های مختلف پیشگام واقعی بودند در تاریخ محو شدند.

خودروی تولید انبوه

•  الدزمبیل Curved Dash سال ۱۹۰۱
•  فورد مدل T سال ۱۹۰۸

تقریباً همهٔ ما فورد مدل T را به‌عنوان اولین خودروی تولید انبوه جهان می‌شناسیم ولی واقعیت چیز دیگری است. اولین خودرویی که با استفاده از تکنیک‌های تولید انبوه ساخته شد، الدزمبیل Curved Dash بود. با استفاده از این روش، بین سال‌های ۱۹۰۱ تا ۱۹۰۷ حدود ۱۹ هزار دستگاه از الدزمبیل موردبحث ساخته شد. این رقم اما خیلی کمتر از فورد مدل T بود که در بیش از ۱۶.۵ میلیون دستگاه تولید شد و به همین دلیل افتخار اولین خودروی تولید انبوه جهان به نام فورد ثبت شد.

هاچ‌بک داغ

•  اتوبیانچی A112 آبارث سال ۱۹۷۱
• فولکس‌واگن گلف GTI سال ۱۹۷۵

اتوبیانچی که یکی از برندهای متعلق به فیات بود، در سال ۱۹۶۹ هاچ‌بک سه‌در A112 را با پیشرانهٔ فیات ۱۲۷ به بازار فرستاد. سپس در سال ۱۹۷۱، نسخهٔ آبارث این خودرو با پیشرانهٔ بزرگ‌تری که قدرت را از ۴۰ به ۵۸ اسب بخار افزایش داد عرضه شد. علاوه بر این، در سال ۱۹۷۳ نیز شرکت فرانسوی سیمکا مدل 1100Ti را عرضه کرد که با پیشرانهٔ ۱.۳ لیتری تقویت‌شده با ۸۲ اسب بخار قدرت کاملاً با تعاریف هاچ‌بک داغ مطابقت داشت. این‌ها اولین هاچ‌بک‌های داغ جهان بودند درحالی‌که گلف GTI به‌عنوان پیشگام این بخش شناخته می‌شود یعنی خودرویی که در سال ۱۹۷۵ معرفی شد.

شاسی‌بلند لوکس

•  جیپ واگنییر سال ۱۹۶۳
• رنجروور سال ۱۹۷۰

این روزها شاسی‌بلندهای لوکس آن‌قدر متداول شده‌اند که حتی در سبد محصولات رولزرویس هم دیده می‌شوند ولی شش دهه قبل شاسی‌بلندها خودروهایی خشن و زمخت بودند تا اینکه رنجروور آمد و همه‌چیز را تغییر داد. بااین‌حال، رنجروور اولین شاسی‌بلند لوکس جهان نبود و چند سال قبل جیپ چنین خودرویی را ساخته بود. از سال ۱۹۶۳ واگنییر با پیشرانهٔ شش سیلندر خطی نرم و حتی سیستم تعلیق مستقل جلو قابل خریداری بود ولی در سال ۱۹۶۶ این ماشین در نسخهٔ جدید سوپر واگنییر با پیشرانهٔ ۵.۴ لیتری V8، گیربکس اتوماتیک، فرمان هیدرولیک، سیستم تهویه و صندلی‌های چرمی به یک شاسی‌بلند لوکس واقعی تبدیل شد.

اسپرت موتور وسط

•  بونه Djet سال ۱۹۶۱
• لامبورگینی میورا سال ۱۹۶۶

میورا که در نمایشگاه خودروی ژنو ۱۹۶۶ رونمایی شد، پیشرانه را پشت صندلی‌ها نصب کرده بود ولی لامبورگینی اولین شرکتی نبود که از این ایده استفاده کرد زیرا در سال ۱۹۶۱ شرکت فرانسوی بونه اولین خودروی اسپرت موتور وسط جهان را با نام Djet ساخته بود. این خودرویی بسیار خلاقانه با ترمزهای دیسکی در هر چهارچرخ، سیستم تعلیق دو جناقی در هر دو محور و وزن زیر ۷۰۰ کیلوگرم بود. بااین‌حال، متأسفانه Djet به دلیل قیمت بالا هرگز به فروش و شهرتی که سزاوارش بود دست نیافت.

پیشرانه توربو

•  الدزمبیل جت‌فایر سال ۱۹۶۲
•  پورشه ۹۱۱ توربو و ب‌ام‌و ۲۰۰۲ توربو سال ۱۹۷۳

ب‌ام‌و ۲۰۰۲ توربو و پورشه ۹۱۱ توربو که هردو در نمایشگاه خودروی فرانکفورت ۱۹۷۳ رونمایی شدند، به‌عنوان اولین خودروهای توربوشارژ جهان شناخته می‌شوند ولی بیش از یک دهه پیش، الدزمبیل این کار را با مدل جت‌فایر انجام داده بود. جت‌فایر در کنار شورلت کورویر مونزا اولین خودروهایی بودند که تکنولوژی توربوشارژر را به جاده‌ها آوردند. الدزمبیل یک توربوشارژر گرت را به موتور ۳.۵ لیتری V8 راکت خود متصل کرد که قدرت را با ۴۰ درصد افزایش به ۲۱۵ اسب بخار رساند اما این موتور برای اینکه درست کار کند، به تزریق آب و الکل نیاز داشت. به خاطر همین پیچیدگی‌ها، بازار از جت‌فایر استقبال نکرد و پس از ساخت کمتر از هزار دستگاه کنار گذاشته شد.

خودروی فیبر کربنی

•  جگوار XJR-15 سال ۱۹۹۰
•  مک‌لارن F1 سال ۱۹۹۴

هرچند مک‌لارن F1 اولین خودروی جاده‌ای با شاسی و بدنهٔ تمام فیبر کربنی بود اما فیبر کربن قبلاً در خودروهای جاده‌ای مثل فراری F40 استفاده شده بود و جگوار نیز در سال ۱۹۹۰ اولین خودروی تمام فیبر کربنی جهان را با نام XJR-15 به بازار فرستاد. البته این خودرو بر اساس خودروی مسابقه‌ای XJR-9 گروه C ساخته شده بود و ممکن است خیلی‌ها آن را اساساً خودرویی مسابقه‌ای بدانند ولی XJR-15 برای تردد در جاده‌ها طراحی شده بود.

شاسی مونوکوک

•   لانچیا لامبدا سال ۱۹۲۲
•   سیتروئن ترکشن آوانت سال ۱۹۳۴

سیتروئن ترکشن آوانت به خاطر پیشگامی در سه تکنولوژی جدید شامل شاسی مونوکوک، سیستم تعلیق جلوی مستقل و انتقال قدرت دیفرانسیل جلو شهرت دارد. بااین‌حال، ترکشن آوانت درواقع در هیچ‌کدام از این فناوری‌ها اولین نبود. در مورد شاسی مونوکوک، پیشگام واقعی لانچیا لامبدا بود که ۱۲ سال قبل معرفی شده بود. در این خودرو، خبری از شاسی مستقل نبود و بار ساختاری خودرو توسط کل بدنه تحمل می‌شد. این یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌ها در تاریخ خودروسازی بود که باعث شد خودروها سبک‌تر و ایمن‌تر شوند و مصرف سوخت کمتر و رانندگی بهتری داشته باشند.

خودروی دیفرانسیل جلو

•   الویس FWD سال ۱۹۲۸
• سیتروئن ترکشن آوانت سال ۱۹۳۴

همان‌طور که گفتیم، سیتروئن ترکشن آوانت هرچند به‌عنوان اولین خودروی محرک جلو شناخته می‌شود ولی درواقع این افتخار به شرکت بریتانیایی الویس اختصاص دارد. این شرکت در دههٔ ۲۰ به تولید خودروهای اسپرت در هر شکل و اندازه‌ای می‌پرداخت اما در سال ۱۹۲۸ کار غیرمنتظره‌ای انجام داد و اولین خودروی دیفرانسیل جلوی جهان را ساخت. این خودرو که هم در نسخهٔ جاده‌ای و هم مسابقه‌ای تولید شد، امروز کاملاً فراموش شده است. الویس FWD در مسابقهٔ لمان ۱۹۲۸ با پیشرانهٔ ۱.۵ لیتری به مقام ششم رسید درحالی‌که خودروهای رتبه‌های بالاتر همگی پیشرانه‌هایی با بیش از ۴ لیتر حجم داشتند. از الویس FWD تنها حدود ۱۵۰ دستگاه ساخته شد.

خودروی سواری چهارچرخ محرک

•  جنسن FF سال ۱۹۶۶
•  آئودی کواترو سال ۱۹۸۰

همهٔ ما میدانیم که آئودی کواترو چگونه مزیت‌های سامانهٔ چهارچرخ محرک را در خودروهای سواری نشان داد ولی جنسن ۱۴ سال قبل دقیقاً همین ایده را اجرا کرده بود. جنسن FF که در سال ۱۹۶۶ معرفی شد و بر اساس مدل اینترسپتور ساخته شده بود، خودرویی انقلابی بود. این خودرو از سامانهٔ چهارچرخ محرک فرگوسن استفاده می‌کرد یعنی شرکتی که پیشگام استفاده از این تکنولوژی در خودروی مسابقه‌ای P99 بود. جنسن FF به لطف این سیستم توانست بهتر از قدرت پیشرانهٔ ۶.۳ لیتری V8 کرایسلر استفاده کند. متأسفانه اما این تکنولوژی ارزان نبود و FF که فقط به‌صورت فرمان راست ساخته شد نتوانست فروش بالایی را تجربه کند.

ترمز ABS

•  جنسن FF سال ۱۹۶۶
•   مرسدس بنز S کلاس سال ۱۹۷۸

ترمز ABS پیش از آنکه به خودروها راه پیدا کند، به‌طور گسترده‌ای در هواپیماها استفاده می‌شد اما جنسن برای اولین بار از این سیستم در خودرو استفاده کرد. سیستم ABS جنسن FF کاملاً مکانیکی بود و با فشار هیدرولیک کار می‌کرد ولی می‌توانست ترمزها را ۱۰ بار در ثانیه بگیرد و رها کند. سیستم ABS جدیدی که مرسدس در S کلاس نسل W116 معرفی کرد اما بسیار پیچیده‌تر بود و به‌صورت الکترونیکی کار می‌کرد یعنی مشابه چیزی که در خودروهای امروزی می‌بینیم ولی اولین نبود.