مشهورترین و جذاب‌ترین خودروهای دو سیلندر تاریخ، از ژیان تا مورگان

علاقه‌مندان به خودرو معمولاً بیشتر به مدل‌های قدرتمند دوازده سیلندر، ده سیلندر، هشت سیلندر و یا نهایتاً شش سیلندر توجه دارند و وقتی حرف از خودروهای جذاب می‌شود قطعاً هیچ‌کس به یاد مدل‌های دو سیلندر نمی‌افتد. بااین‌حال، در طول تاریخ موتورهای دو سیلندر به برخی از جذاب‌ترین، عجیب‌ترین و جالب‌ترین خودروها نیرو داده‌اند ولی هیچ‌کس به آن‌ها توجهی نداشته است. به همین دلیل، قصد داریم در اینجا بهترین، مشهورترین و جذاب‌ترین خودروهای دو سیلندر تاریخ را معرفی کنیم.

فیات 500 که در سال 1957 به بازار آمد، از یک پیشرانهٔ 480 سی‌سی دو سیلندر با تنها 13 اسب بخار قدرت استفاده می‌کرد. این کوچولوی ایتالیایی به لطف ترکیبی بی‌نقص از وزن سبک، مصرف سوخت مناسب و عملکرد سرزنده، طی سه سال 180 هزار دستگاه فروخت و به یک موفقیت بزرگ تبدیل شد. در سال 1958، مدل اسپرت با یک پیشرانهٔ 500 سی‌سی به بازار آمد که قدرت را به 21 اسب بخار افزایش داد اما در سال 1964 بود که مدل واقعاً هیجان‌انگیز آبارث 695 SS معرفی شد. در این نسخه به لطف ارتقاءهای متعدد پیشرانه مثل افزایش حجم به 690 سی‌سی، قدرت به 38 اسب بخار رسیده بود و حداکثر سرعت 140 کیلومتر بر ساعت را برای این فلفل کوچک فراهم می‌کرد.

سیتروئن 2CV را برای فرانسه مثل فولکس‌واگن بیتل برای آلمان می‌دانند. مثل فولکس‌واگن، این سیتروئن کوچک هم در دههٔ 30 خودرویی برای عموم مردم بود و آنقدر محبوب شد که بیش از چهار دهه روی خط تولید باقی ماند. اولین نمونه‌های 2CV با یک پیشرانهٔ دو سیلندر تخت هوا خنک ارائه می‌شدند که کمتر از 10 اسب بخار قدرت داشت اما با ارائهٔ یک پیشرانهٔ 425 سی‌سی در سال 1955 و سپس 602 سی‌سی در سال 1970، قدرت این ماشین نهایتاً به 32 اسب بخار رسید که برای وزن 600 کیلوگرمی خودرو کاملاً کافی بود. در سال 1967 نیز سیتروئن مدل جدید دیان را بر اساس 2CV معرفی کرد که در کشورمان با نام ژیان عرضه شد.

زمانی که در نمایشگاه خودروی توکیو 1962 کانسپت تویوتا پابلیکا اسپرت رونمایی شد، سروصدای زیادی به راه انداخت. این کوپهٔ کوچک جذاب سرانجام سه سال بعد با نام Sport 800 به تولید رسید و تغییر چندانی را نسبت به نمونهٔ کانسپت تجربه نکرده بود. هرچند این ماشین از لحاظ اندازه کوچک بود اما چیزهای بزرگی در چنته داشت. Sport 800 نه‌تنها اولین خودروی اسپرت تویوتا بود بلکه یکی از اولین خودروهای دنیا یا سقف تارگا محسوب می‌شد. این ماشین در ابتدا با پیشرانهٔ 28 اسب بخاری متعلق به مدل پابلیکا به بازار عرضه شد اما بعداً حجم پیشرانهٔ دو سیلندر تخت هوا خنک آن به 800 سی‌سی افزایش یافت و به دو کاربراتور مجهز شد که قدرت را به 45 اسب بخار رساند. این نیروی برای خودرویی که تنها 580 کیلوگرم وزن داشت واقعاً عالی بود.

هرچند پانهارد یکی از قدیمی‌ترین خودروسازان جهان است اما در دههٔ 60 پس از عرضهٔ کوپهٔ جذاب 24 به خاطره‌ها پیوست. حتی ساخت نسخهٔ چهاردر این خودرو هم برنامه‌ریزی شده بود که هیچ‌گاه به نتیجه نرسید. 24 به یک پیشرانهٔ 850 سی‌سی دو سیلندر تخت مجهز بود که در جلو نصب شده و 42 یا 50 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد. این کوپهٔ فرانسوی هرچند بدنهٔ جدیدی داشت اما پیشرانهٔ آن اولین بار در سال 1952 در مدل Dyna X مورد آزمایش قرار گرفته بود. ازآنجایی‌که این پیشرانه هوا خنک بود و به رادیاتور نیازی نداشت، طراحان پانهارد توانستند بدنه‌ای ساده و امروزی طراحی کنند.

شاید امروز باورش سخت باشد اما ب‌ام‌و در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم به ورشکستگی بسیار نزدیک شد تا اینکه مدل کوچک و جذاب 700 توانست به ناجی این شرکت تبدیل شود. این خودرو که صرفاً به‌صورت دودر اما در نسخه‌های سالن، کوپه و کانورتیبل عرضه می‌شد، بر اساس شاسی کشیدهٔ مدل 600 ساخته شده و خودرویی موتور عقب بود. ب‌ام‌و 700 که در نمایشگاه فرانکفورت 1959 رونمایی شد، هم در بازار فروش و هم موتوراسپرت موفقیت بزرگی را به همراه داشت. این ماشین از یک پیشرانهٔ 697 سی‌سی دو سیلندر تخت استفاده می‌کرد که در نسخهٔ اسپرت حداکثر 40 اسب بخار قدرت داشت. 700 تا زمان پایان تولید در سال 1965 بیش از 188 هزار دستگاه فروخت.

پیشرانه‌های دو سیلندر فقط در خودروهای دهه‌های 50 و 60 استفاده نمی‌شدند و حتی در سال‌های اخیر هم می‌توان خودروهای دو سیلندری را پیدا کرد. یکی از این خودروها آلفارومئو میتو است که در سال 2008 معرفی و تا سال 2018 تولید شد. برای این خودرو موتورهای چهار سیلندر مختلفی ارائه می‌شد اما در بین آن‌ها یک نمونهٔ 875 سی‌سی دو سیلندر توربوشارژ خطی هم وجود داشت که در نسخه‌های 85 و 105 اسب بخاری ارائه می‌شد. این پیشرانه که از تکنولوژی‌های مدرنی مثل زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌ها برخوردار بود و ضریب تراکم بسیار بالایی داشت، در سال 2011 برندهٔ جایزهٔ بهترین پیشرانهٔ زیر 1 لیتر و بهترین پیشرانهٔ سبز شد. این موتور 0.9 لیتری در دیگر محصولات گروه فیات مثل 500 و لانچیا اپسیلون هم ارائه می‌شد.

تاریخ مورگان با مدل‌های سه‌چرخ عجین شده است زیرا اولین محصول این شرکت یک مدل سه‌چرخ با پیشرانهٔ دو سیلندر متعلق به موتورسیکلت پژو بود. چندین دهه بعد در سال 2011 مورگان دوباره مدل سه‌چرخهٔ خود را احیا کرد که این بار برای عصر مدرن ساخته شده بود. مورگان سه‌چرخه که شبیه هیچ خودروی دیگری نیست، طبق همان ایدهٔ اولیه یعنی استفاده از پیشرانهٔ موتورسیکلت ساخته شده بود اما حالا یک پیشرانهٔ 2 لیتری V شکل قدرتمند ساخت هارلی دیویدسون روی دماغۀ آن نصب شد که 82 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد و این مورگان سه‌چرخ را ظرف تنها هشت ثانیه از صفر به سرعت 96 کیلومتر بر ساعت می‌رساند. در نسل جدید مورگان سه‌چرخه اما یک پیشرانهٔ 1 لیتری سه سیلندر فورد جایگزین موتور V2 قبلی شده است.

و در آخر به یکی دیگر از خودروهای دو سیلندر مدرن و عجیب لیست می‌رسیم. این خودرو فولکس‌واگن XL1 است که عنوان کم‌مصرف‌ترین خودروی جهان را یدک می‌کشد. نسخهٔ تولیدی این خودرو که پس از معرفی چند کانسپت در نمایشگاه ژنو 2013 رونمایی شد، از شاسی فیبر کربنی استفاده می‌کرد و تنها 795 کیلوگرم وزن داشت. ضریب درگ این ماشین نیز رقم فوق‌العادهٔ 1.186 بود. XL1 از یک قوای محرکهٔ هیبریدی استفاده می‌کرد که از یک پیشرانهٔ 800 سی‌سی دو سیلندر دیزلی با 47 اسب بخار قدرت به همراه یک موتور الکتریکی با 27 اسب بخار قدرت تشکیل شده بود. پیشرانهٔ دیزلی که در وسط خودرو جای گرفته بود، در اصل از نصف کردن پیشرانه ۱.۶ لیتری چهار سیلندر دیزلی گلف پدید آمده بود. مصرف سوخت XL1 تنها یک لیتر در هر صد کیلومتر بود. از این خودرو در تعداد محدود 250 دستگاه تولید شد که هرکدام حدود 140 هزار دلار قیمت داشتند.